Ο Μάνος Κατράκης, με το πέρασμά του από τη ζωή, δημιούργησε ιστορία και έργο. Αφησε μια παρακαταθήκη πνευματική, καλλιτεχνική και πολιτική. Υπήρξε υπόδειγμα γενναίου αγωνιστή, σταθερού, ασυμβίβαστου και συνειδητού κομμουνιστή, μοναδικά υπέροχου καλλιτέχνη.

"Αυτές οι μέρες είναι πάρα πολύ δύσκολες για μένα" - λέει η σύντροφός του επί 30 χρόνια Λίντα Αλμα,που ομολογεί ότι ζει για να τον θυμάται - "γιατί στις 2 Σεπτέμβρη χάσαμε τον Μάνο. Τι να σας πω, νομίζω πως ήταν χτες. Δεν μπορώ να πιστέψω ακόμη ότι έχουν περάσει 14 χρόνια. Ηταν τόσο έντονη η παρουσία του, τόσο πολύ δεμένοι ήμασταν, που μου είναι τελείως αδύνατον να το πιστέψω. Ημασταν μαζί τριάντα χρόνια. Μια ζωή. Τώρα ζω μόνη, δεν μπορώ να κάνω γνωριμίες, δεν μπορώ να μιλήσω πολύ με τους ανθρώπους, πάντοτε γίνεται η σύγκριση με τον άνθρωπο αυτό, που μιλούσαμε ώρες. Είμαι μόνη, με τις αναμνήσεις μου, με τη ζωή που διάλεξα και είμαι ευχαριστημένη".

Με ένα πλατύ χαμόγελο και δύο υπέροχα καταγάλανα μάτια που υπογράφουν την αξιοπρέπεια με την οποία διάγει τη ζωή της, η Λίντα Αλμα μιλά με εικόνες, που "χωροστατούν" στο μικρό διαμέρισμα που της έχει παραχωρήσει ο ανιψιός της, στο ξενοδοχείο "Στάδιο" όπου είναι διευθυντής. Στον μικρό αυτό διαμέρισμα βρήκε τον δικό του χώρο ένα μικρό, επιμελημένο από την ίδια, Μουσείο Μάνου Κατράκη όπως το αποκαλεί. Είναι ένα μουσείο "καρδιάς" από ό,τι της έχει απομείνει από τα πολλά ενθυμήματα του Μάνου Κατράκη που παραχώρησε στον Δήμο Πειραιά προκειμένου να δημιουργηθεί ένα Μουσείο Μάνου Κατράκη, αλλά ακόμη δεν έχει πραγματοποιηθεί.

"Εχουν περάσει τόσα χρόνια, αλλά ακόμη τίποτα" - λέει με παράπονο. "Δεν ξέρω αν θα ζήσω για να το δω, αλλά περιμένω".

Τη συζήτηση "μονοπωλεί" η μνήμη του Μάνου Κατράκη. "Ηταν ένας πολύ απλός άνθρωπος, πολύ θερμός για ό,τι έκανε - λέει η Λίντα Αλμα.Στη δουλιά του ήταν πολύ δυναμικός, επαναστάτης. Είχε μια καλοσύνη, μια ευγένεια, έμφυτη".Ο Κατράκης δίδαξε και "ποίησε ήθος" πάνω στο θεατρικό σανίδι, αλλά και στην καθημερινή "σκηνή" της ζωής και του αγώνα, στο Μακρονήσι, στον Αϊ - Στράτη, στην Ικαρία.

"Για τους αγώνες του δε μιλούσε πολύ - θυμάται η Λίντα Αλμα.Τα περισσότερα τα έμαθα από τους φίλους του, από τον Ρίτσο, τον Βρεττάκο. Εμαθα λεπτομέρειες της εξορίας και των αγώνων του. Ηταν πολύ σεμνός άνθρωπος. Η σεμνότητά του αυτή, φαντάζομαι ότι τον εμπόδισε να πραγματοποιήσει πολλά πράγματα που ήθελε. Περισσότερο, βέβαια, αγάπησα το ήθος, την αξία του και ασφαλώς το ταλέντο του. Είχα γυρίσει σχεδόν όλο τον κόσμο κι όμως αυτός ο άνθρωπος με εντυπωσίασε".

Την εντυπωσίασε πράγματι τόσο πολύ, από την πρώτη στιγμή που τον γνώρισε, που εγκατέλειψε ουσιαστικά μια καριέρα, που είχε αρχίσει να διαγράφεται λαμπρή στο εξωτερικό.

Για τη Λίντα Αλμα όλα άρχισαν από πολύ μικρή ηλικία. "Ξεκίνησα πολύ μικρή - λέει - το χορό. Η μητέρα μου είχε δει την αγάπη που είχα στο χορό. Μου έλεγε ότι από μωρό τα χέρια μου τα κουνούσα ανάλογα με τη μουσική. Κι έτσι με πήγε πολύ μικρή σε μια σχολή. Ημουν οκτώ χρόνων. Ο πατέρας μου ήταν στρατιωτικός, αλλά τον έχασα όταν ήταν 30 χρόνων. Η μητέρα μου πίστευε πολύ σε μένα, παρότι οι εποχές ήταν φοβερά δύσκολες, οικονομικά ήμασταν χάλια, δεν μπορούσε να πληρώσει τις σχολές ωστόσο δούλευε σε κομμωτήριο και μπόρεσα να σπουδάσω. Είχα αρχίσει να γίνομαι μια χαριτωμένη δεσποινιδούλα και βγήκα στο θέατρο, σε ένα βαριετέ στα Παναθήναια. Ο Γιάννης Φλερύ τότε χόρευε με μια σπουδαία χορεύτρια, την Μπέλλα Σμάρω, σε μεγάλα θέατρα. Κάποια στιγμή η χορεύτρια αυτή αρρώστησε και έψαχνε ο Γιάννης να βρει άλλη. Ο ηθοποιός Κοκκίνης του είπε: πάμε να δεις μια χορεύτρια. Και ήρθε. Μετά την παράσταση με πλησίασε και μου έδωσε το τηλέφωνό του. Επικοινωνήσαμε την επομένη, μου είπε να πάω στην πρόβα στον "Απόλλωνα", σε ένα μεγάλο θέατρο στη Σταδίου. Ανέβηκα στη σκηνή και χόρεψα κάτι που έπαιξε ο μαέστρος στο πιάνο. Αυτό ήταν. Μείναμε μαζί πολλά χρόνια. Το 1946 φύγαμε από την Ελλάδα. Είχε έρθει η Εντιθ Πιαφ για κάποιες εμφανίσεις. Μας είδε να χορεύουμε και μας πρότεινε να πάμε μαζί της σε μια πρεμιέρα που είχε στο "Ετουάλ", στο Παρίσι. Μείναμε μαζί της πέντε χρόνια, ταξιδεύοντας στα μεγάλα θέατρα όλου του κόσμου. Ας μου επιτραπεί να πω ότι είχαμε πολύ μεγάλη επιτυχία.Οπου χορεύαμε, με κριτικές καταπληκτικές, στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων, σε περιοδικά, εξώφυλλα κλπ. Η Εντιθ Πιαφ ήταν καταπληκτικός άνθρωπος. Θυμάμαι όταν τραγούδησε στη Νέα Υόρκη για πρώτη φορά, το "Πλέι Χάους Θίατερ", ήταν σχεδόν γεμάτο από καλλιτέχνες, μεγάλα ονόματα που κατέβαιναν από το Χόλιγουντ να τη δουν. Στο καμαρίνι της είδα τον Τσάρλι Τσάπλιν να κάθεται με σταυρωμένα χέρια και να την κοιτάζει με τις ώρες. Η Πιαφ είχε πάντα στο πρόγραμμά της τον Υβ Μοντάν και πολλούς άλλους μεγάλους. Ηταν πραγματικά ευτυχία για μας, να δουλεύουμε μαζί τους. Μου είχε και μια ιδιαίτερη αδυναμία η Πιαφ".

"Με τον παρτενέρ μου, τον Γιάννη Φλερύ - συνεχίζει την αφήγησή της η Λίντα Αλμα - βρισκόμασταν στην Ευρώπη. Το 1955 γύρισα στην Ελλάδα γιατί ήταν η μητέρα μου άρρωστη και μου τηλεφώνησε η αδελφή μου να έρθω. Ηρθα για λίγο, γιατί μετά ακολουθούσαν πολλά συμβόλαια για μας και πολύ σημαντικά. Ενα βράδυ - ήταν πολύ φίλος μου ο Γιάννης Κοκκινάκης, ο δημοσιογράφος - πήγαμε στο "Θέατρο Αθηνών", που έπαιζε ο Μάνος το "Τέλος του ταξιδιού". Είχα φοβερά εντυπωσιαστεί. Εγώ που είχα δει τόσους ηθοποιούς στην Ευρώπη, στην Αμερική, ωστόσο ο άνθρωπος αυτός με εντυπωσίασε πάρα πολύ. Στο τέλος της παράστασης, πήγαμε στα καμαρίνια να τον συγχαρούμε. Ο Γιάννης τον ήξερε. Ο Γιάννης μου είπε να πάμε να φάμε. Εγώ δεν είχα διάθεση. Εφυγε εκείνος κι εγώ κάθισα, με ένα μικρό αυτοκινητάκι που είχα έξω από το θέατρο. Δεν ξέρω από ένστικτο ίσως. Μόλις βγήκε με μια καπαρτίνα, ριγμένη στους ώμους, του είπα "Κύριε Κατράκη θέλετε να σας πάω κάπου;". Πήγαμε σε ένα μικρό καφενεδάκι στην Ακρόπολη και μείναμε μέχρι το ξημέρωμα συζητώντας. Δε γύρισα, ποτέ, στην Ευρώπη. Τα συμβόλαιά μου πήγαν κατά διαβόλου. Εμεινα δίπλα του".

Με τον Γιάννη Φλερύ συνέχισαν πλέον στην Ελλάδα τις εμφανίσεις με μεγάλη πάντα επιτυχία. "Μεγάλος δεσμός" - λέει. Ενας δεσμός που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. "Εκτός από την καλλιτεχνική μας σχέση - συνεχίζει η Λίντα Αλμα - είχαμε γίνει πια σαν αδέλφια. Είναι ένας εξαιρετικός άνθρωπος που βοήθησε πάρα πολύ κόσμο, είναι ένας καλλιτέχνης που προηγούνταν της εποχής του. Επαιρνε χορευτές που δεν ήξεραν να περπατήσουν και σήμερα είναι μεγάλα αστέρια. Ηταν μέγας δάσκαλος. Οσο για την καλοσύνη του, είναι γνωστή. Εχει βοηθήσει πάρα πολύ κόσμο, πολλούς χορευτές που δυστυχούσαν, που είχαν αρρωστήσει. Ετρεχε από νοσοκομείο σε νοσοκομείο. Εχει ένα ήθος".

Εκτός από το θέατρο και τα κέντρα, το δίδυμο Φλερύ - Αλμα συμμετείχε και σε αρκετές ταινίες. Στο θέατρο η Λίντα Αλμα δούλεψε μέχρι το 1979, ήταν και η χρονιά που παντρεύτηκε με τον Μάνο Κατράκη μετά την πολύχρονη σχέση τους. "Σταματήσαμε πολύ νωρίς το χορό. Θα μπορούσαμε να δουλέψουμε κι άλλα χρόνια, αλλά είχαν αλλάξει τα πράγματα, είχε μπει στα κέντρα το μπουζούκι. Η ατμόσφαιρα άλλαξε και δεν μπορούσαμε να συνεχίσουμε. Ο Γιάννης Φλερύ συνεχίζει βέβαια με χορογραφίες, εγώ δεν είχα ταλέντο στη χορογραφία. Εκείνο που θα μπορούσα, ίσως, να κάνω, είναι μια σχολή. Σπούδασα πάρα πολλά χρόνια το χορό. Στη Γαλλία ήμουν μαθήτρια της Μπροβρεζένσκα και ήμουν από τις πρώτες μαθήτριες. Στην Αμερική έκανα χορό με Κίβιτον, έναν πολύ μεγάλο δάσκαλο. Και πάντοτε μου λέγανε ότι πρέπει να συνεχίσω. Επρεπε να κάνω μια σχολή. Αλλα οι δυσκολίες δε μου το επέτρεψαν. Από τον καιρό που ο Μάνος έχασε το Λαϊκό Θέατρο, όταν το έκλεισε η χούντα, η ζωή μας έγινε μαρτύριο. Τότε άρχισε και η υγεία του να κλονίζεται. Είχε ραγίσει πια. Κάθε μέρα ήταν από την Ασφάλεια, σε αστυνομικό τμήμα.Δεν μπορούσαν να του κάνουν τίποτε, βέβαια, γιατί οι ξένοι σταθμοί λέγανε ότι δεν πειράζουν τον κόσμο, απόδειξη ότι και ο Κατράκης, ο κομμουνιστής, κυκλοφορεί έξω. Κι έτσι δεν μπορούσαν να τον κλείσουν μέσα. Αλλά, του σταματούσαν τις παραστάσεις, τον καλούσαν στην Ασφάλεια".

Η συζήτηση αρχίζει και τελειώνει με το όνομα Μάνος Κατράκης, να "εξουσιάζει" στο λόγο και στις μνήμες. Μια ζωή είναι αυτή!

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ