Στις 2 του Φλεβάρη του 2006 συνεδρίασε στην Αθήνα το Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδας (ΚΕΔΚΕ). Θέμα της συνεδρίασης ήταν τα «Τοπικά Συμβούλια Πρόληψης Παραβατικότητας» (ΤΟΣΠΠΑ).

Λίγους μήνες αργότερα, στις 17 του Μάη του 2006, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα συνέδριο με θέμα «Το πρόβλημα της παραβατικότητας των ανηλίκων στην Ελλάδα σήμερα και εφικτοί τρόποι αντιμετώπισής του». Οργανώθηκε με πρωτοβουλία του Κεντρικού Συμβουλίου Πρόληψης Παραβατικότητας (ΚΕΣΠΠΑ) και της ΚΕΔΚΕ. Σ' αυτό πήραν μέρος κυρίως εκπρόσωποι των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ), κάποιοι προσκεκλημένοι «προσκείμενοι» επιστήμονες και μέλη του ΚΕΣΠΠΑ.

Υστερα κι απ' αυτό το συνέδριο και ιδίως μετά τις εκλογές για τα όργανα της ΤΑ του Οκτώβρη του 2006 ξεκίνησε και εξελίσσεται μια έντονη ζύμωση και δραστηριότητα των νέων δημοτικών και κοινοτικών αρχόντων. Με την επίμονη πρωτοβουλία παραγόντων του υπουργείου Δημόσιας Τάξης επιχειρείται η ίδρυση τέτοιων Τοπικών Συμβουλίων και η δραστηριοποίηση όσων απ' αυτά ήδη λειτουργούν. Για την ιστορία αυτού του «θεσμού» της «πρόληψης της εγκληματικότητας» ας αναφερθεί εδώ ότι, από το 1988-'89, οι κυβερνήσεις του δικομματισμού με νομοθετικές κι άλλες πρωτοβουλίες προσπάθησαν να τον ενεργοποιήσουν μέσα από τους ΟΤΑ. Για πολλούς και διάφορους λόγους δεν το κατόρθωσαν.

Αλλά τι είναι ακριβώς αυτά τα ΤΟΣΠΠΑ; Πώς συγκροτούνται, ποιος είναι ο σκοπός τους, στο χώρο της ΤΑ; Τι ξέρει ο κόσμος γι' αυτά, γιατί τον ενδιαφέρουν;

Των ΤΟΣΠΠΑ, με την «εκσυγχρονισμένη» μορφή τους, που τώρα η κυβέρνηση της ΝΔ με τον υπουργό Δημόσιας Τάξης επιχειρεί την προώθησή τους, οι βάσεις τέθηκαν με το νόμο 2713 (άρθρο 16) της 30/4/1999 της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Αυτή η διάταξη τροποποιήθηκε κατά ένα μέρος της και συμπληρώθηκε με το νόμο 3387 (άρθρο 13) της 12/9/2005 της κυβέρνησης της ΝΔ. Τέλος, με το άρθρο 84 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων που κυρώθηκε με το νόμο 3463/2006 και ισχύει από τον Ιούνη του 2006, κυρίως εμπλουτίστηκε η απαρίθμηση των δραστηριοτήτων των ΤΟΣΠΠΑ. Από το συνδυασμό όλων αυτών των διατάξεων προκύπτουν τα ακόλουθα:

Τοπικά Συμβούλια ιδρύονται σε κάθε δήμο και κοινότητα με πληθυσμό πάνω από τρεις χιλιάδες κατοίκους. Σε περιοχές με ιδιαίτερες συνθήκες έντονης παραβατικότητας μπορούν να ιδρύονται και σε κάθε δημοτικό διαμέρισμα. «Η σύσταση και η λειτουργία του κάθε Τοπικού Συμβουλίου πραγματοποιείται με απόφαση του δημάρχου ή του προέδρου της Κοινότητας ύστερα από πρόταση του Δημοτικού ή Κοινοτικού Συμβουλίου». Ομως, «τα γενικότερα θέματα που αφορούν τη συγκρότηση, οργάνωση και λειτουργία και τη συνεργασία τους με τις αρμόδιες αρχές και φορείς, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια (!) καθορίζονται με απόφαση του υπουργού Δημόσιας Τάξης».

Αλλά με αυτή την τόσο έντονα διατυπωμένη και αδέσμευτη από τη συμμετοχή οργάνων των ΟΤΑ δικαιοδοσία του υπουργού Δημόσιας Τάξης, είναι φανερό ότι αυτός αποφασίζει για το ουσιαστικό έργο και τη λειτουργία των ΤΟΣΠΠΑ. Η αρμοδιότητα των Δημοτικών και Κοινοτικών Συμβουλίων και των δημάρχων και κοινοταρχών υποτάσσεται στους κατασταλτικούς μηχανισμούς ως διαδικασία, εκτός από το τυπικό του διορισμού των μελών των ΤΟΣΠΠΑ. Ακόμα χειρότερα, αποτελεί το πρόσχημα για να ενισχυθεί η εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής ασφάλειας και μέσα από τους ΟΤΑ.

Και διάλεξαν τον ευαίσθητο τομέα της «παραβατικότητας» γιατί είναι πρόσφορος να οδηγήσει το λαό, μέσα από την εύλογη ανησυχία του, στην ανοχή, ακόμα και τη συγκατάνευση στην επέκταση κατασταλτικών αστυνομικών μηχανισμών, που στην πραγματικότητα στόχο έχουν τον περιορισμό μέχρι και τη συντριβή κατακτημένων ατομικών και κοινωνικών του δικαιωμάτων.

Ομως, αυτή η νομιμοποίηση της προληπτικής αστυνομοκρατίας και μέσα από τους ΟΤΑ δε σταματάει εδώ. Με τις ίδιες διατάξεις «στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης συνιστάται Κεντρικό Συμβούλιο Πρόληψης Παραβατικότητας (ΚΕΣΠΠΑ) με αποστολή το συντονισμό των δραστηριοτήτων των Τοπικών Συμβουλίων». Είναι ενδεκαμελές και απαρτίζεται από εγκληματολόγους, κοινωνιολόγους κλπ., από εκπροσώπους των δήμων της χώρας και της ΚΕΔΚΕ, αλλά και εκπροσώπους του υπουργείου Δημόσιας Τάξης. Ο πρόεδρος, τα μέλη και ο γραμματέας αυτού του Κεντρικού Συμβουλίου ορίζονται με απόφαση του υπουργού Δημόσιας Τάξης, ειδικά δε ως γραμματέας ορίζεται αξιωματικός της Δημόσιας Ασφάλειας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας. Η θητεία του Συμβουλίου ορίζεται σε ετήσια, ώστε αν τύχει κάποιο από τα μέλη του να αποδειχθεί όχι απόλυτα υπάκουο, να μπορεί σύντομα ο υπουργός να το ξεφορτωθεί.

Τέλος, η όλη αστυνομοκρατική δομή συμπληρώνεται με την 3002/24-12-2001 απόφαση υπουργού Δημόσιας Τάξης (υπουργός Μιχ. Χρυσοχοΐδης - ΠΑΣΟΚ). Αυτή ορίζει ότι στα ΤΟΣΠΠΑ (τα Τοπικά Συμβούλια στους δήμους και στις κοινότητες) μετέχουν και εν ενεργεία αστυνομικοί που ορίζονται με απόφαση του οικείου αστυνομικού διευθυντή. Ακόμη ορίζει ότι οι συνεδριάσεις των Συμβουλίων ανακοινώνονται υποχρεωτικά στην τοπική αστυνομική αρχή, η οποία μπορεί να παρίσταται σ' αυτές με εκπρόσωπό της. Τέλος, ορίζει αυτή η υπουργική απόφαση του ΠΑΣΟΚικού σοσιαλισμού, ότι τα ΤΟΣΠΠΑ υποχρεούνται να γνωστοποιούν στις αστυνομικές αρχές τα προγράμματα δράσης τους και τα μέτρα που σχεδιάζουν, καθώς και πληροφορίες και στοιχεία που περιέχονται σ' αυτά και σχετίζονται με την «εγκληματικότητα» - δηλαδή την «παραβατικότητα», όπως ο όρος αυτός αντικαταστάθηκε με τις τροποποιήσεις του Ν. 3387/2005.

Εδώ είναι χρήσιμο να επισημανθεί ότι εκδηλώνεται ένας από τους πονηρούς σκοπούς αυτής της αντικατάστασης, αφού η «παραβατικότητα» είναι φανερά πιο πλατιά έννοια από την «εγκληματικότητα» του ποινικού δικαίου. Ετσι, η αστυνομοκρατία νομιμοποιείται να καταγράφει και να καταστέλλει «προληπτικά» ακόμα και αντιδράσεις κατά του καταπιεστικού κοινωνικο-πολιτικού συστήματος, απλών και οργανωμένων σε συνδικαλιστικούς, φοιτητικούς κλπ. φορείς ανθρώπων των καταπιεζόμενων λαϊκών στρωμάτων, ειδικά και στο περιφερειακό πεδίο των ΟΤΑ.

Από τις διατάξεις αυτές γίνεται φανερό αυτό που και πιο πάνω αναφέρθηκε. Οτι, δηλαδή, συγκροτείται μέσα στους ΟΤΑ αστυνομικός μηχανισμός, με ευθεία οργανική συμμετοχή και πρωτοβουλία στελεχών της Αστυνομίας. Και ότι όλη αυτή η θεσμοθετημένη αστυνομοκρατική διείσδυση αποτελεί ένα ακόμα πλοκάμι άντλησης πληροφοριών για τις «ριζοσπαστικές» σκέψεις, αντιλήψεις και αντιδράσεις του τοπικού πληθυσμού της «αυτοδιοικούμενης» περιφέρειας. Πληροφορίες, που μπορούν ανεξέλεγκτα να μεταβιβάζονται σε ανώτερα κλιμάκια των δομών της αστυνομοκρατίας σε εθνικό και ευρωενωσιακό επίπεδο και να αξιοποιούνται για την υλοποίηση της «αντιτρομοκρατικής» πολιτικής που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις του δικομματισμού σε βάρος των δικαιωμάτων και ελευθεριών του ελληνικού λαού.

Οι δραστηριότητες αυτές και οι αρνητικές πολιτικές και κοινωνικές συνέπειές τους δεν είναι γνωστές στα λαϊκά στρώματα που απειλούνται από την εφαρμογή τους. Εξάλλου, η εφαρμογή τους προβάλλεται από προπαγανδιστικά προετοιμασμένα κεντρικά και περιφερειακά κρατικά και, κυρίως, των ΟΤΑ, έντυπα με παραπλανητικές εικόνες και επιχειρήματα για δήθεν λαϊκή συμμετοχή στην καταπολέμηση της παραβατικότητας, που η διάδοσή της απειλεί τις τοπικές κοινωνίες.

Μπροστά σ' αυτές τις διαδικασίες οι συνοικιακές και περιφερειακές δημοκρατικές οργανώσεις κάθε αγωνιστικού χώρου βρίσκονται μπροστά στα αντίστοιχα καθήκοντα για την απόκρουσή τους. Αφού μελετήσουν και κατανοήσουν την απειλή, πρέπει να βρουν τους κατάλληλους τρόπους και τα επιχειρήματα για την ενημέρωση του κόσμου και την παρέμβαση στα όργανα των ΟΤΑ που θα αποφασίσουν.

Για να αποτραπεί η εφαρμογή τους και, παραπέρα, η δραστηριοποίηση των ΤΟΣΠΠΑ, με αντίστοιχη προβολή της λαϊκής απαίτησης για δραστηριοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων και κοινοτήτων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι λαϊκές ανάγκες, οι οποίες κοινωνικές υπηρεσίες ολοένα και ελαχιστοποιούνται από την εφαρμοζόμενη και από την Αυτοδιοίκηση πολιτική. Γιατί αυτές οι γνήσια αυτοδιοικητικές δραστηριότητες έχουν υποχρέωση και μπορούν ν' αναπτύξουν ανάλογες, γνήσιες κοινωνικές δράσεις που αμβλύνουν και καταργούν τις όποιες συνθήκες εμφάνισης της «παραβατικότητας». Είναι ένας αγωνιστικός τομέας που μπορεί να αποδώσει άμεσα και απώτερα πολιτικής σημασίας αποτελέσματα.