ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 3 Γενάρη 2020
Σελ. /24
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Νέα προνόμια στους εφοπλιστές και συντριπτικό χτύπημα στις ΣΣΕ των ναυτεργατών το «σύγχρονο επενδυτικό περιβάλλον»

Η «ταφόπλακα» στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας των ναυτεργατών για τη μεγαλύτερη ένταση της ήδη άγριας εκμετάλλευσής τους, τα νέα πακέτα επιδοτήσεων άμεσων και έμμεσων με «ζεστό χρήμα», οι επιπρόσθετες φοροαπαλλαγές, η παραπέρα υποβάθμιση στην προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, κάτι που άλλωστε έζησαν εκατοντάδες επιβάτες τις τελευταίες μέρες, όταν πλοία ταξίδευαν με μειωμένη οργανική σύνθεση, με 9 και 10 μποφόρ, με αποτέλεσμα ναυτικά ατυχήματα, είναι οι βασικοί άξονες του «σύγχρονου επενδυτικού περιβάλλοντος» που υποσχέθηκε προς τους εφοπλιστές ο υπουργός Ναυτιλίας, Γ. Πλακιωτάκης, μιλώντας στη Βουλή κατά τη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού.

Ετοιμοι... να συγκρουστούν, με βάση τα συμφέροντα του κεφαλαίου

Με αφορμή τα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύτηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ και δείχνουν παραπέρα μείωση του αριθμού των Ελλήνων ναυτεργατών στα ελληνικά και ελληνόκτητα πλοία - αποτέλεσμα της δικής τους πολιτικής - αλλά και των πλοίων υπό ελληνική σημαία, η κυβέρνηση της ΝΔ στρώνει το έδαφος για το τελειωτικό χτύπημα στα εναπομείναντα εργασιακά δικαιώματα των ναυτεργατών, στο όνομα «προσέλκυσης» πλοίων στην ελληνική σημαία και της υποτιθέμενης έτσι δημιουργίας «νέων και ποιοτικών θέσεων εργασίας».

Η «καραμέλα» αυτή, που αξιοποιούν σταθερά όλες οι κυβερνήσεις, δεν έχει βέβαια σχέση με την πραγματικότητα, αφού κάθε τέτοιο μέτρο υπέρ των εφοπλιστών το πληρώνουν οι ναυτεργάτες με νέες ανατροπές σε βάρος των δικαιωμάτων τους και συνολικά οι εργαζόμενοι που πληρώνουν τα νέα εφοπλιστικά προνόμια (αμέτρητες φοροαπαλλαγές, επιχορηγήσεις κ.ο.κ.).

Εξάλλου, το «σύγχρονο επενδυτικό περιβάλλον» που υποσχέθηκε ο υπουργός στη Βουλή, το έχει περιγράψει λεπτομερώς ο ίδιος μιλώντας στη ναυτιλιακή λέσχη στις 12 Νοέμβρη, για ένα ακόμα πιο «ανταγωνιστικό νηολόγιο», το οποίο, όπως είπε, «σημαίνει καταρχήν να μειώσουμε τη γραφειοκρατία, να δημιουργήσουμε πλαίσιο θεσμικό ανάλογο με άλλα ανταγωνιστικά νηολόγια. Και ναι, αν χρειαστεί σε αυτήν τη φάση θα συγκρουστούμε». Τα ανταγωνιστικά νηολόγια που ανέφερε είναι οι σημαίες «ευκαιρίας» (π.χ. Κινγκ Στόουν, Λιβερίας κ.ο.κ.), που δίνουν το «ελεύθερο» στους εφοπλιστές, αφού στα καράβια ισχύει η νομοθεσία του κράτους του οποίου φέρουν τη σημαία, να ναυτολογούν ναυτεργάτες χωρίς κανένα εργασιακό δικαίωμα. Με άλλα λόγια, προανήγγειλε την πλήρη ανατροπή των εναπομεινάντων εργασιακών δικαιωμάτων των ναυτεργατών.

Αλλωστε, όταν έκανε αυτές τις αναφορές, αμέσως ο ναυτιλιακός Τύπος έσπευσε να υπερθεματίσει το γεγονός ότι η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ικανοποιήσει αυτό που ζητούν «οι Ελληνες πλοιοκτήτες προκειμένου να γράψουν περισσότερα πλοία στο ελληνικό νηολόγιο. Οι συμβάσεις εργασίας, τα μισθολόγια των κατώτερων πληρωμάτων (από ανθυποπλοίαρχο και κάτω και από τρίτο μηχανικό και κάτω), να εναρμονιστούν με τα μισθολόγια της ITF (Διεθνής Οργάνωσης Μεταφορών) που είναι χαμηλότερα από τα ελληνικά» και υπολογίζονται γύρω στα 600 με 700 δολάρια μισθό...

«Πρωτιές» στα κέρδη, «σφαγή» σε θέσεις εργασίας και δικαιώματα

Ετσι κι αλλιώς, το παραμύθι που αναμασά και η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ όπως και όλες οι προηγούμενες, πως το ελκυστικό περιβάλλον που πρέπει να διαμορφωθεί για την «προσέλκυση επενδύσεων», θα φέρει «νέες και ποιοτικές θέσεις εργασίας», απορρίπτεται από όλη τη μέχρι τώρα πείρα (και) των ναυτεργατών.

Ακόμα και τα δικά τους στοιχεία δείχνουν ότι προϋπόθεση για να σπάνε οι εφοπλιστές τα ρεκόρ κερδοφορίας το ένα μετά το άλλο, είναι η ακόμα πιο άγρια επίθεση στους ναυτεργάτες, συνθλίβοντας εργασιακά δικαιώματα, πετώντας τους μαζικά στην ανεργία και αξιώνοντας διαρκώς περισσότερα προνόμια και «ζεστό» χρήμα.

Μία απόδειξη ως προς τα παραπάνω είναι ακριβώς αυτά τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Για παράδειγμα, δείχνουν ότι ο αριθμός των Ελλήνων ναυτεργατών, δηλαδή ναυτεργατών με συγκροτημένα δικαιώματα, διαρκώς μειώνεται για να αντικατασταθεί από ναυτεργάτες χωρίς δικαιώματα.

Τον Σεπτέμβρη του 2018, που έγινε και η σχετική απογραφή, οι Ελληνες ναυτεργάτες, στα ποντοπόρα πλοία με ελληνική σημαία άνω των 100 κοχ, ανέρχονταν σε 11.307 από 11.649 το 2016 και 11.801 το 2014. Συνολικά από τις αρχές του 1980 έως σήμερα, από τους 100.000 Ελληνες ναυτεργάτες που ήταν ναυτολογημένοι, με τις συνεχείς μειώσεις στις οργανικές συνθέσεις από τις μέχρι τώρα κυβερνήσεις κατ' απαίτηση των εφοπλιστών, έμειναν αισίως περίπου 17.000 και η μείωση συνεχίζεται, όταν ο στόλος των εφοπλιστών διαρκώς αυξάνεται, με τα τελευταία στοιχεία να δείχνουν ότι έχουν φτάσει τα 4.936 πλοία, από 4.746 το 2018.

Είναι τόση η κερδοφορία που κατέγραψαν οι εφοπλιστές των ποντοπόρων πλοίων και το 2019, που σύμφωνα με τους ναυλομεσιτικούς οίκους όπως η «Allied Shipping Research», «μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου είχαν επενδύσει τουλάχιστον 3,1 δισ. δολάρια, για την αγορά 212 πλοίων», κατέχοντας και «πάλι την πρωτιά στις επενδύσεις σε αγορές πλοίων». Ακριβώς όμως την ίδια ώρα θέλουν να ξεμπερδεύουν με τις ΣΣΕ και να επιβάλουν ατομικές συμβάσεις με τα ελάχιστα μισθολόγια της ITF, ενώ με τον τελευταίο φορολογικό νόμο η κυβέρνηση της ΝΔ τους εξασφάλισε και άλλες φοροαπαλλαγές, όπως η απαλλαγή από τον ειδικό φόρο ακινήτων offshore ναυτιλιακών εταιρειών που έχουν εγκαταστήσει γραφεία στην Ελλάδα. Ενώ τους κατάργησε και το όριο ηλικίας έως 30 ετών που προβλεπόταν για τα δεξαμενόπλοια.

Αντίστοιχα, το «σύγχρονο επενδυτικό περιβάλλον» για τους ακτοπλόους εφοπλιστές σημαίνει νέα γενναία αύξηση των επιδοτήσεων «ζεστού» χρήματος, με πρόσχημα τις λεγόμενες άγονες γραμμές, αύξηση των κονδυλίων για το «μεταφορικό ισοδύναμο» που λειτουργεί ως έμμεση επιδότηση των εφοπλιστών, ετοιμάζονται πακέτα χρηματοδοτήσεων για την ανανέωση του στόλου τους κ.ά.

«Συγκεκριμένα για το 2020 μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων έχουμε διασφαλίσει 130 εκατομμύρια ευρώ για τις άγονες γραμμές, 40 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα από όσα είχαν προβλεφθεί πέρυσι, καθώς και 170 εκατομμύρια για την κάλυψη του μεταφορικού ισοδύναμου», ανέφερε ο υπουργός Ναυτιλίας κατά την ομιλία του στη Βουλή για τον κρατικό προϋπολογισμό. Το μεταφορικό ισοδύναμο για το 2019 ήταν 150 εκατ. ευρώ, σύνολο αύξησης 60 εκατ. ευρώ και ποσοστό κοντά στο 45%. Στα νούμερα αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται οι απευθείας αναθέσεις σε ακτοπλοϊκές εταιρείες για να καλύψουν «άγονη» γραμμή. Πρόκειται για ποσά που για να βγουν πετσοκόβονται ακόμα περισσότερο τα κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού για Παιδεία, Υγεία, συνολικά τις ανάγκες του λαού.

Τα παραπάνω έρχονται να προστεθούν στο νόμο 4262/2014, που ψήφισε η κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ και προβλέπει στο άρθρο 38 για την επιβατηγό ναυτιλία «επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας» (μένει προσωρινά «παγωμένος» εξαιτίας των αγώνων των ναυτεργατών). Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συνέχισε ψηφίζοντας τον νόμο 4504/2017, που προβλέπει στο άρθρο 78 ότι πριν από την έναρξη της δρομολογιακής περιόδου των επιβατηγών πλοίων κάθε τύπου, «οι πλοιοκτήτες υποχρεούνται να έχουν εξοφλήσει τους βασικούς μισθούς και επιδόματα του πληρώματος του πλοίου». Δηλαδή, «βγάζουν από τη μέση» όλα όσα έχει ενσωματωμένα ο μισθός (υπερωρίες, Δώρα γιορτών, κυριακάτικες αργίες κ.ά.) και προβλέπονται από τη ΣΣΕ.

Σε άμεσο κίνδυνο και η ανθρώπινη ζωή στη θάλασσα

Επιπρόσθετα, ένα από τα βασικά αιτήματα που πρόβαλαν οι ναυτεργάτες στη διάρκεια της απεργίας τους στα τέλη του Ιούνη, ήταν η κατάργηση του νόμου 4150/2013 της κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, τον οποίο διατήρησε σε πλήρη ισχύ η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο νόμος, ο οποίος απορρέει κι αυτός από κανονισμούς της ΕΕ για την «απελευθέρωση» των θαλάσσιων μεταφορών, δίνει τη δυνατότητα στους εφοπλιστές ουσιαστικά να καθορίζουν κατά την κρίση τους την οργανική σύνθεση των επιβατηγών πλοίων, παραβιάζοντας και εδώ τις ΣΣΕ και τη Διεθνή Σύμβαση 180, που προβλέπουν τις ώρες εργασίας και ανάπαυσης των πληρωμάτων.

Με βάση τον νόμο αυτό, οι ακτοπλόοι εφοπλιστές μειώνουν τη χειμερινή περίοδο τις οργανικές συνθέσεις των επιβατηγών πλοίων ακόμα και έως 50%. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τα παλιά και υποσυντήρητα πλοία που έχουν εν κινήσει, συν ότι με απαράδεκτη Υπουργική Απόφαση του 2005 μετατράπηκε σε λάστιχο το «απαγορευτικό» που ίσχυε μέχρι τότε και απαγόρευε τον απόπλου επιβατηγών ακτοπλοϊκών από τα 8 μποφόρ και πάνω (τώρα τα πλοία μπορούν να αποπλέουν με δυσμενείς καιρικές συνθήκες με μία απλή «δήλωση για ευθύνη πλοιάρχου»), δημιουργούν μία εκρηκτική κατάσταση σε βάρος της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα.

Αλλωστε, προειδοποιούν για τα χειρότερα τα ναυτικά ατυχήματα που καταγράφηκαν τις προηγούμενες μέρες, όπου με 9 και 10 μποφόρ επιβατηγά πλοία ταξίδευαν κανονικά, όπως το επιβατηγό «Φαιστός Παλάς», που στις 22 Δεκέμβρη, κατά τη διάρκεια του κατάπλου του στο λιμάνι του Ηρακλείου, προσέκρουσε με δύναμη πάνω στον λιμενοβραχίονα «λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών» σύμφωνα με το υπουργείο Ναυτιλίας, με αποτέλεσμα να υποστεί ρήγμα. Ενώ στις 24 Δεκέμβρη, κατά την εκφόρτωση του επιβατηγού «ΦΙΟΡ ΝΤΙ ΛΕΒΑΝΤΕ» στο λιμάνι της Κυλλήνης, μετακινήθηκε ο καταπέλτης του πλοίου λόγω της σφοδρής θαλασσοταραχής, με αποτέλεσμα να πέσει ένα αυτοκίνητο στη θάλασσα, με την οδηγό του να γλιτώνει την τελευταία στιγμή. Στα παραπάνω να προστεθεί ότι διαρκώς αυξάνουν τις απλησίαστες πλέον τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, με την τελευταία αύξηση έως 7% να καταγράφεται τον περασμένο Απρίλη.

Είναι φανερό ότι η κερδοφορία των εφοπλιστών και συνολικά του κεφαλαίου, η καπιταλιστική ανάπτυξη έχει ως προϋπόθεση το χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων, θυσίες χωρίς τέλος των αναγκών των εργατικών - λαϊκών οικογενειών, ακόμα και της ανθρώπινης ζωής, αν αυτό επιφέρει κέρδος.

Το ΚΚΕ επισημαίνει στο λαό ότι αυτή η βαρβαρότητα δεν είναι μονόδρομος και παράλληλα του καταθέτει την πρότασή του, η οποία αναδεικνύει ότι οι θαλάσσιες μεταφορές, τα λιμάνια, τα καράβια μπορούν να γίνουν μοχλός πραγματικής ανάπτυξης και ευημερίας για τους εργάτες και τις λαϊκές οικογένειες, όταν περάσουν στα χέρια του λαού και γίνουν κοινωνική περιουσία. Οταν η εργατική τάξη, ο ελληνικός λαός, στέλνοντας στον πάτο της θάλασσας αυτήν τη βάρβαρη πολιτική και τους φορείς της, πάρουν την εξουσία στα δικά τους χέρια και βάλουν σε κίνηση όλες τις παραγωγικές δυνάμεις με κεντρικό, επιστημονικό σχεδιασμό στην υπηρεσία της ικανοποίησης των κοινωνικών αναγκών.


Α. Ζ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ