ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 3 Γενάρη 2019
Σελ. /24
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΣΘΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
Αποτυπώνουν την εντεινόμενη αντεργατική επίθεση πίσω από τα περί «προστασίας της εργασίας»

Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ επαναλαμβάνει μονότονα την κάλπικη προπαγάνδα περί δήθεν «στήριξης του κόσμου της εργασίας», τα ίδια τα επίσημα στοιχεία των κρατικών υπηρεσιών επιβεβαιώνουν την εργασιακή ζούγκλα που βιώνουν οι εργαζόμενοι: Αποτυπώνουν μεταξύ άλλων τη δραματική μείωση των μισθών, τη συνεχόμενη διεύρυνση της «ευέλικτης» απασχόλησης, την τεράστια «κινητικότητα» των εργαζομένων μεταξύ δουλειάς, ανεργίας, εργασίας με ημερομηνία λήξης κ.ο.κ.

Το γεγονός ότι η κυβέρνηση, συνεχίζοντας το αντιλαϊκό έργο των προκατόχων της, διατηρεί στο ακέραιο και εμπλουτίζει παραπέρα όλο το αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο που επιτρέπει στη μεγαλοεργοδοσία να επιβάλλει αυτήν την εργασιακή ζούγκλα, επιβεβαιώνει ότι τα περί «ανάπτυξης» και «επιστροφής στην κανονικότητα» αφορούν την ενίσχυση της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου, που σημαίνει βαρβαρότητα για τους εργαζόμενους και το λαό.

Τα στοιχεία που παρουσιάζει σήμερα ο «Ριζοσπάστης» επιβεβαιώνουν την ένταση της επίθεσης του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του, η οποία επιταχύνθηκε στις συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης και διαμόρφωσε το αντεργατικό πλαίσιο για τις συνθήκες της καπιταλιστικής ανάκαμψης, μεταξύ άλλων με περαιτέρω συρρίκνωση της μόνιμης και σταθερής εργασίας, γενίκευση μορφών εργασίας όπως η μερική και η προσωρινή απασχόληση, σφοδρή μείωση των μισθών κ.ά. Ολο και περισσότεροι εργαζόμενοι αναγκάζονται να περνούν διαρκώς από μια κατάσταση εργασίας στην ανεργία και το αντίστροφο, να ημιαπασχολούνται και να πληρώνονται με ψίχουλα. Γεγονός που έχει επιπτώσεις, άμεσες και έμμεσες, στην οικογενειακή ζωή τους, στη μη κάλυψη στοιχειωδών αναγκών, στην ασφάλισή τους, τόσο σε ό,τι αφορά τις παροχές που λαμβάνουν σήμερα, όσο και μελλοντικά στις συντάξεις τους.


Η παρουσίαση που ακολουθεί προκύπτει από την επεξεργασία των στοιχείων του ΕΦΚΑ και του συστήματος «Εργάνη». Τα στοιχεία του ΕΦΚΑ αναφέρονται στην περίοδο 2011 - 2017 και αφορούν μισθωτούς στις λεγόμενες «κοινές επιχειρήσεις», που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων (εξαιρούνται τα οικοδομοτεχνικά έργα).

Γενίκευση της μερικής απασχόλησης

Τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν είναι τα εξής:

Την περίοδο 2011 - 2017 οι θέσεις μερικής απασχόλησης αυξήθηκαν κατά 106,4%, δηλαδή υπερδιπλασιάστηκαν, φτάνοντας τις 622.799! Την ίδια περίοδο, η συνολική απασχόληση αυξάνεται κατά 38,6% (φτάνοντας τις 1.460.879) και οι θέσεις πλήρους απασχόλησης μόλις κατά 21,77%.

Ετσι, το 2011 η αναλογία των θέσεων πλήρους - μερικής απασχόλησης στο σύνολο της απασχόλησης ήταν περίπου 81% - 19%. Το 2017 η αναλογία αυτή γίνεται 70% - 30% (Πίνακας 1).

Να σημειωθεί εδώ ότι το ποσοστό των «ευέλικτων» μορφών απασχόλησης επί της συνολικής απασχόλησης είναι ακόμα μεγαλύτερο, καθώς στον υπολογισμό τους δεν περιλαμβάνονται οι θέσεις εκ περιτροπής απασχόλησης, που λόγω του τρόπου καταγραφής τους λογίζονται ως θέσεις πλήρους απασχόλησης.


Την κυριαρχία των «ευέλικτων» μορφών απασχόλησης επιβεβαιώνει και η εξέταση των στοιχείων του συστήματος «Εργάνη».

Σύμφωνα με αυτά, οι προσλήψεις πλήρους απασχόλησης το 2013 αντιστοιχούσαν στο 53,85% επί του συνόλου των νέων προσλήψεων, έναντι 46,15% των προσλήψεων μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης. Τα επόμενα χρόνια καταγράφεται συνεχής μείωση των προσλήψεων πλήρους απασχόλησης: Ετσι το 2017 οι νέες προσλήψεις πλήρους απασχόλησης έφτασαν το 45,13%, έναντι 54,87% των προσλήψεων μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης.

Ταυτόχρονα, υπάρχει ένα ποσοστό «μαύρης εργασίας» που κρύβεται πίσω από τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης. Εργαζόμενοι που δουλεύουν 8ωρα και 10ωρα εμφανίζονται να δουλεύουν με μερική απασχόληση, με τους εργοδότες να γλιτώνουν τις ασφαλιστικές εισφορές που αντιστοιχούν στην πλήρη απασχόληση αλλά και στην υπεργασία - υπερωρίες.

Κυριαρχία της προσωρινής απασχόλησης

Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία απολύσεων - προσλήψεων δείχνουν το μεγάλο βαθμό προσωρινότητας της απασχόλησης, την «απογείωση» της «κινητικότητας» των εργαζομένων, με βάση τις εκάστοτε ανάγκες του κεφαλαίου (Πίνακας 2).

Σύμφωνα με την «Εργάνη», από το 2014 και μετά, για κάθε 100 προσλήψεις γίνονται πάνω από 90 απολύσεις, γεγονός που αναδεικνύει το δραματικό χτύπημα που έχει υποστεί η μόνιμη και σταθερή εργασία.

Η προσωρινότητα και η «κινητικότητα» αποτυπώνονται και στην «απογείωση» των καταγραφόμενων προσλήψεων και απολύσεων: Οι προσλήψεις από 1,04 εκατομμύρια το 2013 φτάνουν στα 2,4 εκατ. το 2017, ενώ οι απολύσεις από 890 χιλιάδες το 2013 φτάνουν τα 2,22 εκατ. το 2017!

Σε όλο αυτό το διάστημα, οι απολύσεις που προέρχονται από λήξεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου κυμαίνονται μεταξύ 40% και 43% του συνόλου των απολύσεων. Συνεχής είναι η αύξηση των λεγόμενων «οικειοθελών αποχωρήσεων» (από 33% το 2013 στο 43% το 2017), αποτυπώνοντας το μέγεθος της εργοδοτικής ασυδοσίας και τις άθλιες συνθήκες εργασίας που αναγκάζουν εργαζόμενους να σταματήσουν τη δουλειά τους.

Την προσωρινότητα της απασχόλησης επιβεβαιώνει από την ανάποδη το στοιχείο για τις απολύσεις που προέρχονται από καταγγελίες συμβάσεων αορίστου χρόνου, οι οποίες είναι το μικρότερο ποσοστό επί του συνόλου των απολύσεων και μειώνονται χρόνο με το χρόνο (από 23% το 2013 έπεσαν στο 16% το 2017).

Δραματική μείωση των μισθών

Η πορεία των μισθών από το 2011 έως το 2017 είναι συνεχώς φθίνουσα. Το 2012 αποτελεί έτος - ορόσημο, καθώς με την ΠΥΣ 6/2012 της προηγούμενης κυβέρνησης, την οποία διατήρησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ για άλλα 4 χρόνια, ο κατώτατος μισθός «έσπασε» σε κατώτατο και «υποκατώτατο» για τους νέους κάτω των 25 ετών, επιβάλλοντας ταυτόχρονη μείωσή τους κατά 22% και 32% αντίστοιχα.

Ετσι, όπως επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία του ΕΦΚΑ (Πίνακας 3), παρά την αύξηση της συνολικής απασχόλησης καταγράφεται μείωση της συνολικής μισθολογικής δαπάνης.

Αναλυτικότερα, ο μέσος μεικτός μισθός της συνολικής απασχόλησης από 1.264 ευρώ που ήταν το 2011 κατακρημνίστηκε στα 933 ευρώ το 2017 (μείωση 331 ευρώ ή 26%). Ο μέσος μισθός στις θέσεις πλήρους απασχόλησης μειώθηκε κατά 18% και ο μέσος μισθός στις θέσεις μερικής απασχόλησης μειώθηκε κατά 35%.

Το χτύπημα στο εισόδημα των εργαζομένων, βέβαια, είναι πολύ μεγαλύτερο, αφού εκτός από τη μείωση των μισθών περιλαμβάνει την ολομέτωπη ένταση της αντιλαϊκής φοροληστείας για να πιάνονται οι στόχοι του κεφαλαίου.

Σε ό,τι αφορά τη μισθολογική δαπάνη της συνολικής απασχόλησης, παρατηρείται το εξής: Η μέση συνολική απασχόληση το 2011 ήταν 1.640.156 άτομα και η μέση συνολική μισθολογική δαπάνη ήταν σχεδόν 2,07 δισ. ευρώ. Το 2017 η μέση συνολική απασχόληση ήταν 2.082.146 εργαζόμενοι και η συνολική μισθολογική δαπάνη ήταν 1,94 δισ. ευρώ. Ετσι, ενώ η απασχόληση αυξήθηκε κατά 27%, η μισθολογική δαπάνη μειώθηκε κατά 6,3% (!), επιβεβαιώνοντας τα τεράστια περιθώρια έντασης της εκμετάλλευσης που διαμόρφωσαν για το κεφάλαιο η σημερινή κυβέρνηση και οι προκάτοχοί της.

Ανάλογη εικόνα παρουσιάζουν τα στοιχεία της «Εργάνης». Οι εργαζόμενοι που παίρνουν μέχρι 1.000 ευρώ μεικτά το μήνα, δηλαδή κάτω από 800 ευρώ καθαρά (αφαιρώντας ασφαλιστικές εισφορές και φόρο), το 2013 ήταν το 57% του συνόλου των εργαζομένων, για να φτάσουν το 2018 το 64%.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ