Σε συμφωνία για τον νέο κυβερνητικό συνασπισμό στη Γερμανία κατέληξαν την Τετάρτη οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι Πράσινοι και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP). Ο σοσιαλδημοκράτης Ολαφ Σολτς, αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Μέρκελ, αναμένεται αρχές Δεκέμβρη να ορκιστεί νέος καγκελάριος.

Οπως είχε γίνει ξεκάθαρο τόσο κατά την προεκλογική περίοδο όσο και από το έγγραφο των διερευνητικών επαφών των τριών κομμάτων, βασικό «καθήκον» και της επόμενης κυβέρνησης είναι να ενισχυθεί η θέση της αστικής τάξης της Γερμανίας, μέσα και από την ΕΕ, σε μια φάση ολομέτωπης όξυνσης του παγκόσμιου ανταγωνισμού.

Ετσι, η κυβερνητική συμφωνία δίνει έμφαση σε μεγάλες κρατικές και ιδιωτικές επενδύσεις δεκάδων δισ. ευρώ τον χρόνο σε υποδομές, «πράσινες» επενδύσεις, νέες τεχνολογίες, που ιεραρχούνται ως πεδία κερδοφορίας από τα γερμανικά μονοπώλια.

Η χρηματοδότηση της έρευνας και ανάπτυξης θα βρίσκεται στο 3,5% του ΑΕΠ, μεταξύ άλλων για να προωθηθεί η ανάπτυξη μιας «κλιματικά ουδέτερης βιομηχανίας», δηλαδή η επίτευξη προβαδίσματος στους σφοδρούς ανταγωνισμούς για τις «πράσινες» μπίζνες. Για να επιτευχθεί «κλιματική ουδετερότητα» «το αργότερο έως το 2045», οι ΑΠΕ πρέπει να επεκταθούν μαζικά και να δημιουργηθεί μια «πρωταρχική αγορά για την ηλεκτροκίνηση». Η Γερμανία στοχεύει να έχει τουλάχιστον 15 εκατ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα στους δρόμους μέχρι το 2030, ανεβάζοντας κατά 1 εκατ. τον στόχο.

Η συμφωνία κατοχυρώνει στόχο για 80% ανανεώσιμων πηγών ηλεκτρικής ενέργειας και 50% ανανεώσιμων πηγών θέρμανσης «ιδανικά» έως το 2030, διατηρώντας παράλληλα τη σχεδιαζόμενη πυρηνική έξοδο της χώρας και «ιδανικά» καταργώντας σταδιακά τον άνθρακα έως το 2030.

Το «φιλόδοξο» σχέδιο «ενεργειακής μετάβασης» θα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο φυσικό αέριο, με αύξηση κατά 50% στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο, για να αντικαταστήσει τους σταθμούς άνθρακα και τους πυρηνικούς σταθμούς που καταργούνται σταδιακά.

Επικεφαλής του νέου υπερ-υπουργείου Οικονομίας και Κλίματος θα οριστεί ο συμπρόεδρος των Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ, ενώ οι Πράσινοι παίρνουν και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Προστασίας Καταναλωτών. Υπουργός Οικονομικών αναμένεται να οριστεί ο αρχηγός του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ.

Παράλληλα, προϋπόθεση για μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα και κερδοφορία του γερμανικού κεφαλαίου είναι και η μετάβαση στον λεγόμενο «νέο εργασιακό κόσμο».

Η νίκη των Σοσιαλδημοκρατών και η άνοδος των Πρασίνων στις γερμανικές εκλογές διαφημίστηκε και στη χώρα μας, από τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλα αστικά κόμματα, ως εξέλιξη με «θετικό αντίκτυπο» και «προοδευτικό πρόσημο»... Πέρα ωστόσο από τα άπειρα αντεργατικά «ένσημα» των εν λόγω δυνάμεων, αποδεικνύεται ήδη από τα κυβερνητικά παζάρια ότι οι συνθήκες δουλειάς και ζωής για εκατομμύρια εργαζόμενους στη Γερμανία θα χειροτερεύουν αντί να βελτιώνονται.

Οι δυνατότητες που δίνουν οι νέες τεχνολογίες και η άνοδος της παραγωγικότητας, αντί να αξιοποιούνται για μείωση του εργάσιμου χρόνου με αύξηση των αποδοχών, στα χέρια των μονοπωλίων συμβάλλουν στην ακόμα μεγαλύτερη «ευελιξία» και «διευθέτηση» του εργάσιμου χρόνου, με αύξηση των εργάσιμων ωρών, εντατικοποίηση της εργασίας και συντριπτικές συνέπειες στην υγεία των εργαζομένων.

«Ο σύγχρονος εργασιακός κόσμος», όπως αναφερόταν και στο έγγραφο των διερευνητικών επαφών των τριών κομμάτων, που αποτελεί τη βάση για την τωρινή κυβερνητική συμφωνία, προσφέρει «μεγάλες ευκαιρίες» στις επιχειρήσεις και έναν εργασιακό μεσαίωνα για τους εργαζόμενους της ισχυρότερης καπιταλιστικής οικονομίας της ΕΕ και μίας από τις ισχυρότερες του κόσμου.

Τα τρία κόμματα συμφωνούν ο νόμος περί ωρών εργασίας να «χαλαρώσει» για ένα χρονικό διάστημα ώστε να μπορούν να υπογραφούν αντίστοιχοι όροι στις ΣΣΕ, όπως να μειωθεί η περίοδος ανάπαυσης μεταξύ δύο βαρδιών κ.λπ.

Από το 2022 θα δοθεί η «δυνατότητα» στους εργαζόμενους «να οργανώνουν πιο ευέλικτα το ωράριο εργασίας τους», υπό προϋποθέσεις «στο πλαίσιο των Συλλογικών Συμβάσεων».

Στους λεγόμενους «πειραματικούς χώρους», μάλιστα, θα αυξηθεί το ημερήσιο ωράριο εργασίας, καταργώντας το 8ωρο. Θα επιτρέπεται εργάσιμος χρόνος άνω των 10 ωρών τη μέρα, έως και 13 ώρες (!), ανοίγοντας δρόμο και για την πάγια αξίωση της μεγαλοεργοδοσίας να καταργηθεί ακόμα και η πρόβλεψη της άθλιας σχετικής ευρωενωσιακής Οδηγίας για ελάχιστο διάστημα 11 ωρών μεταξύ δύο βαρδιών...

Αποφασιστικός θα είναι ο ρόλος του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, όπου κυριαρχεί η σοσιαλδημοκρατία, υπογράφοντας αντίστοιχες κλαδικές ή επιχειρησιακές ΣΣΕ.

«Θέλουμε να δημιουργήσουμε περιορισμένη δυνατότητα απόκλισης του νόμου περί ωρών εργασίας από τους ισχύοντες κανονισμούς, όσον αφορά τις μέγιστες ημερήσιες ώρες εργασίας, εάν αυτό προβλέπεται από συλλογικές συμβάσεις ή επιχειρησιακές συμβάσεις (πειραματικοί χώροι). Γι' αυτόν τον σκοπό θα πρέπει να συναφθούν αντίστοιχες επιχειρησιακές συμβάσεις μεταξύ των επιχειρησιακών συμβουλίων των εργαζομένων και των εταιρειών», ανέφερε χαρακτηριστικά το αποτέλεσμα των διερευνητικών επαφών.

Στο ζήτημα της τηλεργασίας, η κυβερνητική συμφωνία αντικατοπτρίζει τη διάσταση προτεραιοτήτων των γερμανικών ομίλων (αναλόγως κλάδου, τρόπου οργάνωσης της εργασίας κ.ο.κ.), που εκφράστηκε και μέσα στην πανδημία. Το SPD είχε προσπαθήσει και στην προηγούμενη κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού να καθιερώσει την επέκταση της τηλεργασίας, ενώ τώρα, μετά από ενστάσεις του FDP, κατέληξαν στη διατύπωση ότι ο εργαζόμενος θα έχει... «δικαίωμα να συζητήσει με τον εργοδότη το ενδεχόμενο τηλεργασίας». Στην πράξη, κάθε όμιλος θα αποφασίζει αν και για πόσες μέρες τον συμφέρει να εργάζονται οι υπάλληλοί του από απόσταση.

Και ενώ από την κυβερνητική συμφωνία προβλέπονται νέα τεράστια πακέτα για τη στήριξη των επενδύσεων των μονοπωλίων, για τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους επιβεβαιώνεται η συνέχιση της αντιλαϊκής πολιτικής, με ψίχουλα ή νέες περικοπές, παρά την τεράστια καπιταλιστική ανάπτυξη στην ισχυρότερη οικονομία της ΕΕ.

Ενδεικτικά, τα διαβόητα εξευτελιστικά επιδόματα «Χαρτζ 4» (θεσπισμένα επί συγκυβέρνησης SPD - Πρασίνων, με καγκελάριο τον Γκ. Σρέντερ) μετονομάζονται σε «Επίδομα Πολιτών», ενώ εισάγεται και ένα Βασικό Επίδομα Τέκνων, χωρίς να διευκρινίζονται μέχρι στιγμής το ύψος του, οι όροι και οι προϋποθέσεις.

Ασαφές παραμένει αν θα δοθούν περισσότερα χρήματα στους ανέργους, στους εξαθλιωμένους εργαζόμενους και συνταξιούχους που λαμβάνουν προνοιακά επιδόματα, επομένως ενδέχεται να παραμείνει στα σημερινά επίπεδα των 446 ευρώ τον μήνα.

Στο Ασφαλιστικό, ενώ με εφόδιο τις μέχρι σήμερα αντιασφαλιστικές ανατροπές δεν ανακοινώνεται μείωση συντάξεων ή παραπέρα αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, εισάγεται εντούτοις η λεγόμενη «μετοχική σύνταξη», κάνοντας ένα σημαντικό βήμα προς το κεφαλοποιητικό σύστημα ασφάλισης. Μέρος των εισφορών θα «επενδύεται» σε «μακροπρόθεσμα συνταξιοδοτικά προγράμματα» από ανεξάρτητο φορέα δημοσίου δικαίου.

Νέα υπουργός Εξωτερικών θα είναι η υποψήφια καγκελάριος των Πρασίνων Aναλένα Μπέρμποκ, σε μια φάση που το Βερολίνο, για την υπεράσπιση των συμφερόντων του γερμανικού κεφαλαίου, σκοπεύει να ακολουθήσει μια πιο «σκληρή» γραμμή απέναντι σε Ρωσία και Κίνα, εξισορροπώντας παράλληλα την προώθηση εμπορικών και επενδυτικών σχέσεων, τις «συμπράξεις» σε «πράσινες» επενδύσεις κ.λπ. Η ίδια η Μπέρμποκ και οι Πράσινοι με τις τοποθετήσεις τους το προηγούμενο διάστημα έχουν παρουσιαστεί ως οι «καταλληλότεροι» εκφραστές μιας τέτοιας γραμμής.

Σε κάθε περίπτωση, στο φόντο της έντασης και των σχετικών διεργασιών εντός της ΕΕ, το κείμενο ιεραρχεί ψηλά την ανάγκη για «στρατηγική κυριαρχία» και αυτονομία σε νέες τεχνολογίες, εμπορικές αλυσίδες ανεφοδιασμού, Αμυνα και Ασφάλεια, καθώς και την ανάγκη να ενεργήσει η ΕΕ ως παγκόσμια δύναμη.

Η νέα κυβέρνηση θα στηρίξει μια ισχυρότερη Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης («έναν πραγματικό υπουργό Εξωτερικών της ΕΕ», καθώς και διακρατικούς εκλογικούς καταλόγους για το Ευρωκοινοβούλιο), μια ιδέα που υποστήριξε και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν.

Ο συνασπισμός θα στηρίξει επίσης τον Μηχανισμό Προσαρμογής των Συνόρων Ανθρακα, ακόμα ένα αίτημα της Γαλλίας, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης του γαλλογερμανικού άξονα.

Σχετικά με την Τουρκία, τονίζεται στη συμφωνία ότι «παρά τις ανησυχητικές εξελίξεις στο εσωτερικό και τις εντάσεις στην εξωτερική πολιτική, παραμένει ένα σημαντικός γείτονας της ΕΕ και εταίρος στο ΝΑΤΟ».

Οι Γερμανικοί Εργοδοτικοί Σύνδεσμοι (BDA) και οι Γερμανοί Βιομήχανοι (BDI) χαιρέτισαν τη συμφωνία, ειδικά τη μη αύξηση των φόρων και τη δέσμευση για δημοσιονομική πειθαρχία. Παράλληλα, καθώς πάντα οι εργοδοτικές ενώσεις πιέζουν για ακόμα περισσότερα και... για τα προσεχώς, εκτιμούν ότι δεν παρουσιάστηκε ένα φιλόδοξο σχέδιο για τον «ψηφιακό εκσυγχρονισμό» της χώρας, την «ενεργειακή μετάβαση» και τη δημογραφική αλλαγή, δηλαδή την έλλειψη εργατικού δυναμικού.