Στα σκαλοπάτια του Σμόλνι, στο κρύο σκοτάδι, για πρώτη φορά είδαμε την Κόκκινη Φρουρά, μια ανήσυχη γκρούπα νεαρών με εργατική στολή. Κρατούσαν στα χέρια τουφέκια με εφ' όπλου λόγχη και συζητούσαν ανήσυχα.
(...)
Η ώρα ήταν 5 και 17 το πρωί όταν ο Κριλένκο, ζαλισμένος από την κούραση, ανέβηκε στο βήμα και διάβασε στη συνέλευση κάποιο τηλεγράφημα.
"Σύντροφοι! Από το Βόρειο μέτωπο! Η 12η στρατιά χαιρετίζει το συνέδριο των Σοβιέτ και ανακοινώνει τη δημιουργία Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής που πήρε τη διοίκηση του Βορείου μετώπου!" Τότε επακολούθησε κάτι που δεν περιγράφεται. Οι άνθρωποι έκλαιγαν κι αγκάλιαζαν ο ένας τον άλλο. "Ο στρατηγός Τσερεμίσκοφ αναγνώρισε την επιτροπή. Ο κομισάριος της Προσωρινής κυβέρνησης Βοϊτίνσκι παραιτήθηκε".
Τέλειωσε...
Ο Λένιν κι οι εργάτες της Πετρούπολης αποφάσισαν να κάνουν εξέγερση. Το Σοβιέτ της Πετρούπολης ανέτρεψε την Προσωρινή κυβέρνηση κι έφερε το συνέδριο των Σοβιέτ μπροστά στο γεγονός της κρατικής ανατροπής. Τώρα έπρεπε να καταχτήσουν με το μέρος τους όλη την απέραντη Ρωσία και μετά κι όλο τον κόσμο.
(...) Η ώρα ήταν έξι. Ηταν μια βαριά και κρύα νύχτα. Μόνο ένα αδύνατο και χλωμό, σαν ανέσπερο, φως κοκκίνιζε δειλά στους σιωπηλούς δρόμους, κάνοντας τις φωτιές των φρουρών να θαμπώνουν. Το χάραμα μιας τρομερής αυγής υψώνονταν πάνω από τη Ρωσία» (από το «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο», του Τζον Ριντ)
Κι είναι αυτή που μας βεβαιώνει - ακόμα και κάτω από το βάρος της επικράτησης της αντεπανάστασης - ότι η μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση άλλαξε τη ροή της ιστορίας της ανθρωπότητας κινώντας τα πράγματα μπροστά.
Με όρους επιστήμης, στο προκείμενο με όρους ιστορικού υλισμού, καλούμαστε σήμερα - για να χαράξουμε πορεία - να αποτιμήσουμε τα 90 χρόνια από τον «Οχτώβρη».
Εργαλείο μας, χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τη διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 90χρονα από τον «Οχτώβρη»:
«Η Οχτωβριανή Επανάσταση αποτελεί κοσμοϊστορικό γεγονός, το μεγαλύτερο στον 20ό αιώνα, που σφράγισε επί δεκαετίες την πορεία της ανθρωπότητας. Το "φάντασμα του Κομμουνισμού", που λίγες δεκαετίες πριν πλανιόταν πάνω από την Ευρώπη, πήρε σάρκα και οστά ως δύναμη εξουσίας. Η νικηφόρα έκβαση της Οχτωβριανής Επανάστασης σήμανε το άνοιγμα του δρόμου για το πέρασμα της ανθρωπότητας "από το βασίλειο της ανάγκης στο βασίλειο της ελευθερίας"». «Εμείς αρχίσαμε αυτό το έργο. Πότε ακριβώς, σε πόσο χρονικό διάστημα, οι προλετάριοι ποιανού έθνους θα αποτελειώσουν το έργο αυτό δεν είναι το ουσιαστικό ζήτημα. Το ουσιαστικό είναι ότι ο πάγος έσπασε, ότι ο δρόμος άνοιξε, ότι ο δρόμος χαράχτηκε», έγραψε ο Λένιν.
«Οι αντεπαναστατικές ανατροπές των χρόνων 1989 - 1991 δεν ακυρώνουν το χαρακτήρα της εποχής μας ως εποχής περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, που συμβολικά εγκαινίασε η Οχτωβριανή Επανάσταση. Η ιστορική εξέλιξη έχει απορρίψει τον ισχυρισμό ότι ήταν ουτοπικός ο χαρακτήρας του σοσιαλιστικού - κομμουνιστικού εγχειρήματος. Κανένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα δεν εδραιώθηκε μια κι έξω στην ιστορία της ανθρωπότητας, ούτε ο καπιταλισμός στη διαπάλη με τη φεουδαρχία. Σε πείσμα των ιδεολογικών και πολιτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης, που ισχυρίζονται ότι ήρθε το τέλος της Ιστορίας, ο σοσιαλισμός παραμένει αναγκαίος και επίκαιρος. Η αναγκαιότητα και η επικαιρότητα του σοσιαλισμού αναδύονται από τις αντιφάσεις του καπιταλιστικού συστήματος. Απορρέουν από το γεγονός ότι ο καπιταλισμός έχει δημιουργήσει τις υλικές προϋποθέσεις για το πέρασμα της ανθρωπότητας σε ανώτερο κοινωνικοοικονομικό σύστημα, όσο κι αν αυτό επιβραδύνεται σήμερα από τον αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων, που κάνει την επιθετικότητα του καπιταλισμού να φαίνεται ανίκητη. Την αναγκαιότητα για το πέρασμα στο σοσιαλισμό τη γεννά ο καπιταλισμός, που ενώ έχει κοινωνικοποιήσει την εργασία και την παραγωγή σε πρωτοφανή κλίμακα, τα προϊόντα της κοινωνικά οργανωμένης εργασίας αποτελούν ατομική, καπιταλιστική ιδιοκτησία. Αυτή η αντίφαση είναι η μήτρα όλων των φαινομένων της κρίσης των σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών, αλλά και ο σηματοδότης που δείχνει τη διέξοδο και την ανάγκη: Να αντιστοιχηθούν οι σχέσεις παραγωγής με το επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, να καταργηθεί η ατομική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, να κοινωνικοποιηθούν, να υπάρξει σχεδιασμένη χρησιμοποίησή τους στην κοινωνική παραγωγή από τη σοσιαλιστική εξουσία που εκφράζει τα συμφέροντα των παραγωγών του κοινωνικού πλούτου.
Αποτελούν γέννημα προπαγάνδας, ή, αντεπιστημονικής ανάλυσης της πραγματικότητας, οι θεωρίες που υποστηρίζουν ότι δεν υπήρχαν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση της Οχτωβριανής Επανάστασης. Η Οχτωβριανή Επανάσταση πραγματοποιήθηκε στο έδαφος της ανάπτυξης του καπιταλισμού στη Ρωσία, που ήδη είχε εξελιχθεί στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο. Το γεγονός αυτό δεν αναιρείται από τη βαθιά ανισομετρία στην καπιταλιστική ανάπτυξη της Ρωσίας, ούτε από την προκαπιταλιστική κληρονομιά που κυριαρχούσε σε μεγάλο μέρος της τσαρικής αυτοκρατορίας. Η ύπαρξη των υλικών προϋποθέσεων για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της Ρωσίας αποδεικνύεται και με στατιστικά στοιχεία της εποχής. Στην εργατική τάξη της Ρωσίας και μάλιστα στο βιομηχανικό τμήμα της θεμελιώθηκαν τα Σοβιέτ ως πυρήνες οργάνωσης της επαναστατικής εργατικής πάλης για την εξουσία».
«Το νέο κράτος, της δικτατορίας του προλεταριάτου, που στηρίχτηκε στα Σοβιέτ, γέννημα της αυτενέργειας των μαζών μέσα στη φωτιά της επανάστασης του 1905 - 1907, αντικατέστησε τον παλιό κρατικό μηχανισμό, που σύντριψε η Οχτωβριανή Επανάσταση. Η συντριβή των δομών του αστικού κράτους είναι αναγκαία γιατί "το σύγχρονο κράτος, όποια κι αν είναι η μορφή του, είναι μια ουσιαστικά καπιταλιστική μηχανή, κράτος των καπιταλιστών, ο ιδεατός συνολικός καπιταλιστής", όπως έγραψε ο Ενγκελς. "Δημοκρατία πάνω στη βάση της ατομικής ιδιοκτησίας, ή, πάνω στη βάση της πάλης για την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας; (...) Ελευθερία και ισότητα για τον εργάτη, για τον εργαζόμενο αγρότη, για το καταπιεζόμενο φύλο! Αυτό είναι το σύνθημά μας!", διακήρυχνε ο Β. Ι. Λένιν. Και υπογράμμιζε:
"Η δικτατορία του προλεταριάτου... δεν είναι μόνο η άσκηση βίας πάνω στους εκμεταλλευτές και μάλιστα δεν είναι κυρίως βία... Το προλεταριάτο σε σύγκριση με τον καπιταλισμό, εκπροσωπεί και πραγματοποιεί έναν ανώτερο τύπο κοινωνικής οργάνωσης της εργασίας"».
«Η μελλοντική σοσιαλιστική οικοδόμηση με βεβαιότητα θα ξεκινήσει και θα εξελιχθεί σε ανώτερο επίπεδο συγκριτικά με αυτό του 20ού αιώνα. Είναι όμως επίσης βέβαιο ότι θα αναμετρηθεί εξίσου σκληρά με την καπιταλιστική κληρονομιά στο οικονομικό, στο πολιτικό και στο ιδεολογικό επίπεδο. Σήμερα, για το εργατικό κίνημα στις χώρες του καπιταλισμού, παραμένει το πρόβλημα του μαζικού εγκλωβισμού στις δομές του συστήματος (κοινοβουλευτικές, κυβερνητικού και εργοδοτικού ελέγχου, συνδικαλιστικές, της Τοπικής Διοίκησης και άλλες). Η ισχυρή αστική ιδεολογική επίδραση στο εργατικό κίνημα εκφράζεται και με τον αναθεωρητισμό και τον οπορτουνισμό σε μια σειρά Κομμουνιστικά Κόμματα.