Τα αυξανόμενα σημάδια που δείχνουν στην κατεύθυνση της εκδήλωσης καινούργιας καπιταλιστικής κρίσης αντανακλούν τα στοιχεία για νέα συρρίκνωση της μεταποιητικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη τον Σεπτέμβριο.

Ο τελικός δείκτης υπευθύνων προμηθειών (PMI) της «S&P Global» υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 27 μηνών, στις 48,4 μονάδες τον Σεπτέμβριο, από 49,6 τον Αύγουστο, χαμηλότερα από το όριο των 50 μονάδων που διαχωρίζει την ανάπτυξη από τη συρρίκνωση. Ο δείκτης παραγωγής υποχώρησε στις 46,3 μονάδες από 46,5, παραμένοντας κάτω από το όριο των 50 μονάδων για τέταρτο συνεχή μήνα.

Ο Κρις Γουίλιαμσον, επικεφαλής οικονομολόγος στην «S&P Global», σχολίασε ότι «ο κακός συνδυασμός του μεταποιητικού τομέα που βρίσκεται σε ύφεση και των αυξανόμενων πληθωριστικών πιέσεων θα ενισχύσει περαιτέρω τις ανησυχίες για τις προοπτικές της οικονομίας της Ευρωζώνης». Πρόσθεσε δε ότι «εξαιρουμένων των αρχικών lockdowns της πανδημίας, οι εταιρείες μεταποίησης έχουν να δουν κατάρρευση της ζήτησης και της παραγωγής αυτής της κλίμακας από το αποκορύφωμα της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης στις αρχές του 2009».

Σε αντίστοιχο μήκος κύματος, προσερχόμενος στο Γιούρογκρουπ στο Λουξεμβούργο, ο επίτροπος Οικονομίας Π. Τζεντιλόνι εκτίμησε ότι είναι ορατό το ενδεχόμενο οικονομικής ύφεσης, καθώς εντείνονται οι πιέσεις από τον υψηλό πληθωρισμό και την επιβράδυνση της οικονομίας. Ισχυριζόμενος ότι «είχαμε τους πρώτους έξι μήνες μια αξιοπρεπή ανάπτυξη στην Ευρώπη» - παρότι τα αρνητικά σημάδια προϋπήρχαν στην Ευρωζώνη - είπε ότι «υποφέρουμε από τις συνέπειες του πολέμου, τις υψηλές τιμές της Ενέργειας, και βλέπουμε την καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη να πέφτει». Και πρόσθεσε: «Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τον κίνδυνο ύφεσης, βλέπουμε διψήφιο πληθωρισμό για πρώτη φορά στην Ευρωζώνη».

Στο μεταξύ, ερωτηθείς σχετικά με την αντίδραση ευρωπαϊκών κυβερνήσεων στο σχέδιο στήριξης ύψους 200 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε η γερμανική κυβέρνηση, ο Τζεντιλόνι απάντησε ότι «η αντίδραση των κρατών - μελών είναι απολύτως δικαιολογημένη». «Τη στιγμή αυτή πρέπει να διατηρήσουμε την ενιαία μας αγορά, αποφεύγοντας τον κατακερματισμό», συνέχισε, προσθέτοντας ότι χρειάζεται «αλληλεγγύη» σε ευρωπαϊκό επίπεδο, την ώρα που «βγαίνουν τα μαχαίρια» ακόμα πιο έντονα και εντός ΕΕ.

Νωρίτερα, το ιταλικό ενεργειακό μονοπώλιο «Eni» ανακοίνωσε ότι δεν θα παραλάβει φυσικό αέριο από τη ρωσική «Gazprom» σήμερα και ότι η κατάσταση αναμένεται να παραμείνει η ίδια μέχρι αύριο. Επέρριψε την ευθύνη στην «Gazprom», η οποία αναφέρει ότι δεν είναι σε θέση να μεταφέρει αέριο προς την Ιταλία μέσω Αυστρίας, επικαλούμενη την άρνηση του Αυστριακού διαχειριστή να επιβεβαιώσει τις άδειες μεταφοράς του αερίου.

Από την άλλη ο Αυστριακός ρυθμιστής απαντά ότι οι ρυθμίσεις αυτές ήταν γνωστές σε όλους τους παράγοντες της αγοράς εδώ και μήνες, και ζητάει από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να τηρήσουν τις συμφωνίες.

Πριν την έναρξη του πολέμου, το 45% των εισαγωγών αερίου της Ιταλίας προερχόταν από τη Ρωσία. Το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο 25% από τον Ιούνιο, με τη χώρα να έχει αναζητήσει εναλλακτικούς προμηθευτές, κυρίως από τη Βόρεια Αφρική.

Στο μεταξύ, στη Βρετανία ο υπουργός Οικονομικών Κ. Κουάρτενγκ ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση τελικά δεν θα προχωρήσει στην κατάργηση του υψηλότερου φορολογικού συντελεστή, όπως είχε ανακοινωθεί λίγες μέρες νωρίτερα, μετά τις «αναταράξεις» στις αγορές που ακολούθησαν την εξαγγελία των κυβερνητικών οικονομικών μέτρων.

«Είναι ξεκάθαρο ότι η κατάργηση του φορολογικού συντελεστή του 45% (σ.σ. για ετήσια εισοδήματα άνω των 150.000 στερλινών) επισκίασε την αποστολή μας να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες της χώρας μας. Κατά συνέπεια, ανακοινώνω ότι δεν θα προχωρήσουμε. Το καταλάβαμε και ακούσαμε», ανέφερε o Κουάρτενγκ.

Ο ίδιος απέκλεισε το ενδεχόμενο επιβολής νέων μέτρων λιτότητας, ενώ πρόσθεσε ότι θα παρουσιάσει στις 23 Νοέμβρη τα σχέδιά του για τη χρηματοδότηση των φορολογικών μειώσεων. Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από ενδοαστικές κόντρες για τη «μοιρασιά» και από προβληματισμούς για το αποτελεσματικότερο «μείγμα» για τα βρετανικά μονοπώλια, δεδομένος παραμένει ο προσανατολισμός για πολύμορφα μέτρα στήριξης των μεγάλων ομίλων, με μέτρα που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα πληρωθούν από τον βρετανικό λαό.

Να σημειωθεί ότι την περασμένη Παρασκευή, ο οίκος χρηματοοικονομικών αξιολογήσεων «Standard & Poor's» μείωσε την προοπτική πιστοληπτικής αξιοπιστίας της Βρετανίας σε αρνητική, αφήνοντας να εννοηθεί ότι ενδέχεται να ακολουθήσει μια σχετική υποβάθμιση.

Η δε Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Βρετανίας, Ofgem, προέβλεψε «σημαντικό κίνδυνο» έλλειψης φυσικού αερίου τον χειμώνα, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο κλεισίματος σταθμών Ενέργειας σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης.

Συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για την υπογραφή «ειρηνευτικής συμφωνίας» μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν με διαμεσολάβηση της ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, το Σαββατοκύριακο συναντήθηκαν στη Γενεύη οι ΥΠΕΞ των δύο χωρών, προκειμένου να επεξεργαστούν το «σχετικό κείμενο».

Τους τελευταίους μήνες είχαν προηγηθεί συναντήσεις του πρωθυπουργού της Αρμενίας Ν. Πασινιάν και του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν Ιλ. Αλίεφ, ενώ συνεχίζονται συχνά ένοπλα επεισόδια στα σύνορα των δύο χωρών, τα οποία παραμένουν ακαθόριστα μετά τον μεταξύ τους πόλεμο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ το 2020. Φέτος τον Σεπτέμβρη σκοτώθηκαν σε τέτοιες συγκρούσεις τουλάχιστον 289 άνθρωποι.

Στο μεταξύ, εκπρόσωποι των δύο πλευρών συναντιούνται περιοδικά και στη Μόσχα, όπου διαπραγματεύονται την οριοθέτηση των συνόρων τους.

Εκτός από τη Ρωσία, που υπέγραψε με την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν τριμερή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός τον Νοέμβρη του 2020 και εγκατέστησε στο Ναγκόρνο Καραμπάχ περίπου 2.000 Ρώσους στρατιώτες, ΕΕ και ΗΠΑ διεκδικούν μεγαλύτερο «πάτημα» στον Νότιο Καύκασο μέσω της διαμεσολάβησης για τερματισμό της σύγκρουσης με τους δικούς τους όρους. Οι δύο ΥΠΕΞ είχαν συναντηθεί εξάλλου τον Σεπτέμβρη στη Νέα Υόρκη, με διαμεσολάβηση του Αμερικανού ΥΠΕΞ Αντ. Μπλίνκεν.

Το Αζερμπαϊτζάν ζήτησε στη Γενεύη «την πλήρη αποχώρηση των ένοπλων μονάδων της Αρμενίας από τα εδάφη του» και «το άνοιγμα γραμμών μεταφοράς και επικοινωνίας», σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΕΞ του Αζερμπαϊτζάν.

«Οι συμμετέχοντες στη συνάντηση αντάλλαξαν ιδέες για την ειρηνευτική συμφωνία, η οποία θα εγγυάται τα δικαιώματα και την ασφάλεια των Αρμένιων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ», επεσήμανε το ΥΠΕΞ της Αρμενίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην «ειρηνευτική συμφωνία» το Ναγκόρνο Καραμπάχ θα αναφέρεται ως «αυτόνομο καθεστώς» σε αζέρικο έδαφος και η Αρμενία διαπραγματεύεται την «προστασία» των Αρμενίων που ζουν εκεί.

Το Γερεβάν επανέλαβε επίσης το αίτημά του για «απόσυρση» των αζέρικων στρατευμάτων «από το κυρίαρχο έδαφος της Αρμενίας», την απελευθέρωση των αιχμαλώτων πολέμου και τη δημιουργία «διεθνών μηχανισμών για τον έλεγχο της κατάστασης στα σύνορα», κάτι στο οποίο αντιδρά η Ρωσία.

Η σύγκρουση στον Νότιο Καύκασο απασχόλησε επίσης τη συνάντηση του Τζ. Σάλιβαν, συμβούλου εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, με τον Ιμπ. Καλίν, σύμβουλο του Τούρκου Προέδρου, χθες στην Κωνσταντινούπολη, όπου μεταξύ άλλων συζήτησαν «την υποστήριξή τους για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν».

Το κεντροδεξιό κόμμα Νέα Ενότητα, του πρωθυπουργού Κρ. Κάρινς, είναι ο νικητής των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθησαν το Σάββατο στη Λετονία, σύμφωνα με προσωρινά αποτελέσματα, καθώς κερδίζει το 19% των ψήφων και μπορεί να ηγηθεί άλλης μιας κυβέρνησης συνασπισμού.

Το κόμμα του Κάρινς, ο οποίος έχει διπλή υπηκοότητα, αμερικανική και λετονική, είναι το κόμμα με τις περισσότερες ψήφους. Τα μέλη του απερχόμενου κυβερνητικού συνασπισμού αναμένεται ότι θα κερδίσουν 42 από τις 100 έδρες, έτσι ο Κάρινς θα πρέπει να βρει και άλλους συμμάχους.

Στο Κοινοβούλιο φαίνεται να εισέρχονται 9 κόμματα, ενώ το κόμμα «Αρμονία» που υποστηριζόταν τα τελευταία χρόνια από πολλούς ψηφοφόρους ρωσικής εθνότητας, οι οποίοι αποτελούν περίπου το 1/4 του πληθυσμού της Λετονίας εμφανίζεται στο 4,7% και ενδέχεται να μείνει εκτός Βουλής.

«Δεν βλέπω καμιά πιθανότητα οποιαδήποτε κυβέρνηση στη Λετονία να σταματήσει να υποστηρίζει την Ουκρανία», δήλωσε ο Κάρινς.