Από τις μεγάλες κινητοποιήσεις για την Παιδεία στον Καναδά

Αυτός ο αγώνας δεν αφορά μόνο στην αύξηση των διδάκτρων, αφού ουσιαστικά στρέφεται ενάντια στον πυρήνα της πολιτικής λιτότητας που επιβάλλεται παγκοσμίως ως «πανάκεια» για την αντιμετώπιση της καπιταλιστικής κρίσης και αποκαλύπτει την ποινικοποίηση που προσπαθεί να επιβληθεί από τις αστικές κυβερνήσεις.

Στις 22 Μάη, με τη συμπλήρωση ακριβώς 100 ημερών από την έναρξη των κινητοποιήσεων στο Μόντρεαλ - αν και ουσιαστικά ο αγώνας των φοιτητών έχει ξεκινήσει πριν ένα χρόνο - πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη διαδήλωση στην ιστορία της πόλης και του Καναδά, με την αστυνομία να δίνει επισήμως «περισσότερους από 100.000» να συμμετέχουν, την εφημερίδα «Globe and Mail» να ανεβάζει τον αριθμό σε 250.000 και το τηλεοπτικό δίκτυο CTV να πλειοδοτεί ανεβάζοντας κι άλλο τον αριθμό των διαδηλωτών: 400.000. Δυναμικές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης στο Κάλγκαρι, στο Χάλιφαξ, στο Τορόντο, στο Βανκούβερ, αλλά και στη Νέα Υόρκη και το Παρίσι σε ένδειξη αλληλεγγύης. Τα εργατικά συνδικάτα βρίσκονται εδώ και καιρό στο πλευρό των συλλόγων των φοιτητών που είναι στην πρώτη γραμμή του αγώνα, ενώ και το αποκαλούμενο κίνημα «Καταλάβετε το Μόντρεαλ» έχει πλέον συνταχθεί με τους φοιτητές. Χαρακτηριστικό είναι ότι στη γιγάντια διαδήλωση της 22ης Μάη μαχητικό «παρών» έδωσαν τα συνδικάτα των δασκάλων και των εργαζομένων στη Μέση Εκπαίδευση αλλά και των εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες.

Καθημερινά πλέον πραγματοποιούνται διαδηλώσεις είτε τη μέρα είτε τη νύχτα, ενώ την περασμένη Τετάρτη η καταστολή που ακολούθησε ήταν πρωτοφανής: Η αστυνομία τελείως απροκάλυπτα περικύκλωσε την κεφαλή της πορείας και άρχισε τη ρίψη χημικών. Ακολούθησαν συγκρούσεις που κατέληξαν σε 700 συλλήψεις.

Ο πρωτοφανής αριθμός των συλληφθέντων σε μία μόνο κινητοποίηση - είναι χαρακτηριστικό ότι τις πρώτες 5-6 βδομάδες είχαν συλληφθεί «μόλις» 1.500 - είναι απόρροια του «νόμου έκτακτης ανάγκης» που εγκρίθηκε από το τοπικό Κοινοβούλιο του Κεμπέκ στις 18 Μάη, μερικές μέρες μετά την τηλεοπτική παραίτηση της υπουργού Παιδείας Λιν Μποσάμπ, τόσο από τον υπουργικό θώκο όσο και από μέλος του Κοινοβουλίου, μετά την απόρριψη εκ μέρους των φοιτητών της «κυβερνητικής πρότασης». Κατά τη διάρκεια των συνελεύσεων σε 115 φοιτητικούς συλλόγους, που εκπροσωπούν 342.000 φοιτητές, απορρίφθηκαν οι αυξήσεις στα δίδακτρα, ακόμη και οι σχετικές μειώσεις τους κατά τη συμφωνία, ενώ περίπου 170.000 φοιτητές συνεχίζουν τις αποχές από τα μαθήματα, τις καταλήψεις.

Με ταχύτητα αστραπής ο πρωθυπουργός του Κεμπέκ, Ζ. Σαρέστ, προώθησε το νόμο 78. Ενας νόμος κατάφωρα αντισυνταγματικός, που «συνιστά μία από τις μεγαλύτερες επιθέσεις ενάντια στα δημοκρατικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες», όπως τονίζει σε ανακοίνωσή του το ΚΚ Καναδά, το οποίο καλεί τον καναδικό λαό και ειδικά τους κατοίκους του Κεμπέκ σε ενωμένο και συντονισμένο αγώνα για την ανατροπή του.

Αρκεί μόνο μία μικρή απαρίθμηση των προβλέψεων για να κατανοήσει κανείς το μέγεθος της επίθεσης σε πρώτο επίπεδο ενάντια στο φοιτητικό κίνημα και τις ευρύτερες επιπτώσεις για το λαϊκό κίνημα συνολικότερα. Ο νόμος 78 προβλέπει σειρά πολύ σκληρών μέτρων με κυριότερο την ουσιαστική απαγόρευση των διαδηλώσεων, καθώς οι οργανωτές εάν υπολογίζουν ότι θα συμμετάσχουν πάνω από 50 άνθρωποι πρέπει να υποβάλουν γραπτώς το αίτημά τους με πλήρες σχεδιάγραμμα και χρονοδιάγραμμα της συγκέντρωσης τουλάχιστον οκτώ ώρες πριν, ώστε να εγκριθεί. Ο νόμος 78 τονίζει επίσης ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια των αρχών να την εγκρίνουν ή να την κηρύξουν παράνομη.

Προβλέπει επίσης την επιβολή προστίμων για «παράνομες διαδηλώσεις» από συλλόγους ή συνδικάτα ή και μεμονωμένα πρόσωπα, από 5.000 έως 125.000 δολάρια, αναλόγως του μεγέθους του συνδικάτου, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν». Επίσης, προβλέπει ποινικές διώξεις φοιτητών και όσων «στηρίζουν» ή διευκολύνουν τους απεργούς φοιτητές, καθηγητές και προσωπικό, και απαγορεύει πικετοφορίες και εντός της περιμέτρου των πανεπιστημίων. Τέλος, προβλέπει ποινικές διώξεις ενάντια σε διαδηλωτές που έχουν καλυμμένο το πρόσωπό τους, είτε με μπογιά είτε με μαντίλι, είτε με νιτζάμπ. Ποινικές διώξεις που εκτός του προστίμου 1.000 δολαρίων μπορεί να επιφέρουν και ποινή μέχρι ενός έτους φυλάκισης. Πολλές φορές τα μαντίλια χρησιμοποιούνται για να αντιμετωπιστούν τα χημικά των αρχών καταστολής, ωστόσο ίδιο νόμο, που αφορά τα «καλυμμένα» πρόσωπα, προωθεί και σε ομοσπονδιακό επίπεδο ο πρωθυπουργός, Στίβεν Χάρπερ.

Η καταστολή που επιχειρείται να επιβληθεί διά του νόμου έχει μία ακόμη διάσταση: Η επέμβαση της αστυνομίας «νομιμοποιείται» εάν σημειωθούν «έκτροπα» - ακριβώς η «δικαιολογία» που χρησιμοποίησαν το βράδυ της Τετάρτης και τα ξημερώματα της Πέμπτης για την επίθεση και τις αθρόες συλλήψεις. Εξάλλου, τρεις μήνες τώρα οι εικόνες από τις φοιτητικές κινητοποιήσεις που κάνουν το γύρο του κόσμου είναι από επεισόδια ή οδοφράγματα. Εντούτοις, όπως καταγγέλλουν φοιτητές, τις περισσότερες φορές πρόκειται για αντίδραση στον εμβολισμό των συγκεντρώσεων από μηχανοκίνητες μονάδες της ομάδας της αστυνομίας με πολιτικά, της ομάδας «GAMMA» (Guet des activites et des mouvements marginaux et anarchistes - Ομάδα Παρακολούθησης των δραστηριοτήτων περιθωριακών και αναρχικών κινημάτων). Ομάδα, της οποίας η δημιουργία κρατήθηκε μυστική - έγινε γνωστή μόλις πέρσι όταν τριάντα αστυνομικοί της έκαναν έφοδο στα σπίτια 4 ατόμων, που συνελήφθησαν και κατηγορήθηκαν για επεισόδια που είχαν γίνει την Πρωτομαγιά.

Είναι «πολιτικό τμήμα» της αστυνομίας του Μόντρεαλ που η ίδρυσή της, με πρόσχημα την υποτιθέμενη εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών, ταυτίζεται με τα μέτρα λιτότητας της καναδικής και επαρχιακής κυβέρνησης του Κεμπέκ και είναι «μία πολιτική δύναμη της αστυνομίας που δρα αποκλειστικά ενάντια στο λαϊκό κίνημα», όπως τόνισε ο Γκαμπριέλ Ναντό - Ντιμπουά, εκπρόσωπος Τύπου της μεγαλύτερης φοιτητικής οργάνωσης, CLASSE.

Εξάλλου, τα μέτρα λιτότητας της κυβέρνησης Χάρπερ αποτελούν συνέχεια του προγράμματος των προηγούμενων κυβερνήσεων των Φιλελεύθερων, τόσο υπό τον Ζαν Κρετιέν, όσο και υπό τον Πολ Μάρτιν. Τα αναλυτικά στοιχεία της ίδιας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης του Καναδά αποκαλύπτουν ότι οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόστηκαν από το 1994 έως το 1997, από τον τότε υπουργό Οικονομικών και μετέπειτα πρωθυπουργό, Πολ Μάρτιν, συνέβαλαν μόνο στο 20% της μείωσης του δημόσιου χρέους. Το υπόλοιπο 80% οφείλεται σε αυξημένα έσοδα που προέρχονταν από την αύξηση του αντίστοιχου φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) (Goods and Services Tax), στο υψηλό επίπεδο των εξαγωγών, λόγω του πολύ φθηνού δολαρίου του Καναδά, συνδυαζόμενο με τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ, που ενθάρρυνε πολλές αμερικανικές εταιρείες να μεταφέρουν την παραγωγή τους στον Καναδά, και στη μεταφορά οικονομικών αρμοδιοτήτων από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση στις επαρχιακές και δημοτικές κυβερνήσεις.

Η επίθεση στο εισόδημα των εργαζομένων ήταν μεθοδική και είχε αποτελέσματα: Το καναδικό κεφάλαιο εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τις συγκυρίες και τα μέτρα για τη στρατηγική επέκτασή του κυρίως μέσω της σύναψης εμπορικών και επενδυτικών συμφωνιών. Τα καναδικά μονοπώλια μπαίνουν δυναμικά στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική, κυρίως με εξαγωγές κεφαλαίων, Ζώνες Ελεύθερων Συναλλαγών, ενώ αναπτύσσουν συνεχώς τις σχέσεις με την Ευρώπη και την Κίνα.

Ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός για το οικονομικό έτος 2012 - 2013, που κατατέθηκε στις αρχές του χρόνου προς έγκριση στο Κοινοβούλιο εκ μέρους του υπουργού Οικονομικών, Τζιμ Φλάερτι, προβλέπει απολύσεις 19.000 δημοσίων υπαλλήλων μέσα στην επόμενη τριετία, περικοπές των δημόσιων δαπανών ύψους 5,2 δισεκατομμυρίων, αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη και των δημοσίων υπαλλήλων από τα 60 στα 65 έτη. Κατά τον υπουργό Οικονομικών, παρά την περικοπή των θέσεων εργασίας και των δαπανών, ο προϋπολογισμός, υποτίθεται, προωθεί τη «δημιουργία» θέσεων εργασίας και τη δημιουργία συνθηκών για την πώληση ενεργειακών πόρων στις αγορές του εξωτερικού, όπως του αγωγού της Βόρειας Pύλης, που θα διοχετεύσει καναδικό πετρέλαιο από την Αλμπέρτα στη Δυτική Ακτή και από κει στην αγορά της Ασίας.

Η επίθεση στο χαρακτήρα της δημόσιας Παιδείας, για την ακρίβεια στα απομεινάρια της, που επιχειρείται στο Κεμπέκ και συνολικά στον Καναδά, βρίσκεται σε εξέλιξη ήδη στις ΗΠΑ και επιτάσσεται από το ίδιο το κεφάλαιο. Από το 2007, η τράπεζα TD Bank, μία από τις πέντε μεγαλύτερες του Καναδά, εξέδωσε ένα «πρόγραμμα ευημερίας» για το Κεμπέκ όπου ευθέως συνιστούσε την άμεση αύξηση των διδάκτρων, ενώ πρόσφατα η τράπεζα Royal Bank of Canada αναγνώρισε δημόσια ότι «τα φοιτητικά δάνεια είναι από τα δημοφιλέστερα προϊόντα»...