ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 4 Μάη 2008
Σελ. /32
ΑΓΡΟΤΙΚΑ
ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Η αγροτιά χρεοκοπεί και ξεκληρίζεται

Η Θεσσαλία, την οποία επισκέπτεται την ερχόμενη Τρίτη, στο πλαίσιο της «νέας πορείας του ΚΚΕ προς το λαό» η Αλέκα Παπαρήγα - θα μιλήσει σε πανθεσσαλική συγκέντρωση στη Λάρισα, στις 8.30 μ.μ., στην πλατεία Ταχυδρομείου - έχει όλα τα προβλήματα ανάπτυξης που αντιμετωπίζουν όλες οι περιοχές της χώρας μας, τα οποία έχουν τραγικές επιπτώσεις στα λαϊκά στρώματα. Προβλήματα που δημιουργεί, πολλαπλασιάζει και οξύνει η πολιτική των κυβερνήσεων του κεφαλαίου. Στην περιοχή υπάρχει τεράστιο ποσοστό ανεργίας και υποαπασχόλησης που βασανίζει την εργατική τάξη, καταπάτηση των εργατικών και εργασιακών δικαιωμάτων, απανωτά λουκέτα σε μικρομάγαζα και μικροεπιχειρήσεις, σοβαρότατα προβλήματα λειτουργίας και προσφοράς υπηρεσιών στη «δημόσια» Υγεία και Παιδεία, που έχουν σαν αποτέλεσμα την επέκταση και το βάθεμα της φτώχειας στα λαϊκά στρώματα.

Ως μία από τις μεγαλύτερες αγροτικές περιοχές της χώρας, η Θεσσαλία αντιμετωπίζει το αγροτικό πρόβλημα, που ταλαιπωρεί την Ελλάδα και όλο και περισσότεροι ομολογούν ότι οφείλεται στην αντιαγροτική πολιτική της ΕΕ και των ελληνικών κυβερνήσεων. Μια πολιτική που ξεκληρίζει μαζικά τους μικρομεσαίους αγρότες και συγκεντρώνει τη γη και την παραγωγή σε λίγους αγροτοβιομήχανους, που καρπώνονται τον αγροτικό πλούτο. Αυτή η πολιτική είναι που πάει να μετατρέψει το θεσσαλικό κάμπο - αυτή την «ευλογημένη γη» που μπορεί να παράγει τα πάντα σε μεγάλες ποσότητες και σε πολύ καλή ποιότητα - σε παραγωγική έρημο.

Ηδη, έχει αρχίσει η παραγωγική «κατηφόρα, που οδηγεί σε δραματική μείωση του εισοδήματος των μικρομεσαίων αγροτών, οι οποίοι αδυνατούν, πλέον, να εξασφαλίσουν «τον επιούσιον» από την αγροτική δουλειά. Η εισοδηματική συρρίκνωση, σε συνδυασμό με τη συνεχώς αυξανόμενη ακρίβεια στα βασικά είδη - τρόφιμα, ένδυση, καύσιμα κ.ά. - και με την πλήρη εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών της Παιδείας, της Υγείας, του Αθλητισμού, πλαταίνουν και βαθαίνουν τη φτώχεια στη θεσσαλική ύπαιθρο και καθιστούν πολύ δύσκολη τη ζωή στα χωριά. Αυτή η εξέλιξη αναγκάζει πολλούς να καταφύγουν στην εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση και τα χωριά ερημώνουν.

Λύση σ' αυτά τα προβλήματα δε θέλει να δώσει η πολιτική των αστικών κυβερνήσεων. Αυτές νοιάζονται μόνο για το πώς θα ταΐζουν την πλουτοκρατία του τόπου και ουδόλως ενδιαφέρονται για τη φτωχολογιά της υπαίθρου. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, τίθεται το ζήτημα ανατροπής αυτής της πολιτικής και αντικατάστασής της από άλλη, που θα κινείται σε φιλολαϊκή πορεία. Κι αυτό δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, παρά μόνο με την παρέμβαση του μαζικού, λαϊκού κινήματος, το οποίο θα βάλει τη δική του σφραγίδα στις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Η ανασυγκρότηση, αναπροσαρμογή και ενδυνάμωση του αγροτικού κινήματος, η αγωνιστική συμπόρευσή του με το κίνημα της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, η πολιτική στόχευση και προοπτική της κοινής πάλης είναι, σήμερα περισσότερο από ποτέ, αναγκαία προϋπόθεση για ν' αλλάξει η κατάσταση στη χώρα μας.

Η πρόταση του ΚΚΕ για ολόπλευρη ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας, μακριά από την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ, στην κατεύθυνση εξυπηρέτησης των πραγματικών συμφερόντων της μικρομεσαίας αγροτιάς και για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών του ελληνικού λαού, είναι η μόνη που μπορεί να δώσει διέξοδο στα αδιέξοδα που δημιουργεί η αντιαγροτική - αντιλαϊκή πολιτική της ΕΕ και των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Αυτή είναι η απαντοχή και η ελπίδα για το φτωχό αγροτικό κόσμο της Θεσσαλίας, που βλέπει τη ζωή του να «μαυρίζει» και τον ορίζοντα του μέλλοντός του να «σκοτεινιάζει».


Κείμενα:
Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ

ΚΟΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«Κατατρώει» το αγροτικό εισόδημα
  • Η νέα ΚΑΠ, η εφαρμογή της οποίας ξεκίνησε το 2006, αποτέλεσε τη χαριστική βολή, μετά την πολυετή πολιτική για τη μείωση της αγροτικής παραγωγής στην Ελλάδα
  • Την Τρίτη 6 Μάη, η Αλ. Παπαρήγα θα μιλήσει σε συγκέντρωση στη Λάρισα, στην πλατεία Ταχυδρομείου, στις 8.30 μ.μ.

ICON

Πριν λίγα χρόνια, η εντύπωση που επικρατούσε για τους αγρότες της Θεσσαλίας ήταν ότι «ζουν πολύ καλά». Ούτε και τότε, βεβαίως, αυτή η εκτίμηση ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα - η αλήθεια είναι ότι πάντα η μικρομεσαία αγροτιά ήταν από τα φτωχότερα στρώματα στη χώρα μας - πλην όμως μπορούσε να πει κανείς ότι, πράγματι, το «μέσο αγροτικό εισόδημα» στη Θεσσαλία εξασφάλιζε τα προς το ζην. Σήμερα, ακόμα και οι πλέον απληροφόρητοι, ή ακόμα και οι κακεντρεχείς - αυτοί που παλιότερα υποστήριζαν ότι η πλειοψηφία των Θεσσαλών αγροτών είχε «μερσεντές» τις οποίες πάρκαρε, τη μία μετά την άλλη, έξω από τα «μπουζουξίδικα» - παραδέχονται ότι η συντριπτική πλειοψηφία της θεσσαλικής αγροτιάς «δε ζει καλά». Η αιτία είναι γνωστή: Το εισόδημα των μικρομεσαίων αγροτών είναι πολύ χαμηλό και διαρκώς μειώνεται. Κι αυτό για τέσσερις, κυρίως, λόγους:

  • Πρώτον, η παραγωγή σε πολλές καλλιέργειες είναι μειωμένη.
  • Δεύτερον, οι εμπορικές τιμές των αγροτικών προϊόντων είναι πολύ χαμηλές.
  • Τρίτον, οι επιδοτήσεις έχουν υποστεί μεγάλες περικοπές.
  • Τέταρτον, το κόστος παραγωγής, που πάντα στη χώρα μας ήταν υψηλό, αυξάνεται συνεχώς και αλματωδώς.
Παραγωγική συρρίκνωση

Εδώ και αρκετά χρόνια, η ΕΕ έπαιρνε και επέβαλλε μέτρα για τη μείωση της αγροτικής παραγωγής στην Ελλάδα. Σ' αυτό οδηγούσαν οι αποφάσεις για στρεμματικούς και παραγωγικούς περιορισμούς στις καλλιέργειες, που συνοδεύονταν και από πρόστιμα συνυπευθυνότητας σε βάρος της χώρας μας όταν ξεπερνούσε τα πλαφόν και τις ποσοστώσεις, τα οποία και καταμερίζονταν στους παραγωγούς. Το καίριο, όμως, πλήγμα ήρθε με τη νέα ΚΑΠ, η εφαρμογή της οποίας ξεκίνησε στην αρχή του 2006. Στη Θεσσαλία, όπως και στις άλλες αγροτικές περιοχές, οι επιπτώσεις της νέας ΚΑΠ ήταν άμεσες και καταστροφικές. Δυναμικές και προσοδοφόρες καλλιέργειες συρρικνώνονται και μερικές πάνε προς εξαφάνιση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο καπνός που εξαφανίστηκε από περιοχές, οι οποίες στηρίζονταν σ' αυτόν, όπως η Ελασσόνα και πολλά χωριά των Τρικάλων και της Καρδίτσας. Στο μισό και παραπάνω μειώθηκε η τευτλοκαλλιέργεια, μετά την απόφαση της κυβέρνησης να παραδώσει στην ΕΕ το 50% του δικαιώματος παραγωγής ζάχαρης.

Αυτή η εξέλιξη είχε ως αποτέλεσμα να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν την τευτλοκαλλιέργεια χιλιάδες αγρότες της περιοχής, οι οποίοι είχαν δαπανήσει πολλά χρήματα για την απόκτηση του απαραίτητου μηχανολογικού και άλλου εξοπλισμού, που είχαν δανειστεί από την τράπεζα. Επιπτώσεις υπήρξαν και σε άλλους εργαζόμενους που η δουλειά τους σχετιζόταν με τα τεύτλα. Το εργοστάσιο ζάχαρης που λειτουργούσε στη Λάρισα έκλεισε και εκατοντάδες εργαζόμενοι σ' αυτό ζουν με την αγωνία αν θα έχουν εργασία. Το μεροκάματό τους έχασαν, επίσης, όσοι εργάζονταν στη συλλογή και τη μεταφορά του προϊόντος, τευτλοεξαγωγείς κ.ά.

Στρεμματική μείωση είχαμε και στη βαμβακοκαλλιέργεια, η οποία, πριν λίγα χρόνια, αποτελούσε την πλέον προσοδοφόρα καλλιέργεια για τους αγρότες της περιοχής. Το ίδιο συμβαίνει στο σύνολο, σχεδόν, των καλλιεργειών. Π.χ., Πέρσι πάνω από 50% ήταν η μείωση στα σιτηρά, στα ψυχανθή 70%, στις φακές και στα ρεβίθια 65%, στις δενδρώδεις καλλιέργειες - αχλάδια, κεράσια, δαμάσκηνα, αμύγδαλα, ροδάκινα κ.ά. - 50% και σε πολλές περιπτώσεις μέχρι και 60%, ενώ στην επαρχία Τυρνάβου η μείωση έφτασε εξαιτίας της ακαρπίας από 70% - 80%, στο καλαμπόκι μέχρι και 50%, στ' αμπέλια 50%, στη βιομηχανική τομάτα πάνω από 30%.

Χαμηλές τιμές
περικοπές στις επιδοτήσεις

Οι εμπορικές τιμές των αγροτικών προϊόντων στο σύνολό τους παραμένουν πολύ χαμηλές - σε κάποιες περιπτώσεις είναι εξευτελιστικές - λόγω της κερδοσκοπικής βουλιμίας και ασυδοσίας των εμποροβιομηχάνων και των αθρόων εισαγωγών που επιβάλλει η ΚΑΠ και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και δεν καλύπτουν καν το κόστος παραγωγής. Εξαίρεση μπορεί να χαρακτηριστεί η αύξηση που παρατηρείται, τον τελευταίο χρόνο, στα σιτηρά και στο καλαμπόκι, η οποία είναι συγκυριακή και, βεβαίως, ούτε αυτή είναι αρκετή να διασφαλίσει εισόδημα με το οποίο μπορούν να ζήσουν οι μικρομεσαίοι παραγωγοί.

Οι χαμηλές τιμές που εισπράττει ο παραγωγός δε σημαίνουν ότι τα αγροτικά προϊόντα είναι φτηνά και για τους καταναλωτές. Αυτοί, αντιθέτως, εξακολουθούν να βλέπουν τις τιμές στα σούπερ μάρκετ να ανεβαίνουν, καθώς οι έμποροι εκμεταλλεύονται κι αυτούς όσο και τους παραγωγούς. Από την άλλη, οι επιδοτήσεις που έπαιρνε ο αγρότης έχουν «πετσοκοφτεί» μετά την απόφαση της ΕΕ - με τη συμφωνία των ελληνικών κυβερνήσεων - για αποσύνδεση της παραγωγής από την επιδότηση. Το «χρονιάτικο τσεκ» που εισπράττουν οι μικρομεσαίοι παραγωγοί ως επιδότηση δεν αποτελεί παρά ένα «πενιχρό βοήθημα», που δε φτάνει ούτε για την κάλυψη των εξόδων καλλιέργειας. Αλλά κι αυτό δε δίνεται ποτέ στην ώρα του και τις περισσότερες φορές δε φτάνει καν στα χέρια των παραγωγών, καθώς το παρακρατεί η τράπεζα για την εξόφληση των αγροτικών χρεών, τα οποία ποτέ δεν τελειώνουν και διαρκώς αυγαταίνουν.

Στα ύψη το κόστος παραγωγής

Το κόστος παραγωγής των αγροτικών προϊόντων χρόνο με το χρόνο αυξάνεται, πλήττοντας καίρια το εισόδημα των Θεσσαλών αγροτών. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε συνεχείς ανατιμήσεις στα αγροτικά μέσα και εφόδια και είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος, σε σχέση με πέρσι, έχουμε 60%, κατά μέσο όρο, αύξηση στις τιμές των λιπασμάτων, 20% στα φυτοφάρμακα, 10% στα σπόρια, 30% στα καύσιμα, 30% στο αγροτικό ρεύμα, 80% στις ζωοτροφές κ.ο.κ. Στην κερδοσκοπική επέλαση των εμποροβιομηχάνων βοήθησε, τα μέγιστα, η «απελευθέρωση της αγοράς», που οδήγησε στην ιδιωτικοποίηση και το ξεπούλημα των ελληνικών βιομηχανιών παραγωγής και εμπορίας αγροτικών μέσων και εφοδίων. Στην αύξηση του κόστους παραγωγής συντελεί και η απουσία έργων υποδομής στη γεωργία και στην κτηνοτροφία, η υψηλή παρακράτηση του ΦΠΑ, τα υψηλά τραπεζικά επιτόκια δανεισμού κ.ά.

Στο έλεος της λειψυδρίας

Θεσσαλία Ιούλης του 2007: Αρδευτικό κανάλι, χωρίς νερό!
Θεσσαλία Ιούλης του 2007: Αρδευτικό κανάλι, χωρίς νερό!
Το πρόβλημα της λειψυδρίας ταλαιπωρεί, εδώ και χρόνια, τη θεσσαλική γη και, κατ' επέκταση, τους αγρότες. Ενα πρόβλημα που τον τελευταίο καιρό παίρνει δραματικές και τραγικές διαστάσεις, καθώς το διαθέσιμο νερό όλο και λιγοστεύει και οι καλλιέργειες διψούν και ξηραίνονται. Οι Θεσσαλοί έχουν, πλέον, αντιληφθεί ότι «για το κακό που τους βρήκε» δε φταίει ο καιρός ή ο Θεός. Η ευθύνη ανήκει στις κυβερνήσεις του τόπου που αδιαφορούν εγκληματικά για ένα πρόβλημα το οποίο απειλεί με παραγωγική υποβάθμιση και περιβαλλοντική καταστροφή μια ολόκληρη περιοχή στο κέντρο της χώρας. Διότι είναι αυτές, οι κυβερνήσεις, που αρνούνται να πάρουν μέτρα για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Κι αρνούνται όχι από αδράνεια, ή από ξεροκεφαλιά, αλλά επειδή θέλουν να χρησιμοποιήσουν και τη λειψυδρία για την εξυπηρέτηση του στόχου ξεκληρίσματος των μικρομεσαίων αγροτών.

Νερό στη Θεσσαλία υπάρχει, αλλά δεν αξιοποιείται όπως και όσο χρειάζεται. Το κράτος δεν κατασκευάζει τα έργα υποδομής για τη συλλογή, τη συγκέντρωση και την ορθή αξιοποίηση των διαθέσιμων υδατικών πόρων. Δεν κατασκευάζονται αρδευτικά και εγγειοβελτιωτικά έργα. Επίσης, δε βοηθιούνται οι αγρότες για να εξασφαλίσουν τον απαραίτητο σύγχρονο μηχανικό και τεχνολογικό εξοπλισμό - πότισμα με σταγόνες κ.ά. - για την εξοικονόμηση του νερού που πάει για άρδευση.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εκτροπή του Αχελώου. Η εκτροπή του, παραπέμπεται στις «ελληνικές καλένδες», καθώς επί 30 και πλέον χρόνια εξαγγέλλεται από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, αλλά - επί της ουσίας - ποτέ δεν ολοκληρώνεται. Αν ποτέ ολοκληρωθεί η εκτροπή του Αχελώου, θα είναι σε θέση να λύσει, σε μεγάλο βαθμό, το πρόβλημα της λειψυδρίας, δίνοντας προοπτικές αγροτικής ανάπτυξης στην περιοχή και σταματώντας την περιβαλλοντική υποβάθμισή της. Το ίδιο συμβαίνει και με τον ταμιευτήρα της Κάρλας, που εδώ και 20 χρόνια «καρκινοβατεί» και ποτέ δε γεμίζει. Και δε γεμίζει επειδή δεν κατασκευάζονται ούτε καν τα μικρά φράγματα και οι ταμιευτήρες, που θα μπορούσαν να δώσουν κάποιες - προσωρινές έστω - λύσεις σε ορισμένες αγροτικές περιοχές που, κάθε χρόνο, στεγνώνουν.

Το αίτημα για έργα υποδομής στη γεωργία τίθεται διαρκώς και σε προτεραιότητα από το αγροτικό κίνημα στη Θεσσαλία, αλλά οι κυβερνήσεις «αγρόν ηγόραζον». Εφαρμόζοντας, κατά γράμμα και με συνέπεια, την πολιτική της ΕΕ, η οποία δεν προωθεί έργα υποδομής στη γεωργία για να μην αναπτυχθεί η αγροτική παραγωγή και επικαλούμενες κάποιες ανόητες, ή και ύποπτες αντιρρήσεις που εκφράζουν, με θορυβώδη τρόπο, δήθεν «περιβαλλοντικές οργανώσεις», κωλυσιεργούν διαρκώς και δεν προχωρούν στα αναγκαία μέτρα, αφήνοντας τη Θεσσαλία στο έλεος της λειψυδρίας και στον κίνδυνο της απερήμωσης. Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε και τις ευθύνες του ΣΥΝ, ο οποίος - συντασσόμενος με την ΕΕ και τις δήθεν «οικολογικές οργανώσεις» κι αδιαφορώντας για την παραγωγική συρρίκνωση και την περιβαλλοντική υποβάθμιση της Θεσσαλίας - κάνει ό,τι μπορεί για να μην προχωρήσει η εκτροπή του Αχελώου.

Πνέει τα λοίσθια... η κτηνοτροφία

Eurokinissi

Ιδιαίτερα οξυμένα είναι τα προβλήματα των μικρομεσαίων κτηνοτρόφων στη Θεσσαλία. Οι τεράστιες αυξήσεις στις τιμές των ζωοτροφών τον τελευταίο χρόνο, σε συνδυασμό με το «πάγωμα», ή και τη μείωση των τιμών στο γάλα και στο κρέας, που επέβαλαν οι εμποροβιομήχανοι και οι εταιρείες, στηριζόμενοι στις πλάτες των κυβερνώντων, ήρθαν να δώσουν το τελειωτικό χτύπημα στην κτηνοτροφία της περιοχής.

Οι φτωχοί κτηνοτρόφοι, που βλέπουν μέρα με τη μέρα η τσέπη τους ν' αδειάζει και τα χρέη στην τράπεζα να διογκώνονται, βρίσκονται σε απόγνωση και έχουν επιδοθεί σ' έναν απεγνωσμένο αγώνα για να κρατηθούν. Λίγοι τα καταφέρνουν και οι περισσότεροι αναγκάζονται να ξεπουλήσουν, όσο όσο, το βιος τους και να εγκαταλείψουν την κτηνοτροφία, που πάει στα χέρια λίγων μεγαλοκτηνοτρόφων και μεγάλων εταιρειών που νέμονται το χώρο των τροφίμων, διασφαλίζοντας μυθώδη κέρδη.

Στήριξη - οι υπό κατάρρευση και αφανισμό κτηνοτρόφοι - δε βρίσκουν από την κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία αδιαφορεί πλήρως και τους εμπαίζει προκλητικά. Το ΠΑΣΟΚ - που συμφωνεί με την πολιτική χρεοκοπίας και ξεκληρίσματος - «περί άλλα τυρβάζει» και η μόνη έγνοια του είναι πώς θα εκμεταλλευτεί μικροκομματικά τη δυσαρέσκεια του κτηνοτροφικού κόσμου κατά της κυβέρνησης. Από την πλευρά του ο ΣΥΝ - κινούμενος πάντα στη «φιλοευρωπαϊκή» κατεύθυνση - λίγο ασχολείται με τους τσοπαναραίους κι όταν το κάνει είναι για να επιδείξει το όψιμο φιλολαϊκό προσωπείο του για να κερδίσει μερικούς ακόμα πόντους στα γκάλοπ.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι κτηνοτροφικές συνδικαλιστικές οργανώσεις, όπως η Ομοσπονδία Κτηνοτρόφων Λάρισας, κ.ά. Οι εν λόγω συνδικαλιστικές οργανώσεις - οι διοικήσεις των οποίων πρόσκεινται στη ΝΔ και στο ΠΑΣΟΚ - αντί να οργανώσουν την αντίσταση στην αντικτηνοτροφική πολιτική, κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να αποδυναμώσουν τις κτηνοτροφικές αντιδράσεις και να υπονομεύσουν τους αγώνες που ξεκινούν από τα κάτω.

Μόνη ελπίδα των αγροτοκτηνοτρόφων είναι η ΠΑΣΥ και το ΚΚΕ, που στέκονται πάντα στο πλευρό τους και προσπαθούν με κάθε τρόπο να οργανώσουν την πάλη τους, δίνοντας ουσιαστικό περιεχόμενο στα αιτήματα και προοπτική στον αγώνα. Αγωνιστικό στήριγμά τους είναι οι Συντονιστικές Επιτροπές Αγώνα που συγκροτούνται κατά περιοχές - όπως, π.χ., στην Ελασσόνα, στον Τύρναβο κι αλλού - και ήδη έχουν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ