Ο Γ. Κοτζιούλας

Οι «Αντάρτες» είναι ένα ξεχωριστό λογοτεχνικό κείμενο του Γ. Κοτζιούλα: Νουβέλα αλλά και απομνημόνευμα, λογοτεχνικό έργο αλλά και μαρτυρία, ψυχογράφημα αλλά και χρονικό. Στους «Αντάρτες» περιγράφεται μια ιστορία που βασίζεται σε γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Ηπειρο την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης. Ο Λάμπρος Βέργος (το προσωπείο του συγγραφέα) και οι συντοπίτες του παρακολουθούν την εμφάνιση των πρώτων αντάρτικων ομάδων στην περιοχή, γίνονται μάρτυρες της τιμωρίας του προδότη, της ενέδρας και της αψιμαχίας με τους Ιταλούς κατακτητές, ζουν από κοντά τη ζωή των ανταρτών και παίρνουν ενεργό μέρος στην αντιστασιακή τους δράση.

Ο Γ. Κοτζιούλας γεννήθηκε στην Πλατανούσα της Ηπείρου το 1909 και έφτασε στην Αθήνα το 1926. Στο χώρο των Γραμμάτων παρουσιάστηκε το 1927. Την ίδια χρονιά γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα δούλεψε σκληρά ως διορθωτής και συντάκτης σε περιοδικά και διάφορους εκδοτικούς οίκους. Ζούσε πολύ φτωχικά, σε προσφυγικές παράγκες στην Καλλιθέα και σε φτωχόσπιτα της Βάθης. Το 1934 αρρώστησε από φυματίωση.

Ηταν από τους πρώτους που πέρασαν στις γραμμές του ΕΑΜ. Στις αρχές του 1943, βγήκε στο βουνό και οργάνωσε το Καλλιτεχνικό Τμήμα της 8ης Μεραρχίας Ηπείρου του ΕΛΑΣ, συγκροτώντας θίασο που γυρνούσε στα χωριά και έδινε παραστάσεις.

Στις αρχές του 1945 πήγε στη Θεσσαλία, ενώ αργότερα κατέβηκε πάλι στην Αθήνα, όπου ξαναρίχτηκε στη βιοπάλη. Εγραφε και στον «Ριζοσπάστη», ποιήματα, διηγήματα, επιφυλλίδες, μέχρι το κλείσιμο της εφημερίδας το 1947. Πέθανε τον Αύγουστο του 1956, σε ηλικία μόλις 47 ετών.

Ο Μάρκος Αυγέρης, στη μελέτη του για τη ζωή και το έργο του Κοτζιούλα, σημειώνει: «Το κατόρθωμα του Κοτζιούλα είναι σπάνιο και εξαιρετικό. Ζώντας μέσα στις ολότελα εχθρικές συνθήκες της ζωής όλων των φτωχών ανθρώπων στην Ελλάδα, γνώρισε κάθε δοκιμασία... Ωστόσο ήταν ένας από τους πιο καλλιεργημένους νέους ποιητές. Κι όλον αυτόν τον ανήφορο, ως τις κορφές του πνευματικού κόσμου, τον έκαμε όχι μόνο παλεύοντας μ' άπειρες δυσκολίες, παρά και τραυματισμένος από τη φυματίωση ένα μεγάλο μέρος της ζωής του. Πολύ λίγοι άνθρωποι στον κόσμο ξεπερνούν τέτοια εμπόδια και με τέτοια αποτελέσματα. Πολύ λίγοι άνθρωποι μέσα σε τέτοιες συνθήκες έχουν να επιδείξουν τέτοιες νίκες...».

Ο δικαστής Χέλλερ, ένας πρώην ναζί που κατάφερε να διαφύγει τη σύλληψη και να αναλάβει ανώτατο κρατικό αξίωμα στη Γερμανία μετά τον πόλεμο, ζει με τις δύο αδελφές του προσπαθώντας να κρατήσει ζωντανή την ανάμνηση του ζοφερού παρελθόντος....

Παίζουν: Μπέττυ Αρβανίτη, Περικλής Μουστάκης, Σμαράγδα Σμυρναίου.

www.pskafidas.com

Το «Σκλαβί» επιστρέφει για δεύτερη χρονιά στο «Πόρτα» ως ένα ολότελα καινούριο ξαναδιάβασμα του έργου, κρατώντας, ωστόσο, ανοιχτό τον διάλογο με τη μνήμη της θρυλικής παράστασης και μπολιάζοντας τις παλιές ρίζες με νέους χυμούς και εντελώς φρέσκια ματιά. Το «Σκλαβί» βασίζεται στο ομώνυμο συμιακό παραμύθι, όπως αυτό περιλαμβάνεται στη συλλογή «Παραμύθια του λαού μας», που επιμελήθηκε ο Γιώργος Ιωάννου καθώς και στον τόμο «Το Φιδόδεντρο», που έχει επιμεληθεί ο Κώστας Καφαντάρης.

Δύο παιδιά γεννιούνται από τον ίδιο πατέρα, ο οποίος παράλληλα είναι και ο βασιλιάς του κράτους. Ο ένας είναι νόμιμος διάδοχος, ο γιος της βασίλισσας, ο άλλος το παιδί μιας σκλάβας. Δύο παιδιά, που μεγαλώνουν μαζί αγαπημένα, αν και τα χωρίζουν κοινωνικές και ταξικές διαφορές...

Συντελεστές: Σκηνικά - Κοστούμια: Ελλη Παπαγεωργακοπούλου. Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου. Στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου. Μουσική: Νίκος Κυπουργός.

Παίζουν: Παντελής Βασιλόπουλος, Ελένη Βλάχου, Ηλιάνα Γαϊτάνη, Αυγουστίνος Κούμουλος, Τζωρτζίνα Λιώση, Νάνσυ Μπούκλη, Φοίβος Συμεωνίδης, Δημήτρης Φουρλής

Τα Σάββατα του Δεκέμβρη, στη 1 το μεσημέρι θα πραγματοποιείται θεματική παρουσίαση με τίτλο «Το χαμένο άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου». Στο Μουσείο Ακρόπολης ζωντανεύει ψηφιακά το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Φτιαγμένο από χρυσό και ελεφαντόδοντο, ήταν το αριστούργημα που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Φειδίας για τον Παρθενώνα. Στη διάλεξη θα αναφερθούν τα υλικά και οι τεχνικές κατασκευής του, οι μύθοι και οι αλληγορίες του.

Η συμμετοχή στη θεματική παρουσίαση είναι ελεύθερη. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η έκδοση του εισιτηρίου γενικής εισόδου (5 ευρώ). Εγγραφές γίνονται τις μέρες των παρουσιάσεων στο Γραφείο Πληροφοριών του Μουσείου. Τηρείται σειρά προτεραιότητας (έως 30 επισκέπτες ανά παρουσίαση).

Τα Σάββατα 14, 21 και 28 Δεκέμβρη στις 12 το μεσημέρι οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μία παρουσίαση της φωτογραφικής έκθεσης «Σμίλη και Μνήμη. Η συμβολή της μαρμαροτεχνίας στην αναστήλωση των μνημείων της Ακρόπολης» για το σπουδαίο έργο των μαρμαροτεχνιτών της Ακρόπολης, που έστησαν η Επιτροπή και η Υπηρεσία Συντήρησης των Μνημείων της Ακρόπολης.

Η συμμετοχή στην παρουσίαση είναι ελεύθερη. Εγγραφές γίνονται τις μέρες των παρουσιάσεων στο Γραφείο Πληροφοριών του Μουσείου. Τηρείται σειρά προτεραιότητας (έως 25 επισκέπτες ανά παρουσίαση).

«Πέταγμα», Αριστείδης Πατσόγλου

Τα έργα που θα κληρωθούν είναι:

• Σπύρος Κουρσάρης, «Το πέταγμα του αετού», λιθογραφία, 1996
• Αλεξάνδρα Πατσόγλου, «Πουλιά κόκκινα - Μάνα και παιδί», τέμπερα, 2007
• Αριστείδης Πατσόγλου, «Πενταδάκτυλος», γλυπτό, 2008
• Αριστείδης Πατσόγλου, «Πέταγμα», τέμπερα, 1986
• Κώστας Ρόθος, γλυπτό

Οι λαχνοί διατίθενται ήδη από την Οργάνωση των Καλλιτεχνών.

Η ημερομηνία της κλήρωσης θα γίνει στις αρχές Γενάρη. Η ακριβής ημερομηνία θα ανακοινωθεί στον «Ριζοσπάστη» και στο πόρταλ «902.gr».

«Πουλιά κόκκινα - Μάνα και παιδί», Αλεξάνδρα Πατσόγλου

«Πενταδάκτυλος», Αριστείδης Πατσόγλου

«Το πέταγμα του αετού», Σπύρος Κουρσάρης