Οι «εκκρεμότητες» της τρίτης «αξιολόγησης» με επίκεντρο τα νέα χτυπήματα στα Εργασιακά και τα νέα εμπόδια στην κήρυξη εργατικών απεργιών, η έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για τα «κόκκινα» δάνεια στις τράπεζες, η πορεία της αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου σε ιδιώτες, συζητήθηκαν στη χτεσινή συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας του Γιούρογκρουπ, που βρισκόταν σε εξέλιξη μέχρι αργά το βράδυ.

Την ίδια ώρα, στα 95 νέα αντιλαϊκά προαπαιτούμενα της τρέχουσας περιόδου περιλαμβάνονται η τελική διαμόρφωση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2018, η «αναθεώρηση των κοινωνικών παροχών» (προνοιακά και άλλα επιδόματα που έχουν απομείνει στις λαϊκές οικογένειες), η εφαρμογή της στρατηγικής για τα «μη εξυπηρετούμενα δάνεια», οι «απελευθερώσεις» στην αγορά Ενέργειας, οι ιδιωτικοποιήσεις κ.ά.

Παράλληλα, ο επικεφαλής του ESM, Κλ. Ρέγκλινγκ, επαναλαμβάνοντας πως η εφαρμογή των «μεταρρυθμίσεων» κρίνει τις πιθανότητες «η Ελλάδα να μπορεί να αναχρηματοδοτεί κανονικά τις ανάγκες της μετά το τέλος του προγράμματος», υπενθύμιζε τις «ιδιαιτερότητες» του ελληνικού προγράμματος, τη μακρά περίοδο αποπληρωμής των δανείων και το γεγονός ότι ο ESM κατέχει το μισό δημόσιο χρέος της χώρας, και διευκρίνιζε πως «είναι μια πολύ μεγάλη περίοδος, θέλουμε να πάρουμε τα λεφτά μας πίσω, θα παρακολουθούμε τι γίνεται με την οικονομία μετά το τέλος του προγράμματος».

«Η έξοδος στις αγορές με βιώσιμους όρους» προϋποθέτει «προσήλωση στους στόχους του προγράμματος και επιτάχυνση στο ρυθμό εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων, τόσο αυτών που έχουν αποφασιστεί στο πλαίσιο του προγράμματος, όσο και άλλων που ενδεχομένως επιλεγούν, προκειμένου να ενισχυθεί ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης. Μια ακόμη προϋπόθεση είναι η εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των θεσμών για το είδος και τις προϋποθέσεις της στήριξης της ελληνικής οικονομίας μετά τη λήξη του προγράμματος».

Αυτά τόνισε, μεταξύ άλλων, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρας, μιλώντας σε εκδήλωση του Ελληνοβρετανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου για τις «Προκλήσεις και προοπτικές της ελληνικής Οικονομίας», ενώ μιλώντας για τους «κινδύνους» που εντοπίζει το κεφάλαιο, εστίασε στους παρακάτω άξονες:

-- «Σημαντικότερος και αμεσότερος κίνδυνος» είναι η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της τρίτης «αξιολόγησης» του προγράμματος, καθώς, όπως τόνισε, «θα τροφοδοτούσε ένα νέο κύκλο αβεβαιότητας, η οποία θα οδηγούσε σε αναστολή των επενδυτικών σχεδίων».

-- «Εξωτερικοί κίνδυνοι» που συνδέονται με την ισχυροποίηση του ευρώ και την πιθανότητα επιβράδυνσης της οικονομικής ανόδου στην Ευρωζώνη. Οπως επισημαίνεται, «η περαιτέρω άνοδος του ευρώ (...) θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τις εξαγωγές αγαθών, καθώς και τις τουριστικές εισπράξεις, επιβραδύνοντας την προβλεπόμενη οικονομική ανάπτυξη και την ταχύτητα εξόδου από την κρίση». Επίσης, εξακολουθούν να υπάρχουν «σημαντικοί γεωπολιτικοί κίνδυνοι, οι οποίοι θα μπορούσαν να αυξήσουν την αποστροφή κινδύνου των διεθνών επενδυτών».

-- Οι τράπεζες συνεχίζουν να επιβαρύνονται με τη διαχείριση του μεγάλου αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων και αδυνατούν να στηρίξουν επαρκώς την οικονομική δραστηριότητα με νέες πιστώσεις.

Εξάλλου, ψηλά στην αντιλαϊκή ατζέντα ανεβαίνει και το ζήτημα των διαγνωστικών ελέγχων σε ό,τι αφορά την κεφαλαιακή επάρκεια των εγχώριων τραπεζικών ομίλων, γύρω από το οποίο διαφαίνεται η επίτευξη ενός πρόσκαιρου συμβιβασμού της ΕΚΤ με την πλευρά του ΔΝΤ.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ, Π. Τόμσεν, σε χτεσινές δηλώσεις του από το Λονδίνο σημείωσε ότι «το ζήτημα είναι πως πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι υπάρχει μια στρατηγική για την αντιμετώπιση του εξαιρετικά υψηλού επιπέδου των μη εξυπηρετούμενων δανείων της Ελλάδας μεσοπρόθεσμα», δηλαδή σε κάθε περίπτωση και για την περίοδο μετά το 2018. Σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα των ελέγχων, από την πλευρά του ο Π. Τόμσεν έδειξε να συμφωνεί με την πρόταση της ΕΚΤ για την επίσπευσή του στις αρχές του 2018, λέγοντας ότι αυτό «θα μας επιτρέψει να συγκεντρώσουμε τις απαραίτητες πληροφορίες για να αξιολογήσουμε κατά πόσον η σημερινή στρατηγική για την εξασφάλιση της χρηστής λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος είναι επαρκής».

Σε αντίστοιχες δηλώσεις, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Γ. Μάρεϊ, χαρακτήρισε «ιδιαίτερα εποικοδομητική» την πρόταση της ΕΚΤ σχετικά με την προγραμματισμένη άσκηση προσομοίωσης σε ακραίες συνθήκες («τεστ αντοχής») των ελληνικών τραπεζών, καθώς τις προάλλες, ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι, έσπευσε να «καθησυχάσει», τονίζοντας πως οι διαγνωστικοί έλεγχοι θα επισπευσθούν, με στόχο, βέβαια, να αρθούν οι αβεβαιότητες και οι κλυδωνισμοί, εντός του τρέχοντος «προγράμματος».

Παράλληλα, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών, Ν. Καραμούζης, καθώς και οι διοικήσεις των 4 εγχώριων τραπεζικών ομίλων συναντήθηκαν χτες στο Λονδίνο με την επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρ. Λαγκάρντ.

Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το χρονοδιάγραμμα, ορθάνοιχτο παραμένει το ενδεχόμενο και για νέο κύκλο «ανακεφαλαιοποίησης» τραπεζικών ομίλων, σε συνδυασμό βέβαια με την αποτελεσματική διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, τις νέες παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά την όποια παρεχόμενη νομική προστασία στην πρώτη κατοικία της λαϊκής οικογένειας κ.ά.

Ο ΣΕΒ, από την πλευρά του, στο χτεσινό εβδομαδιαίο δελτίο του, «τσουβαλιάζει» τα κονδύλια για τις συντάξεις με αυτά για την αποπληρωμή του κρατικού χρέους, που βέβαια είναι αποτέλεσμα των πολύπλευρων ενισχύσεων στις μερίδες του εγχώριου κεφαλαίου. Μεταξύ άλλων, επισημαίνει: «Χωρίς καλπάζουσα ανάπτυξη της ιδιωτικής οικονομίας, είναι αδύνατον να πληρωθούν οι συντάξεις και να εξυπηρετηθεί το δημόσιο χρέος». Μάλιστα, αξιοποιώντας και τα ποσοστά της επίσημης ανεργίας, «θυμίζουν» ότι «η κυβέρνηση και οι θεσμοί οφείλουν κατά την τρέχουσα αξιολόγηση να συνεκτιμήσουν όλες αυτές τις παραμέτρους και να διαπραγματευθούν ένα νέο μείγμα φιλοεπενδυτικής πολιτικής που θα μειώσει την ανεργία με τρόπο βιώσιμο και όχι προσωρινά».

Παράλληλα, ξαναβάζουν στο τραπέζι τις πάγιες προτάσεις τους σχετικά με το «επιχειρηματικό περιβάλλον» και τα «διάχυτα αντικίνητρα», όπως η υψηλή και «μη ανταποδοτική φορολογία» (στα επιχειρηματικά κέρδη), οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει η εργοδοσία, το καθεστώς των αδειοδοτήσεων για επενδύσεις, το κόστος χρήματος, Ενέργειας κ.ά. Οπως λένε, τα «αντικίνητρα» διώχνουν «νέες και υφιστάμενες επενδύσεις προς άλλους προορισμούς».

Την ίδια ώρα, έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκτιμά τα «διαφυγόντα» κρατικά έσοδα από το ΦΠΑ το 2015 στα 5 δισ. ευρώ σε ό,τι αφορά την Ελλάδα και συνολικά στα 152 δισ. σε επίπεδο ΕΕ.

Οπως σημειώνεται στην έκθεση, ως μέτρο ενίσχυσης των εσόδων τον Ιούλη του 2015, αυξήθηκαν διάφοροι συντελεστές ΦΠΑ, με την προσδοκώμενη αύξηση των κρατικών εσόδων να φτάνει στο 1 δισ. ευρώ, ενώ, όπως λένε, «τα πραγματικά έσοδα αυξήθηκαν μόνο (!) κατά 200 εκατ. ευρώ».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κομισιόν, το «έλλειμμα ΦΠΑ» καταδεικνύει και πάλι την ανάγκη σοβαρής μεταρρύθμισης, ούτως ώστε τα κράτη - μέλη να μπορούν να κάνουν πλήρη χρήση των εσόδων από τον ΦΠΑ για τους προϋπολογισμούς τους.