ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 27 Απρίλη 2014
Σελ. /40
ΔΙΕΘΝΗ
ΟΥΚΡΑΝΙΑ
Η αντιδραστική κυβέρνηση σπρώχνει στο αιματοκύλισμα του λαού

Αρματα μάχης συγκεντρώνονται στα περίχωρα του Σλοβιανσκ
Αρματα μάχης συγκεντρώνονται στα περίχωρα του Σλοβιανσκ
Η αντιδραστική κυβέρνηση της Ουκρανίας μέσα στη βδομάδα κλιμάκωσε την επίθεσή της κατά των ρωσόφωνων της Ανατολικής Ουκρανίας που αμφισβητούν την εξουσία της, την χαρακτηρίζουν χούντα και διεκδικούν διευρυμένη αυτονομία και ομοσπονδιοποίηση. Ετσι είχαμε τους πρώτους νεκρούς γύρω από το Σλαβιάνσκ, στην επαρχία Ντόνετσκ, που είναι το επίκεντρο των διαδηλώσεων. Ο συνολικός αριθμός των σκοτωμένων ρωσόφωνων πολιτοφυλάκων δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί, αλλά υπολογίζονται από 3 έως 8, ενώ και οι απώλειες Ουκρανών στρατιωτών που έστειλε η κυβέρνηση δεν διευκρινίζονται επίσης στον πόλεμο προπαγάνδας που γίνεται.

Την Παρασκευή πάντως η κυβέρνηση του Κιέβου παραδέχτηκε την καταστροφή ενός ελικοπτέρου και ενός αεροσκάφους στο αεροδρόμιο του Κραματόρσκ κοντά στο Σλαβιάνσκ από πυρά ρωσόφωνων πολιτοφυλάκων και τον τραυματισμό ενός αξιωματικού, ενώ ανακοίνωσε ότι πολιορκεί την πόλη. Η απάντηση της Ρωσίας ήταν πέρα από τα στρατιωτικά γυμνάσια που πραγματοποιεί σε κοντινή απόσταση από τα σύνορα και η δήλωση του Βιτάλι Τσιούρκιν, πρέσβη στον ΟΗΕ, που ανέφερε ότι η χώρα του διατηρεί το δικαίωμα να στείλει δυνάμεις για να σταματήσουν την αιματοχυσία του λαού.

Ο αυτοανακηρυγμένος πρωθυπουργός Αρσένι Γιάτσενιουκ είπε ότι η Ρωσία θέλει να ξεκινήσει «τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο».

Ξεχωριστό επεισόδιο στη σύγκρουση ήταν η σύλληψη από ρωσόφωνους πολιτοφύλακες στο Σλαβιάνσκ 7 διεθνών παρατηρητών του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και πέντε μελών των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Σε δηλώσεις του ο επικεφαλής των πολιτοφυλάκων και αυτοανακηρυχθείς «δήμαρχος» της πόλης Σλαβιάνσκ, Βιάτσεσλαβ Πονομαριόφ, υποστήριξε ότι οι συλληφθέντες θεωρούνται ύποπτοι για κατασκοπεία, επειδή στην κατοχή τους βρέθηκαν σχεδιαγράμματα με οδοφράγματα. Διευκρίνισε επίσης ότι δεν πρόκειται να αφεθούν άμεσα ελεύθεροι. «Θα τους ανακρίνουμε και κατόπιν θα αποφασίσουμε τι θα κάνουμε μ' αυτούς», είπε.

Παρεμβάσεις έγιναν επίσης από πολλούς ηγέτες των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, όπως και επικοινωνίες του Αμερικανού Προέδρου, Μπ. Ομπάμα, με την Γερμανίδα καγκελάριο, Αγκ. Μέρκελ, τον Βρετανό πρωθυπουργό, Ντ. Κάμερον, και άλλους, που συζητάνε να προχωρήσουν σε νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Στο ζήτημα όμως αυτό υπάρχει μεγάλη επιφυλακτικότητα, που σχετίζεται με τα συμφέροντα της κάθε αστικής τάξης, δηλαδή των καπιταλιστών που έχουν συνεργασία με ρωσικά μονοπώλια.


Πόλεμος μονοπωλιακών ομίλων πίσω από τα γεγονότα

Ολο και περισσότερο γίνεται εμφανές ότι η ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση στην Ουκρανία έχει τη βάση της σε ένα διευρυμένο ανταγωνισμό - «πόλεμο» μεταξύ μονοπωλιακών ομίλων. Η «σφήνα» των ΗΠΑ στα της Ευρώπης, με αφορμή την Ουκρανία, φαίνεται να είναι η πιο συστηματική προσπάθειά τους να δημιουργήσουν ρήγμα στις σχέσεις της ΕΕ, των μεμονωμένων ευρωπαϊκών καπιταλιστικών κρατών με τη Ρωσία (ειδικά των ισχυρότερων χωρών, της Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας κ.λπ.), δηλαδή στις σχέσεις των μονοπωλίων τους με τα αντίστοιχα ρωσικά μονοπώλια σε διάφορους τομείς. Φυσικά, ξεχωρίζει η Ενέργεια και η ενεργειακή εξάρτηση που υπάρχει στην ΕΕ από τους ρωσικούς ενεργειακούς πόρους, αλλά υπάρχουν και πολλοί άλλοι σημαντικοί βιομηχανικοί τομείς, όπου διακυβεύονται τεράστια συμφέροντα. Αρα η οποιαδήποτε ρήξη με τη Ρωσία δίνει νέες δυνατότητες που φιλοδοξούν να καλύψουν τα αμερικανικά μονοπώλια στους αντίστοιχους τομείς.

Χαρακτηριστική περίπτωση, που δείχνει το «ζόρι» που έχει το κεφάλαιο σε χώρες της ΕΕ από την εξελισσόμενη ρήξη με τη Ρωσία, είναι η παρέμβαση που έκανε την Παρασκευή ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, καλώντας τις ΗΠΑ, ΕΕ και τη Ρωσία να στηρίξουν μια πολιτική λύση συμβιβασμού στην Ουκρανία, στη βάση της συμφωνίας της Γενεύης της 17ης Απρίλη. Στην ίδια τη Γερμανία, έχουν προηγηθεί οι παρεμβάσεις σημαντικών πολιτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης όπως οι πρώην καγκελάριοι Γκέρχαρντ Σρέντερ (με άμεσες σχέσεις με το ρωσικό ενεργειακό κολοσσό «Γκαζπρόμ») ο Χέλμουτ Σμιτ, αλλά και η Ενωση Βιομηχάνων της Γερμανίας που έχει εκφράσει αντιρρήσεις για την επιδείνωση των σχέσεων με τη Ρωσία.

Για να κατανοηθεί αυτή η αλληλεξάρτηση συμφερόντων μπορούμε να δούμε ενδεικτικά τις σχέσεις των 4 ισχυρότερων καπιταλιστικών οικονομιών Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας Ιταλίας με την καπιταλιστική Ρωσία. Βεβαίως, οι στενές οικονομικές σχέσεις δεν αναιρούν την πιθανότητα όξυνσης των μεταξύ τους αντιθέσεων σε βαθμό που να κάνει αδύνατη την ειρηνική επίλυσή τους. Πολλοί θυμίζουν ότι το 1914 η στενή διασύνδεση των καπιταλιστικών οικονομιών έκανε τον πόλεμο να μοιάζει αδύνατος στην Ευρώπη κάτι που διέψευσε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος.

Γερμανο-ρωσικές σχέσεις

Οι σχέσεις των δύο χωρών αναπτύχθηκαν μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού και την καπιταλιστική παλινόρθωση στην ΕΣΣΔ και τη σταθεροποίηση του καπιταλισμού στη Ρωσία μια δεκαετία περίπου μετά. Το 2000 συστηματοποιούνται οι επαφές με κοινές ομάδες εργασίας σε επίπεδο κυβερνήσεων σε διάφορους τομείς. Η Γερμανία αποτελεί για τη Ρωσία τον δεύτερο πιο σημαντικό εμπορικό εταίρο, που αντιπροσωπεύει το 8,7% του εξωτερικού της εμπορίου, μετά την Κίνα που φτάνει το 10,2%. Το 2011 το εμπόριο μεταξύ Γερμανίας και Ρωσίας έφτασε τα 75 δισεκ. ευρώ. Πάνω από 6.300 επιχειρήσεις με γερμανικά κεφάλαια δραστηριοποιούνται στη Ρωσία.

Το 2009, συγκροτήθηκε η Γερμανορωσική Υπηρεσία Ενέργειας που διευκολύνει ιδιαίτερα το βιομηχανικό τομέα. Κοινό πρόγραμμα στον τομέα της Ενέργειας και το φυσικό αέριο είναι το λεγόμενο «Βόρειο Ρεύμα», όπου συνεργάζονται τα ενεργειακά μεγαθήρια, η ρωσική «Γκαζπρόμ» και οι γερμανικές «ΕΟΝ» και η «Wintershall» που είναι θυγατρική της BASF, του μεγάλου κολοσσού της χημικής βιομηχανίας με πολλές εφαρμογές σε δομικά υλικά, πλαστικά κ.λπ.

Συνεργασία υπήρχε, επίσης, στην πυρηνική ενέργεια ιδιαίτερα αναπτυγμένη στη Ρωσία με τη «Ροσατόμ» και τη γνωστή «Ζήμενς» διαδικασία που όμως διακόπηκε μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας το 2011 όποτε και υπήρξε δραστική αλλαγή στην ενεργειακή πολιτική της Γερμανίας.

Αλλοι τομείς όπου αναπτύσσονται συνεργασίες είναι η αεροναυπηγική για κατασκευή αεροπλάνων. Επίσης, γνωστές αυτοκινητοβιομηχανίες όπως οι «Volkswagen», «Daimler», BMW στήνουν εργοστάσια ανταλλακτικών τους σε ρωσικό έδαφος. Και στον τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών υπάρχουν κοινά σχέδια για εκσυγχρονισμό των υποδομών στη Ρωσία και στην προοπτική για το δίκτυο σύνδεσης με το ασιατικό τμήμα.

Προγράμματα τρέχουν επίσης στις νέες τεχνολογίες, στη μέθοδο των Λέιζερ και σειρά άλλους τομείς. Γίνεται, δηλαδή, κατανοητό ότι εκτός από την Ενέργεια υπάρχουν και επιχειρηματικές συμφωνίες και μονοπωλιακά συμφέροντα και μάλιστα πρόσφατες αναλύσεις διαφόρων γερμανικών ινστιτούτων εκτιμούν ότι υπάρχουν πολύ μεγαλύτερα περιθώρια και σημειώνουν ως αρνητικό ότι στις άμεσες ξένες επενδύσεις η Γερμανία καταλαμβάνει στη Ρωσία την τέταρτη θέση.

Γαλλο-ρωσικές σχέσεις

Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2012, η Γαλλία ήταν ο 5ος μεγαλύτερος ευρωπαϊκός εμπορικός εταίρος της Ρωσίας μετά τη Γερμανία, την Ολλανδία, την Ιταλία και την Πολωνία. Οι εμπορικές συναλλαγές το Γενάρη - Σεπτέμβρη του 2013 έφτασαν τα 17 δισ. δολάρια.

Υπάρχουν πάνω από 70 διμερείς συμφωνίες στους τομείς της αμυντικής βιομηχανίας, της αεροναυπηγκής, της Ενέργειας όπως η συνεργασία «Γκαζπρόμ» και «GDF Suez's» στους αγωγούς φυσικού αερίου τόσο στο «Βόρειο Ρεύμα» όσο και στο «Νότιο Ρεύμα», κοινές δραστηριότητες «Γκαζπρόμ» και «Τοτάλ» με επενδύσεις στη Βολιβία, της αυτοκινητοβιομηχανίας όπως η συνεργασία της «Ρενό» με τη ρωσική «Αυτοβάζ», το εργοστάσιο της «Πεζό - Σιτροέν», αλλά και οι συνεργασίες στον τραπεζικό τομέα της «Ροσμπάνκ» και της «Σοσιετέ Τζενεράλ».

Βρετανο - ρωσικές σχέσεις

Οι εμπορικές συναλλαγές των δύο χωρών έφτασαν το 2012 τα 23,2 δισ. δολάρια. Η Βρετανία είναι πέμπτη σε επενδύσεις στη Ρωσία και εκατοντάδες επιχειρήσεις λειτουργούν στη ρωσική αγορά. Πιο σημαντικοί τομείς που αναπτύσσονται οι μπίζνες των επιχειρήσεων των δύο χωρών είναι ο χρηματοπιστωτικός τομέας, η Ενέργεια, το εμπόριο ανταλλακτικών, μηχανών, η μεταλλουργία, οι μεταφορές, οι τηλεπικοινωνίες, οι φαρμακοβιομηχανίες, η αγορά ακινήτων.

Στο χρηματιστήριο του Λονδίνου είναι ενταγμένα τουλάχιστον 60 μεγάλα ρωσικά μονοπώλια, ανάμεσά τους η «Γκαζπρόμ», η «Ροσνέφτ», η «Λουκόιλ», η «Σμπερμπάνκ» και είναι γνωστό ότι μεγιστάνες της Ρωσίας, δηλαδή όσοι καταλήστεψαν τη λαϊκή περιουσία μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού, βρίσκονται στη Βρετανία και επενδύουν σε ποδοσφαιρικές ομάδες μέχρι στο λιανικό εμπόριο.

Ιταλο - ρωσικές σχέσεις

Η Ιταλία είναι μετά την Γερμανία η δεύτερη χώρα της ΕΕ σε επενδύσεις στη ρωσική αγορά με το 4,5% των συνολικών ξένων επενδύσεων. Η κρατική εταιρεία ηλεκτρικού ρεύματος «ENEL group», έχει το 56,4% της ρωσικής Ogk-5, που διαχειρίζεται πέντε μεγάλους ηλεκτρικούς σταθμού, έχει το 45% της «RusEnergoSbyt», που είναι διανομέας ηλεκτρικής ενέργειας. Η «ENEL», μαζί με την άλλη ιταλική ενεργειακή εταιρεία ΕΝΙ έχουν συμφωνία με την «Ροσατόμ», την εταιρεία της πυρηνικής ενέργειας της Ρωσίας και αναπτύσσουν κοινά προγράμματα στη δυτική Σιβηρία, επίσης, συνεργασίες στη Μαύρη Θάλασσα και τη θάλασσα του Μπάρεντς. Η ΕΝΙ έχει συνεργασία με την «Γκαζπρόμ» έως το 2035 για την πώληση ρωσικού αερίου στην ιταλική αγορά, με κοινά σχέδια στους αγωγούς φυσικού αερίου «Νότιο Ρεύμα» μέσω της κεντρικής Ευρώπης και το λεγόμενο «Μπλε Ρεύμα» στη Μαύρη Θάλασσα μέσω της Τουρκίας.


Δ. Κ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ