ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 28 Αυγούστου 2011
Σελ. /32
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
ΚΛΑΔΟΣ ΕΠΙΣΙΤΙΣΜΟΥ - ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Πίσω από τη «χλιδή» συνθήκες άθλιες για τους εργαζόμενους

Από την τελευταία 24ωρη απεργία του κλάδου
Από την τελευταία 24ωρη απεργία του κλάδου
Τις προηγούμενες μέρες, με αφορμή την 24ωρη απεργία των εργαζομένων στον Τουρισμό και Επισιτισμό ξεσηκώθηκε ένα κύμα λάσπης, συκοφαντιών ακόμα και απειλών, ενάντια στον αγώνα των εργαζομένων. Η επίθεση που εξαπέλυσε η εργοδοσία, η κυβέρνηση, τα κόμματα της πλουτοκρατίας και τα αστικά ΜΜΕ είχαν και έχουν στόχο: να συκοφαντηθεί ο αγώνας των εργαζομένων (όπως έκαναν π.χ. με τους ναυτεργάτες, τους οδηγούς ΤΑΞΙ, κ.λπ.) με το επιχείρημα μάλιστα ότι αυτό πλήττει τον τουρισμό, ώστε να στρέψουν εργαζόμενους ενάντια σε εργαζόμενους. Να μη φανερωθούν έτσι τόσο οι άθλιες συνθήκες δουλειάς μέσα σε αυτούς τους χώρους και τα αιτήματα του κλάδου όσο και η άγρια επίθεση της κυβέρνησης σε δικαιώματα και κατακτήσεις που δεν έχει σταματημό, προκειμένου να διαφυλαχθεί και να συνεχιστεί η απρόσκοπτη κερδοφορία των μονοπωλίων που δραστηριοποιούνται στον Τουρισμό.

Κερδοφορία που για το μεγάλο κεφάλαιο εξασφαλίζεται μέσα από τη μετατροπή του δικαιώματος των εργαζομένων στην αναψυχή και την ξεκούραση σε ένα πολύ ακριβό εμπόρευμα. Κερδοφορία που διασφαλίζεται από την πολιτική της κυβέρνησης που δίνει συνεχώς προνόμια, απαλλαγές και ζεστό χρήμα (π.χ. προγράμματα επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών), και την ίδια στιγμή αφαιρεί κάθε στοιχειώδες δικαίωμα από τους εργαζόμενους μέσα στους τόπους δουλειάς.

Αγρια εκμετάλλευση στο όνομα του τουρισμού

Ο κλάδος των εργαζομένων στον επισιτισμό και τον τουρισμό μαστίζεται από τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης όπως η προσωρινή και μερική απασχόληση, η «εξτρά» απασχόληση, δηλαδή η δουλειά μιας μέρας, η ενοικίαση των εργαζομένων μέσω διαφόρων δουλεμπορικών γραφείων. Οπως συνδικαλιστές εκτιμούν για παράδειγμα στον επισιτισμό (επιχειρήσεις εστίασης) η πλειοψηφία των εργαζομένων εργάζεται με καθεστώς μερικής απασχόλησης (3ωρα, 4ωρα).

Η «μαθητεία» αποτελεί ισχυρό όπλο στα χέρια της εργοδοσίας, η οποία θησαυρίζει από την εκμετάλλευση νέων παιδιών. Οι ξενοδόχοι αντικαθιστούν εργαζόμενους με δικαιώματα και στη θέση τους απασχολούν μαθητές χωρίς ασφάλιση (πέρα από το 1% για τον επαγγελματικό κίνδυνο) και με μισθούς ψίχουλα. Είναι ενδεικτικό ότι, με βάση τελευταία Κοινή Υπουργική Απόφαση, οι ξενοδόχοι μπορούν να απασχολούν μαθητές μέχρι 17% επί του συνόλου του προσωπικού των ξενοδοχείων τους που να προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ενωση, (δηλαδή εκτός ΕΕ οι ξενοδόχοι μπορούν να φέρνουν «καραβιές» μαθητών). Οι μαθητές μέσα στα ξενοδοχεία θα έπρεπε να κάνουν την πρακτική τους άσκηση δίπλα σε έμπειρους εργαζόμενους, προκειμένου να μάθουν το επάγγελμά τους.

Αντί αυτού όμως, οι ξενοδόχοι αξιοποιούν τους μαθητές για να απαλλαγούν από τους εργαζόμενους που κοστίζουν, αφού ο μισθός που παίρνει ένας μαθητής που είναι π.χ. φοιτητής σε ΤΕΙ δεν ξεπερνά τα 350 ευρώ και χωρίς ασφάλιση! Για παράδειγμα, στο ξενοδοχείο «ΤΙΤΑΝΙΑ» στη ρεσεψιόν εργάζονταν τέσσερις εργαζόμενοι με συμβάσεις αορίστου και ορισμένου χρόνου, απολύθηκαν οι τρεις και τώρα η ρεσεψιόν δουλεύει με έναν εργαζόμενο με σύμβαση αορίστου χρόνου και δύο μαθητές.

«Εξτρά» απασχόληση: Αθλια μορφή εκμετάλλευσης

Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Νίκος Παπαγεωργίου, πρόεδρος του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού - Τουρισμού και Ξενοδοχείων Αττικής «κυρίαρχη μορφή απασχόλησης στα ξενοδοχεία είναι και η "εξτρά" απασχόληση, δηλαδή η απασχόληση με σύμβαση μιας μέρας (!) που αγκαλιάζει πλέον σχεδόν όλες τις ειδικότητες των εργαζομένων. Πρόκειται για "επινόηση" των ξενοδόχων που αποφέρει τεράστια κέρδη στα Ταμεία τους, αφού ο "εξτρά" εργαζόμενος δεν έχει τα δικαιώματα που απορρέουν από τις κλαδικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, δεν δικαιούται αποζημίωση, δεν δικαιούται επιδόματα, κ.λπ. Υπογράφει σύμβαση το πρωί και απολύεται το βράδυ και ξανά την επόμενη μέρα υπογράφει σύμβαση το πρωί και απολύεται το βράδυ. Η "εξτρά" εργαζόμενη που θα μείνει έγκυος δεν δικαιούνται άδεια λοχείας, άδεια τοκετού, τίποτα»!

Είναι εγκληματικές οι ευθύνες του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, χάρη στον οποίο οι ξενοδόχοι όχι μόνο επέβαλαν, αλλά διεύρυναν, και τις ειδικότητες με «εξτρά» απασχόληση (αφορούσε μόνο σερβιτόρους και για έκτακτες περιπτώσεις όπως π.χ. δεξιώσεις). Αρκεί να αναφερθεί ότι η ΠΑΣΚΕ και η ΔΑΚΕ στο ξενοδοχείο «Λίδρα Μάριοτ» πριν λίγα χρόνια υπέγραψαν επιχειρησιακή σύμβαση με την εργοδοσία, με την οποία προβλέπεται η απασχόληση «εξτρά» εργαζομένων και σε άλλες ειδικότητες «μέχρι ποσοστού 10% του συνόλου των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης», ακόμα και για 20 ημερομίσθια, συνεχόμενα ή διακεκομμένα ανά μήνα. Μέσα από την «εξτρά» απασχόληση οι ξενοδόχοι εξασφαλίζουν στρατιές ομήρων που περιμένουν πάνω από το τηλέφωνο για ένα μεροκάματο.

Καθεστώς και τα «δουλεμπορικά» στα ξενοδοχεία

Με τον καλύτερο τρόπο αξιοποιούν οι ξενοδόχοι το «όπλο» που πρόσφεραν στην εργοδοσία οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και αφορά τα διάφορα «δουλεμπορικά» γραφεία. Οι ξενοδόχοι διευρύνουν συνεχώς τους «νοικιασμένους» εργαζόμενους και απολύουν εργαζόμενους με σταθερή δουλειά, επιτυγχάνοντας έτσι την κατακόρυφη μείωση του «εργατικού κόστους». Τα δουλεμπορικά ξεφυτρώνουν συνεχώς σαν τα μανιτάρια και λειτουργούν ανεξέλεγκτα, αφού κανείς δεν τα ελέγχει. Η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων πληρώνεται με κατώτερους μισθούς από τις κλαδικές ΣΣΕ, τα ωράρια τους καταπατούνται, οι ΣΣΕ δεν εφαρμόζονται, κ.λπ.

Ετσι, σήμερα στα ξενοδοχεία η απασχόληση καμαριέρων μέσω αυτών των γραφείων έχει γίνει καθεστώς, ενώ αγκαλιάζει συνεχώς και άλλες ειδικότητες. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι, για παράδειγμα, στο ξενοδοχείο «ΤΙΤΑΝΙΑ» οι εργαζόμενες καμαριέρες με συμβάσεις αορίστου χρόνου αυτή τη στιγμή είναι 12. Οπως συνδικαλιστές αναφέρουν υπάρχει μέρα (εξαρτάται από την πληρότητα) που δουλεύουν και 20 «εξτρά» καμαριέρες μέσω εταιρείας. Λέει επίσης ο Ν. Παπαγεωργίου ότι «στο «ΧΙΛΤΟΝ» οι μόνιμες καμαριέρες είναι 21 και για παράδειγμα στο πρόγραμμα του Αυγούστου οι «εξτρά» καμαριέρες (μέσω γραφείου ή γραφείων) ξεπερνούσαν τις 33! Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στις 14 του Αυγούστου εργάστηκαν στο ξενοδοχείο 11 καμαριέρες με σταθερή σχέση εργασίας και πάνω από 15 «εξτρά». Στην ειδικότητα του «houseman» (ο εργαζόμενος που καθαρίζει έξω από τα δωμάτια και μεταφέρει τα υλικά στις καμαριέρες) στο «ΧΙΛΤΟΝ» τρεις εργαζόμενοι δουλεύουν με σταθερή σχέση εργασίας και πέντε «εξτρά».

Η πλειοψηφία του κλάδου στον τουρισμό εργάζεται εποχιακά. Αυτό βεβαίως οφείλεται στο γεγονός ότι ο Τουρισμός - ως πεδίο δράσης των μονοπωλίων - έχει μετατραπεί από δικαίωμα του εργαζόμενου σε ένα πολύ ακριβό εμπόρευμα για να πλουτίζει το κεφάλαιο. Τα μονοπώλια που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα ενδιαφέρονται μόνο για τα κέρδη τους και στην προκειμένη περίπτωση για την περίοδο όπου η κερδοφορία τους είναι υψηλή (καλοκαίρι).

Είναι ενδεικτικό ότι το 2010, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, ασφαλίστηκαν στον κλάδο του επισιτισμού - τουρισμού (δηλαδή ξενοδοχεία, εστιατόρια, μπαρ, καφέ) συνολικά 336.108 εργαζόμενοι. Αυτοί οι εργαζόμενοι δε δούλεψαν σταθερά όλο το χρόνο - λόγω της εποχικότητας και της κυριαρχίας των ευέλικτων μορφών απασχόλησης - αλλά λίγους μήνες ή και λίγες μέρες. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το πρώτο τρίμηνο του 2010 καταγράφηκαν να δουλεύουν στον κλάδο 158.000 εργαζόμενοι και επιπλέον 25.800 καταγράφηκαν ως απασχολούμενοι με μερική απασχόληση. Οι άνεργοι στον κλάδο το πρώτο τρίμηνο ήταν 80.100 και το ποσοστό ανεργίας στο 30,3%!

Το τρίτο τρίμηνο που αυξάνεται η εποχική απασχόληση λόγω της υψηλής τουριστικής σεζόν, η ανεργία παραμένει σε υψηλό ποσοστό (18%), ενώ καταγράφηκαν 203.653 εργαζόμενοι που απασχολήθηκαν στον κλάδο και επιπλέον 30.025 εργαζόμενοι με μερική απασχόληση. Οι άνεργοι το τρίτο τρίμηνο ήταν 51.732. Τέλος, το τέταρτο τρίμηνο του 2010, οι απασχολούμενοι πέφτουν στους 163.029, επιπλέον 30.645 εργαζόμενοι με μερική απασχόληση και οι άνεργοι ανεβαίνουν και πάλι στους 76.062 με το ποσοστό ανεργίας να εκτινάσσεται στο 28%!

Με δεδομένο ότι η ΕΛΣΤΑΤ με βάση τα κριτήρια μέτρησης που χρησιμοποιεί θεωρεί εργαζόμενο και αυτόν που τη βδομάδα πριν τη μέτρηση είχε δουλέψει έστω και μια ώρα, γίνεται αντιληπτό ότι οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις όχι απλά κυριαρχούν, αλλά είναι ο κανόνας μέσα στα ξενοδοχεία, στα μπαρ, στα εστιατόρια κ.λπ.

Αρκεί ένα παράδειγμα, για να γίνει κατανοητή η άγρια πραγματικότητα. Στην Κέρκυρα, υπάρχουν 430 μεγάλες και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες. Από αυτές μόλις οι 10 λειτουργούν όλο το χρόνο και οι υπόλοιπες 420 λειτουργούν εποχικά. Οι εποχικοί εργαζόμενοι σε αυτά τα ξενοδοχεία φτάνουν τους 6.000 περίπου, ενώ μόλις 70 περίπου εργαζόμενοι δουλεύουν όλο το χρόνο στις 10 ξενοδοχειακές μονάδες συνεχούς λειτουργίας! Συνολικά, στα ξενοδοχεία και στα επισιτιστικά και τουριστικά επαγγέλματα απασχολούνται περίπου 10.000 εργαζόμενοι, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, 8.000 εργαζόμενοι στον επισιτισμό και τα ξενοδοχεία στην Κέρκυρα επιδοτούνται λόγω ανεργίας.

Οι ξενοδόχοι θέλουν και άλλα

Και επειδή όλα τα παραπάνω για τα μονοπώλια δεν είναι αρκετά η κυβέρνηση επιχειρεί το τελειωτικό χτύπημα στα δικαιώματα χιλιάδων εργαζομένων στον κλάδο. Οι σερβιτόροι, οι καθαρίστριες, οι καμαριέρες, οι λατζέρηδες φιγουράρουν στη λίστα εκκαθάρισης ειδικοτήτων από τα ΒΑΕ που επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Ο συνδικαλιστής υπογραμμίζει χαρακτηριστικά ότι «χιλιάδες εργαζόμενοι που δουλεύουν σε αφόρητες συνθήκες όπως οι μάγειρες μέσα στα εστιατόρια - "καμίνια" των ξενοδοχείων και των εστιατορίων, οι καμαριέρες που καλούνται να καθαρίσουν από 15 μέχρι και 25 δωμάτια την ημέρα και σακατεύουν τα κόκκαλά τους, κ.λπ., θα φορτωθούν και άλλα χρόνια δουλειάς στην πλάτη τους, για να γλιτώσουν οι εργοδότες λεφτά. Την ίδια στιγμή, η εργοδοσία θα τους πετάει στην ανεργία γιατί δεν θέλει π.χ. έναν 65χρονο σερβιτόρο να σερβίρει. Προτιμά έναν νέο ωραίο, χαμογελαστό σερβιτόρο που θα είναι από 18 έως 25 ετών για να τον πληρώνει και με το 80% της σύμβασης, δηλαδή με 500 - 600 ευρώ μισθό, όπως η κυβέρνηση φρόντισε και νομοθέτησε».


Γιώτα ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ