Ο νέος Τούρκος πρωθυπουργός στο πρόσφατο έκτακτο συνέδριο του κόμματός του

Νέα ένταση των προσπαθειών της τουρκικής πλουτοκρατίας να διασφαλίσει τα συμφέροντά της, αναβαθμίζοντας τη θέση της στην ευρύτερη περιοχή, προμηνύει η τοποθέτηση που έκανε ο νέος πρωθυπουργός της χώρας, Μπιναλί Γιλντιρίμ, σε μια από τις πρώτες του εμφανίσεις μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.

Αφού τόνισε ότι «η Τουρκία έχει πολλά προβλήματα. Εχουμε προβλήματα σε όλη την περιοχή», πρόσθεσε πως «οι συγκρούσεις που συνεχίζονται στην περιοχή μας και την ΕΕ, την Κύπρο, τον Καύκασο, αυξάνουν τη σημασία που έχει η χώρα μας στην περιοχή μας. Αυτό το γνωρίζουμε. Τι θα κάνουμε, λοιπόν; Πολύ απλά: θα αυξήσουμε τον αριθμό των φίλων μας και θα μειώσουμε τον αριθμό των εχθρών μας».

Αν και υπήρξαν ορισμένοι που μίλησαν για «μετατόπιση», η τουρκική κυβέρνηση εδώ και καιρό αναζητά τον προσφορότερο γι' αυτή τρόπο να αναθερμάνει επαφές με χώρες όπως το Ισραήλ, ακόμα και την Αίγυπτο, δεδομένης και της ανησυχίας που μεγαλώνει σε τμήματα του κεφαλαίου για απώλεια μεριδίων σε διάφορες αγορές, αλλά και το προβάδισμα που διεκδικούν ανταγωνιστές του (όπως το Ιράν που βγαίνει ωφελημένο μετά τη συμφωνία του καλοκαιριού).

Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να εξεταστεί και η επιλογή του Γιλντιρίμ να περιγράψει την κατάσταση που σήμερα έχει διαμορφωθεί στη Συρία, ως «πόλεμο χωρίς νόημα» που «προκάλεσε εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους αδελφών μας».

Στο μεταξύ, ενταγμένο στην προσπάθεια του τουρκικού κεφαλαίου να προστατέψει τις στρατηγικές του επιδιώξεις είναι και το σύνθετο «αλισβερίσι» με την ΕΕ συνολικά, αλλά και ειδικότερα ορισμένες χώρες όπως τη Γερμανία.

Χτες, ο νέος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Ομέρ Τσελίκ, που αντικατέστησε τον Βολκάν Μποζκίρ (ο οποίος φέρεται μαζί με τον Α. Νταβούτογλου να προκάλεσε αντιδράσεις στο περιβάλλον του Ερντογάν για τους χειρισμούς του στο Προσφυγικό), κατά την «τελετή» παράδοσης - παραλαβής, δήλωσε ότι η σχέση της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι πολύ σημαντική, αλλά δεν είναι η «μοναδική επιλογή» για την Αγκυρα. Ο Τσελίκ κάλεσε, ακόμα, την ΕΕ να μην χρησιμοποιεί «δύο μέτρα και δύο σταθμά» στη μάχη κατά της «τρομοκρατίας».

Προχτές, και ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επέκρινε τις Βρυξέλλες για την μη τήρηση των όσων προβλέπει η συμφωνία (π.χ. κατάργηση της βίζας). «Το να συμπεριφέρεται κανείς στην Τουρκία με αυτό τον τρόπο, με τη μορφή τετελεσμένων, αφού η Τουρκία επέδειξε ειλικρίνεια και αφοσίωση (...) δεν είναι ρεαλιστικό... Ολοι πρέπει να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους, αλλιώς - αυτό δεν αποτελεί μπλόφα ή απειλή - θα παραμερίσουμε όλες τις συμφωνίες που υπογράφτηκαν, συμπεριλαμβανομένης αυτής για την επανεισδοχή (προσφύγων)» είπε. Σφοδρά επέκρινε και τις προσδοκίες των Βρυξελλών η Αγκυρα να (ανα)«προσαρμόσει» τον ορισμό του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» (με άξονα μεγαλύτερη ευελιξία προς όφελος ενδοαστικών και ενδοϊμπεριαλιστικών κολεγιών). «Ενώ δεν υπάρχει κανένας ορισμός για τον "τρόμο" που να είναι (ευρέως) αποδεκτός στον κόσμο, το να λέει κανείς στην Τουρκία, που αντιπαλεύει όλα τα είδη του τρόμου, "πρέπει να δώσετε αυτό τον ορισμό", δεν είναι ρεαλιστικό αίτημα» συμπλήρωσε, διεκδικώντας τα περιθώρια της χώρας του να καθορίζει όσο πιο ευέλικτα χρειάζεται εχθρούς, φίλους και τακτική «χειρισμού» τους (βλ. διαφωνίες μεταξύ Αγκυρας και πολλών Ευρωπαίων και για τις εξελίξεις στο Κουρδικό).

Πάντως, να σημειωθεί ότι και χτες, το Βερολίνο συνέχισε να τοποθετείται με αισιοδοξία όσον αφορά τη συμφωνία για το Προσφυγικό. Η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, δήλωσε μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου: «Δεν ανησυχώ, χρειαζόμαστε απλώς χρόνο...».

Κι ενώ η τουρκική αστική τάξη μελετά τους τρόπους ανέλιξής της, οι εργάτες της χώρας μετρούν τις οδυνηρές συνέπειες της πολιτικής που υπηρετεί το κεφάλαιο.

Λίγες μέρες μετά τη συμπλήρωση δυο χρόνων από το εργοδοτικό έγκλημα στη Σόμα, που προκάλεσε το θάνατο πάνω από 300 ανθρακωρύχων, η υπερεκμετάλλευση των εργατών του κλάδου έρχεται ξανά στο προσκήνιο. Αυτή τη φορά με τις περιπτώσεις 245 μεταλλωρύχων που δουλεύουν σε δύο ορυχεία στην περιοχή Ζονγκουλντάκ, στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας που είναι γεμάτα ορυχεία. Οι εργάτες είναι απλήρωτοι εδώ και τέσσερις μήνες, ενώ σύμφωνα με δηλώσεις του δημάρχου της περιοχής, Αλί Καμπάν, τα ορυχεία όπου απασχολούνται δεν διαθέτουν άδειες λειτουργίας.

Τον τελευταίο καιρό, σχεδόν 80 από τους εργάτες έχουν ξεκινήσει απεργία πείνας. Προχτές, 20 από αυτούς οδηγήθηκαν στο νοσοκομείο εξαιτίας της σοβαρής επιδείνωσης της κατάστασης της υγείας τους.