Με φόντο το γνώριμο αντιλαϊκό σκηνικό και εν μέσω των υπαρκτών ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων μεταξύ Ευρωζώνης και ΔΝΤ, αλλά και στο εσωτερικό των αστικών τάξεων ισχυρών καπιταλιστικών κέντρων, επιχειρεί, σε αυτήν τη φάση, να ελιχθεί η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, ενόψει της σφοδρής αντιλαϊκής κλιμάκωσης, τόσο με τα εμπροσθοβαρή όσο και με τα «εφεδρικά» πακέτα μέτρων.

Δεν είναι τυχαίο βέβαια ότι ο πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας, έριξε στο τραπέζι την «ιδέα» έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, «εφόσον η αδυναμία σύγκλησης του Γιούρογκρουπ επιβεβαιωθεί τις επόμενες ώρες», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν κυβερνητικές πηγές. Πρόκειται για έναν ακόμη απροκάλυπτο εμπαιγμό, την ώρα που η αντιλαϊκή στρατηγική της ΕΕ, καθώς και οι ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί και διαφοροποιήσεις είναι συγκεκριμένοι, δεν αλλάζουν ανάλογα με το αν οι αποφάσεις θα παρθούν σε επίπεδο αρχηγών κρατών (στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής) ή από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης (σε επίπεδο Γιούρογκρουπ).

Σύμφωνα με κυβερνητική ανακοίνωση, ο Αλ. Τσίπρας είχε χτες τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντ. Τουσκ, στον οποίο «εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του τόσο για την επιμονή εκ μέρους του ΔΝΤ σε μέτρα πέραν της συμφωνίας του Ιουλίου 2015, όσο και για την αδυναμία σύγκλησης του Γιούρογκρουπ». Να σημειωθεί ότι η εν λόγω κυβερνητική ανακοίνωση εκδόθηκε αφού προηγουμένως είχε γίνει γνωστό πως οι αποφάσεις παραπέμπονται σε προσεχή έκτακτη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ.

Οπως δήλωσε ο Ντ. Τουσκ,«πρέπει να αποφύγουμε μια κατάσταση νέας αβεβαιότητας για την Ελλάδα. Χρειαζόμαστε μια ημερομηνία για συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, όχι στο μακρινό μέλλον, σε ημέρες, όχι εβδομάδες». Σύμφωνα με πληροφορίες, η συνεδρίαση ενδέχεται να πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη.

Ο δε πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ, δήλωσε από το Παρίσι ότι το Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης ενδέχεται να συγκληθεί την επόμενη βδομάδα ή «την μεθεπόμενη το αργότερο», σημειώνοντας ότι υπάρχουν ακόμη νομικά και πολιτικά ζητήματα που απομένουν να διευθετηθούν. «Δεν έχω κάποια προθεσμία, αλλά γνωρίζω ότι υπάρχει μια αίσθηση κατεπείγοντος που μοιραζόμαστε όλοι», σημείωσε.

Από την πλευρά του, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μ. Σαπέν, τόνισε ότι η Γαλλία θα μπορούσε να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο ώστε να υπάρξει συμφωνία, να «γεφυρωθούν οι διαφορές». Αναφερόμενος στα «νομικά ζητήματα» που σχετίζονται με το «εφεδρικό» αντιλαϊκό πακέτο, σημείωσε: «Δεν απαιτούμε προφανώς η Ελλάδα να αλλάξει το Σύνταγμα (...) Ζητούμε να βρεθεί μια οδός σύμφωνη με το νομικό της σύστημα που θα επιτρέπει να προσδοθεί περισσότερη αξιοπιστία στις δεσμεύσεις».

Για την Ελλάδα, «κατά τη γνώμη μου και κατά τη γνώμη της Κομισιόν, είμαστε πολύ κοντά σε συμφωνία», δήλωσε στο Ευρωκοινοβούλιο ο επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ, Π. Μοσκοβισί.

Την ίδια ώρα, πληροφορίες που διακινούνται μέσω διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων, φέρνουν στην επιφάνεια πτυχές των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών.

Σε αυτό το πλαίσιο, πηγές της Κομισιόν εκφράζουν έντονη ενόχληση σχετικά με τις εξαιρετικά «άκαμπτες θέσεις» του ΔΝΤ, ενώ ο επικεφαλής της, Ζ. Κ. Γιούνκερ, φέρεται να εξέφρασε την «ενόχλησή» του για θέσεις του ΔΝΤ, στο πλαίσιο χτεσινής συνεδρίασης του Κολεγίου των Επιτρόπων της ΕΕ. Σύμφωνα με το πρακτορείο ΜΝΙ, το οποίο επικαλείται υψηλόβαθμο στέλεχος της Κομισιόν, ο Ζ. Κ. Γιούνκερ τόνισε ότι «οι απαιτήσεις του ΔΝΤ ήταν παράλογες» και ότι «σε καμία δημοκρατία στον κόσμο δεν θα γινόταν αποδεκτή μια τέτοια απαίτηση», αναφερόμενος στον τρόπο που θα εφαρμοστεί το «εφεδρικό» πακέτο με τα αντιλαϊκά μέτρα ύψους 3,6 δισ. ευρώ.

Από την πλευρά του, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, υπογράμμισε ότι «τα υπάρχοντα προβλήματα επιλύονται, στο πλαίσιο του Γιούρογκρουπ», ενώ σε ερώτηση σχετικά με το ενδεχόμενο σύγκλησης Συνόδου Κορυφής, σημείωσε ότι «η απάντηση είναι όχι». Ο δε εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, Στ. Ζάιμπερτ, δήλωσε: «Εχουμε μια διαδικασία η οποία είναι επιτυχής και δίνει στους υπουργούς Οικονομικών έναν συγκεκριμένο ρόλο. Σε αυτήν μένουμε. Υπάρχει η πιο στενή δυνατή συνεργασία μεταξύ της καγκελαρίου και του υπουργού των Οικονομικών».

«Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για να βρεθεί σύντομα λύση στο θέμα της αξιολόγησης», υπογράμμισε από τις Βρυξέλλες η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι. Υπενθυμίζοντας τη δήλωση του Π. Μοσκοβισί την περασμένη βδομάδα, τόνισε ότι η Κομισιόν θεωρεί πως η συμφωνία είναι κοντά και μπορεί να κλείσει σύντομα.

Ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μ. Ντράγκι, μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα «Bild» σημείωσε πως «οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα έχουν λίγη σχέση με το ευρώ. Σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις. Στην Ευρωζώνη η Ελλάδα μπορεί να το κάνει αυτό με την στήριξη των εταίρων της», ενώ πρόσθεσε ότι «η ΕΚΤ δεν αποφασίζει για το ποιος ανήκει και ποιος δεν ανήκει στην Ευρωζώνη».

Χαρακτηριστική για τις διεργασίες, που συντελούνται στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο, είναι και αυτήν τη φορά η παρέμβαση του επικεφαλής της ευρωομάδας των σοσιαλδημοκρατών,Τζ. Πιτέλα: «Δεν μπορούμε να ζητήσουμε από την Ελλάδα πρόσθετα μέτρα. Αυτό θα σήμαινε ότι κάποια "γεράκια" θέλουν να σκοτώσουν την Ελλάδα και δεν μπορούμε να αποδεχτούμε αυτόν τον εκβιασμό. Τα στοιχήματα είναι πολύ μεγάλα για την Ευρώπη. Πρέπει όλοι να εργαστούμε για να εμποδίσουμε την κρίση στην Ελλάδα στον δρόμο προς το βρετανικό δημοψήφισμα, ειδικά τώρα που κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες η Ελλάδα υπεραπέδωσε στους στόχους του προϋπολογισμού του 2015». Είναι χαρακτηριστικό ότι - όπως και στην παρέμβασή του μετά τις διαρροές στο «Wikileaks» για τις συνομιλίες στελεχών του ΔΝΤ - η δήλωση αυτή παραπέμπει, άμεσα, στην αντίστοιχη «επιχειρηματολογία» της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ...

Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Ν. Σιτς, υποστηρίζει «την επιμονή του ΔΝΤ ότι το ελληνικό πρόγραμμα πρέπει να αναδιαρθρωθεί για να γίνει το ελληνικό χρέος βιώσιμο με περισσότερες μεταρρυθμίσεις από την Αθήνα και ελάφρυνση χρέους από τους Ευρωπαίους πιστωτές».

Την ίδια ώρα, το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ Μπ. Κερέ συνδέει τις διαφορές των εκτιμήσεων της Ευρωζώνης με αυτές του ΔΝΤ με τις γενικότερες «αβεβαιότητες» και τους «κινδύνους» που εκδηλώνονται στην Ευρωζώνη και την παγκόσμια οικονομία: «Δεν προκαλεί έκπληξη ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, καθώς υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα. Σε αυτήν τη φάση, είναι μια συζήτηση για τη διαχείριση κινδύνου και το πώς θα καλυφθεί αυτός ο κίνδυνος. Πρόκειται για μέτρα, εάν το σενάριο της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του ESM είναι το σωστό, που η Ελλάδα ποτέ δεν θα χρειαστεί να εφαρμόσει», επισημαίνει σε συνέντευξή του που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ.

Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του ελληνικού κρατικού χρέους, υπογραμμίζει ότι «η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους θα εξαρτηθεί από υποθέσεις για την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, τα πρωτογενή πλεονάσματα και τα επιτόκια. Σε αυτή τη βάση, αναμένω ότι θα χρειαστούν μέτρα για το χρέος προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητά του».

Αναφερόμενος στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, δηλώνει ότι «τα βασικά ζητήματα είναι η πρόσβαση στη ρευστότητα, η οποία εξαρτάται από τη συνολική εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία, και το υψηλό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με αποφασιστικό τρόπο».

Στο μεταξύ, ο τρόπος εφαρμογής του «εφεδρικού» αντιλαϊκού πακέτου ήταν το αντικείμενο της χτεσινής συνάντησης του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Γ. Χουλιαράκη, με τα τεχνικά - νομικά κλιμάκια του κουαρτέτου στην Αθήνα.

Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, δεδομένη είναι η συμφωνία για τη διαμόρφωση του «κατάλληλου» μηχανισμού, με τη συγκυβέρνηση να εστιάζει τις «διαφορές», κυρίως με την πλευρά του ΔΝΤ, στο ζήτημα τού αν θα υπάρχει προκαθορισμένη αναλυτική λίστα από την οποία θα αντλούνται τα επόμενα αντιλαϊκά μέτρα.

Επίσης, τα αντιλαϊκά παζάρια εστιάζουν στο εάν τα μέτρα αυτά θα εφαρμόζονται μετά τα τελικά ετήσια απολογιστικά στοιχεία που ανακοινώνει η Γιούροστατ, ή με βάση τους τριμηνιαίους ελέγχους για τυχόν «αποκλίσεις», αλλά και τις «αβεβαιότητες» που θα εκδηλώνονται σχετικά με τις οικονομικές εξελίξεις και τα δημοσιονομικά μεγέθη.

Την ίδια ώρα, πληροφορίες φέρουν το ΔΝΤ να διατυπώνει «προβληματισμούς» γύρω από την ορθότητα των δημοσιονομικών στοιχείων, που ανακοίνωσε, την περασμένη βδομάδα, η Γιούροστατ για την Ελλάδα. Επιπλέον, στο πλαίσιο των ανταγωνισμών με την Ευρωζώνη, το ΔΝΤ φαίνεται να έχει βάλει στο τραπέζι και το ζήτημα του «κατάλληλου φορέα», που θα πιστοποιεί τα δημοσιονομικά και οικονομικά δεδομένα, στη βάση των οποίων θα ενεργοποιούνται τα «εφεδρικά» αντιλαϊκά μέτρα. Είναι φανερό ότι και αυτό το ζήτημα, που εκδηλώνεται με αφορμή την Ελλάδα, αφορά στους γενικότερους ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς.