ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 28 Δεκέμβρη 2008
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΙΣΤΟΡΙΑ
50 ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΟΥΒΑΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
{1}Παράδειγμα στην πάλη των λαών για το σοσιαλισμό

Οι επαναστάτες με επικεφαλής τους Φιντέλ και Καμίλο μπαίνουν στην Αβάνα στις 8 Γενάρη 1959

Fernando Garcia - Oscar Sola

Οι επαναστάτες με επικεφαλής τους Φιντέλ και Καμίλο μπαίνουν στην Αβάνα στις 8 Γενάρη 1959
Τα 50 χρόνια της κλείνει σε λίγες μέρες η Κουβανική Επανάσταση που συνεχίζει την πορεία της μέσα σε δύσκολες συνθήκες, ιδιαίτερα μετά τις ανατροπές στην ΕΣΣΔ και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, που ήταν το κύριο στήριγμά της και αντιμετωπίζει τον πιο απάνθρωπο αποκλεισμό (σχεδόν όσο και η ηλικία της), από τις ΗΠΑ και άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, που έχει ως στόχο να στραγγαλίσει τον περήφανο λαό της.

Η σοσιαλιστική Κούβα με την πράξη της αποτελεί και σήμερα φωτεινό παράδειγμα για το τι μπορεί να πετύχει ένας λαός και η επαναστατική ηγεσία του, όταν παλεύει για ανώτερα ιδανικά. Η Κούβα προσφέρει απλόχερα την αλληλεγγύη της σε όλο τον κόσμο και δέχεται δίκαια την αλληλεγγύη κάθε καλοπροαίρετου εργαζόμενου που ζει με αξιοπρέπεια από τη δουλειά του, που παλεύει για να σταματήσει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Η κουβανική, όπως και κάθε άλλη πραγματική επανάσταση, ήταν και είναι, όπως λέει ο ποιητής, «τέκνο της ανάγκης και ώριμο τέκνο της οργής». Ηταν το αποτέλεσμα της λαϊκής δράσης, της εργατικής τάξης, της πρωτοπορίας της, του Κομμουνιστικού Κόμματος, που προετοίμασε για χρόνια την επανάσταση, των αγροτών - κολίγων, της νεολαίας που ξεσηκώθηκε ενάντια στην τυραννία και την ιμπεριαλιστική κυριαρχία, σε μια χώρα που ήταν μπανανία των ΗΠΑ.

Η ιστορία αυτής της Επανάστασης είναι πλέον κτήμα όλης της ανθρωπότητας από την πρώτη επίθεση στο στρατόπεδο της Μονκάδα στο Σαντιάγκο ντε Κούμπα στις 26 Ιούλη του 1953 έως την 1η Γενάρη του 1959, που ο λαϊκός επαναστατικός στρατός μπήκε νικηφόρα στην Αβάνα.

Η Επανάσταση «πάτησε» στις μεγάλες αγωνιστικές παραδόσεις των αγώνων για την ανεξαρτησία από τους Ισπανούς κατακτητές και μετά τους Αμερικανούς ιμπεριαλιστές. Τη «σκυτάλη» στο νικηφόρο επαναστατικό στρατό έδωσαν οι ήρωες του αγώνα της ανεξαρτησίας, Μανουέλ ντε Σέσπεδες, Αντόνιο Μασέο, Μάξιμο Γκόμες, ο φλογερός επαναστάτης ποιητής Χοσέ Μαρτί. Στα μέσα του 18ου αιώνα, οι αγωνιστές της ανεξαρτησίας νίκησαν τους Ισπανούς αποικιοκράτες, όμως ο αγώνας τους δεν ολοκληρώθηκε, αφού η Κούβα πέρασε μετά την πτωτική πορεία της Ισπανίας στον οικονομικοπολιτικό έλεγχο των ΗΠΑ.

16 Απρίλη 1961 ο Φιντέλ Κάστρο διακηρύσσει το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της Επανάστασης

Fernando Garcia - Oscar Sola

16 Απρίλη 1961 ο Φιντέλ Κάστρο διακηρύσσει το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της Επανάστασης
Επίσης πήρε τη «σκυτάλη» από τους ηγέτες του πρώτου ΚΚ Κούβας, των Μέγια, Μπαλίνο, Βιγιένα, Μπλας Ρόκα, που συγκρούστηκαν με τη δικτατορία του Ματσάδο και του Μπατίστα και έριξαν το «σπόρο» για να ανατραπεί το εκμεταλλευτικό σύστημα από την ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος, τον Αύγουστο του 1925.

Αυτό που «έσπειραν» όλοι αυτοί, ενώνοντας στον αγώνα λευκούς, μαύρους και μιγάδες, έγινε πραγματικότητα με τη νίκη της Επανάστασης και τη σοσιαλιστική πορεία.

Η αρχή του αγώνα

Η επίθεση στη Μονκάδα μπορεί να απέτυχε, ήταν όμως η σπίθα που χρειαζόταν για να ανάψει η φλόγα της απελευθέρωσης που σιγόκαιγε και την κρατούσε σε εγρήγορση η δράση του αναπτυσσόμενου προλεταριάτου, των κομμουνιστών επαναστατών, των εργατών στη βιομηχανία της ζάχαρης, των εργατών γης, της προοδευτικής διανόησης και νεολαίας.

Μετά την επίθεση στο στρατόπεδο της Μονκάδα και τη δήλωση του ηγέτη της επιχείρησης Φιντέλ Κάστρο «η Ιστορία θα με δικαιώσει», η υπόθεση της Επανάστασης μπαίνει πλέον στην τελική της ευθεία. Ακολούθησε η καμπάνια για την αμνηστία των συλληφθέντων επιζώντων μαχητών της Μονκάδα και τελικά η αποφυλάκιση του Φιντέλ. Ηταν ένας αναγκαίος ελιγμός του δικτάτορα Φλουχένσιο Μπατίστα, που είχε πάρει την εξουσία πραξικοπηματικά το Μάρτη του 1952 με την ανοιχτή στήριξη των ΗΠΑ και άρχιζε να γίνεται μισητός στο λαό.

Κουβανός γιατρός στη Βενεζουέλα

Associated Press

Κουβανός γιατρός στη Βενεζουέλα
Ο Φιντέλ έφυγε για το Μεξικό, όπου από εκεί οργάνωσε το απόσπασμα ανταρτών που θα έφτανε στην Κούβα στις 2 Δεκέμβρη του 1956, με το θρυλικό πλοιάριο «Γκράνμα» (σ.σ. από εκεί αντλεί το όνομά της η εφημερίδα του ΚΚ Κούβας). Στο γιοτ αυτό με πολλά προβλήματα, που ήταν για 8 επιβάτες, επιβιβάστηκαν 82 αγωνιστές. Μετά την αποβίβαση στην Κούβα, που έγινε σε δύσκολες συνθήκες σε μια ελώδη περιοχή στα ανατολικά της χώρας, στους πρόποδες της οροσειράς Σιέρα Μαέστρα, κατάφεραν να διασωθούν από την επίθεση του δικτατορικού στρατού μόνο 12 αντάρτες. Ανάμεσά τους οι μεγάλοι ηγέτες της Επανάστασης, ο Φιντέλ και ο Ραούλ Κάστρο, ο Αργεντίνος Ερνέστο Γκεβάρα Ντε λα Σέρνα (ο θρυλικός Τσε), ο Καμίλο Σιενφουέγκος, ο Χουάν Αλμέιδα.

Ετσι ξεκίνησε ο επαναστατικός στρατός που στηρίχτηκε ήδη στη δουλειά - πολιτικοστρατιωτική - που είχαν ξεκινήσει το Κίνημα 26ης Ιούλη (σ.σ. παίρνει το όνομά της από την επίθεση στη Μονκάδα) με επικεφαλής τον Φρανκ Πάις, το Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα Κούβας, όπως είχε ονομαστεί το ΚΚ Κούβας, και το Επαναστατικό Διευθυντήριο, από φλογερούς επαναστάτες φοιτητές. Το αντάρτικο κίνημα βασίστηκε στη δράση των οργανωμένων δυνάμεων στις πόλεις, στην παράνομη δουλειά των εργατών που οργάνωναν οι κομμουνιστές, στην αγροτιά και στη νεολαία. Αυτή η προσεκτική προετοιμασία της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων συνέβαλε αποφασιστικά για την επιτυχή έκβαση της επαναστατικής πάλης. Αυτές ήταν και οι κύριες δυνάμεις που προχώρησαν στην ενοποίησή τους στις Ενωμένες Επαναστατικές Δυνάμεις που οδήγησαν στην επανασύσταση του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, της ηγετικής δύναμης στη σοσιαλιστική χώρα.

Τα πρώτα μέτρα της Επανάστασης

Μισθοφόροι της CIA, αιχμάλωτοι μετά τη θρυλική νίκη τον Κόλπο των Χοίρων. Από τους 1.197, οι 100 ιδιοκτήτες φυτειών, 67 μισθωτές διαμερισμάτων, 24 πρώην μεγαλογαιοκτήμονες, 112 μεγαλοεπιχειρηματίες, 194 πρώην στρατιώτες του Μπατίστα, 179 αργόσχολοι πλούσιοι, 35 μεγιστάνες βιομηχανίας
Μισθοφόροι της CIA, αιχμάλωτοι μετά τη θρυλική νίκη τον Κόλπο των Χοίρων. Από τους 1.197, οι 100 ιδιοκτήτες φυτειών, 67 μισθωτές διαμερισμάτων, 24 πρώην μεγαλογαιοκτήμονες, 112 μεγαλοεπιχειρηματίες, 194 πρώην στρατιώτες του Μπατίστα, 179 αργόσχολοι πλούσιοι, 35 μεγιστάνες βιομηχανίας
Μια παραστατική εικόνα για το ποια μέτρα πήρε η Επανάσταση στην Κούβα, αμέσως μετά την επικράτησή της, μπορούμε να πάρουμε από την εισήγηση του Φιντέλ Κάστρο στο 1ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας, που έγινε το Δεκέμβρη του 1975 για την επανάσταση και την εξέλιξή της (Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», 1976).

...«Ενα από τα πρώτα μέτρα της Επανάστασης υπήρξε η παραδειγματική τιμωρία των βασικών ενόχων για τα εγκλήματα που έγιναν από τη δικτατορία του Μπατίστα... Αυτό που αποτελούσε στοιχειώδη πράξη δικαιοσύνης, που το ζητούσε ομόφωνα ο λαός μας, προκάλεσε τη λυσσασμένη εκστρατεία του ιμπεριαλιστικού Τύπου ενάντια στην Επανάσταση...

Ταυτόχρονα, δημεύτηκαν χωρίς καθυστέρηση όλα τα παράνομα αποκτημένα υλικά αγαθά που βρίσκονταν στα χέρια των αξιωματούχων του αιματοβαμμένου καθεστώτος...

Ο παλιός στρατός, που είχε καταπιέσει σκληρά το λαό, διαλύθηκε και οι αρμοδιότητες που αντιστοιχούν στις ένοπλες δυνάμεις, μεταβιβάστηκαν στον ένδοξο Επαναστατικό Στρατό, που, όπως έλεγε ο Καμίλιο Σιενφουέγκος: "Ηταν ο λαός, ντυμένος τ' αμπέχονο".

Η δημόσια διοίκηση ξεκαθαρίστηκε από τα στοιχεία που είχαν συνεργαστεί με την τυραννία...

Τα πολιτικά κόμματα που υπηρέτησαν τους καταπιεστές διαλύθηκαν.

Η διεφθαρμένη και πουλημένη ηγεσία των συνδικάτων απομακρύνθηκε και τα δικαιώματα των εργαζομένων αποκαταστάθηκαν.

Ο Φιντέλ διευθύνει τις επιχειρήσεις στην Πλάγια Χιρόν
Ο Φιντέλ διευθύνει τις επιχειρήσεις στην Πλάγια Χιρόν
Οι εργάτες που είχαν απολυθεί από τις επιχειρήσεις στην περίοδο της δικτατορίας γύρισαν στις εργασίες τους. Σταμάτησε αμέσως το διώξιμο αγροτών από τη γη.

Στις 3 Μάρτη 1959 η Κουβανική Εταιρεία Τηλεφώνων - γιάνκικο μονοπώλιο - που είχε αναμειχθεί στις βρώμικες υποθέσεις της τυραννίας σε βάρος των συμφερόντων του λαού, μπήκε κάτω από κρατικό έλεγχο.

Στις 6 Μάρτη ψηφίστηκε νόμος που μείωσε κατά 50% τα υψηλά ενοίκια που πλήρωνε ο λαός, μέτρο που ξεσήκωσε μεγάλο ενθουσιασμό στον πληθυσμό των πόλεων και δημιούργησε πραγματική αναταραχή στους αστικούς κύκλους.

Στις 21 Απρίλη όλες οι πλαζ της χώρας κηρύχτηκαν ελεύθερες για τη χρήση του λαού και καταργήθηκαν έτσι τα προνόμια και οι μισητές διακρίσεις που είχε επιβάλει η αστική τάξη σε πολλούς από αυτούς τους τόπους αναψυχής.

Στις 17 Μάη ψηφίστηκε η πρώτη Αγροτική Μεταρρύθμιση. Αυτό το αποφασιστικό, αναγκαίο και δίκαιο μέτρο, μας έβαλε άμεσα αντιμέτωπους όχι μόνο με την ντόπια ολιγαρχία, αλλά και με τον ιμπεριαλισμό, γιατί πολλές αμερικανικές επιχειρήσεις είχαν στην ιδιοκτησία τους πελώριες εκτάσεις με τα πιο γόνιμα εδάφη της χώρας, κυρίως φυτεμένες με ζαχαροκάλαμο. Παρόλο που το καθορισμένο ανώτατο όριο ιδιοκτησίας ήταν 30 καβαλερίες (4.020 στρέμματα), δηλαδή έκταση σχετικά μεγάλη, υπήρχαν αμερικανικές εταιρείες που είχαν στην ιδιοκτησία τους εκτάσεις μέχρι και 17 χιλιάδες καβαλερίες (2.270 χιλιάδες στρέμματα). Απ' αυτήν την άποψη ο νόμος ήταν πραγματικά ριζοσπαστικός.

Από το κουβανικό πρόγραμμα καταπολέμησης του αναλφαβητισμού στη Λατινική Αμερική
Από το κουβανικό πρόγραμμα καταπολέμησης του αναλφαβητισμού στη Λατινική Αμερική
Στις 20 Αυγούστου 1959 μειώθηκε η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και μπήκε έτσι τέρμα στην ασυδοσία ενός άλλου τεράστιου αμερικανικού μονοπωλίου.

Εκτός από τα μέτρα αυτά που πάρθηκαν μέσα σε λίγους μήνες, η επανάσταση από τις πρώτες κιόλας μέρες καταπιάστηκε με τη φοβερή μάστιγα της ανεργίας κι έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στον αγώνα για βελτίωση των άθλιων συνθηκών που επικρατούσαν στην Παιδεία και στη λαϊκή Υγεία. Χιλιάδες δάσκαλοι στάλθηκαν στην ύπαιθρο, ενώ στις πιο απόμακρες γωνιές της χώρας μας άρχισαν να χτίζονται πολυάριθμα νοσοκομεία...

Σε σύντομο χρονικό διάστημα άρχισε με επιτυχία το έργο της εξάλειψης των τενεκεδοσυνοικιών που τόσο πλατιά διάδοση έχουν στις μεγάλες πόλεις της Λατινικής Αμερικής...

Ωστόσο, η χώρα βρισκόταν σε δύσκολη οικονομική κατάσταση: Οι τιμές της ζάχαρης παρέμεναν χαμηλές, ενώ τα συναλλαγματικά αποθέματα τα είχε κατακλέψει η τυραννία. Καθώς ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός παρακολουθούσε αυτό το πρόγραμμα επιτεύξεων με όλο και μεγαλύτερη εχθρότητα, οι ΗΠΑ σταμάτησαν τις εμπορικές τους πιστώσεις. Αυτό είχε σημαντική αρνητική επίδραση στις απαραίτητες για τη χώρα εισαγωγές. Ετσι, η Επανάσταση αναγκάστηκε να πάρει αυστηρά μέτρα οικονομίας. Αυτό όμως δεν το έκανε σε βάρος των φτωχών στρωμάτων του πληθυσμού, όπως γίνεται στον καπιταλιστικό κόσμο. Σταμάτησαν οι εισαγωγές των περιττών ειδών και καθιερώθηκε ισότιμη κατανομή των βασικών προϊόντων. Αυτό ήταν ένα από τα πιο δίκαια, ριζικά και αναγκαία μέτρα που πήρε η Επανάσταση, η οποία είχε μπροστά της έναν απελπισμένο αγώνα επιβίωσης».

Αμεση η επίθεση του ιμπεριαλισμού

Ο Ραούλ Κάστρο και ο Τσε Γκεβάρα στη Σιέρα Μαέστρα κατά την πρώτη περίοδο του επαναστατικού πολέμου

Associated Press

Ο Ραούλ Κάστρο και ο Τσε Γκεβάρα στη Σιέρα Μαέστρα κατά την πρώτη περίοδο του επαναστατικού πολέμου
«Ο ιμπεριαλισμός όμως δεν ήταν διατεθειμένος να επιτρέψει ήσυχα την ανάπτυξη της Επανάστασης στην Κούβα... δεν μπορούσε να ανεχτεί έστω και μόνο την εθνική - απελευθερωτική επανάσταση στην Κούβα. Μόλις ψηφίστηκε ο νόμος για την Αγροτική Μεταρρύθμιση, οι ΗΠΑ άρχισαν να οργανώνουν στρατιωτική επιχείρηση ενάντια στην Κούβα. Ακόμα λιγότερο ήταν διατεθειμένοι οι ιμπεριαλιστές να ανεχθούν το σοσιαλισμό στη χώρα μας. Και μόνο η σκέψη για το τι παράδειγμα μπορούσε να αποτελέσει για τη Λατινική Αμερική η νικηφόρα κουβανέζικη επανάσταση, τρόμαζε τους ηγετικούς κύκλους των γιάνκηδων. Για τον κουβανέζικο λαό, όμως, δεν υπήρχε άλλη διέξοδος. Ο λαός ούτε ήθελε, ούτε μπορούσε να σταματήσει. Η εθνική μας απελευθέρωση και η κοινωνική μας απελευθέρωση ήταν αδιάσπαστα αλληλένδετες. Το να τραβήξουμε προς τα μπρος γινόταν μια ιστορική ανάγκη. Το σταμάτημα θα σήμαινε δειλία και προδοσία που θα μας ξανακαταντούσε αποικία των γιάνκηδων και σκλάβους των εκμεταλλευτών. Είναι φανερό ότι οι συνθήκες για την τελική εθνική και κοινωνική απελευθέρωση της χώρας μας καθορίζονταν από το νέο συσχετισμό των δυνάμεων στον παγκόσμιο στίβο...».

Πράγματι, μετά τη «Διακήρυξη της Αβάνας», η απάντηση των ΗΠΑ ήταν η απαγόρευση των εξαγωγών προς την Κούβα και στις αρχές του 1961 διέκοψαν τις διπλωματικές σχέσεις, γεγονός που θα σηματοδοτήσει και την επίσημη έναρξη του μονομερούς πολέμου των ΗΠΑ κατά της Κούβας, που είναι συνυφασμένος με την πορεία της σοσιαλιστικής Κούβας (σ.σ. είναι αυτός ο πολύμορφος οικονομικός, χρηματοπιστωτικός αποκλεισμός).

Η θρυλική νίκη στην Πλάγια Χιρόν

Μια από τις μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις του κουβανικού λαού στην Πλατεία της Επανάστασης, στα 80α γενέθλια του Φιντέλ το 2006
Μια από τις μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις του κουβανικού λαού στην Πλατεία της Επανάστασης, στα 80α γενέθλια του Φιντέλ το 2006
Η προσπάθεια ανατροπής της λαϊκής εξουσίας στην Κούβα από την κυβέρνηση και τις αντιδραστικές δυνάμεις των ΗΠΑ, εκτός από τη μορφή των δολιοφθορών και των εγκληματικών τρομοκρατικών οργανώσεων εναντίον του άμαχου πληθυσμού πήρε και τη μορφή της ανοιχτής στρατιωτικής επέμβασης (το πρώτο μεγάλο σαμποτάζ ήταν αυτό με την ανατίναξη του βελγικού φορτηγού πλοίου «Λα Κουμπρ» το Μάρτη του 1960 και ακολούθησαν επιθέσεις σε εμπορικά κέντρα και κινηματογράφους, εγκαταστάσεις).

Ηδη από το 1960 είχε συγκροτηθεί στο Μαϊάμι το κέντρο επιχειρήσεων ενάντια στην Κούβα, επί κυβέρνησης Αϊζενχάουερ, ο οποίος στις 17 του Μάρτη ανέθεσε στον τότε διευθυντή της CIA, Αλαν Ντάλες, τη δημιουργία στρατιωτικής δύναμης από τους αντεπαναστάτες Κουβανούς, ώστε να χτυπηθεί η επανάσταση.

Στις 15 του Απρίλη του 1961 αμερικανικά βομβαρδιστικά «Β-26», προερχόμενα από τη Γουατεμάλα, βομβάρδισαν τα αεροδρόμια Σουιδάδ Λιμπερντάδ και Σαν Αντόνιο στα περίχωρα της Αβάνας και το Αντόνιο Μασέο στο Σαντιάγκο ντε Κούβα. Την ίδια μέρα Κουβανοί στρατιώτες συνέλαβαν στην περιοχή Πινάρ ντε Ρίο, 15 πράκτορες της CIA με 8 τόνους όπλων και εκρηκτικών, οι οποίοι είχαν διεισδύσει και ετοίμαζαν τρομοκρατικές επιχειρήσεις. Μεταξύ τους και δύο Βορειοαμερικάνοι, οι Χάουαρντ Αντερσον και Χάρολντ Μποβ.

Στη μεγάλη διαδήλωση της 16ης του Απρίλη του 1961, στις κηδείες των σκοτωμένων από τις αεροπορικές επιδρομές ο ηγέτης της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο, ανακηρύσσει για πρώτη φορά το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της Επανάστασης.

Στις 17 του Απρίλη, μια μέρα μετά, στη χερσόνησο Ζαπάτα και συγκεκριμένα στον Κόλπο των Χοίρων, στην παραλία Πλάγια Χιρόν, μια δύναμη 1.500 στρατιωτών εκπαιδευμένων, εξοπλισμένων και πληρωμένων από τη CIA εισέβαλαν με σκοπό να οργανώσουν εξέγερση για την ανατροπή της λαϊκής εξουσίας.

Η επέμβαση αυτή αντιμετωπίστηκε από το λαϊκό στρατό και την πολιτοφυλακή και παρά τον αιφνιδιασμό κατάφεραν μέσα σε 72 ώρες να νικήσουν τους εισβολείς, οι περισσότεροι αντεπαναστάτες Κουβανοί.

Αυτή η ήττα προκάλεσε προβληματισμό στην κοινωνία των ΗΠΑ και στους κόλπους εξουσίας, ο οποίος κράτησε πολλά χρόνια και αναγκάστηκε ο ίδιος ο Πρόεδρος Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι να αναλάβει την ευθύνη.

Ο σύμβουλος του αργότερα δολοφονηθέντος Τζ. Κένεντι, Αρθουρ Σλέσιγκερ, είχε δηλώσει: «Στην πραγματικότητα, ο Φ. Κάστρο και η Κούβα αναδείχτηκαν ένας εχθρός που ήταν πιο οργανωμένος απ' όσο περιμέναμε, που επέδειξε περισσότερη αντίσταση και από την πρώτη στιγμή οι δυνάμεις της κατάφεραν να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν επιτυχώς την επέμβαση. Η αεροπορία της αντέδρασε με ταχύτητα και αξιοπιστία. Η πολιτοφυλακή δεν άφησε κανένα περιθώριο για καμιά ανάπτυξη εξέγερσης ή σαμποτάζ στα μετόπισθεν. Οι στρατιώτες του κουβανικού στρατού πάλεψαν με γενναιότητα και αυτοπεποίθηση».

Στο πρώτο ανακοινωθέν της πρώτης μέρας της μάχης από τον τόπο της μάχης, όπου στήθηκε το επιτελείο του επαναστατικού στρατού και που το διεύθυνε ο ίδιος ο Φιντέλ Κάστρο, σημειώνεται με τη δική του υπογραφή:

«Υπερασπιζόμαστε την πατρίδα και την επανάσταση ενάντια στους μισθοφόρους των ΗΠΑ. Οι δυνάμεις ήδη απαντάνε στον αντίπαλο, σίγουρες για τη νίκη. Μπροστά Κουβανοί! Με φωτιά και σίδερο απαντάμε στους βάρβαρους. Αυτοί έρχονται να μας πάρουν τη γη και τους συνεταιρισμούς που έδωσε η επανάσταση στους αγρότες. Εμείς τα υπερασπιζόμαστε. Αυτοί έρχονται να μας ξαναπάρουν τα εργοστάσια, τα ορυχεία του λαού. Εμείς παλεύουμε να τα υπερασπιστούμε. Αυτοί έρχονται να πάρουν από τα παιδιά μας τα σχολεία. Εμείς υπερασπιζόμαστε τα σχολεία για όλα τα παιδιά, στην πόλη και στην ύπαιθρο. Αυτοί έρχονται να πάρουν την αξιοπρέπεια που έδωσε στους μαύρους η επανάσταση. Εμείς παλεύουμε να υπερασπιστούμε την αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου. Ερχονται να κλέψουν τις δουλειές από τους εργάτες. Εμείς υπερασπιζόμαστε μια Κούβα χωρίς πείνα, με δουλειά για όλους».

Και το μήνυμα του Φιντέλ κατέληγε:

«Μπροστά, Κουβανοί, όλοι στις θέσεις μάχης και στις θέσεις εργασίας. Η επανάστασή μας είναι ανίκητη και όποιος εχθρός θελήσει να τη χτυπήσει, όπως και τον ηρωικό λαό μας που την υπερασπίζεται, να ξέρει ότι θα συντριβεί. Πέφτουμε στη μάχη με μεγαλύτερο πείσμα και δύναμη. Ζήτω η ελεύθερη Κούβα! Πατρίδα ή θάνατος! Θα νικήσουμε!».

Και πράγματι σε 3 μέρες ο εχθρός εισβολέας είχε ηττηθεί, όχι χωρίς απώλειες σε ζωές Κουβανών μαχητών. Ενώ οι μισθοφόροι, οι περισσότεροι, σκοτώθηκαν, κι ένας μεγάλος αριθμός όπλων, προέλευσης ΗΠΑ, ήρθε στα χέρια του επαναστατικού στρατού, 5 αεροπλάνα καταρρίφθηκαν. Και είναι γεγονός ότι η ήττα αυτή των ΗΠΑ, τους έκλεισε το δρόμο για ανοιχτή επέμβαση κατά της Κούβας. Ηταν η πρώτη ήττα του ιμπεριαλισμού στο δυτικό ημισφαίριο.

Στήριγμα η Σοβιετική Ενωση

Η Επανάσταση στην Κούβα προχωρούσε προς τα μπρος. Στηριγμένη στην αδιάσπαστη ενότητα λαού και επαναστατικής κυβέρνησης και με την αμέριστη συμπαράσταση της ΕΣΣΔ και των άλλων σοσιαλιστικών χωρών, κερδίζοντας επάξια την αλληλεγγύη των εργατικών κινημάτων των καπιταλιστικών χωρών και των εθνικοαπελευθερωτικών αντιαποικιοκρατικών κινημάτων.

Την Πρωτομαγιά του 1961, ο Κάστρο στην ομιλία του στην πλατεία της Επανάστασης θα τονίσει: «Λοιπόν ναι! Το καθεστώς μας είναι σοσιαλιστικό!... Θέλουμε ένα Σύνταγμα που να μην είναι αστικό που να ανταποκρίνεται δηλαδή στα συμφέροντα εκμετάλλευσης μιας τάξης σε βάρος του λαού. Θέλουμε ένα Σύνταγμα που να ανταποκρίνεται σε ένα καινούριο κοινωνικό σύστημα, όπου να μην υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αυτό το καινούριο σύστημα λέγεται σοσιαλισμός».

Μια πολύ γλαφυρή περιγραφή για το πώς οργανώθηκε η πρώτη σοσιαλιστική κυβέρνηση δίνει ο Αμερικανός συγγραφέας ερευνητής Τέρενς Κάνον, στο έργο του «Επαναστατική Κούβα», εκδόσεις «Χοσέ Μαρτί», 1987:

«... Τα πρώτα χρόνια, η επαναστατική κυβέρνηση ήταν κυβέρνηση για το λαό, προσφέροντας υπηρεσίες και νόμους προς το συμφέρον του λαού. Ηταν κυβέρνηση του λαού, εφόσον οι επαναστατικοί ηγέτες προέρχονταν από τις γραμμές των εργατών, των χωρικών και των φοιτητών. Αλλά δεν ήταν κυβέρνηση από το λαό, γιατί οι πολίτες της Κούβας δεν εξέλεξαν άμεσα τα μέλη της.

Η επαναστατική κυβέρνηση κυβερνούσε μάλλον με "ηθική εντολή". Οι ηγέτες της ήταν σεβαστοί για τις θυσίες τους, την εντιμότητά τους και το θάρρος τους. Η κυβέρνηση ήταν σεβαστή για τις μάχες της κατά του αναλφαβητισμού, του ρατσισμού και της ανεργίας και γιατί πρόσφερε, μαζί με τη δωρεάν υγειονομική περίθαλψη και την Παιδεία, μια αίσθηση υπερηφάνειας.

...Στη διάρκεια εκείνων των χρόνων έμαθαν να έχουν πίστη στον εαυτό τους. Ανυψώθηκαν πάνω από το επίπεδο της φτώχειας με τις δικές τους προσπάθειες, χωρίς τη βοήθεια των πλουσίων και των ισχυρών, των εκμισθωτών, των βιομηχάνων, των Αμερικανών. Εμαθαν ένα καλό μάθημα, είπε ο ταγματάρχηςΧουάν Αλμέιντατο 1967:

"Οι πλούσιοι λένε πως είναι αδύνατο να οργανώσεις μια κοινωνία χωρίς τους ιδιοκτήτες της ατομικής ιδιοκτησίας. Ωστόσο, υπάρχουν κοινωνίες χωρίς την τάξη των πλουσίων, αλλά καμιά χωρίς την εργατική τάξη. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τους πλούσιους, αλλά όχι χωρίς τους εργάτες!"...

Τελικά, όμως, ήρθε ο καιρός που ήταν ανάγκη να οργανωθεί μια δημοκρατικά εκλεγμένη σοσιαλιστική κυβέρνηση. Επρεπε να οργανωθεί μια εντελώς νέα κυβέρνηση, από τη βάση ως την κορυφή, που θα έδινε στο λαό τα μέσα να ελέγχει άμεσα την οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας. Μια τέτοια κυβέρνηση είναι δυνατή μόνο όταν ο λαός ως σύνολο έχει τα εργοστάσια, τα σχολεία, τα εργοστάσια ζάχαρης και τα καταστήματα στην ιδιοκτησία του».

Πώς λειτουργεί η λαϊκή εξουσία

«... Η εκλογή αντιπροσώπων αρχίζει στο τοπικό παράρτημα των Επιτροπών Στήριξης της Επανάστασης (CDR). Ολοι οι ψηφοφόροι στο οικοδομικό τετράγωνο - είτε είναι μέλη των CDR είτε όχι - συναντιούνται για να προτείνουν τους υποψήφιους. Αυτοί οι υποψήφιοι προορίζονται να εκλεχτούν στη δημοτική κυβέρνηση που ονομάζεται "Συνέλευση Λαϊκής Εξουσίας" (Λα Ασαπλέα ντελ Ποδέρ Ποπουλάρ).

...Δεν υπάρχουν επαγγελματίες πολιτικοί σ' αυτή τη συγκέντρωση πρότασης υποψηφίων, αλλά απλώς γείτονες. Κανένας δε σηκώνεται για να αναγγείλει ότι είναι υποψήφιος για κάποιο αξίωμα. Οι ψηφοφόροι προτείνουν εκείνους που νομίζουν ότι μπορούν να τους αντιπροσωπεύσουν με τον καλύτερο τρόπο. Δεν υπάρχει όριο στον αριθμό που μπορούν να προτείνουν. Συζητούν ελεύθερα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε υποψήφιου και ύστερα ψηφίζουν για να ανακηρύξουν τον καλύτερο.

Σε κάθε επίπεδο των Συνελεύσεων Λαϊκής Εξουσίας όλα τα ζητήματα αποφασίζονται κατά πλειοψηφία μετά από ολοκληρωμένη συζήτηση. Οταν αποφασίσει η πλειοψηφία, η απόφασή της είναι οριστική. Αν η μειοψηφία διαφωνεί, είναι υποχρεωμένη να συμμορφωθεί με την πλειοψηφία. Δεν υπάρχουν κομματικές κλίκες, φατρίες, ομάδες συμφερόντων ή ομάδες πίεσης. Μετά από δημόσια συζήτηση, όλοι οι αντιπρόσωποι ενώνονται για να εφαρμόσουν τη θέληση της πλειοψηφίας.

...Οταν η Επανάσταση κατέστρεψε την εξουσία των πλουσίων, εξάλειψε την πιο σημαντική πηγή ανταγωνισμού στον κουβανικό λαό... Προφανώς, κανένας λαός δεν μπορεί να συμφωνεί απόλυτα σε όλα τα θέματα. Η έξοδος από τη χώρα 100.000 Κουβανών - 1% του πληθυσμού - την άνοιξη του 1980, αποκάλυπτε την απροθυμία εκ μέρους τους να προσαρμοστούν στο σοσιαλιστικό σύστημα της Κούβας. Από την άλλη μεριά, η οργή ενάντια σ' εκείνους που έφυγαν, όπως έδειξαν τα πέντε εκατομμύρια Κουβανών που βγήκαν στους δρόμους το Μάη του 1980 για να δηλώσουν την υποστήριξή τους στην κυβέρνηση, δηλώνει ότι, άσχετα από το τι ισχυρίζονται οι επικριτές της Επανάστασης, ο λαός ευνοεί το νέο τρόπο ζωής που δημιούργησε η Κουβανική Επανάσταση.

Η γενική πίστη στη σοσιαλιστική επανάσταση της Κούβας είναι ο κανόνας - η δυσαρέσκεια είναι η εξαίρεση - όπως φάνηκε και στις 15 του Φλεβάρη 1976, όταν με δημοψήφισμα οι ψηφοφόροι της Κούβας ενέκριναν το νέο σοσιαλιστικό Σύνταγμα».

Το εκλογικό σύστημα της Κούβας, εξασφαλίζει την ουσιαστική συμμετοχή όλου του λαού σε όλη τη διαδικασία διεξαγωγής των εκλογών, από την ανάδειξη των υποψηφίων μέχρι τη στιγμή της ψήφου στις κάλπες. Στις Επιτροπές Υποψηφιοτήτων, στις οποίες συμμετέχουν εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας Εργαζομένων Κούβας (CTC), φοιτητικών οργανώσεων, κοινωνικών οργανώσεων των γυναικών, των αγροτών, των φοιτητών μέσης και πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Στις εκλογές φέτος στις 20 Γενάρη, κατατέθηκαν περισσότερες από 55.000 προτάσεις πολιτών και στη συνέχεια επιλέχθηκαν οι υποψήφιοι και υποβλήθηκαν στην κρίση των Δημοτικών Συνελεύσεων Λαϊκής Εξουσίας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η αποδοχή των υποψηφίων ως περιφερειακών εκπροσώπων και βουλευτών είναι στα χέρια των Δημοτικών Συνελεύσεων. Εχουν αυτό το προνόμιο, γιατί τα μέλη τους είναι καρπός της λαϊκής απόφασης. Ηταν ο κόσμος που τους ξεχώρισε στους χώρους δουλειάς, κατοικίας, και τους πρότεινε για υποψηφιότητα και στη συνέχεια επιβεβαίωσε την εμπιστοσύνη του αυτή στην κάλπη.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα και η Κομμουνιστική Νεολαία δε συμμετέχουν στη διαμόρφωση των λιστών υποψηφίων, αλλά στην ουσία δουλεύουν μέσα στο σύνολο της κοινωνίας, για να διευκολύνουν την εκλογική διαδικασία.

Οι υποψήφιοι δε δαπανούν χρήματα για την αυτοπροβολή τους, δε χρησιμοποιούν τα ΜΜΕ και δεν τους χρηματοδοτούν οι μεγαλοεπιχειρηματίες για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους. Απλά, αναρτώνται τα βιογραφικά και οι φωτογραφίες των υποψηφίων στα εκλογικά κέντρα.

Σημαντικό στοιχείο του σοσιαλιστικού συστήματος στην Κούβα είναι ο μηχανισμός ανάκλησης των αντιπροσώπων, σε όλες τις βαθμίδες, και τα αντιπροσωπευτικά σώματα.

Διεθνιστικό καθήκον η υπεράσπιση της Σοσιαλιστικής Κούβας

Σήμερα η Κούβα εξακολουθεί να δίνει ένα δύσκολο αγώνα. Οι κατακτήσεις που έφερε ο σοσιαλισμός στην Παιδεία, την Υγεία, την Κοινωνική φροντίδα, τον Πολιτισμό παραμένουν ανέπαφες παρά τα τεράστια εμπόδια που βάζει ο ιμπεριαλισμός. Η αλματώδης ανάπτυξη των δεκαετιών του '70 και του '80, ανακόπηκε βίαια από τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες τη δεκαετία του '90, αλλά το Νησί της Επανάστασης αντέχει. Για χρόνια τώρα κερδίζει την αναγνώριση των εργαζομένων, την αλληλεγγύη λαών και διεθνών οργανισμών. Ο απάνθρωπος αποκλεισμός καταδικάζεται από τη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών μελών του ΟΗΕ. Με τη συμπαράσταση φιλολαϊκών κυβερνήσεων στη Λατινική Αμερική (Βενεζουέλα, Βολιβία, Εκουαδόρ κλπ) που αναδείχτηκαν τα τελευταία χρόνια, αναπτύσσει αμοιβαίες συνεργασίες, που τη βοηθούν να ξεπερνάει αρκετά εμπόδια. Η κυβέρνηση και η ηγέτιδα δύναμη της κοινωνίας, το ΚΚ Κούβας, έχουν επίγνωση και των δυσκολιών και των επιθέσεων «φιλίας» που δέχεται και θα δεχτεί η σοσιαλιστική χώρα. Χρέος των κομμουνιστών, του εργατικού κινήματος, των λαϊκών οργανώσεων σε όλο τον κόσμο είναι να εντείνουν την αλληλεγγύη τους στη σοσιαλιστική Κούβα. Να στηρίξουν ακόμα πιο αποφασιστικά στην καθημερινή αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή πάλη τους, τον αγωνιστή κουβανικό λαό για τον πιο ουσιαστικό λόγο: ότι αποδεικνύει καθημερινά στην πράξη, πως ο ιμπεριαλισμός δεν είναι ανίκητος. Οτι ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός είναι το μόνο σύστημα που μπορεί να ικανοποιήσει τις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου.


Δημήτρης ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ