ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 27 Σεπτέμβρη 2005
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΣΤΕΓΑΣΤΡΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ
«Φταίει ... ο Χατζηπετρής» για την κυβέρνηση!

Την ταυτόσημη πολιτική του δικομματισμού στην ανάθεση και εκτέλεση των έργων «αθωώνει» η κυβέρνηση στην προσπάθεια να αποποιηθεί τις πολιτικές ευθύνες της

Αποψη του στεγάστρου που κατέρρευσε

Eurokinissi

Αποψη του στεγάστρου που κατέρρευσε
«Δεν υπάρχει πολιτική ευθύνη. Είναι τεχνικό το πρόβλημα»! Με αυτή τη φράση ο υφυπουργός Πολιτισμού, Π. Τατούλης, έδωσε το «στίγμα» της κυβερνητικής τακτικής αποποίησης των πολιτικών ευθυνών που θα ακολουθηθεί στο ζήτημα της κατάρρευσης του στεγάστρου στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης, την Παρασκευή 23 του Σεπτέμβρη, που προκάλεσε το θάνατο ενός ξένου τουρίστα και τον τραυματισμό 5 ανθρώπων. Η τακτική αυτή σχηματικά «λέει» το εξής: 1) Φορέας υλοποίησης του έργου είναι η Αρχαιολογική Εταιρεία και όχι το ΥΠΠΟ, 2) Το «μοντέλο» της παραπάνω ανάθεσης είναι επιλογή της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, 3) Η απόφαση για το άνοιγμα του αρχαιολογικού χώρου στο κοινό πάρθηκε μετά από σχετικές γραπτές εισηγήσεις του ανασκαφέα και της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων.

Και τα τρία παραπάνω σημεία όμως είναι «διάτρητα» σε ό,τι αφορά στην κυβερνητική πολιτική «σπέκουλα». Ο υφυπουργός «αναρωτήθηκε» πώς είναι δυνατόν το ΥΠΠΟ επί ΠΑΣΟΚ να αναθέτει σε έναν φορέα όπως η Αρχαιολογική Εταιρεία ένα τόσο σημαντικό και πολύπλοκο έργο ενώ είναι γνωστό ότι αυτός ο φορέας, παρά την ανασκαφική του εμπειρία, δε διαθέτει τεχνική υπηρεσία. Ακόμη όμως κι αν δεχτούμε ότι η σημερινή πολιτική ηγεσία δε συμφωνούσε με το «μοντέλο» ανάθεσης του έργου, τότε πώς αποδέχτηκε τις εισηγήσεις χωρίς να ασκήσει κανέναν έλεγχο, δεδομένου ότι το ΥΠΠΟ έχει τεχνικές υπηρεσίες, τη στιγμή μάλιστα που το ΥΠΠΟ θα παραλάμβανε το έργο και όχι η Αρχαιολογική Εταιρεία.

Αλλά ακόμη και από τα έγγραφα της αρμόδιας ΚΑ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΕΠΚΑ)και του ανασκαφέα, καθηγητή Χρ. Ντούμα, προκύπτουν σαφώς οι πολιτικές ευθύνες της κυβέρνησης. Για την υπουργική απόφαση τον Απρίλη του 2004 να λειτουργήσει εκ νέου ο χώρος, ο υφυπουργός επιχείρησε να ρίξει τις ευθύνες στον ανασκαφέα, Χρ. Ντούμα, και στην ΚΑ΄ ΕΠΚΑ, λέγοντας πως έλαβε υπόψη τις εισηγήσεις τους για το θέμα της επισκεψιμότητας! Ωστόσο, στο έγγραφο του Μάρτη του 2005, ο Χρ. Ντούμας σημειώνει εξ αρχής, απευθυνόμενος στον υφυπουργό, την «επιθυμία» του τελευταίου να λειτουργήσει ο χώρος πριν την 1η Ιούνη του 2005.

Επιπλέον, ο καθηγητής, σε δηλώσεις του στα «Νέα» σημείωσε, μεταξύ άλλων, πως είχε επισημάνει ότι «ήταν επικίνδυνος ο χώρος για την ασφάλεια και των αρχαίων και των επισκεπτών και ότι οι εργασίες θα έπρεπε να συνεχιστούν». Αλλωστε, παρά τις «διαβεβαιώσεις» του υφυπουργού ότι «δε δέχομαι πιέσεις» είναι γνωστό ότι τα τουριστικά γραφεία πίεζαν για την επισκεψιμότητα του χώρου. Ο Π. Τατούλης είπε και στη συνέντευξη ότι, όπως και άλλα ανολοκλήρωτα αρχαιολογικά έργα, έτσι και το Ακρωτήρι θα έπρεπε να ανοίξει λόγω Ολυμπιακών Αγώνων, γι' αυτό και η επίσκεψή του στο νησί την άνοιξη του 2004.

Ακόμη και το έγγραφο της ΚΑ΄ ΕΠΚΑ με ημερομηνία 16/3/2005 που παρουσίασε ο υφυπουργός ως «επιχείρημα» λειτουργεί ακριβώς αντίθετα. Η διευθύντρια της Εφορείας, Μαρία Μαρθάρη, σημειώνει: «Η ταυτόχρονη λειτουργία του Αρχαιολογικού Χώρου και του εργοταξίου για το έργο του στεγάστρου εμπερικλείει κινδύνους για την ασφάλεια των επισκεπτών. Ηδη υπήρξαν περιστατικά που μεμονωμένοι τουρίστες ή ομάδες τουριστών κινδύνεψαν από πτώση βαρέων αντικειμένων από την οροφή». Προσθέτει δε ότι «η ΚΑ΄ ΕΠΚΑ θεωρούσε όπως φαίνεται και από σειρά εγγράφων και εξακολουθεί να θεωρεί ότι ορθότερο θα ήταν να παραμείνει κλειστός ο χώρος στους επισκέπτες έως την περάτωση του έργου για λόγους ασφαλείας».

Κοινές ευθύνες ΠΑΣΟΚ-ΝΔ: Ηθελαν επισκέψιμο το χώρο αν και εργοτάξιο

Ο υφυπουργός είπε στη συνέντευξη ότι το πρόβλημα της ασφάλειας από πτώση αντικειμένων λύθηκε με ειδική προστατευτική κατασκευή και ότι κανένας δεν περίμενε πως θα έπεφτε το στέγαστρο. Ετσι όμως επιβεβαιώνεται ακόμη περισσότερο ότι ήταν πολιτική απόφαση η επισκεψιμότητα του χώρου και, μάλιστα, η απόφαση αυτή «πατά» στα «χνάρια» του ΠΑΣΟΚ, αφού εργοτάξιο και επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος «συνυπήρχαν» μέχρι και το Νοέμβρη του 2003.

Το ΠΑΣΟΚ ακολούθησε με δηλώσεις στελεχών του την ίδια τακτική αποποίησης των ευθυνών, αυτή τη φορά των κυβερνήσεών του φυσικά. Σαν να ...μην υπήρχαν πριν, επικεντρώνονται στην απόφαση της σημερινής ηγεσίας του ΥΠΠΟ να ανοίξει το χώρο στο κοινό...

Στο δικομματικό «καυγά» ο υφυπουργός συμμετείχε διά των αντιφάσεών του: Από τη μια «εγκάλεσε» την προηγούμενη πολιτική ηγεσία για «συγκεκριμένες λανθασμένες επιλογές» που «συνηγόρησαν σε μια σωρεία προβλημάτων κατά τη διάρκεια εκτέλεσης» του έργου (καθυστερήσεις στη χρηματοδότηση, π.χ.) και από την άλλη μίλησε με τα καλύτερα λόγια και για τους εμπλεκόμενους στο έργο και για τον τρόπο ανάθεσης μελετών και κατασκευών που ακολουθείται και σήμερα στα έργα του ΥΠΠΟ! Αλλωστε, χαρακτήρισε την κατάρρευση του στεγάστρου «ακραίο γεγονός», αν και τα γεγονότα που επισήμανε το ΚΚΕ ήδη από το 2001 κάθε άλλο παρά αυτό δείχνουν (βλ. ρεπορτάζ στη σελίδα).

Η Αρχαιολογική Εταιρεία πάντως ανακοίνωσε ότι «έχει αναλάβει τη λογιστική και ταμειακή διεκπεραίωση της κατασκευής του στεγάστρου», αλλά «η ιδέα της κατασκευής, ο σχεδιασμός, η εκτέλεση, η παρακολούθηση, η έγκριση και η παραλαβή του στεγάστρου έγινε και γίνεται από τα αρμόδια εντεταλμένα όργανα του δημοσίου (...)».

Να σημειωθεί ότι η επισκεψιμότητα του χώρου παράλληλα με τη λειτουργία του εργοταξίου προβλέπεται στη σύμβαση με την κοινοπραξία μέσω ειδικής ρήτρας, που υποχρεώνει τον ανάδοχο να εξασφαλίσει αυτή τη δυνατότητα με επιπλέον αμοιβή του. Δηλαδή, η κοινοπραξία πληρώθηκε και μάλιστα αδρά (80 εκατ. δρχ.) για να «εξασφαλίσει» την «ασφαλή» επισκεψιμότητα.

Το ΥΠΠΟ ανακοίνωσε ότι θα συγκροτήσει επιτροπή εμπειρογνωμόνων και πανεπιστημιακών (ΕΜΠ, ΑΠΘ, ΤΕΕ) για τα αίτια της κατάρρευσης.

ΚΚΕ
Εθεσε ζήτημα στατικότητας από το 2001!

Η ευθύνη των κυβερνήσεων από το 1998, που εγκρίθηκε η μελέτη του στεγάστρου με υπουργική απόφαση, μέχρι και την τραγωδία της περασμένης Παρασκευής, αποκαλύπτεται μέσα από την Ερώτηση των βουλευτών του ΚΚΕ, Σταύρου Σκοπελίτη και Γιώργου Χουρμουζιάδη στις 4/3/2001 προς τον τότε υπουργό Πολιτισμού, Ε. Βενιζέλο.

Οι βουλευτές σημείωναν: «Αναστάτωση και ερωτήματα προκαλούν στους κατοίκους της Σαντορίνης οι εξελίξεις και η απουσία επίσημης πληροφόρησης σχετικά με τη διακοπή των εργασιών κατασκευής καινούριου στεγάστρου στον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου Θήρας για την προστασία της ανασκαμμένης αρχαίας πόλης. Πολύ περισσότερο μάλιστα που στο χώρο των ανασκαφών ανεγείρονται οικοδομές».

Ρωτούσαν:

  • «Η ανάθεση μελέτης του στεγάστρου έγινε απευθείας ή κατόπιν διαγωνισμού (ως επικρατέστερη); Αν έγινε διαγωνισμός: Πότε έγινε και πού ανακοινώθηκε;
  • Η ανάθεση επίβλεψης στους μηχανικούς έγινε κατόπιν διαγωνισμού ή με άλλον τρόπο και με ποιον συμμετείχε στην επίβλεψη και ο μηχανικός που έκανε τη μελέτη;
  • Οπου βρέθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα που συμπίπτουν με τους χώρους στήριξης του στεγάστρου και τις οικοδομικές ανάγκες του έργου, πώς αντιμετωπίστηκαν, με ποιανού ευθύνη και πώς ξεπεράστηκε τελικά το πρόβλημα αυτό;
  • Υπάρχουν άδειες για τις οικοδομές που ανεγείρονται στο χώρο των ανασκαφών;
  • Υπάρχει μελέτη για τον περιβάλλοντα χώρο του έργου και τι συμπεριλαμβάνει αυτή (όροι δόμησης, κατεδαφίσεις, έκταση, όροι ανάδειξης κτλ.)».

Ειδικά το τρίτο ερώτημα σχετίζεται άμεσα με τη στατικότητα του στεγάστρου, αφού ήταν αυτονόητο ότι τα υποστυλώματα θα «έπεφταν» σε αρχαιότητες μέσα σε έναν τέτοιο χώρο και η μελέτη θα έπρεπε να «προσαρμόζεται» μεν, αλλά χωρίς υποχώρηση στην επάρκεια της στατικότητας δε. Ο Ε. Βενιζέλος δεν απάντησε τότε στο πώς «λύθηκε» αυτό το πρόβλημα. Ωστόσο, το γεγονός ότι το στέγαστρο «πάτησε» τελικά σε 95 υποστυλώματα από 120 υποστυλώματα που προέβλεπε η αρχική μελέτη δείχνει πως δεν ήταν η «κακή στιγμή» η αιτία της κατάρρευσης.

Η έρευνα συνεχίζεται...

Δύο άτομα συνέλαβε η Αστυνομία το βράδυ του Σαββάτου για την τραγωδία της Σαντορίνης και ένα ακόμα την Κυριακή το πρωί. Συγκεκριμένα, στο νησί συνελήφθησαν ο ηλεκτρολόγος μηχανικός Διαμαντής Δεληγιάννης, ο πολιτικός μηχανικός Θανάσης Σακελλαρόπουλος, ενώ την Κυριακή συνελήφθη στο αεροδρόμιο της Σαντορίνης, μόλις έφτασε από την Αθήνα, ο επιβλέπων μηχανικός της μίας από τις κοινοπραξίες που είχαν αναλάβει το έργο, Παύλος Τομπακίδης. Οι τρεις κρατήθηκαν στο Αστυνομικό Τμήμα Θήρας και στη συνέχεια οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα Νάξου. Εκεί, αφού απολογήθηκαν, αφέθηκαν ελεύθεροι, ενώ σύμφωνα με εντολή του εισαγγελέα, η έρευνα συνεχίζεται...

Παράλληλα, αναζητείται και από το Αστυνομικό Τμήμα Εξαρχείων ο πολιτικός μηχανικός Νίκος Φυντικίδης που επέβλεπε τις εργασίες από πλευράς της Αρχαιολογικής εταιρίας.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ