Η ανακατάληψη από το συριακό στρατό του Χαλεπίου διαφοροποιεί και τις διπλωματικές εξελίξεις

Την υπογραφή τριών συμφωνιών με κεντρικό στόχο την εφαρμογή μίας γενικής εκεχειρίας στη Συρία, που προγραμματίστηκε να τεθεί σε εφαρμογή σήμερα, 30/12, μετά τα μεσάνυχτα (Πέμπτης προς Παρασκευή) και την πραγματοποίηση επικείμενων ενδο-συριακών ειρηνευτικών συνομιλιών στην Αστάνα του Καζακστάν, ανακοίνωσε χτες ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, σε συνεργασία με τους εταίρους του σε Συρία, Τουρκία και Ιράν, έπειτα από πολυήμερες σύνθετες διαπραγματεύσεις.

Τα έγγραφα των τριών συμφωνιών που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Πούτιν περιλαμβάνουν: α) Εκεχειρία ανάμεσα σε συριακή κυβέρνηση και ένοπλες οργανώσεις, εκτός από αυτές που έχουν χαρακτηριστεί τρομοκρατικές με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπως το «Ισλαμικό Κράτος» και το πρώην «Μέτωπο Νούσρα». β) Πακέτο μέτρων για τον έλεγχο της εκεχειρίας. γ) Διακήρυξη σχετικά με την ετοιμότητα των ενδιαφερόμενων πλευρών να ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες για την επίλυση της σύρραξης. Σε κάθε περίπτωση, ο Ρώσος ηγέτης υπογράμμισε ότι οι συμφωνίες αυτές, που τις χαρακτήρισε «αποτέλεσμα κοινής δουλειάς με συμμάχους» της Μόσχας στην περιοχή, είναι «εύθραυστες και απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή και βοήθεια ώστε να διατηρηθούν και να ενισχυθούν».

Παράλληλα, ανακοίνωσε «μείωση» της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στη Συρία, λέγοντας πως συμφωνεί με την πρόταση του ρωσικού υπουργείου Αμυνας για «μείωση της στρατιωτικής μας παρουσίας στη Συρία», συνεχίζοντας «οπωσδήποτε τον αγώνα κατά της διεθνούς τρομοκρατίας».

Το συριακό πρακτορείο ειδήσεων ΣΑΝΑ, μεταδίδοντας ανακοίνωση της γενικής διοίκησης του στρατού, σημείωσε πως η συμφωνία της γενικής εκεχειρίας κατέστη δυνατή «μετά τις νίκες και τις προελάσεις των συριακών Ενόπλων Δυνάμεων».

Επιπλέον, ο Αχμαντ Ραμαντάν από τον αντιπολιτευόμενο «Συριακό Εθνικό Συνασπισμό» επιβεβαίωσε τη συμμετοχή της οργάνωσής του στη συμφωνία, υπογραμμίζοντας ότι θα συμμορφωθεί με αυτήν, «αλλά θα αμυνθεί εάν δεχτεί επίθεση». Πρόσθεσε ότι ομάδες του λεγόμενου «Ελεύθερου Συριακού Στρατού» θα συμμετάσχουν στη συμφωνία εκεχειρίας και πως επίσης «θα είναι έτοιμοι για αντίποινα εφόσον η συμφωνία παραβιαστεί από το συριακό στρατό και τους συμμάχους του».

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, αναφερόμενος στη γενική συμφωνία για εκεχειρία στη Συρία, εξέφρασε την ελπίδα πως η Αίγυπτος θα συμμετάσχει στις ενδο-συριακές συνομιλίες στην Αστάνα του Καζακστάν που αναμένεται να γίνουν τις πρώτες βδομάδες του Γενάρη (δεν έχει ακόμη γίνει γνωστή η ακριβής ημερομηνία). Πρόσθεσε ότι η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, η Ιορδανία και το Ιράκ θα μπορούσαν να συμμετάσχουν και αυτές στις διαπραγματεύσεις για τη Συρία «σε επόμενα στάδια».

Υπογράμμισε ότι γίνονται σχετικές διαβουλεύσεις με Ιρανούς και Τούρκους αξιωματούχους για τις διαπραγματεύσεις στην Αστάνα, αρχικά δίχως τη συμμετοχή των ΗΠΑ και των χωρών του Κόλπου (όπως γινόταν έως πρότινος στα παζάρια διαπραγμάτευσης στη Γενεύη της Ελβετίας), τονίζοντας πως είναι ευπρόσδεκτη η κυβέρνηση του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αφού αναλάβει καθήκοντα στις 20 Γενάρη.

Ο Ρώσος υπουργός Αμυνας, Σεργκέι Σόιγκου, υπογράμμισε ότι στη συμφωνία «γενικής εκεχειρίας» συμμετέχουν δυνάμεις του συριακού στρατού και περίπου 65.000 Σύροι αντικαθεστωτικοί από διάφορες οργανώσεις, πλην αυτών που έχουν χαρακτηριστεί τρομοκρατικές από τον ΟΗΕ.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ήταν ο πρώτος που αναφέρθηκε νωρίς χτες το πρωί στις συμφωνίες για εκεχειρία και συνομιλίες στην Αστάνα, υπογραμμίζοντας το ρόλο του Ιράν σε αυτές. Διευκρίνισε ότι το Ιράν θα ενεργήσει ως εγγυητής για τη στάση της συριακής κυβέρνησης και των Λιβανέζων Σιιτών μαχητών της «Χεζμπολάχ» που πολεμούν στο πλευρό του συριακού στρατού. Ζήτησε με αυτή την αφορμή την απομάκρυνση των μαχητών της «Χεζμπολάχ» από τη Συρία...

Δεν παρέλειψε να επαναλάβει τις κατηγορίες έναντι των ΗΠΑ ότι εξοπλίζουν τους Κούρδους μαχητές των δυνάμεων ΥPG στη Συρία, χαρακτηρίζοντάς τες «τρομοκρατικές», να παραπονεθεί για το γεγονός ότι δεν υπάρχει ακόμη κάποια κοινή επιχείρηση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Ρωσία απέναντι στο «Ισλαμικό Κράτος» στην πόλη Αλ Μπαμπ της Συρίας και ότι οι ΗΠΑ δεν παρέχουν υποστήριξη από αέρος στις εκεί επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού παρά τις συμμαχικές τους σχέσεις εντός ΝΑΤΟ.

Οι δηλώσεις Τσαβούσογλου έγιναν προτού ανακοινωθεί πως ρωσικά αεροσκάφη βομβάρδισαν προχτές βράδυ στόχους του «Ισλαμικού Κράτους» στο νότιο τμήμα του Αλ Μπαμπ. Δεν αποσαφηνίστηκε, ωστόσο, άμεσα αν οι βομβαρδισμοί αυτοί πραγματοποιήθηκαν σε συντονισμό της Ρωσίας με την Τουρκία...

Νωρίτερα, πληροφορίες του πρακτορείου «Ρόιτερς» από τη Μόσχα ανέφεραν ότι οι συμφωνίες Ρωσίας - Ιράν και Τουρκίας για τη Συρία έχουν χωρίσει τη χώρα, άτυπα, σε ζώνες «περιφερειακής επιρροής» και ότι ο Σύρος Πρόεδρος, Μπασάρ αλ Ασαντ, θα παραμείνει Πρόεδρος «για μερικά χρόνια», ώσπου να εκλεγεί στη θέση του αργότερα κάποιος άλλος «λιγότερο πολωτικός Αλαουίτης».

Σε αδρές γραμμές, το «Ρόιτερς» υποστηρίζει ότι η πρόσφατη συμφωνία Ρωσίας - Ιράν - Τουρκίας θα επέτρεπε στη Συρία την περιφερειακή αυτονομία στο πλαίσιο κάποιου τύπου ομοσπονδίας υπό τον έλεγχο του Ασαντ. Επιπροσθέτως, Τούρκοι αξιωματούχοι φέρονται επί του παρόντος να έχουν άρει την απαίτησή τους για ανατροπή της κυβέρνησης Ασαντ, θεωρώντας σημαντικότερο το στόχο καταπολέμησης των τζιχαντιστών και στη συνέχεια των Κούρδων.

Στην ίδια ανάλυση εμφανίζεται και ο πρώην πρέσβης της Βρετανίας στη Μόσχα, Τόνι Μπρέντον, που αναφέρεται στις δυναμικές προσπάθειες της Ρωσίας για επάνοδο στη διεθνή γεωπολιτική σκακιέρα σε ρόλο μεγάλης δύναμης, θυμίζοντας πως «έχουμε ξεχάσει ότι η Ρωσία συνήθιζε να παίζει στο ίδιο επίπεδο με τις ΗΠΑ».