ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 28 Απρίλη 2013
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΙΑΠΩΝΙΑ - ΚΙΝΑ
Πολυεπίπεδη όξυνση ενδοϊμπεριαλιστικής έντασης

Σκάφος της ιαπωνικής ακτοφυλακής (στα αριστερά) και κινεζικό σκάφος «Θαλάσσιας Παρακολούθησης» (στα δεξιά) κατά τη διάρκεια του περιστατικού έντασης την περασμένη Τρίτη ανοιχτά των επίμαχων νησιών στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας
Σκάφος της ιαπωνικής ακτοφυλακής (στα αριστερά) και κινεζικό σκάφος «Θαλάσσιας Παρακολούθησης» (στα δεξιά) κατά τη διάρκεια του περιστατικού έντασης την περασμένη Τρίτη ανοιχτά των επίμαχων νησιών στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας
Με καζάνι που βράζει μοιάζει η περιοχή της βορειοανατολικής και νοτιοανατολικής Ασίας, η οποία όσο περνά ο καιρός διαμορφώνεται σε μία από τις πιο επικίνδυνες εστίες ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης στον άξονα Πεκίνο - Τόκιο - Σεούλ - Καμπέρα και Ουάσιγκτον.

Δεν είναι τυχαίο ότι πάνω που άρχισε να πέφτει, έστω και ευκαιριακά, το θερμόμετρο της έντασης στην Κορεατική Χερσόνησο, άρχισε να ανεβαίνει επικίνδυνα, και πάλι, στις σχέσεις Κίνας - Ιαπωνίας, με αφορμή τις γνωστές εδαφικές διαφορές αμφοτέρων χωρών στις επίμαχες βραχονησίδες Σενκάκου (ιαπωνικά)/Ντιαόγου (κινέζικα) που διαθέτουν σημαντικά υποθαλάσσια κοιτάσματα σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Η νέα «κακή» μέρα στις σινο-ιαπωνικές σχέσεις φάνηκε από την προπερασμένη Κυριακή και Δευτέρα όταν τρεις υπουργοί της κυβέρνησης του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε και δεκάδες Ιάπωνες βουλευτές από το κυβερνών κόμμα των «Φιλελεύθερων Δημοκρατών» (και όχι μόνον) πραγματοποίησαν μαζικά προσκύνημα στο μνημείο πεσόντων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, Γιασουκούνι, όπου μεταξύ άλλων είναι θαμμένοι και 14 καταδικασθέντες για εγκλήματα πολέμου... Το συγκεκριμένο μαυσωλείο φαντάζει σαν «κόκκινο πανί» για χώρες όπως η Κίνα και η Νότια Κορέα, οι λαοί των οποίων υπέστησαν στο πετσί τους την ιαπωνική στυγνή κατοχή από τις αρχές του 20ού αιώνα ως το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η πρώτη αντίδραση ήρθε από τη Σεούλ που έσπευσε να ακυρώσει το προγραμματισμένο ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών Γιουν Μπιουνγκ Σε στο Τόκιο για συνάντηση με τον Ιάπωνα ομόλογό του Φούμιο Κισίντα και να επιδώσει νότα διαμαρτυρίας στον Ιάπωνα πρέσβη στη νοτιοκορεατική πρωτεύουσα, καταγγέλλοντας τις «αναχρονιστικές επισκέψεις» σε ένα χώρο «που εξυμνεί μια εισβολή η οποία προκάλεσε πολλές απώλειες και δεινά στις γειτονικές χώρες της Ιαπωνίας».

Το Τόκιο δεν απέφυγε εμπρηστικές ανακοινώσεις. Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Αμπε από το βήμα της Βουλής έκανε ιστορικούς ακροβατισμούς, λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι η έννοια της «εισβολής» ακόμη δεν έχει καθοριστεί επακριβώς από τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα και ότι όλα είναι σχετικά «αφού εξαρτώνται από τη σκοπιά με την οποία βλέπουμε τα πράγματα»...

Τη σκυτάλη της αντίδρασης πήρε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας Χουά Τσανγίνγκ που σημείωσε πως το μαυσωλείο Γιασουκούνι «συνδέεται με το εάν η Ιαπωνία έχει αντιμετωπίσει τη μιλιταριστική επιθετικότητα του παρελθόντος και εάν μπορεί να σεβαστεί τα συναισθήματα χωρών στις οποίες επιτέθηκε»...

Τα επίμαχα νησιά

Τα αίματα, ωστόσο, άναψαν για τα καλά όταν σημειώθηκε ένα νέο θερμό επεισόδιο ανοιχτά των βραχονησίδων Σενκάκου/ Ντιαόγου. Στολίσκος από 10 πλοιάρια που είχε ναυλώσει η ιαπωνική εθνικιστική οργάνωση «Ιαπωνία Κράτα Γερά» και παρακολουθούνταν στενά από 13 σκάφη της ιαπωνικής ακτοφυλακής πλησίασε τα επίμαχα νησάκια τάχα για να ερευνήσει τις δυνατότητες αλιείας. Σε λίγα λεπτά, οκτώ κινεζικά σκάφη «θαλάσσιας παρακολούθησης» (τα περισσότερα που εμφανίστηκαν ποτέ στην περιοχή!) ανάγκασαν την ιαπωνική ακτοφυλακή να απομακρύνει με ταχείς ρυθμούς το στολίσκο των εθνικιστών για να μην εξελιχθεί το περιστατικό σε ένα θερμό επεισόδιο...

Ο,τι πέτυχε η ιαπωνική ακτοφυλακή το ακύρωσε στη συνέχεια με το στόμα του ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Αμπε. Μιλώντας στη βουλή ο Αμπε απείλησε το Πεκίνο «φυσικά με χρήση βίας σε περίπτωση που κινεζικά σκάφη επιχειρήσουν απόβαση» στα διαφιλονικούμενα νησάκια. Παράλληλα, το ιαπωνικό υπουργείο Εξωτερικών διαμαρτυρήθηκε έντονα στον Κινέζο πρέσβη στο Τόκιο.

Αυτά ενώ το ίδιο διάστημα ο Αμερικανός στρατηγός Μάρτιν Ντέμπσεϊ, αρχηγός του ΓΕΣ των ΗΠΑ, εμφανίστηκε στην αεροπορική βάση Γιοκότα της Ιαπωνίας, έχοντας μόλις πριν ολοκληρώσει πενθήμερη επίσκεψη στο Πεκίνο (όπου ανακοινώθηκε η κατασκευή νέων, πιο μεγάλων, κινεζικών αεροπλανοφόρων που θα μεταφέρουν περισσότερα μαχητικά από το πρώτο αεροπλανοφόρο της Κίνας, Liaoning). Ο Ντέμπσεϊ σημείωσε ότι οι στενές συμμαχικές αμερικανο-ιαπωνικές σχέσεις είναι πάνω από όλα και ότι σε καμία περίπτωση δεν θα χαλαρώσουν προς όφελος της βελτίωσης των σχέσεων της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο. Προειδοποίησε, δε, απειλητικά, ότι «ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγει κανείς έναν πόλεμο είναι να προετοιμάζεσαι γι' αυτόν...»

Η ένταση συμφέρει...

Ο νέος κύκλος έντασης αν μη τι άλλο δείχνει πως η αντιπαράθεση Ιαπωνίας - Κίνας αυξάνεται, σταδιακά, με τη «βοήθεια» βεβαίως της Ουάσιγκτον που έχει κάθε συμφέρον από τη συνέχιση των τριβών στον άξονα Πεκίνο - Σεούλ - Τόκιο, αφού αυτό συνεχίζει να «δικαιολογεί» την εντονότατη στρατιωτική παρουσία της στην περιοχή και τη διατήρηση (έστω και με κάποιες αναπροσαρμογές) σημαντικές στρατιωτικές βάσεις, πολλές δεκάδες χιλιάδες πεζοναύτες, αεροπλανοφόρα, υποβρύχια, αντιτορπιλικά, και αντιπυραυλικές συστοιχίες πότε για την προστασία του Τόκιο, της Σεούλ ή της νήσου Γκουάμ δήθεν έναντι των απειλών της ΛΔ Κορέας, αλλά στην πραγματικότητα έναντι του Πεκίνου που είναι και ο αδιαφιλονίκητος «γίγαντας» στην περιοχή της Ασίας - Ειρηνικού. Μίας περιοχής που είναι πλέον, κατά παραδοχή των Αμερικανών πολιτικών και στρατιωτικών αξιωματούχων, στο επίκεντρο της ιμπεριαλιστικής πολιτικής των ΗΠΑ για τον 21ο αιώνα.

Απ' την άλλη, μόνον τυχαία δεν είναι η επιλογή του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε να ανεβάσει τους τόνους και τις απειλές έναντι των γειτόνων του (είτε αυτοί είναι σύμμαχοι των ΗΠΑ όπως η Νότια Κορέα, είτε είναι αντίπαλοι όπως η Κίνα). Οι εμπρηστικές εκδηλώσεις και δηλώσεις του για το Γιασουκούνι, για την εισβολή της Ιαπωνίας σε Κίνα και Κορέα τις αρχές του 20ού αιώνα, οι απειλές του για τη χρήση στρατιωτικής βίας μοιάζουν και είναι παιχνίδι με τη φωτιά. Ωστόσο, ίσως, τον εξυπηρετούν στο εξής: Σε μία περίοδο που απολαμβάνει τη δημοτικότητα του 70% του ιαπωνικού λαού, η όξυνση της έντασης με τους γείτονες μπορεί να «βοηθήσει» τα γνωστά (παλιά...) σχέδιά του για αναθεώρηση του ιαπωνικού συντάγματος που φτιάχτηκε επί αμερικανικής κατοχής μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και εμποδίζει τις στρατιωτικές και επιθετικές ενέργειες του Τόκιο σε ξένες χώρες περιορίζοντας τις «ιαπωνικές δυνάμεις αυτοάμυνας» σε έναν αμιγώς αμυντικό ρόλο. Οπως εκτιμά η ιαπωνική εφημερίδα Μαϊνίτσι Σιμπούν, εάν η κυβέρνηση Αμπε πετύχει αναθεώρηση του συντάγματος προς αυτήν την κατεύθυνση, τότε θα αλλάξει σημαντικά και η στρατιωτική σχέση με τις ΗΠΑ. Μεταξύ άλλων, γιατί θα επιχειρήσει να της επιτραπεί η άσκηση του δικαιώματος «συλλογικής άμυνας», ώστε να συμμετέχει απροκάλυπτα σε ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις με τις ΗΠΑ (εφόσον εξυπηρετούν τα συμφέροντα της ιαπωνικής αστικής τάξης).

Αλλωστε, τα τελευταία λίγα χρόνια ενισχύθηκαν ακόμη στενότερα οι συμμαχικές σχέσεις ΗΠΑ - Ιαπωνίας με την ενίσχυση του διμερούς στρατιωτικού συμφώνου, αλλά και με την έναρξη νέου κύκλου αμερικανο-ιαπωνικών διαπραγματεύσεων, τον περασμένο Γενάρη, με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της στρατιωτικής συνεργασίας.

Μάλιστα, τις 21/3/13 στο Πεντάγωνο ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού της Ιαπωνίας, στρατηγός Σιγκέρου Ιβασάκι, και ο διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων σε Ασία - Ειρηνικό, Σάμιουελ Λοκλίαρ συζήτησαν, μεταξύ άλλων, «στρατιωτικά σχέδια ένοπλης σύρραξης στα νησιά Σενκάκου» και το «συνολικό περιβάλλον ασφαλείας στην περιοχή της Ασίας - Ειρηνικού».

Προ βδομάδων με αφορμή την όξυνση της έντασης στην Κορεατική Χερσόνησο, οι ΗΠΑ βρήκαν ευκαιρία για να στήσουν νέα αντιπυραυλική ομπρέλα γύρω από το Τόκιο και σε βάσεις της νήσου Γκουάμ, ενώ είναι γνωστή η σαφής θέση της Ουάσιγκτον (από τον περασμένο Σεπτέμβρη, επί υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον) ότι σε περίπτωση επίθεσης από την Κίνα ή άλλη χώρα οι ΗΠΑ θα σπεύσουν να υπερασπιστούν την Ιαπωνία και τους άλλους συμμάχους τους στην περιοχή, διεκπεραιώνοντας τις συμμαχικές συμβατικές υποχρεώσεις...

Οποιος όμως παίζει με τη φωτιά, δεν αποκλείεται και να καεί...Γιατί τα ριψοκίνδυνα σχέδια των ΗΠΑ και των συμμάχων τους δεν γίνονται δίχως αντίπαλο.

Κάτω από το βλέμμα της Κίνας

Οσο περνά ο καιρός, διαφαίνεται πως η Κίνα δεν είναι πλέον διατεθειμένη να παίζει μόνον το ρόλο του παρατηρητή που καλεί, σε κάθε υπόθεση έντασης, την εξεύρεση ειρηνευτικής λύσης μέσω των καναλιών της διπλωματίας.

Καιρό πριν ο Αμπε απειλήσει το Πεκίνο με «χρήση βίας σε περίπτωση απόβασης» στα επίμαχα νησάκια, ουκ ολίγοι Κινέζοι στρατηγοί είχαν κάνει ενδιαφέρουσες προειδοποιήσεις ή επισημάνσεις.

Το Δεκέμβρη του 2011 ο Κινέζος στρατηγός Ζιανγκ Ζιαοχόνγκ, που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Εθνικής Αμυνας του Πεκίνου, προειδοποίησε ότι «η Κίνα δεν θα διστάσει να ξεκινήσει έναν Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο για να προστατεύσει το Ιράν».

Το Σεπτέμβρη του 2012, με αφορμή την έναρξη ενός ακόμη κύκλου έντασης στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας με αφορμή τις σινο-ιαπωνικές εδαφικές διαφορές, ο Κινέζος στρατηγός Wu Caihou, αντιπρόεδρος της Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής, προέτρεψε τις ένοπλες δυνάμεις «να προετοιμάζονται για πόλεμο»!

Στις 17/3/13 ο Κινέζος στρατηγός Liu Yuan, αφού σημείωσε ότι Ιαπωνία και Κίνα θα πρέπει να λύσουν τις μεταξύ τους διαφορές με ειρηνικά μέσα προειδοποίησε ότι «δεν θα εμπλακούμε σε πολέμους για να λύσουμε τα προβλήματά μας, αλλά θα πολεμήσουμε και θα νικήσουμε εάν χρειαστεί».

Τον περασμένο Γενάρη, με αφορμή νέα φάση έντασης στις σχέσεις Πεκίνου - Τόκιο, ο συνταγματάρχης Λίου Μινγκφού από το Πανεπιστήμιο Εθνικής Αμυνας της Κίνας κατηγόρησε τις ΗΠΑ για «ενορχηστρωμένη προσπάθεια κρίσης» και την Ιαπωνία για «μιλιταρισμό», προχωρώντας στη συνέχεια στην ακόλουθη παραβολή με ζώα: «Η Αμερική είναι η παγκόσμια τίγρης και η Ιαπωνία ο λύκος της Ασίας. Και οι δύο έχουν λυσσάξει με την Κίνα. Από όλα τα ζώα ο κινέζικος λαός απεχθάνεται περισσότερο το λύκο». Ο Μινγκφού μάλιστα προειδοποίησε την Αυστραλία να μην ακολουθήσει τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία σε μία στρατιωτική σύρραξη με την Κίνα, λέγοντας ότι «η Αυστραλία θα έπρεπε να παίξει το ρόλο του καλόκαρδου αρνιού και όχι το ρόλο του τσακαλιού για τον τίγρη ή το λύκο».

Κι όμως! Το «καλόκαρδο αρνί», η Αυστραλία, όχι μόνον έχει συμπαραταχθεί με τις ΗΠΑ, δημιουργώντας τα τελευταία λίγα χρόνια και στρατιωτική βάση στο Ντάργουιν, αλλά αποφάσισε προχτές να συμμετάσχει η αυστραλιανή φρεγάτα «HMAS Sidney» (που είναι εξοπλισμένη με αντιπυραυλικά συστήματα τελευταίας γενιάς) σε περιπολίες με σκάφη του αμερικανικού έβδομου στόλου έξω από την περιοχή Γιοκοσούκα της Ιαπωνίας, προφανώς για να «μαθαίνει»...

Ας ξαναγυρίσουμε όμως στον Κινέζο συνταγματάρχη Μινγκφού και τις παραβολικές αναφορές που έκανε πριν μόλις τρεις μήνες. Αναφερόμενος στις ΗΠΑ ο Κινέζος συνταγματάρχης άφησε το «καλύτερο» για το τέλος καταλήγοντας με την ακόλουθη εκτίμηση: «Η αμερικανική ηγεμονία δεν είναι ούτε στην αρχή, ούτε στο ζενίθ αλλά στη δύση, και η νύχτα έρχεται...».


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ