ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 31 Μάρτη 2018 - Κυριακή 1 Απρίλη 2018
Σελ. /40
ΠΑΙΔΕΙΑ
ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Γολγοθάς για γονείς και εκπαιδευτικούς

Τις δυσκολίες στην ανατροφή, την εκπαίδευση και τη μόρφωση των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες αναδεικνύει σήμερα ο «Ριζοσπάστης»

Στιγμιότυπο από πρόσφατη κινητοποίηση
Στιγμιότυπο από πρόσφατη κινητοποίηση
Αντιμέτωποι με τεράστιες δυσκολίες και μία συνεχή αγωνία βρίσκονται όσοι ασχολούνται με την ανατροφή, την εκπαίδευση και τη μόρφωση των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις, η Ειδική Αγωγή είναι πεδίο εφαρμογής των πολιτικών που πετσοκόβουν δικαιώματα, επιδόματα, δαπάνες, συρρικνώνουν δομές.

Τα προβλήματα στην Ειδική Αγωγή ξεκινούν από την απουσία της πρώιμης διάγνωσης και παρέμβασης, από τη βρεφική δηλαδή ηλικία, τη στιγμή μάλιστα που αναγνωρίζεται η τεράστια σημασία της για τη μετέπειτα εξέλιξη του παιδιού. Σε ό,τι αφορά τα ειδικά σχολεία, σύμφωνα με παλιότερα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας περίπου 15.500 παιδιά με αναπηρία εξυπηρετούνταν από τα δημόσια Ειδικά Σχολεία και Ειδικά Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΕΕΚ). Στοιχεία της ΕΣΥΕ για το σχολικό έτος 2015 - 2016 έκαναν λόγο για 10.037 μαθητές, ενώ δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τα παιδιά που φοιτούν σε γενικά σχολεία, σε τάξεις ένταξης ή συνδιδασκαλία, όπως επίσης και για τους εξυπηρετούμενους στα Κέντρα Ειδικής Αγωγής ΝΠΙΔ όλων των ηλικιών.

Στα περισσότερα δημόσια ειδικά σχολεία, όπως διαχρονικά πια επισημαίνουν γονείς και εργαζόμενοι, υπάρχουν ελλείψεις σε μόνιμο προσωπικό (εκπαιδευτικό, επιστημονικό και βοηθητικό), υλικοτεχνική υποδομή και εξειδικευμένα αναλυτικά προγράμματα, ανεπαρκείς μεταφορές κ.λπ.

Στην παραπέρα υποβάθμιση της Ειδικής Αγωγής συνέβαλαν μια σειρά θεσμικές παρεμβάσεις από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Με αποφάσεις και τροπολογίες που προωθήθηκαν τα τελευταία χρόνια, ο εκπαιδευτικός του τμήματος ένταξης μετατράπηκε σε γυρολόγο, υποβαθμίστηκαν τα ειδικά παιδαγωγικά προσόντα που απαιτούνται στην Ειδική Αγωγή, ακυρώθηκε ουσιαστικά η μείωση του αριθμού μαθητών σε τάξεις γενικών σχολείων όπου φοιτούν μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, αυξήθηκε ο αριθμός ανά τμήμα στα ειδικά σχολεία, γενικεύτηκε το καθεστώς της ιδιωτικής παράλληλης στήριξης.

Στις οικογένειες το βάρος των ελλείψεων

Τα κενά αυτά, που αφήνει η πολιτική που αντιμετωπίζει την Ειδική Αγωγή ως κόστος, καλούνται να τα πληρώσουν οι λαϊκές οικογένειες. Ετσι αποδεικνύεται και η τεράστια υποκρισία, αφού ενώ η αστική επιλογή είναι να εντάσσονται στα γενικά σχολεία τα παιδιά και να φεύγουν από τα ειδικά σχολεία, την ίδια στιγμή, τα απογεύματα κατά χιλιάδες καταφεύγουν σε ιδιωτικά κέντρα για θεραπείες που θα έπρεπε και θα μπορούσαν να παρέχονται μέσα στις δημόσιες δομές.

Για τις διάφορες θεραπείες που γίνονται σε κέντρα, προβλέπεται μεν επιστροφή δαπανών από τα ασφαλιστικά ταμεία, ωστόσο πρόκειται για ποσά λιγότερα από αυτά που πληρώνουν οι γονείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι για θεραπείες για τις οποίες ο γονιός καταβάλλει 360 ευρώ, θα του επιστραφούν τα 217. Επιπλέον, τεράστιο πρόβλημα έχει δημιουργήσει η καθυστέρηση καταβολής αυτών των αποζημιώσεων, που έχει ως αποτέλεσμα να σταματούν τις θεραπείες.

«Παρατηρούνται καθυστερήσεις που ξεπερνούν τους 8 μήνες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλοί να σταματήσουν αυτές τις θεραπείες, πράγμα που δεν σημαίνει απλά στασιμότητα σε ό,τι αφορά το παιδί, αλλά οπισθοδρόμηση», σημειώνει, μιλώντας στον «Ριζοσπάστη», ο Μιχ. Λαλαδάκης, γενικός γραμματέας του Ενιαίου Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων ΑμεΑ Αττικής και Νήσων. Ο Σύλλογος, στο πλαίσιο της διεκδικητικής δράσης που αναπτύσσει, με πολύμορφες παρεμβάσεις, διεκδίκησε λύση από το υπουργείο Υγείας, από όπου πήρε την απάντηση πως το θέμα είναι διοικητικό, συνδέεται ωστόσο με τις περικοπές στις δαπάνες για την Υγεία.

Η πολιτική της προώθησης της «επιχειρηματικότητας» και γύρω από το χώρο της Ειδικής Αγωγής, που βλέπει σαν κόστος την Υγεία και την Παιδεία, έχει κάνει το ζήτημα της Ειδικής Αγωγής ατομική υπόθεση, ανάλογα με την τσέπη του γονιού, ο οποίος έρχεται αντιμέτωπος με διλήμματα όπως τα παραπάνω και οδηγείται και στην εξαθλίωση.

Ενα από τα διάφορα κόστη που επωμίζονται οι γονείς είναι η παράλληλη στήριξη, που όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος των γονιών «έχει ιδιωτικοποιηθεί επίσημα στο δημόσιο σχολείο», κάνοντας λόγο για ποσά που φτάνουν και τα 600 ευρώ και τα οποία πληρώνει ο γονιός από την τσέπη του, εφόσον βέβαια τα διαθέτει. Αλλιώς καλείται να συμβιβαστεί με το καθεστώς να μοιράζεται ένας εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης σε πέντε παιδιά. Επισημαίνει πως το θέμα έχει τεθεί από τον Σύλλογο και στο υπουργείο Παιδείας, από όπου έλαβαν την απάντηση ότι αυξήθηκαν οι αιτήσεις παράλληλης στήριξης, και για μια ακόμα φορά άκουσαν για τα περιορισμένα οικονομικά.

Οι γονείς απαιτούν στελέχωση των σχολείων με μόνιμο προσωπικό, να γίνονται μέσα στο σχολείο όλες οι αναγκαίες παρεμβάσεις και θεραπείες και να μην είναι η Ειδική Αγωγή βορά στους ιδιώτες κάθε απόγευμα.

Ελλείψεις και υποστελέχωση

Τα προβλήματα και τις ελλείψεις, αλλά και τον αγώνα των γονιών, τα βιώνουν και οι εκπαιδευτικοί Ειδικής Αγωγής, που είναι αναπληρωτές σε μεγάλο ποσοστό και με μεγάλες ελλείψεις. Οπως σημειώνει η Λ. Σούρλα, αναπληρώτρια εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής και μέλος της Πρωτοβουλίας Αναπληρωτών - Ωρομισθίων, «βρισκόμαστε στα τέλη του Μάρτη, με τα κενά στα ειδικά σχολεία να παραμένουν αρκετά και να είναι πάρα πολύ πίσω από τις στοιχειώδεις ανάγκες των παιδιών, με αποτέλεσμα οι γονείς συνεχώς να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη».

Οπως εξηγεί, «τη στιγμή που οι δάσκαλοι στα σχολεία είναι κατά κύριο λόγο αναπληρωτές, εναλλάσσονται κάθε 8 μήνες και ώσπου να αναπτυχθεί η στοιχειώδης σχέση μεταξύ δασκάλου και παιδιού έχει τελειώσει η χρονιά και το παιδί στην καλύτερη περίπτωση έχει πετύχει κάποιον μικρό και "εύκολο" στόχο. Ας μη μιλήσουμε δε για στήριξη από ψυχολόγο, που η αναλογία βάσει νόμου είναι 1 ψυχολόγος ανά 40 παιδιά...», σημειώνει. Από πολλές πλευρές επισημαίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική η σχέση που θα αναπτύξει το παιδί, ειδικά στις περιπτώσεις του αυτισμού, με τον εκπαιδευτικό του, προκειμένου να γίνει η δουλειά που πρέπει, κάτι που απαιτεί μία περίοδο δύο περίπου μηνών. Αυτό δεν μπορεί να γίνει όταν ο εκπαιδευτικός αλλάζει κάθε χρόνο, ή έρχεται στα μέσα της χρονιάς. Αντίστοιχα σημαντική είναι η σχέση και με το υπόλοιπο προσωπικό, και είναι χαρακτηριστικά τα λόγια μίας μαθήτριας με κινητικό πρόβλημα, που μας μετέφεραν εργαζόμενοι στην Ειδική Αγωγή. Η ίδια επισήμανε πως θέλει εκείνος που όταν φτάσει στο σχολείο θα την πάρει αγκαλιά να τη βάλει από το πούλμαν στο καροτσάκι, να είναι φίλος και όχι άγνωστος.

Η εκπαιδευτικός αναφέρεται και στην απουσία δομών πρώιμης παρέμβασης και έγκαιρης διάγνωσης, προκειμένου ο εκπαιδευτικός να δουλέψει με το παιδί και να βελτιωθούν πολλά πράγματα όσον αφορά το μέλλον του. Αναφέρει ενδεικτικά πως στην Αθήνα υπάρχει η ΕΘΜΑ (Ειδική Θεραπευτική Μονάδα Αυτισμού), που δέχεται μόνο 20 παιδιά το χρόνο για ηλικίες άνω των 2 ετών περίπου.


Μ. Κ.

Προϋποθέσεις και στόχοι πάλης για την ενίσχυση της Ειδικής Αγωγής

Η ενίσχυση της Ειδικής Αγωγής είναι επιβεβλημένη και βασικές προϋποθέσεις γι' αυτό είναι:

  • Η άμεση διεύρυνση των δημόσιων δομών Ειδικής Αγωγής σε όλη την επικράτεια της χώρας και η πλήρης στελέχωσή τους με μόνιμο προσωπικό, με άμεση απορρόφηση του συνόλου των αποφοίτων των δύο αντίστοιχων πανεπιστημιακών τμημάτων που βγάζουν εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής, αλλά και με όλο το υπόλοιπο απαραίτητο προσωπικό.
  • Το κράτος να πάρει όλα τα μέτρα ώστε η Ειδική Αγωγή να παρέχεται αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν για όλους, σε όλες τις εκφάνσεις της (διάγνωση, πρώιμη παρέμβαση, εκπαίδευση, αποκατάσταση).
  • Σύσταση κεντρικού κρατικού φορέα μελέτης - έρευνας των αναγκών, των προβλημάτων, των μεθόδων και των μέσων αντιμετώπισης των διαφόρων ομάδων ΑμεΑ και παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
  • Καταγραφή των ΑμεΑ και των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
  • Θεσμοθέτηση Κέντρων έγκυρης διεπιστημονικής διάγνωσης - αξιολόγησης, πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης από τη βρεφική ηλικία και συμβουλευτικής υποστήριξης.
  • Αμεση ίδρυση κέντρων ειδικής Προσχολικής Αγωγής, 12τάξιων Δημόσιων Ειδικών Σχολείων για όλες τις ομάδες παιδιών με σοβαρές αναπηρίες που δεν μπορούν να ενταχθούν καθόλου ή δεν μπορούν ακόμα να ενταχθούν στις δομές του κοινού σχολείου.
  • Ιδρυση και ενίσχυση δομών Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

Παράλληλα με όλα τα παραπάνω, στις περιπτώσεις που είναι δυνατή η ένταξη των ΑμεΑ στα κοινά σχολεία, αυτή πρέπει να εξασφαλίζεται με την ανάπτυξη των κατάλληλων παιδαγωγικών μεθόδων, υλικοτεχνικών - κτιριακών υποδομών, ειδικευμένου προσωπικού, με την οργάνωση ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, Τμημάτων Ενταξης, που θα καλύπτουν όλες τις μορφές μαθησιακών δυσκολιών και θα λειτουργούν σε όλα τα σχολεία, με πλήρη στελέχωση.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ