Στις αποφάσεις που αναμένεται να λάβει η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ (9 - 11 Ιούλη) για την Ουκρανία, στο πλαίσιο της γεωπολιτικής σύγκρουσης με τη Ρωσία, που κινδυνεύει να εξελιχθεί σε έναν γενικευμένο πόλεμο στην Ευρώπη, αναφέρθηκε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Λόιντ Οστιν, που υποδέχτηκε την Τρίτη στην Ουάσιγκτον τον Ουκρανό ομόλογό του, Ρουστέμ Ουμέροφ.

Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δεν είναι στην ατζέντα, ωστόσο ιδιαίτερα μετά την εισβολή της Ρωσίας προωθείται η ντε φάκτο ΝΑΤΟποίηση του ουκρανικού εδάφους. «Θα λάβουμε μέτρα για να χτίσουμε μια γέφυρα προς την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Οστιν αναφερόμενος στον περαιτέρω μετασχηματισμό των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων κατά τα «δυτικά» πρότυπα.

Τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ φέρονται να κατέληξαν σε συμφωνία για την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία ύψους 40 δισ. ευρώ για το 2025, μετέδωσε το πρακτορείο «Reuters», το οποίο επισημαίνει ότι η συμφωνία επήλθε περίπου μια βδομάδα πριν τη Σύνοδο Κορυφής στην Ουάσιγκτον.

Νωρίτερα ο απερχόμενος γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, είχε δηλώσει ότι επιδιώκει συμφωνία για σταθερή ετήσια χρηματοδότηση 40 δισ. ευρώ σε εξοπλισμούς για την Ουκρανία.

Οι χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συμφωνία πολυετούς δέσμευσης για παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, ανέφερε το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa, επικαλούμενο πηγές από αντιπροσωπείες «δυτικών» χωρών. Τα μέλη της συμμαχίας συμφώνησαν ότι το ΑΕΠ θα ληφθεί υπόψη στους υπολογισμούς, ανέφερε το dpa.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ζητούσε να λάβει η Ουκρανία πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ κατά την περσινή Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους, δήλωσε ότι «η φετινή Σύνοδος Κορυφής θα πρέπει να επιλύσει το θέμα της πρόσκλησης στο Κίεβο για ένταξη».

Από την πλευρά τους, τόσο ο Στόλτενμπεργκ όσο και η Ουάσιγκτον δήλωσαν ότι δεν περιμένουν από τα 32 μέλη στη φετινή Σύνοδο Κορυφής να προσκαλέσουν την Ουκρανία να ενταχθεί ενώ παραμένει σε πόλεμο με τη Ρωσία, αλλά θα δείξουν στο Κίεβο ότι κινείται «πιο κοντά στην ένταξη».

Οι ΗΠΑ θα ανακοινώσουν σύντομα περισσότερα από 2,3 δισ. δολάρια σε νέο στρατιωτικό πακέτο για την Ουκρανία, με έμφαση στην αεράμυνα, που ζητάει επίμονα το Κίεβο.

Οπως είπε ο Οστιν, θα περιλαμβάνει «περισσότερα αναχαιτιστικά αεροναυτικής άμυνας, αντιαρματικά όπλα και άλλα κρίσιμα πυρομαχικά από τα αμερικανικά αποθέματα», και θα επιτρέψει την ταχύτερη προμήθεια των αναχαιτιστικών συστημάτων αεράμυνας NASAMS και «Patriot».

Εξάλλου, η Ουκρανία αναμένεται να λάβει από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ «καλά νέα» σχετικά με την παράδοση επιπλέον συστημάτων αεράμυνας, μετέδωσε το «Reuters», επικαλούμενο ανώτερο στέλεχος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.

Οι ΗΠΑ έχουν παράσχει στην Ουκρανία στρατιωτική βοήθεια αξίας άνω των 50 δισ. δολαρίων από την έναρξη της ρωσικής εισβολής το 2022, αλλά υπάρχει ασάφεια και αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον της αμερικανικής υποστήριξης προς το Κίεβο σε περίπτωση που ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει τις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου.

Δύο σύμβουλοι του Τραμπ του παρουσίασαν προ ημερών «σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου» της Ρωσίας στην Ουκρανία, αν αυτός εκλεγεί, το οποίο περιλαμβάνει «διαπραγματεύσεις» με τη Μόσχα ως προϋπόθεση για να εξακολουθήσει η στρατιωτική και οικονομική στήριξη στην Ουκρανία. Εξάλλου, οι ΗΠΑ επιδιώκουν σταθερά να πιέσουν τα κράτη της ΕΕ να συνεισφέρουν περισσότερα για την ιμπεριαλιστική σύγκρουση με τη Ρωσία.

Ο Ζελένσκι πάντως κάλεσε τον Τραμπ να παρουσιάσει το σχέδιό του για «γρήγορο τερματισμό του πολέμου», προειδοποιώντας ότι η οποιαδήποτε πρόταση θα πρέπει να μην παραβιάζει την εθνική κυριαρχία της Ουκρανίας.

«Αν ο Τραμπ ξέρει πώς να τελειώσει αυτόν τον πόλεμο, θα πρέπει να μας το πει σήμερα», δήλωσε στην τηλεόραση του «Bloomberg» στο Κίεβο. «Αν υπάρχουν κίνδυνοι για την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, να χάσουμε την κρατική μας υπόσταση, θέλουμε να είμαστε έτοιμοι γι' αυτό, θέλουμε να ξέρουμε».

«Θέλουμε να καταλάβουμε αν τον Νοέμβριο θα έχουμε την ισχυρή υποστήριξη των ΗΠΑ ή αν θα είμαστε μόνοι μας», συνέχισε ο Ουκρανός Πρόεδρος.

«Δεν είμαστε έτοιμοι να συμβιβαστούμε στα πολύ σοβαρά ζητήματα και αρχές (...) στην ανεξαρτησία, στην ελευθερία, στη δημοκρατία, στην εδαφική ακεραιότητα, στην κυριαρχία», είπε από την πλευρά του ο Αντρίι Γέρμακ, προσωπάρχης του Ουκρανού Προέδρου, στη διάρκεια επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον.

Η Μόσχα έχει δηλώσει ότι «θα σταματήσει αμέσως» ο πόλεμος αν η Ουκρανία εκχωρήσει τις κατεχόμενες περιοχές Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια, Χερσώνα και αν η ίδια λάβει εγγυήσεις ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Οταν ο Γέρμακ ρωτήθηκε πώς εκτιμά η Ουκρανία ότι θα χειριστεί τον πόλεμο ο Τραμπ, απάντησε: «Ειλικρινά, δεν γνωρίζω. Θα δούμε».

Από τη συνάντηση στην Αστάνα του Καζακστάν

Το Καζακστάν επισκέπτεται από την Τρίτη και ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος χθες συναντήθηκε με τον Καζάκο Πρόεδρο Κ. Γ. Τοκάγεφ και υπέγραψαν δεκάδες συμφωνίες και μνημόνια για επέκταση των σχέσεών τους σε όλους τους «στρατηγικούς τομείς».

«Οι ρωσο-κινεζικές σχέσεις συνολικής εταιρικής σχέσης και στρατηγικής συνεργασίας βρίσκονται στην καλύτερη περίοδο της ιστορίας τους», φρόντισε να τονίσει ο Ρώσος Πρόεδρος σε σύντομη συνάντηση που είχε με τον Κινέζο ομόλογό του.

Ο Πούτιν συναντήθηκε αρχικά με τον Αζέρο Πρόεδρο, Ιλχ. Αλίεφ, εν μέσω εντάσεων Ρωσίας - Αρμενίας στον Νότιο Καύκασο. Ο Αλίεφ δήλωσε την αποφασιστικότητα του Μπακού να αναπτύξει υποδομές του διεθνούς μεταφορικού διαδρόμου Βορρά - Νότου στο έδαφός του.

«Υπάρχουν νέες ιδέες στον ενεργειακό τομέα», σημείωσε ο Αλίεφ. «Οι αντίστοιχες δομές μας είναι πάντα διαθέσιμες», πρόσθεσε.

Στο μεταξύ ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι είπε πως η Ουκρανία βρίσκεται σε συνομιλίες για τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην ΕΕ μέσω Ουκρανίας, καθώς η συμφωνία διαμετακόμισης ρωσικού αερίου λήγει στα τέλη του 2024.

Μια συμφωνία για την αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου με αζέρικες προμήθειες είναι «μία από τις προτάσεις» που συζητούνται, είπε. «Εξετάζονται εναλλακτικές λύσεις για το πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον αγωγό με άλλο προμηθευτή φυσικού αερίου. Δεν θέλουμε να παρατείνουμε τη σύμβαση φυσικού αερίου με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Δεν θέλουμε να βγάζουν χρήματα εδώ», επισήμανε ο Ζελένσκι.

Πάντως η Ρωσία είναι έτοιμη να συνεχίσει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας μετά τη λήξη της τρέχουσας συμφωνίας διαμετακόμισης, δήλωσε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλ. Νόβακ.

Καθώς εντείνεται ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός Δύσης - Ρωσίας για επιρροή στο Αζερμπαϊτζάν, ρωσικές εταιρείες όπως η Lukoil, η Novatek, η Tatneft και η Sibur συζητούν κοινά ενεργειακά έργα με το Αζερμπαϊτζάν, πρόσθεσε ο Νόβακ, που βρίσκεται στην Αστάνα. Οι δύο χώρες συζητούν επίσης συνεργασία στον τομέα της ανάπτυξης του διεθνούς διαδρόμου μεταφορών Βορρά - Νότου.

Στο μεταξύ, το ρωσικό ΥΠΕΞ σχολίασε πως η Δύση θέλει να διακόψει τη συνεργασία του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας με τη Ρωσία και μια ακόμη «απόδειξη» για αυτό είναι ότι έχουν προσκληθεί στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ την ερχόμενη βδομάδα στην Ουάσιγκτον.

Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν συναντήθηκε χθες με τον Ρώσο ομόλογό του, λέγοντας ότι η Αγκυρα θα μπορούσε να βοηθήσει να τεθούν οι βάσεις για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και είναι εφικτή μια «δίκαιη ειρήνη που θα εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές», ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία.

Η Τουρκία επιδιώκει να λειτουργήσει ο πυρηνικός σταθμός Ακουγιού, που κατασκευάζεται σε συνεργασία με τη Ρωσία, το συντομότερο δυνατόν, είπε ο Ερντογάν. Πρόσφατα ενδιαφέρον για επενδύσεις σε αντιδραστήρες πυρηνικής ενέργειας στην Τουρκία εξέφρασαν και οι ΗΠΑ.

«Παρ' όλες τις δυσκολίες της σημερινής κατάστασης στον κόσμο, οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας αναπτύσσονται» και τα κοινά έργα υλοποιούνται εντός χρονοδιαγράμματος, παρατήρησε ο Ρώσος Πρόεδρος.

Οι δυο ηγέτες συζήτησαν επίσης για τον πόλεμο στη Γάζα και στη Συρία. Ο Ερντογάν προσκάλεσε επίσης τον Πούτιν να επισκεφθεί την Τουρκία.

Η Ρωσία και η Κίνα σκοπεύουν να εγκρίνουν τους όρους της σύμβασης για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω Power of Siberia-2 στην Κίνα το συντομότερο δυνατό, δήλωσε χθες ο Νόβακ, ενώ πολύμηνα και σκληρά παζάρια βρίσκονται σε εξέλιξη.

Ο Power of Siberia-2 είναι ένας προγραμματισμένος αγωγός φυσικού αερίου, που θα περάσει από το έδαφος της Δυτικής Σιβηρίας στην Κίνα. Η μέγιστη χωρητικότητά του θα φτάσει τα 50 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως και το Πεκίνο διαπραγματεύεται σκληρά για να εξασφαλίσει τη χαμηλότερη δυνατή τιμή για την κινεζική βιομηχανία, σε μια περίοδο που η αγορά της Ασίας είναι η μόνη εναλλακτική για τη Ρωσία.

Εξάλλου ο Πούτιν συναντήθηκε χτες και με τον Μογγόλο ομόλογό του, όπου συζητήθηκαν θέματα κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Power of Siberia-2 μέσω του μογγολικού εδάφους, καθώς και η συμμετοχή στην ανάπτυξη του συστήματος παροχής φυσικού αερίου, η διεύρυνση της συνεργασίας στον τομέα του σιδηροδρόμου του Ουλάν Μπατόρ και άλλα επενδυτικά έργα.

«Οι παραδόσεις ρωσικής Ενέργειας στο Πακιστάν ξεκίνησαν και είμαστε έτοιμοι να τις αυξήσουμε», τόνισε εξάλλου ο Πούτιν μετά από συνάντηση με τον πρωθυπουργό του Πακιστάν Σ. Σαρίφ.