Associated Press

Ο Χαμεϊνί έχει αριστερά και δεξιά του τους Χαταμί και Ραφζατζανί

- Σταθμός, μέχρι στιγμής, στις εξελίξεις φέτος στο Ιράν υπήρξε η διενέργεια των προεδρικών εκλογών. Για δεύτερη φορά, ο Μοχάμαντ Χαταμί αναδείχτηκε θριαμβευτής, αφού δε συγκέντρωσε απλώς την πλειοψηφία των ψήφων αλλά τη συντριπτική προτίμηση του ιρανικού λαού. Η επανεκλογή του χαρακτηρίστηκε νίκη της μεταρρυθμιστικής πολιτικής. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;

- Η εκλογική αναμέτρηση του Ιούνη είναι πραγματικά ένα ιστορικό γεγονός για το Ιράν. Για να μπορέσει να εκτιμηθεί στην ορθή της διάσταση, όμως, θα πρέπει να αναλυθεί σε βάθος και να μην περιοριστεί μόνο σε ποσοστά και προσωπικότητες, αλλά στο τι συμβολίζουν αυτά τα δύο στοιχεία για τη σημερινή ιρανική κοινωνία.

Σε ένα πρώτο επίπεδο, η σημασία των αποτελεσμάτων αυτής της εκλογικής αναμέτρησης συνίσταται στο ότι απέδειξε πως η πολιτική των λεγόμενων μεταρρυθμίσεων, που άρχισε πριν από κάποια χρόνια, συνεχίζεται. Αυτό είναι σημαντικό γιατί πραγματικά δημιούργησε στον ιρανικό λαό μια αίσθηση δικαίωσης του σκληρού αγώνα που καταβάλλει για τις μεταρρυθμίσεις εδώ και πολύ καιρό.

Associated Press

Παρέλαση του στρατού σε μια εθνική επέτειο

Κατά τη γνώμη μας, αυτό ακριβώς το πλαίσιο και οι ειδικές συνθήκες που επικρατούν στο Ιράν θα πρέπει να είναι εργαλεία και για την ανάλυση των εκλογών αυτών. Δε νομίζουμε ότι αποτελεί εκτίμηση που προσεγγίζει την αλήθεια το συμπέρασμα ότι ο ιρανικός λαός ψήφισε με ενθουσιασμό υπέρ του Χαταμί, ως προσωπικότητας. Ο ιρανικός λαός ψήφισε υπέρ των μεταρρυθμίσεων, τις οποίες προεκλογικά υπερασπίστηκε ο Χαταμί, και ο λαός με τη σειρά του στήριξε την εκλογή Χαταμί. Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι μεγάλο μέρος των απόψεων, των ιδεών και των πολιτικών θέσεων που έχει, κατά καιρούς, υπερασπίσει ο Μοχάμαντ Χαταμί, δε βρίσκει σύμφωνη την πλειοψηφία του ιρανικού λαού, συμπέρασμα που πιθανώς να εξαγάγει κάποιος απλοϊκά από τις εκλογές.

Ο Χαταμί στηρίχτηκε από τις προοδευτικές δυνάμεις του Ιράκ και εκλέχτηκε από τον ιρανικό λαό μόνο στη βάση ενίσχυσης της πολιτικής των μεταρρυθμίσεων. Αυτή η προϋπόθεση θα πρέπει να ξεκαθαριστεί. Η επανεκλογή του ήταν μονόδρομος για τις προοδευτικές δυνάμεις και για τον ιρανικό λαό καθώς δεν υπήρχε καμία άλλη επιλογή για να πιέσουν στην κατεύθυνση των μεταρρυθμίσεων.

Το Τουντέχ εκτιμά ότι η επανεκλογή Χαταμί, εκτός από την άσκηση πίεσης προς τις μεταρρυθμίσεις, βοηθά στην ενεργότερη ανάμειξη περισσότερων κοινωνικών ομάδων στο δρόμο του αγώνα των μεταρρυθμίσεων. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 4 χρόνων, η ιρανική κοινωνία έκανε βήματα προόδου. Οι γυναίκες, η νεολαία, η κοινωνία στο σύνολό της έχει γίνει πολιτικά ωριμότερη αλλά και πολύ πιο δραστήρια από ό,τι πριν το 1997. Γνωρίζουν τι ακριβώς εννοούν ως πρόοδο, αναγνωρίζουν τι σημαίνουν «πραγματικές μεταρρυθμίσεις» και κατανοούν ότι τα προηγούμενα 4 χρόνια δεν έγιναν αρκετά αποφασιστικά βήματα, σε μια προσπάθεια να μην προκληθεί μεγάλη αντίδραση από τις οπισθοδρομικές δυνάμεις του ιρανικού καθεστώτος.

Η επανεκλογή Χαταμί είναι πρόκληση για τους εργαζόμενους, για τη νεολαία, για το λαό, για τις προοδευτικές δυνάμεις, να πιέσουν με όλες τις δυνάμεις που διαθέτουν και με μεγαλύτερη δραστηριοποίηση και αποφασιστικότητα για τον οριστικό τερματισμό των αντιδραστικών πολιτικών του καθεστώτος. Αυτή η ωριμότητα που έχει επέλθει στη συνείδηση του ιρανικού λαού και των εργαζομένων αποτελεί, οπωσδήποτε, ένα θετικό αποτέλεσμα της προηγούμενης τετραετίας.

Φυσικά, δεν εθελοτυφλεί κανείς και δεν έχει την αυταπάτη ότι η προσπάθεια αυτή είναι εύκολη. Υπάρχουν δύο πολύ βασικά ζητήματα. Κατ' αρχάς, αν ο Χαταμί δεν πιεστεί από το λαϊκό και εργατικό κίνημα το πιο πιθανό είναι ότι θα επιλέξει μια «φιλελεύθερη» οικονομική πολιτική, μια πολιτική ξεκάθαρα καπιταλιστική που θα οδηγήσει σε ανάλογη ανάπτυξη, ενδεχόμενο που θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα και το λαό.

Αυτή είναι και η πρόκληση για τις προοδευτικές δυνάμεις του Ιράν και φυσικά για τους Ιρανούς κομμουνιστές. Να εδραιώσουν την παρουσία τους και να πιέσουν στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και ενδυνάμωσης ενός τέτοιου λαϊκού κινήματος, που θα θέτει αιτήματα, που θα παλεύει και θα ασκεί διαρκή πίεση με τέτοιο τρόπο και έχοντας κερδίσει τέτοια εμβέλεια που θα αποτρέψει μια εξέλιξη ανάπτυξης καπιταλιστικού τύπου.

Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης 4ετίας, η στάση και η πολιτική που ακολούθησε ο Χαταμί θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «μεικτή». Στον τομέα, παραδείγματος χάριν, της ελευθερίας του Τύπου και της έκφρασης έκανε ορισμένα θετικά βήματα. Κατά τη γνώμη μας, φυσικά και δεν είναι αρκετά αλλά είναι μια αρχή. Στον τομέα, όμως, της οικονομίας έθεσε στο περιθώριο τα εθνικά συμφέροντα της χώρας αλλά και τα συμφέροντα του ιρανικού λαού. Δε θα ήταν υπερβολικό να χαρακτηρίσει κανείς τις πολιτικές του επιλογές καταστροφικές. Η ανεργία διπλασιάστηκε, χιλιάδες εργαζόμενοι απολύθηκαν, δεκάδες επιχειρήσεις κήρυξαν πτώχευση. Θεωρούμε ότι οι εξελίξεις αυτές είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές και καλλιεργούν τις συνθήκες για τη γέννηση σοβαρότατων κοινωνικών προβλημάτων.

- Δε θα πρέπει, όμως, να παραβλέψει κανείς και το εντυπωσιακό, για τα ιρανικά δεδομένα, ποσοστό αποχής από τις προεδρικές εκλογές. Πώς μπορεί αυτό να ερμηνευτεί; Δυσαρέσκεια και απογοήτευση για το πρόσωπο του νυν Προέδρου;

- Αυτό εννοώ ότι πρέπει η κατάσταση και οι εξελίξεις στο Ιράν να αναλύονται με προσοχή. Ο Χαταμί έχει περιορισμούς και όρια. Είναι μουσουλμάνος και κληρικός. Αλλωστε και ο ίδιος το αναγνωρίζει. Οι εκκλήσεις για συμφιλίωση, ενότητα, σταθερότητα της ισλαμικής δημοκρατίας δε θα μπορούσαν να εξηγηθούν αλλιώς. Εχει επανειλημμένως δηλώσει ότι είναι πιστός στο ισλαμικό Σύνταγμα, δηλαδή τη θεοκρατία, τη σαρία, το θρησκευτικό νόμο.

Εμείς, ως κομμουνιστές, αλλά και άλλες προοδευτικές δυνάμεις θεωρούμε ότι αρκετά άρθρα του ισλαμικού Συντάγματος είναι τελείως αντιδημοκρατικά. Ενα από αυτά, το σημαντικότερο ίσως, είναι ότι το Κοινοβούλιο, ο Πρόεδρος, η κυβέρνηση, όλοι οι θεσμοί και όλα τα όργανα υπόκεινται στη θέληση του Ανώτατου Ηγέτη, του θρησκευτικού ηγέτη της χώρας. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει ανεκτό.

Με δεδομένη την κατάσταση που επικρατεί στο Ιράν, η εκλογή Χαταμί, όχι ο ίδιος ο Χαταμί και οι απόψεις του, σηματοδοτεί την έναρξη μιας διαδικασίας αλλαγών, που είναι απεριόριστης εμβέλειας, όχι εξαιτίας του Χαταμί, αλλά ανάλογα με την πίεση που θα δεχτεί από το λαϊκό κίνημα. Τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια της διακυβέρνησής του, αυτό που μπορεί να δει ο οποιοσδήποτε είναι ότι η νεολαία, οι φοιτητές, οι γυναίκες, ο λαός ολόκληρος εμφανίζεται πιο δυναμικός, πιο δραστήριος πολιτικά, πιο διεκδικητικός. Πραγματοποιεί διαδηλώσεις, κινητοποιήσεις, απεργίες. Αυτή είναι μια σημαντική διαφορά. Η παραμονή του Χαταμί στην εξουσία και οι σχετικές αλλαγές που προώθησε έδωσαν τα περιθώρια στον ιρανικό λαό να αντιληφθεί τη δύναμη που ο ίδιος διαθέτει, για να παλέψει για την αλλαγή.

Μετά από 20 χρόνια καταστολής και καταπίεσης, αιματηρής και βάρβαρης, θα μπορούσε κανείς, σήμερα, να μιλήσει για μια «νέα άνοιξη». Αυτό δε σημαίνει ότι έχουν λυθεί τα προβλήματα, αυτό δε σημαίνει ότι ο Χαταμί μπορεί ή έχει τη διάθεση να τα λύσει. Αυτό σημαίνει ότι η επανεκλογή του στην Προεδρία δημιουργεί τις αναγκαίες πιθανότητες να επιτευχθούν αλλαγές μέσα από τον αγώνα του ιρανικού λαού. Ο Χαταμί, από τη μία, εμφανίζεται φιλελεύθερος, με την ουσιαστική έννοια του όρου, κυρίως στα ζητήματα της ελευθερίας έκφρασης και της ελευθερίας του Τύπου. Οι απόψεις του, όμως, για την οικονομία είναι ξεκάθαρα νεοφιλελεύθερες. Μέχρι σήμερα, η κυβέρνησή του έχει υλοποιήσει τις πολιτικές επιλογές του ΔΝΤ, επιλογές που οδηγούν το Ιράν σε ένα εξαρτημένο σύστημα καπιταλισμού.

Με όλα αυτά τα δεδομένα γνωστά, εμείς εκτιμούμε ότι αν δεν πετύχουμε, πρώτα, την πολιτική ελευθερία στο Ιράν δεν έχουμε δυνατότητα να ασκήσουμε πίεση, να πετύχουμε κινητοποιήσεις, να καταφέρουμε να αλλάξουν αυτές οι πολιτικές επιλογές. Ο ιρανικός λαός είναι αυτός που με τις κινητοποιήσεις του θα υπαγορεύσει ή όχι την αλλαγή αυτής της κατεύθυνσης. Στόχος δικός μας είναι να κινητοποιήσουμε τον ιρανικό λαό. Αλλά για να μπορέσουμε να έχουμε κάποιες πιθανότητες είναι αναγκαία η πολιτική ελευθερία, η ελευθερία της έκφρασης.

Φυσικά, τα κρίσιμα αυτά ζητήματα, οι συνθήκες και η κατάσταση που επικρατούν στο Ιράν είναι πολύ δύσκολο να γίνουν αντιληπτά αν δε βάλει κανείς τον εαυτό του μέσα σε αυτήν την κατάσταση για να μπορέσει να καταλάβει πώς σκέφτεται, ποιες προτεραιότητες θέτει και πώς αντιδρά ο ιρανικός λαός.

Με αυτά τα ζητήματα γνωστά, θα πρέπει κανείς να ερμηνεύσει και τη μεγάλη αποχή που παρατηρήθηκε στις προεδρικές εκλογές. Υπάρχει πολύς κόσμος που καταστράφηκε οικονομικά την τελευταία 4ετία εξαιτίας των οικονομικών επιλογών της κυβέρνησης Χαταμί. Σε αυτούς, θα πρέπει να προστεθούν και όλες εκείνες οι προοδευτικές ομάδες του ιρανικού λαού που απογοητεύτηκαν από το δισταγμό που επέδειξε ο Χαταμί απέναντι στις αντιδραστικές δυνάμεις του ισλαμικού καθεστώτος. Δεν υλοποίησε τις δεσμεύσεις του, δε φάνηκε ιδιαίτερα ριζοσπαστικός. Και η στάση του είναι απόλυτα φυσιολογική.

Ο Χαταμί δεν είναι ριζοσπάστης. Είναι προϊόν του ισλαμικού συστήματος. Αυτές είναι οι δυνατότητές του, αυτά είναι τα όριά του. Δεν είμαστε ιδεαλιστές και ρομαντικοί. Τα γνωρίζουμε αυτά. Πολύς κόσμος, όμως, περίμενε πολύ περισσότερα από τον Χαταμί. Αντί για αυτά, όμως, βίωσε τα δύο τελευταία χρόνια μια μεγάλη αντεπίθεση των αντιδραστικών. Είδε ένα μαζικό φοιτητικό κίνημα, το καλοκαίρι του 1999, να καταστέλλεται βίαια και αιματηρά. Είδε τις παραστρατιωτικές οργανώσεις που υπάγονται στον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη να αναλαμβάνουν και πάλι δράση. Είδε πολλές προσωπικότητες που στήριζαν τη μεταρρύθμιση να σύρονται στα δικαστήρια και στις φυλακές, είδε να απαγορεύονται δεκάδες εφημερίδες καθημερινά. Αυτός ο κόσμος δεν μπορεί να δει πίσω από αυτά τα τραγικά, όντως, γεγονότα ότι έχουν γίνει και βήματα προόδου, και είναι απολύτως φυσιολογικό.

Μεγάλο κομμάτι του ιρανικού λαού απείχε των εκλογών. Υπολογίζεται ότι περίπου 15 εκατομμύρια Ιρανοί δεν προσήλθαν στις κάλπες. Η ανάλυση αυτού του ποσοστού αποχής θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική. Δεν μπορεί κανείς να πει με βεβαιότητα, ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι ήταν απογοητευμένοι υποστηρικτές του Χαταμί ή το αντίστροφο. Στην ομάδα αυτή των αποχών εμπλέκονται πολύ διαφορετικές ομάδες ανθρώπων. Μπορεί, όντως, η πλειοψηφία αυτών που απείχαν να στήριζαν τον Χαταμί με την ψήφο τους, αν είχε φανεί πιο αποφασιστικός απέναντι στις αντιδραστικές δυνάμεις, αν είχε δείξει μεγαλύτερη ριζοσπαστικότητα.

Πολύ σημαντικός λόγος, επίσης, για το μεγάλο ποσοστό αποχής είναι το γεγονός ότι η επανεκλογή Χαταμί ήταν κάτι παραπάνω από βέβαιη. Αυτό λειτούργησε διττά. Σε όσους ήταν απογοητευμένοι, λειτούργησε ως άλλοθι ότι δε χρειάζεται να τον στηρίξουν με την ψήφο τους γιατί είχε σίγουρη τη νίκη. Για όσους τάσσονται ενάντια στις μεταρρυθμίσεις, λειτούργησε, επίσης, αποτρεπτικά διότι γνώριζαν ότι δεν υπήρχε περίπτωση να ηττηθεί από κάποιον από τους 9 «σκληροπυρηνικούς» αντιπάλους του, των οποίων η πολιτική σημασία ήταν πραγματικά μηδαμινή παρά το γεγονός ότι καθένας τους αντιπροσώπευε έναν τομέα της κυβερνητικής πολιτικής: Π.χ., ο ένας ήταν πρώην υπουργός Αμυνας, ο άλλος πρώην υπουργός Οικονομικών, ο τρίτος πρώην στρατιωτικός κλπ. Οι υποστηρικτές των σκληροπυρηνικών δεν είχαν έναν αξιόλογο υποψήφιο, που θα μπορούσαν να εμπιστευτούν.

Η επικράτησή του ήταν τόσο δεδομένη, που οι αντιδραστικές δυνάμεις δε θέλησαν καν να του αντιπαρατεθούν με κάποιον σημαντικό αντίπαλο. Στόχος τους ήταν να συγκεντρώσουν στο σύνολο οι αντίπαλοί του ένα ποσοστό τέτοιο, που δε θα επέτρεπε στον Χαταμί να συγκεντρώσει περισσότερο από 20 εκατομμύρια ψήφους (που είχε κερδίσει το 1997), ώστε να μπορέσουν να διατείνονται ότι έχει αρχίσει να χάνει την εμπιστοσύνη του κόσμου, ότι έχει λιγότερη νομιμότητα ως πρόεδρος της κυβέρνησης.

Τελικά, οι ψήφοι που συγκέντρωσε ο Χαταμί ήταν περισσότεροι από το 1997. Αξίζει, ίσως, να σημειωθεί ότι το σύνολο των ψήφων που εξασφάλισαν και οι 9 αντίπαλοι του Χαταμί μαζί ήταν μικρότερο του συνόλου του αντιπάλου του, το 1997. Οι συνθήκες αυτής της εκλογικής αναμέτρησης ήταν τελείως διαφορετικές από αυτές της προηγούμενης, όταν η πλάστιγγα έγερνε προς την πλευρά του υποψηφίου του θρησκευτικού ηγέτη και η επικράτηση του Χαταμί ήταν μια ελάχιστη πιθανότητα.

Ας μην παραβλέπουμε, κιόλας, τη σκληρή επίθεση που έγινε προεκλογικά εναντίον του Χαταμί, όταν οπαδοί του Ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη κατηγορούσαν τον Πρόεδρο ότι δεν υλοποίησε τις δεσμεύσεις που ανέλαβε για περισσότερες ελευθερίες, αν και γνώριζαν πολύ καλά ότι ακριβώς η εξουσία του Ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη και οι αντιδραστικές δυνάμεις που τον στηρίζουν ήταν αυτές που έθεταν σειρά εμποδίων στην υλοποίηση αυτών των δεσμεύσεων. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των πρώτων τριών χρόνων διακυβέρνησης, όταν το Κοινοβούλιο ελεγχόταν, στην πλειοψηφία του, από τον θρησκευτικό ηγέτη.

Ολοκληρώνοντας, πάντως, την απάντησή μου θα εκτιμούσα ότι η πλειοψηφία όσων απείχαν θα ψήφιζαν υπέρ του Χαταμί αν δεν είχαν διαμορφωθεί οι συνθήκες που προανέφερα. Και φυσικά, μια μειοψηφία θα προσερχόταν στις κάλπες αν υπήρχε κάποιος σκληροπυρηνικός αξιόμαχος υποψήφιος. Κλείνοντας δε θα ήταν σωστό να μην αναφέρουμε ότι σε όσους απείχαν υπάρχουν και αυτοί που απορρίπτουν το ισλαμικό σύστημα στο σύνολό του αλλά δε θεωρούν ότι μπορεί να επιτευχθεί κάποια αλλαγή μέσα από την εκλογική διαδικασία.

- Η επανεκλογή Χαταμί χαιρετίστηκε ως «θετική» από τις ΗΠΑ. Εντούτοις, οι αμερικανικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν παραμένουν σε ισχύ, ενώ ο «σκληρός λόγος» της αμερικανικής διπλωματίας εντείνεται όσο το Ιράν δείχνει να συνεργάζεται στενότερα με τη Ρωσία. Πώς νομίζετε ότι θα εξελιχθεί αυτή η κατάσταση;

- Η πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν δεν έχει αλλάξει καθόλου σε κάποιο σημαντικό σημείο. Η ηγεσία των ΗΠΑ έχει ξεκάθαρους στόχους στην εξωτερική της πολιτική: Προσπαθεί με όλους τους δυνατούς τρόπους να ελέγξει, να καθυποτάξει, να εξαρτήσει τις υπόλοιπες ηγεσίες από την ίδια, να τις μετατρέψει σε κάποιο παράρτημα πολυεθνικής που θα εργάζεται προς όφελός της. Το Ιράν είναι μια πολύ πλούσια χώρα, ιδιαίτερα ενεργειακά και φυσικά οι ΗΠΑ θα επιθυμούσαν πολύ να μπορούν να το εκμεταλλεύονται.

Η τακτική τους απέναντι στο Ιράν βασίζεται σε δύο άξονες: Στο πώς θα εξασφαλίσουν τον έλεγχο των φυσικών πηγών του Ιράν και στο πώς θα το αξιοποιήσουν στρατιωτικοπολιτικά για να ελέγξουν ολόκληρη την περιοχή, τόσο λόγω της θέσης όσο και λόγω της έκτασής του. Ο,τι και αν συμβεί από τα δύο, θα είναι καταστροφή για την περιοχή.

Οι ΗΠΑ, μέχρι σήμερα, ακολουθούν αντιφατική πολιτική απέναντι στο Ιράν. Από τη μία έχουν καλωσορίσει ορισμένες δηλώσεις και κινήσεις του Μοχάμαντ Χαταμί, όπως ήταν ο πολυσυζητημένος λόγος του για την πολιτιστική συνεργασία και τον αλληλοσεβασμό. Πιθανώς πίσω από αυτόν τον λόγο να είδαν κάποια δυνατότητα εξάρτησης του Ιράν από τις ΗΠΑ, γεγονός που θα οδηγήσει σε μείωση της γεωστρατηγικής σημασίας του Ισραήλ και επέκταση της αμερικανικής κυριαρχίας στην περιοχή του Κόλπου, έτσι ώστε όλη η περιοχή να εισέλθει για τα καλά σε μια περίοδο αποσταθεροποίησης με τον τρόπο που οι ΗΠΑ επιθυμούν και προωθούν.

Η αλήθεια είναι ότι και η ιρανική εξωτερική πολιτική, καθ' όλη τη διάρκεια του ισλαμικού καθεστώτος, είναι αρκετά «περιπετειώδης». Εχει δώσει δικαιώματα σε αντιπαραθέσεις, σε διαμάχες και πολέμους, που οι ΗΠΑ έχουν, ως γνωστόν, αξιοποιήσει τα μέγιστα. Μέχρι πρότινος για να επιβάλουν την κυριαρχία τους. Σήμερα, χωρίς αντίπαλο, για να μπορέσουν να την εδραιώσουν μέσα από νέες διαμάχες. Η στήριξη που παρέχουν στις μεταρρυθμίσεις και στο Χαταμί αφορά αποκλειστικά και μόνο στη δική τους οπτική, στην άποψη ότι μια τέτοια εξέλιξη θα εξυπηρετήσει καλύτερα τα συμφέροντά τους.

Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι επιδιώκουν μέσα από τις μεταρρυθμίσεις το Ιράν να ανοίξει την αγορά του και να γίνει ένα πρόσφορο έδαφος επενδύσεων. Αν ο Χαταμί συνεχίσει την οικονομική πολιτική που ασκεί μέχρι σήμερα, πολιτική προσκείμενη στο ΔΝΤ, τότε πιθανώς οι επιδιώξεις των ΗΠΑ, σε αυτόν τον τομέα, να πραγματοποιηθούν. Αν, όμως, τελικά ο ιρανικός λαός αντιταχθεί σε αυτήν την πολιτική, οι μεταρρυθμίσεις, στην ολοκλήρωσή τους, δε θα έχουν τίποτε ικανοποιητικό για τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Και αυτό είναι ένα ιδιαίτερα μεγάλο μέτωπο αγώνα για εμάς μέσα στο πλαίσιο της σκληρής πάλης που γίνεται στο Ιράν για την επικράτηση πραγματικών δημοκρατικών, προοδευτικών μεταρρυθμίσεων.

Υπό το ίδιο το πρίσμα, θα πρέπει κανείς να αντιληφθεί και τη στάση της Ρωσίας. Η ρωσική ηγεσία έχει ξεκάθαρες ιμπεριαλιστικές τάσεις. Στόχος της είναι να εξασφαλίσει τη δική της κυριαρχία, για τους ίδιους λόγους που επιθυμούν και οι ΗΠΑ, στο Ιράν και στην περιοχή. Ρωσία και ΗΠΑ υποτίθεται ότι στηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις, αντιμαχόμενες η μία την άλλη, προκειμένου οι μεταρρυθμίσεις αυτές να πάρουν μια θετική, για τα συμφέροντά τους, τροπή.

Οσον αφορά στο Ιράν, λογικό και αναμενόμενο είναι, σήμερα, να προμηθεύεται τεχνολογικό εξοπλισμό από τη Ρωσία, αφού είναι γειτονική χώρα και ταυτόχρονα η ίδια έχει ανάγκη τα χρήματα. Οι ΗΠΑ, με νομοθεσία, απαγορεύουν την παροχή τέτοιου είδους τεχνολογίας στο Ιράν.

Κατά τη γνώμη μας, βασικό είναι το περιεχόμενο των συμφωνιών που συνάπτει η ιρανική ηγεσία με τη Ρωσία, και με την οποιαδήποτε άλλη χώρα, να γίνεται γνωστό στον ιρανικό λαό, να είναι προς όφελός του, να στηρίζει την καλύτερη συνεργασία με άλλες χώρες είτε είναι η Ινδία, είτε η Κίνα, είτε η Ρωσία. Αλλωστε, είναι πολύ σημαντικό για το Ιράν να έχει καλές σχέσεις με τις γειτονικές χώρες και σίγουρα θα λειτουργήσει και ως αντίβαρο στην παντοδυναμία των ΗΠΑ. Μέχρι στιγμής, από τη θέση του «μήλου της Εριδος» το Ιράν μοιάζει να χειρίζεται ικανοποιητικά προς όφελός του την κατάσταση.