ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 28 Μάρτη 2015
Σελ. /24
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Αφετηρία για να ανοίξει μια πλατιά συζήτηση

Με πλήθος κόσμου πραγματοποιήθηκε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο η ημερίδα που διοργάνωσε το ΚΣ της ΚΝΕ

Το πάνελ της ημερίδας. Από αριστερά, Κ. Ιωαννίδης, Π. Αλέπης, Σπ. Μαρίνης και Ε. Βαγενάς
Το πάνελ της ημερίδας. Από αριστερά, Κ. Ιωαννίδης, Π. Αλέπης, Σπ. Μαρίνης και Ε. Βαγενάς
Πλήθος νέων και μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας, που γέμισαν ασφυκτικά την αίθουσα εκδηλώσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, προσέλκυσε χτες η ημερίδα που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ, με θέμα: «Σχολικός εκφοβισμός: Μύθοι και πραγματικότητα». Μια ημερίδα που γεννήθηκε από τη συζήτηση και τον προβληματισμό των τελευταίων χρόνων για την ενδοσχολική βία, με κορύφωση τον τραγικό θάνατο του Βαγγέλη Γιακουμάκη. Στόχος της ημερίδας ήταν να αποτελέσει αφετηρία για το άνοιγμα μιας πλατιάς κουβέντας, να αναδείξει με υπεύθυνο τρόπο και επιστημονική προσέγγιση πλευρές του ζητήματος στην πραγματική τους διάσταση, μακριά από στοιχεία υπερβολής, αποκαλύπτοντας τις πραγματικές αιτίες που μεθοδικά επιδιώκεται να συσκοτιστούν και συγχρόνως την αξιοποίηση αυτού του πολυπαραγοντικού προβλήματος για την υλοποίηση συγκεκριμένων στοχεύσεων και σχεδιασμών.

Την εισαγωγική τοποθέτηση έκανε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας. Ομιλίες έγιναν από τους: Ελισαίο Βαγενά, διδάκτορα Παιδαγωγικής και Εξελικτικής Ψυχολογίας και μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ με θέμα «Για μια άλλη προσέγγιση της παιδικής επιθετικότητας», Κυριάκο Ιωαννίδη, διδάκτορα Κοινωνιολογίας και υπεύθυνο του Τμήματος Παιδείας της ΚΕ του ΚΚΕ, με θέμα «Εκπαιδευτικό σύστημα και "σχολικός εκφοβισμός"»,Παύλο Αλέπη, στέλεχος του ΚΚΕ, με θέμα «Στερεότυπα και αλήθειες».

«Mια άλλη προσέγγιση της παιδικής επιθετικότητας»

Ο Ελισαίος Βαγενάς υπογράμμισε, μεταξύ άλλων: «Στην κοινωνία μας έχει διαμορφωθεί σε μεγάλη έκταση και βάθος όλη εκείνη η κοινωνική βάση διαμόρφωσης τέτοιων "κοσμοθεωρητικών προτύπων", όπως αυτών του ατομισμού και του ανταγωνισμού, που με ακραίο τρόπο και μορφή μπορούν να οδηγήσουν στην επιθετική συμπεριφορά. Βεβαίως, αν και στις μέρες μας η κοινωνική βάση τέτοιων φαινομένων βρίσκεται στις καπιταλιστικές σχέσεις, αυτό καθόλου δε σημαίνει ότι όλοι στον καπιταλισμό θα γίνουν εγκληματίες ή όλοι θα οδηγηθούν σε "αντικοινωνικές" επιθετικές συμπεριφορές. Κι αυτό γιατί η διαμόρφωση της προσωπικότητας αποτελεί μια σύνθετη, πολύπλοκη και αντιφατική διαδικασία. Η κοινωνία πράγματι διαμορφώνει την προσωπικότητα, αλλά η εξελικτική αυτή διαδικασία δεν είναι ευθύγραμμη, σ' αυτήν εμπλέκονται εσωτερικοί, ψυχικοί καθορισμοί, από τη δραστηριότητα του ίδιου του ανθρώπου».

Στο ερώτημα «κάθε επιθετική συμπεριφορά είναι κατακριτέα;» και στο επιδιωκόμενο από τα αστικά ΜΜΕ τσουβάλιασμα κάθε είδους βίαιης δράσης, ο Ε. Βαγενάς υπενθύμισε ότι «η ζωή και η Ιστορία διδάσκουν πως κάτω από ορισμένες συνθήκες όξυνσης της ταξικής πάλης θα μπορούσε να εκδηλωθεί από την προσωπικότητα μια έντονη διαμαρτυρία, π.χ. η αντίδραση στην κοινωνική αδικία, που μπορεί να πάρει και βίαιη, επιθετική μορφή. Κάτι τέτοιο, όταν δεν αντιστρατεύεται αλλά συνδυάζεται και εντάσσεται μέσα στα πλαίσια της δράσης των λαϊκών μαζών για την ανατροπή του συστήματος της κοινωνικής αδικίας, όχι μόνο δεν είναι κάτι το προβληματικό, αλλά αποβαίνει σωτήριο και δημιουργικό, τόσο για τη μεμονωμένη προσωπικότητα όσο και για την κοινωνία. Αλλωστε, αυτός είναι και ο ρόλος του ΚΚΕ και της ΚΝΕ: Να συνειδητοποιήσουν διευρυμένα τμήματα της νεολαίας, που προέρχεται από τα εργατικά - λαϊκά στρώματα τα αυξανόμενα αδιέξοδα που αυξάνει ο καπιταλισμός, καθώς και την ανάγκη για κοινωνική δικαιοσύνη, την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητα και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας».

Εκπαιδευτικό σύστημα και «σχολικός εκφοβισμός»

Ο Κυριάκος Ιωαννίδης, μεταξύ άλλων, είπε: «Στο φαινόμενο του "σχολικού εκφοβισμού" δόθηκε το διεθνές όνομα bullying το 1994. Συνειδητά χρησιμοποιούμε τη φράση "δόθηκε το όνομα" με την έννοια ότι θέτουμε έναν προβληματισμό, αν η σχολική ζωή και πριν το 1994 δεν περιείχε και τέτοια φαινόμενα. Οπως και να είναι πάντως, το bullying μπήκε στη ζωή μας. Με έναν ορισμό μάλλον προβληματικό που το πρόβλημά του είναι ότι όχι μόνο δεν ξεχωρίζει τα είδη βίας που ασκούνται, αλλά δεν μπορεί και ιστορικά να απαντήσει στο ερώτημα πώς προέκυψε (αν προέκυψε) η μετάλλαξη του πειράγματος, ο πετροπόλεμος σε "ενδοσχολική βία".

Φυσικά, κάποιος θα αντιτείνει ότι τα περιστατικά βίας, σύμφωνα με τον ορισμό που δίνεται, τριπλασιάζονται στο σχολείο σε σχέση με άλλους χώρους.

Οπως πολύ σωστά επισημαίνεται, το πρόβλημα με έναν τέτοιο ορισμό είναι ότι δυσχεραίνεται η προσπάθεια να εντοπιστούν τα κοινωνικά αίτια και από την επιπλέον αδυναμία να τεθούν ασφαλείς διαχωριστικές γραμμές μεταξύ της "φυσιολογικής" βίας που εκδηλώνεται στις σχέσεις μεταξύ των παιδιών και των εφήβων και εκείνης, για την οποία θα πρέπει κανείς να ανησυχεί. Σημειώνουμε μάλιστα ότι μια μελέτη σε 14 χώρες έδειξε, μεταξύ άλλων, ότι στις μικρές ηλικίες ο εκφοβισμός δε διακρίνεται εύκολα από τις λοιπές επιθετικές και ανεπιθύμητες συμπεριφορές, γεγονός που μεταβάλλεται μόνον στα μεγαλύτερα παιδιά. Μόνον αυτά καταφέρνουν να διαχωρίζουν τον εκφοβισμό από τον καβγά και, μάλιστα, να διακρίνουν επιμέρους μορφές του, όπως το σωματικό εκφοβισμό, το λεκτικό, τον έμμεσο εκφοβισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό».

Και σε άλλο σημείο της ομιλίας του τόνισε: «Αν θέλει κάποιος να μιλήσει για βία πρέπει να κοιτάξει και πέρα, κυρίως πέρα από τους τέσσερις τοίχους της οικογένειας. Γιατί βία είναι: Μέσα στο σχολείο το ένα παιδί να έχει πρόσβαση σε εξωσχολική στήριξη και το άλλο όχι. Βία είναι το ένα παιδί να οργανώνει το χρόνο για να δώσει πανελλαδικές εξετάσεις για να περάσει σε κάποιο πανεπιστήμιο και το άλλο να έχει συμβιβαστεί με τους ταξικούς τοίχους που ορθώνονται μπροστά του. Βία είναι να μην μπορείς να πας διακοπές και ο συμμαθητής σου να λέει πόσο ωραία πέρασε το καλοκαίρι. Βία είναι να ακούς τα μπράβο του δασκάλου και του καθηγητή και εσύ συνεχώς να είσαι το ξύλο το απελέκητο που πρέπει να τελειώνει το σχολείο νωρίς - νωρίς για να μάθει καμιά τέχνη».

«Στερεότυπα και αλήθειες»

Ο Παύλος Αλέπης σημείωσε ότι το φαινόμενο του «σχολικού εκφοβισμού» δεν έχει τις διαστάσεις που επιχειρεί να του αποδώσει μια κατασκευασμένη επικαιρότητα από τα αστικά ΜΜΕ, τις διάφορες ΜΚΟ, δημόσια πρόσωπα και ανθρώπους του θεάματος. «Ισα - ίσα, είπε, αυτή η κατασκευασμένη επικαιρότητα υπάρχει κίνδυνος να το φουσκώσει και τότε να του δώσει τις διαστάσεις που του λείπουν. `Η ακόμα χειρότερα η κατασκευασμένη επικαιρότητα να δημιουργήσει τέτοια φοβικά αντανακλαστικά στην κοινωνία που να φτάσει να απαιτεί "αστυνόμευση", ή άλλα ανάλογα επικίνδυνα για τη διαπαιδαγώγηση μέτρα στα σχολεία (...) Ομως έτσι λειτουργεί το σύστημα. Αυτά έχει από τη φύση της η κοινωνία του ανταγωνισμού. Ο καθένας με διαφορετικό κίνητρο χωρίς να μπορεί να διακρίνει πιο πέρα από το πολύ δικό του βραχυπρόθεσμο συμφέρον φουσκώνει το επικίνδυνο μπαλόνι που μπορεί να σκάσει και απάνω του. Τα ΜΜΕ για να εξασφαλίσουν τηλεθέαση ή ακροαματικότητα, να νικήσουν με την υπερβολή το διπλανό ΜΜΕ, που παίζει το ίδιο θέμα. Οι ΜΚΟ για να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους. Τα δημόσια πρόσωπα και οι άνθρωποι του θεάματος για να εξασφαλίσουν κάποια παραπάνω δευτερόλεπτα δημοσιότητας».

  • Στις επόμενες σελίδες δημοσιεύουμε ολόκληρη την εισαγωγική τοποθέτηση του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπα στην ημερίδα, ενώ οι άλλες τρεις εισηγήσεις θα δημοσιευθούν ολόκληρες σε επόμενα φύλλα του «Ριζοσπάστη», αρχίζοντας από αύριο Κυριακή.
Συνάντηση με τον πρύτανη

Σε θερμό κλίμα έγινε η συνάντηση του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, με τον πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου, Γρηγόρη Τσάλτα. Αντάλλαξαν απόψεις και προβληματισμούς με επίκεντρο τα σοβαρά προβλήματα που έχουν προκληθεί από την υποχρηματοδότηση και του συγκεκριμένου Ιδρύματος.

ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΚΣ ΤΗΣ ΚΝΕ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ»


Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ