ΓΕΑ

Από άσκηση συνεκπαίδευσης της ελληνικής και της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, στη βάση της Σούδας

Στην Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία ένα πλέγμα στρατιωτικών δομών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Μεταξύ αυτών, ρόλο - κλειδί για τα σχέδια των ιμπεριαλιστών στην ευρύτερη περιοχή παίζει η αμερικανο-ΝΑΤΟικη ναυτική και αεροπορική βάση στη Σούδα.

Η Κρήτη, στην καρδιά της Μεσογείου, προσφέρεται ως βασικό στήριγμα του 6ου Στόλου των ΗΠΑ (περιπολεί σε Ευρώπη και Αφρική) και άλλων μονάδων, για επιχειρήσεις σε οποιαδήποτε κατεύθυνση. Επίσης, η Σούδα συνδέεται επιχειρησιακά με τις αγγλικές βάσεις της Κύπρου και κατέχει στρατηγική θέση στους σχεδιασμούς των Αμερικανών για την ευρύτερη περιοχή, άρα και το Κυπριακό. Τέλος, μαζί με τις εγκαταστάσεις των ραντάρ στη Ζήρο της Κρήτης, αποτελεί έναν ενιαίο ιστό με τη βάση στο Ιντσιρλίκ της Τουρκίας, αλλά και τις αμερικανικές βάσεις στη Γερμανία.

Η γενική συμφωνία που διέπει το καθεστώς της βάσης είναι η Μutual Defence Cooperation Αgreement, που υπογράφτηκε το 1990. Σε αυτό το πλαίσιο, συμφωνήθηκε η παραχώρηση ναυτικών και αεροπορικών διευκολύνσεων προς τις ΗΠΑ. Εκτοτε, η συμφωνία συμπληρώθηκε από διάφορα Μνημόνια Κατανόησης (ΜoUs) επί διαφόρων ειδικότερων ζητημάτων. Τυπικά, οι «διευκολύνσεις» παραχωρούνται κατόπιν άδειας της ελληνικής κυβέρνησης, στην ουσία όμως δόθηκε όποτε κι αν ζητήθηκαν, με επίκληση των «συμβατικών υποχρεώσεων» της χώρας.

Οι αποστολές και οι επιχειρησιακές δυνατότητες της βάσης της Σούδας, σύμφωνα με τις ισχύουσες ελληνοαμερικανικές συμφωνίες, είναι οι παρακάτω:

1. Λειτουργίες πτήσεων, συντήρηση και υποστήριξη των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας των ΗΠΑ. Εχει παραχωρηθεί ο βόρειος βρόχος του Πολεμικού Αεροδρομίου της Σούδας, έκταση και υποδομή, για πλήρη υποστήριξη. Στο χώρο αυτό υποστηρίζονται και συντηρούνται τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας των ΗΠΑ, αποστολή των οποίων είναι ο ανθυποβρυχιακός πόλεμος, τομέας όπου ρίχνει μεγάλη βαρύτητα τα τελευταία χρόνια το ΝΑΤΟ, καθώς ανώτατοι αξιωματικοί της λυκοσυμμαχίας θεωρούν ότι το ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό έχει αποκτήσει σχετικό προβάδισμα στο συγκεκριμένο πεδίο.

2. Χρησιμοποίηση του αεροδρομίου ως εναλλακτικού για τα αεροσκάφη των αεροπλανοφόρων. Ο 6ος Στόλος κινείται τον περισσότερο καιρό στην ευρύτερη περιοχή της Ανατ. Μεσογείου, χρειάζεται λοιπόν ένα εναλλακτικό αεροδρόμιο για περιπτώσεις ανάγκης, δηλαδή σε περίπτωση βλάβης των αεροσκαφών στον αέρα ή βλάβης στο σύστημα ανάσχεσης των αεροσκαφών του αεροπλανοφόρου.

3. Εναποθήκευση, συντήρηση και συναρμολόγηση ναρκών, για τις επιχειρησιακές ανάγκες του 6ου Στόλου.

4. Εναποθήκευση και συντήρηση συμβατικών πυρομαχικών, για τις ανάγκες των αεροσκαφών που επιχειρούν από τα αεροπλανοφόρα.

5. Επικοινωνίες. Οι Αμερικανοί διαθέτουν στη βάση της Σούδας ασύρματες επικοινωνίες για να επικοινωνούν με τα πλοία και τα αεροσκάφη του 6ου Στόλου.

6. Δραστηριότητες διοικητικής και εφοδιαστικής υποστήριξης. Η βάση της Σούδας χρησιμοποιείται ως ενδιάμεσος σταθμός για τον εφοδιασμό του 6ου Στόλου σε υλικά και μέσα, που μεταφέρονται στα αεροπλανοφόρα ή τα άλλα πλοία. Ακόμα και για τις ανάγκες του προσωπικού, η Σούδα αποτελεί τον ενδιάμεσο σταθμό και υπάρχουν γι' αυτό το σκοπό εγκαταστάσεις στρατωνισμού του προσωπικού.

Επιπλέον, στο παράρτημα της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας υπάρχει συγκεκριμένη διατύπωση, η οποία παρέχει τη δυνατότητα στους Αμερικανούς να αποβιβάζουν στο νησί τμήματα πεζοναυτών, που προορίζονται για επιχειρήσεις στην ευρύτερη περιοχή. Με βάση τα παραπάνω, η Σούδα αποτελεί προκεχωρημένη βάση ανεφοδιασμού για τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.

Αν και τυπικά η βάση της Σούδας βρίσκεται υπό ελληνική διοίκηση, το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό, διατηρεί τη διοίκηση και τον έλεγχο στο δικό του προσωπικό, υλικό και τις λειτουργίες, όταν χρησιμοποιεί εγκαταστάσεις.

Κατά πληροφορίες, η εγκατάσταση με τη μεγαλύτερη στρατηγική σημασία στη Βάση είναι το περίφημο κρηπίδωμα Κ-14. Κατασκευασμένο με κονδύλια του ΝΑΤΟ, μπορεί να φιλοξενήσει έως και αεροπλανοφόρο, γεγονός που την καθιστά τη μοναδική τέτοια εγκατάσταση στη Μεσόγειο, με μήκος περίπου 300 μέτρα και πλάτος 100.

Ενα δείγμα των δυνατοτήτων που έχει η συγκεκριμένη βάση, αλλά και των θερμών σχέσεων που αναπτύσσει με τις ΗΠΑ και αυτή η κυβέρνηση, με προγεφύρωμα τις διευκολύνσεις στα ιμπεριαλιστικά τους σχέδια, είναι η φιλοξενία από 21 έως 25/6/2016 στη Σούδα του αμερικάνικου αεροπλανοφόρου «USS Harry S. Truman», το πρώτο αεροπλανοφόρο που ελλιμενίστηκε στη βάση μετά από 5 χρόνια. Οπως μάλιστα διαχέουν οι Αμερικανοί, «το Τμήμα Αεροπορικών Επιχειρήσεων της Βάσης παρείχε εξαιρετική υποστήριξη τόσο στο USS Harry S. Truman, όσο και στο αεροπλανοφόρο USS Eisenhower (σ.σ: ήταν εν όρμω)».

Και στο αεροπορικό κομμάτι της βάσης, οι Αμερικανοί διατηρούν δικό τους τμήμα, που το διοικούν αποκλειστικά οι ίδιοι, εντός της 115 Πτέρυγας Μάχης της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας. Εκεί μπορούν να φιλοξενηθούν όλοι οι τύποι αεροσκαφών, από μαχητικά έως και μεταγωγικά. Μάλιστα, κατά καιρούς διαρρέεται η «δυσαρέσκεια» Ελλήνων πιλότων, επειδή είναι τέτοια η έλευση αμερικανικών ιπτάμενων μέσων, που λόγω «κυκλοφοριακού» στον εναέριο χώρο πάνω από τη βάση, δυσκολεύονται οι ίδιοι στις καθημερινές τους υποχρεώσεις.

Κάνοντας μια συνοπτική αναδρομή, θυμίζουμε ότι η βάση χρησιμοποιήθηκε για τις επιχειρησιακές ανάγκες του ΝΑΤΟ στις επιχειρήσεις ενάντια στη Λιβύη το 2011, στον πόλεμο του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία το 1999, στους Νατοϊκούς βομβαρδισμούς κατά των Σέρβων της Βοσνίας, πριν από την επιβολή της συνθήκης του Ντέιτον το 1995, στην επιδρομή των ΗΠΑ εναντίον της Λιβύης το 1986, και την περίοδο της επίθεσης στον Περσικό Κόλπο, το 1991.

Η βάση επιδεικνύει ασίγαστη δραστηριότητα και εν καιρώ ιμπεριαλιστικής «ειρήνης». Κατά καιρούς, μετασταθμεύουν στη Σούδα μαχητικά αεροσκάφη από μοίρες της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας Ευρώπης (USAFE), που εδρεύουν σε βάσεις στη Βρετανία ή τη Γερμανία, για συνεκπαιδεύσεις με μαχητικά αεροσκάφη της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Τελευταία, μάλιστα, αξιόπιστες πηγές επιβεβαιώνουν ότι οι ΗΠΑ θέλουν να μετασταθμεύσουν στη Σούδα και Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη, τα διαβόητα «drones». Οι ελληνικές κυβερνήσεις, τόσο η προηγούμενη, των ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, όσο και η τωρινή, δεν αντιτίθενται στην έλευση των drones, αλλά θα προτιμούσαν αυτά να σταθμεύσουν στις αεροπορικές βάσεις στο Καστέλι Ηρακλείου, στην Καλαμάτα, ή στην Κάρπαθο, προς αναβάθμιση και αυτών των υποδομών.

Ενδεικτικό της σημασίας που αποδίδουν οι Αμερικανοί στη Βάση της Σούδας, για την εμπέδωση των σχεδίων τους στην περιοχή, ανταγωνιστικά προς άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, είναι το γεγονός ότι προχωρούν σε αναβάθμιση και επέκταση των εγκαταστάσεών τους, κυρίως σε ό,τι αφορά το αεροναυτικό τμήμα της βάσης.

Καθόλου απίθανο η επιλογή αυτή να συνδέεται με σενάρια που δεν διαψεύστηκαν από την ελληνική κυβέρνηση για το ενδεχόμενο να αναλάβει η βάση της Σούδας επιχειρησιακές λειτουργίες που μέχρι τώρα συγκεντρώνονται στη βάση του Ιντσιρλίκ στην Τουρκία.

Συγκεκριμένα, σε αχρησιμοποίητες μέχρι πρότινος ζώνες του αεροδρομίου, έγιναν τα τελευταία δυο χρόνια και ολοκληρώθηκαν πρόσφατα εργασίες αναβάθμισης, ύψους 13 εκ. δολαρίων, για επέκταση της ζώνης στάθμευσης των αμερικανικών αεροσκαφών, κατασκευή ενός αποθηκευτικού χώρου Υγρού Οξυγόνου και κατασκευή νέων υποδομών φόρτωσης μαχητικών αεροσκαφών.

Οπως σημειώνεται, η αναβάθμιση αυτή επιτρέπει στο αεροδρόμιο να ανταποκριθεί στις τρέχουσες και μελλοντικές απαιτήσεις του υπουργείου Αμυνας και του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. «Το έργο αυτό διευρύνει την ικανότητα της βάσης της Σούδας για να υποστηρίξει πλήρως τις επιχειρήσεις από αυτήν τη στρατηγικά σημαντική θέση», δήλωσε στο «newsletter» της βάσης ο αξιωματικός των ΗΠΑ Christopher Judkins.

«Επίσης, υποστηρίζει το υπουργείο Αμυνας (σ.σ: τα σχέδια του αμερικάνικου υπουργείου), το ΝΑΤΟ και το έθνος υποδοχής (σ.σ: Ελλάδα) με την αύξηση της ικανότητας στάθμευσης και μειώνοντας παράλληλα κρίσιμες διαταραχές στις λειτουργίες της πολιτικής αεροπορίας». Σύμφωνα με τον Judkins, αυξήθηκε η ικανότητα στάθμευσης για άλλα 5 αεροσκάφη τύπου C-17 (μεγάλο στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος της «Boeing»), αναβαθμίστηκε το σύστημα επίγειου ανεφοδιασμού με καύσιμο, κ.ά.

Υπαξιωματικός των ΗΠΑ δήλωσε επίσης ότι οι αυξημένες, πλέον, δυνατότητες στάθμευσης αεροσκαφών δίνουν «μεγάλο πλεονέκτημα», διευκολύνοντας τις εργασίες επί εδάφους. Τέλος, κατά πληροφορίες, στη Σούδα υπάρχει επίσης ένα από τα ελάχιστα ανά τον κόσμο κέντρα Foracs. Κέντρο στο οποίο επισκευάζονται τα ηλεκτρονικά συστήματα πολεμικών πλοίων όταν αυτά απομαγνητίζονται και αποσυντονίζονται. Ανάλογες δυνατότητες υπάρχουν σε ελάχιστες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία.

Εξάλλου, στη Σούδα και σε στενή διασύνδεσή μαζί της, λειτουργεί και το ΝΑΤΟικό Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ). Παίζει κομβικό ρόλο για τα συμφέροντα της λυκοσυμμαχίας, καθώς εκπαιδεύει (σε αλλεπάλληλα, υψηλών απαιτήσεων και εξειδικευμένα «σχολεία») στελέχη για έλεγχο θαλασσών με νηοψίες επιφάνειας, υποβρύχιες έρευνες και εναέριες επιτηρήσεις, στο όνομα της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας», της «πειρατείας» και άλλων «ασύμμετρων απειλών».

Σε αυτό έχουν ήδη εκπαιδευτεί εκατοντάδες στελέχη Ενόπλων Δυνάμεων από διάφορες χώρες. Διόλου τυχαία, το ΚΕΝΑΠ ήταν το πρώτο ΝΑΤΟικό κέντρο που έλαβε την υψηλότερη μορφή πιστοποίησης της λυκοσυμμαχίας. Το επισκέφτηκε ο ίδιος ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ, ενώ ανώτατοι ΝΑΤΟικοί διοικητές το έχουν χαρακτηρίσει «το διαμάντι του ΝΑΤΟ»...

Στην ευρύτερη περιοχή της Σούδας λειτουργεί επίσης το Πεδίο Βολής Κρήτης (ΠΒΚ, NATO Missile Firing Installation, NAMFI). Είναι ένα πολυεθνικό κέντρο εκπαίδευσης σε βολές με πυραύλους, το οποίο κατασκευάστηκε με κονδύλια του ΝΑΤΟ στην περιοχή Ακρωτηρίου Χανίων κατά την περίοδο 1964 - 1968, κατόπιν υπογραφής της «Πολυμερούς Συμφωνίας» από οκτώ χώρες (Βέλγιο, Γαλλία, Δ. Γερμανία, Δανία, Ελλάδα, Νορβηγία, Ολλανδία, ΗΠΑ).

Σήμερα, τρεις από αυτές (Ελλάδα, Γερμανία και Ολλανδία) χρησιμοποιούν το Πεδίο σε μόνιμη βάση, ενώ και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ το χρησιμοποιούν όποτε το κρίνουν αναγκαίο. Αλλωστε, πληροφορίες από το ΓΕΕΘΑ αναφέρουν ότι οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να εντείνουν τη χρήση του Πεδίου από μέρους τους. Διόλου τυχαία, στις 8/12 επισκέφτηκε το ΠΒΚ η Αμερικανίδα πρέσβης Susan Elliot, πολιτική σύμβουλος διοίκησης των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη (EUCOM).

Το ΠΒΚ θεωρείται ένα από τα πλέον σημαντικά εκπαιδευτικά κέντρα του ΝΑΤΟ, το οποίο στα μέσα περίπου της δεκαετίας του '60, ανέθεσε στην ειδική Συμβουλευτική Ομάδα Αεροναυτικής Ερευνας και Ανάπτυξης (AGARD) τη μελέτη, για την ανεύρεση και οργάνωση ενός πεδίου βολής κατευθυνόμενων βλημάτων στην Ευρώπη. Οπως λέγεται, μετά από εκτεταμένη έρευνα και ανάλυση όλων των περιοχών που είχαν προταθεί, επιλέχθηκε τελικά ως καλύτερη τοποθεσία η περιοχή του Ακρωτηρίου στον κόλπο της Σούδας.

Οι λόγοι ήταν οι εξής: Ο προσανατολισμός, η γενική διάταξη και οι διαστάσεις της περιοχής επιτρέπουν τη χρησιμοποίηση του μεγίστου βεληνεκούς των οπλικών συστημάτων. Η ύπαρξη αεροπορικής και ναυτικής βάσης στην περιοχή (αεροδρόμιο και λιμένας της Σούδας) διευκολύνουν την πρόσβαση στο χώρο εκτόξευσης. Οι καλές μετεωρολογικές συνθήκες επιτρέπουν τη λειτουργία του ολόκληρο το χρόνο...