ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 26 Απρίλη 2009
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΓΡΑΜΜΟΣ
Στα βήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας

Εφτασε, ήδη, στη δεύτερη έκδοσή του ο ιστορικός ταξιδιωτικός οδηγός, που κυκλοφόρησε από τη «Σύγχρονη Εποχή»

Διαγράφοντας μια πολύ σύντομη διαδρομή, ούτε καν δυο μήνες στα βιβλιοπωλεία, ο ιστορικός - ταξιδιωτικός οδηγός «Γράμμος, στα βήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας», που εκδόθηκε από τη «Σύγχρονη Εποχή», έφτασε ήδη στην ανάγκη της δεύτερης έκδοσής του. Η μεγάλη ανταπόκριση των αναγνωστών που έσπευσαν να προμηθευτούν τον οδηγό δικαιώνει και έτσι την επιλογή για την έκδοσή του. Για το γεγονός ότι ήταν αναγκαία μια τέτοια έκδοση αφιερωμένη στον ΔΣΕ, έτσι που η εξερεύνηση του χώρου όπου έδρασαν οι μαχητές και οι μαχήτριές του να γίνει προσιτή σε όσο το δυνατόν περισσότερους από τους αγωνιστές του λαϊκού κινήματος που έχουν επιλέξει να βαδίσουν σ' αυτά τα βήματα.

Από την πρώτη έκδοση, ακόμα, στον πρόλογο της συλλογικής αυτής εργασίας, οι συντελεστές της έκδοσης έγραφαν πως «ωρίμασε η ιδέα να μοιραστούμε τις συγκλονιστικές εμπειρίες που αποκτήσαμε με όσους έχουν ενδιαφέρον για την ιστορική αυτή περίοδο και πιστεύουμε ότι είναι πολλοί και θα γίνονται όλο και περισσότεροι στην πορεία του χρόνου». Πράγματι, η ανταπόκριση στην πρώτη έκδοση δικαίωσε αυτήν την πίστη. Και τώρα η δεύτερη έκδοση παίρνει ήδη το δρόμο για το τυπογραφείο, ενσωματώνοντας, μάλιστα, και αρκετές από τις παρατηρήσεις που ήδη έκαναν επιζώντες αγωνιστές του ΔΣΕ για πλευρές του βιβλίου, που είτε ήθελαν παραπέρα αποσαφήνιση ή και διόρθωση. Η έκδοση διατηρείται στη αρχική της μορφή, που σημαίνει 410 φωτογραφίες, κοντά 40 χάρτες, και τα αναγκαία ιστορικά κείμενα μαζί με τις ταξιδιωτικές οδηγίες για την προσέγγιση του κάθε τόπου. Συμπληρώθηκε με μια βιβλιογραφία που προτείνεται για όποιον θελήσει να διαβάσει παραπάνω. Ετσι ώστε να ενισχυθεί η συναρπαστική και ανεπανάληπτη εμπειρία τού να μελετάς την Ιστορία και να συνδυάζεις αυτήν τη γνώση έχοντας πλάι πλάι το βιβλίο και το χάρτη, εκεί, δίπλα στα χαρακώματα. Να αποκτάς άμεση σχέση με το χώρο που διαδραματίστηκαν τα γεγονότα, το θέατρο των μαχών, τις αποστάσεις, όλα εκείνα που συνθέτουν το έπος του ΔΣΕ. Ετσι ώστε να περνά στη συνείδηση η τιτάνια σύγκρουση που έγινε ανάμεσα σε δυο ριζικά διαφορετικούς στρατούς, ανάμεσα σε δυο ριζικά διαφορετικούς κόσμους. Να προσεγγίζεις έτσι πιο ολοκληρωμένα γενικότερα ζητήματα στρατηγικής και τακτικής, ιδεολογικά και πολιτικά προβλήματα που συνδέονται με τη συγκεκριμένη περίοδο, την οργάνωση και καθοδήγηση του ΔΣΕ, τις πηγές που τροφοδότησαν με ανεξάντλητη δύναμη τους μαχητές και τις μαχήτριές του. Να γνωρίζεις μια από τις πιο ηρωικές σελίδες του επαναστατικού μας κινήματος και της πρωτοπορίας του, του ΚΚΕ, να γνωρίζεις τη συνθετότητα της ταξικής πάλης στην ανώτερη μορφή της, τον εμφύλιο, την ένοπλη αναμέτρηση, που έχει τους δικούς της νόμους και κανόνες, γραπτούς και άγραφους, μοναδική και ανεπανάληπτη πρωτοτυπία.

Με αφορμή τη δεύτερη έκδοση του οδηγού, ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα και ολόκληρη την ομιλία που έκανε στην πρώτη παρουσίαση του οδηγού, στην αίθουσα της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, ο σ. Δημήτρης Γόντικας, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.


Υμνος στην ομορφιά του αγώνα για ανώτερα ιδανικά

Η ομιλία του Δ. Γόντικα, στην παρουσίαση του βιβλίου «Γράμμος. Στα βήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας»

Ο τίτλος του βιβλίου «Στα βήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας» ανταποκρίνεται, κατά τη γνώμη μας, πλήρως στο περιεχόμενό του.

Αναφέρεται, περιγράφει και ακολουθεί τα βήματα του ΔΣΕ από την ίδρυσή του και τη δράση στο Γράμμο έως την τελική υποχώρησή του. Εκεί που είχε τις κύριες δυνάμεις του, την έδρα του, την εξουσία του και έγραψε τις πιο ηρωικές σελίδες των αγώνων του.

Περιγράφει και παρουσιάζει τη μοναδική αυτή ομορφιά και ανεπανάληπτη εποποιία σε απόλυτη σύνδεση με τις ανεπανάληπτες και μοναδικές ομορφιές του ορεινού όγκου του Γράμμου.

Θα ολοκληρωθεί αυτό το οδοιπορικό ακολουθώντας τα βήματα, αυτών που έμαθαν να νικούν το θάνατο, με ένα δεύτερο τόμο, το Βίτσι. Στον τόμο αυτό, θα περιληφθούν και οι τελευταίες μάχες στο Γράμμο έως την τελική σύμπτυξη και υποχώρηση του ΔΣΕ. Ο δεύτερος τόμος ελπίζουμε να μην έχει τις ελλείψεις του πρώτου (θα γίνει προσπάθεια να καλυφθούν τα κενά που υπάρχουν με την πρώτη επανέκδοση).

Να απαντήσουμε κατ' αρχήν σε ένα βασικό ερώτημα. Τι οδήγησε την ομάδα που επιμελήθηκε αυτήν την έκδοση.

Οπως αναφέρεται και στον πρόλογο, ηθικό και πολιτικό κίνητρο για την εξερεύνηση των θρυλικών κορυφογραμμών του Γράμμου και του Βίτσι ήταν η απόφαση της ΚΕ να τιμήσει τα 50 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ εκεί, στον τόπο του υπέρτατου αγώνα και της θυσίας, στο Γράμμο. Ηταν μια ξεχωριστή απόφαση που έδινε τέλος σε όποιες επιφυλάξεις ή ταλαντεύσεις είχαν ακόμη απομείνει σχετικά με την αξία και την ιστορική θέση του αγώνα του ΔΣΕ στη σύγχρονη ιστορία του επαναστατικού κινήματος, γενικότερα στη μεταπολεμική Ιστορία και πορεία της Ελλάδας.


Η απόφαση εκείνη του Αυγούστου του 1996 οδήγησε στο επόμενο βήμα, που είναι η Διακήρυξη για τα 60 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ, όπου γίνεται μια πιο ολοκληρωμένη αντικειμενική εκτίμηση της Ιστορίας του και βγαίνουν ουσιαστικά συμπεράσματα.

Η απόφαση εκείνη το 1996, άνοιξε τους ορίζοντες μελέτης και γνωριμίας για όλα που αφορούν τον ΔΣΕ, τους μαχητές και τις μαχήτριές του, σε μεγαλύτερο βάθος.

Η έναρξη από τότε των επισκέψεων στα λημέρια του δεν ήταν από περιέργεια ή μια ψυχαγωγική εκδρομή.

Ηταν ένα ευλαβικό προσκύνημα σε τόπους ηρωισμού και θυσίας, ένα ακατανίκητο πάθος να γνωρίσουμε τους τόπους όπου έγιναν θρύλοι ηρωισμού και αυτοθυσίας.

Είναι συγκλονιστικές οι εμπειρίες που αποκτήθηκαν από τις πρώτες επισκέψεις, γεγονός που αποτέλεσε και το κίνητρο αυτής της έκδοσης.

Οπως αναφέρεται και στον πρόλογο:

Είναι άλλο πράγμα να μελετάς την Ιστορία του ΔΣΕ στο Γράμμο και το Βίτσι από τα βιβλία και τις αναμνήσεις των αγωνιστών του και άλλο να συνδυάζεις τη γνώση με το βιβλίο και το χάρτη στο χέρι και πάνω στα χαρακώματα όπου γράφτηκε η Ιστορία. Να έχεις μπροστά σου όχι μόνο τα ιστορικά ντοκουμέντα και τις ιστορικές περιγραφές, αλλά και το χώρο και τους χρόνους που αυτά διαδραματίστηκαν. Γίνεσαι ένα με αυτά και συνειδητοποιείς ότι βρίσκεσαι αντιμέτωπος με μια πραγματική τιτανομαχία, με έναν ανεπανάληπτο μαζικό ηρωισμό.


Ενα μικρό παράδειγμα:

Το ύψωμα «Κλέφτης» είναι ένας από τους θρύλους των αγώνων του ΔΣΕ.

Σε περιγραφές της εποχής αναφέρεται ότι μια ομάδα μάχης έκανε μέσα σε μια μέρα 7 αντεπιθέσεις. Για να ανέβει κάποιος σήμερα από τους πρόποδες έως την κορυφή και να ξανακατέβει χρειάζεται οπωσδήποτε 4 με 5 ώρες.

Φανταστείτε τι δύναμη θέλησης, αντοχής και αυταπάρνησης, αλλά και πολεμικής τεχνικής χρειάζονταν να οργανωθούν αυτές οι αντεπιθέσεις μέσα στη φωτιά της μάχης, κάτω από τη συνεχή πίεση των αεροπλάνων και το ασταμάτητο σφυροκόπημα του πυροβολικού και άλλων όπλων.

Στις περιγραφές φαντάζει κατόρθωμα. Στην επιτόπια όμως έρευνα διαπιστώνεις ότι πρόκειται για ηρωισμό, για άθλο που ξεπερνά τα όρια της φαντασίας. Και να σημειώσουμε ότι πρόκειται για ένα μόνο περιστατικό στα τόσα πολλά, που διαδραματίστηκαν στις 40 μέρες που κράτησε η μάχη.

Η ομάδα που επιμελήθηκε την έκδοση, για πάνω από 10 χρόνια επισκέπτεται και μελετάει το χώρο. Με το βιβλίο, το χάρτη και τις πληροφορίες των κατοίκων από τα χωριά των περιοχών, βρέθηκε σε όλα τα μέρη ζωής και δράσης του ΔΣΕ, συχνά για δυο και τρεις φορές στα ίδια μέρη.

Αποτέλεσμα αυτής της πορείας είναι το έργο που έχετε στα χέρια σας.

Δεν έχει τη φιλοδοξία ενός ιστορικού ντοκουμέντου, αλλά της κατάθεσης μιας μαρτυρίας για το πώς μπορεί κάποιος να μάθει την αλήθεια για τον αγώνα του ΔΣΕ, με τρόπο άμεσο και ζωντανό.

Πιστεύουμε η έκδοση αυτή αποτελεί μια πολύτιμη προσφορά σε όποιον θέλει να προσεγγίσει και να μελετήσει την Ιστορία, την προσφορά και το έπος του ΔΣΕ.

Να γνωρίσει και να συνειδητοποιήσει τους σκοπούς του αλλά και την ακλόνητη αφοσίωση στην πραγματοποίησή τους.

Να γνωρίσει τι σημαίνει ηρωισμός, αυταπάρνηση και μάχη με το θάνατο. Να ανακαλύψει τη δύναμη του λαού και τα ταλέντα που μπορεί να αναδείξει και ειδικά τη φοβερή δύναμη, αντοχή και ικανότητα των γυναικών, όταν τους δίνεται η δυνατότητα, τις απεριόριστες δυνατότητες του ανθρώπου όταν μάχεται για ανώτερα ιδανικά.


Να γνωρίσει τον αληθινό πατριωτισμό, αλλά και την ταξική αδιαλλαξία του αντιπάλου που μπορεί να φτάσει ως τα έσχατα όρια, προκειμένου να υπερασπίσει τα ιερά και τα όσια της εξουσίας του.

«Δεν σας ξεχνάμε»

Για την έκδοση αυτή, θα μπορούσε να είχε επιλεγεί κι άλλος τίτλος όπως: «Δεν σας ξεχνάμε». Επίσης, τίτλος με βαρύτητα και σε αρμονία με το περιεχόμενο.

Η ιστορία των λαϊκών αγώνων δεν είναι κάτι που πέρασε, δεν είναι για το μουσείο.

Γράφεται για να διδάσκει, να εμπνέει, να εξοπλίζει και πάντα για να αναγνωρίζει και να τιμά τους πρωτοπόρους, όσους ανοίγουν νέους δρόμους προς το μέλλον.

Επομένως, ένας τέτοιος τίτλος θα κατέγραφε αυτό που αισθανόμαστε και έχουμε ως υποχρέωση να τιμάμε και να θυμόμαστε:

-- Δεν ξεχνάμε αυτό τον αγώνα.

-- Δεν ξεχνάμε τη θυσία που καταβλήθηκε.

-- Δεν ξεχνάμε τους μαχητές και μαχήτριες που θυσιάστηκαν.

-- Δεν ξεχνάμε την κληρονομιά που μας άφησαν.

-- Δεν ξεχνάμε την υποχρέωση να δικαιώσουμε τους αγώνες τους για μια Ελλάδα σοσιαλιστική.

-- Δεν ξεχνάμε, διδασκόμαστε και γινόμαστε πιο ικανοί και πιο σοφοί στη διεξαγωγή των σύγχρονων αγώνων.

Η ομορφιά του αγώνα

Θα μπορούσε ακόμα να χωρέσει και ένας άλλος τίτλος:


«Υμνος στην ομορφιά του αγώνα για ανώτερα ιδανικά»

Ισως γεννά ερωτήματα η υιοθέτηση ενός τέτοιου τίτλου. Ερωτήματα από το γεγονός ότι αυτός ο αγώνας σημαδεύτηκε με πολλές θυσίες. Μερικοί μάλιστα τον θεωρούν λάθος και άσκοπες τις θυσίες. Οι δε νικητές, για πολλά χρόνια, ειδεχθές έγκλημα.

Για τους μαχητές του ΔΣΕ ήταν πράγματι ένας αφάνταστα σκληρός και άνισος αγώνας. Μα κανένας αγώνας δεν κρίνεται από τις δυσκολίες του κι αν ακόμα δεν έχουν υπολογιστεί σωστά ή με ακρίβεια οι συνθήκες διεξαγωγής του.

Η ταξική πάλη έχει πάντα τις δυσκολίες της και τους όρους της.

Κρίνεται από τους σκοπούς της. Αν αυτοί είναι δίκαιοι.

Κρίνεται από στιγμές, που η Ιστορία θέτει μπροστά κρίσιμα διλήμματα και αφορούν άμεσα τη ζωή και το μέλλον του λαού.

Σε τέτοιες στιγμές, κρίνεται η συνέπεια λόγων και έργων, η αποφασιστικότητα στην υπεράσπιση των ιερών και οσίων του λαού. Είναι άλλο πράγμα η τακτική, ή ο καλός υπολογισμός όλων των παραγόντων για αποτελεσματική οργάνωση όλων των ενεργειών.

Μιλάμε για τη θέση αρχής.

Η ιστορία του λαού μας είναι γεμάτη από τέτοιες στιγμές. Θυμίζουμε επιγραμματικά:

1821: Εκφράζεται στο σύνθημα «Λευτεριά ή Θάνατος».

1940 - ' 41: «Υποταγή στον κατακτητή ή αντίσταση».

1944 - '45: «Τις αλυσίδες ή τα όπλα».

1949 - '64: «Δήλωση μετανοίας ή αξιοπρεπή αγωνιστική στάση».

1967: «Προσκύνημα στη χούντα ή ασυμβίβαστη πάλη».

Σήμερα: «Με τα μονοπώλια ή με το λαό».

Η απάντηση στα αμείλικτα αυτά διλήμματα είναι καθοριστικό ζήτημα.

Η αγωνιστική στάση, εν γνώσει των συνεπειών, είναι ακριβώς η ομορφιά του αγώνα.

Ο αγώνας σε αυτές τις περιπτώσεις κι αν ακόμα δε στεφθεί με νίκη, με επιτυχία, δικαιώνεται ιστορικά. Αφήνει παρακαταθήκες, προετοιμάζει και ωριμάζει τους επόμενους νικηφόρους αγώνες. Εκείνο που μένει τελικά στην Ιστορία, για τους αγωνιστές, είναι όχι οι δυσκολίες που συνάντησαν, αλλά η στάση που κράτησαν.

Αυτή είναι η ομορφιά και το μεγαλείο του αγώνα. Μοναδική και ανεπανάληπτη.

Η Ιστορία του ΔΣΕ είναι μια τέτοια μοναδική ομορφιά.

«Εξέλιξη της ταξικής πάλης στον ανώτατο βαθμό»

Επιτρέψτε μας, τέλος να αναφερθούμε σε ένα ζήτημα γενικότερης σημασίας.

Αφορά διάφορες απόψεις περί εμφυλίου.

Η κυρίαρχη άποψη και φιλολογία εξορκίζει τον εμφύλιο ως ειδεχθές έγκλημα, ως παραβίαση της νομιμότητας και της εθνικής ενότητας.

Είναι επιστημονικά σωστή αυτή η άποψη;

Κατά τη γνώμη μας όχι.

Ο εμφύλιος πόλεμος στην ιστορία των χωρών πουθενά δεν ήταν κάτι που εκδηλώθηκε ως προαποφασισμένο σχέδιο. Ηταν αντικειμενική φυσιολογική εξέλιξη της σύγκρουσης ανάμεσα σε ριζικά αντιτιθέμενα κοινωνικά, ταξικά συμφέροντα.

Είναι η εξέλιξη της ταξικής πάλης στον ανώτατο βαθμό.

Αυτή είναι η μοναδικά σωστή επιστημονική εξήγηση.

Ο εμφύλιος πόλεμος, όσο κι αν εξορκίζεται, είναι έκφραση, είναι μέρος, στοιχείο, η ουσία της ταξικής πάλης.

Είναι η κορύφωση της ταξικής πάλης, ανεξάρτητα από τις μορφές που μπορεί να πάρει. Συνήθως ένοπλες.

Στις σύγχρονες αστικές κοινωνίες, στο στάδιο του ιμπεριαλισμού, η σύγκρουση με την αστική τάξη, με τους θεσμούς της εξουσίας της, εξαιτίας της αντιλαϊκής πολιτικής, είναι καθημερινή και οξύτατη.

Για παράδειγμα, σήμερα που η οικονομική κρίση μαίνεται, τι συμβαίνει.

Δεν επιχειρεί το κεφάλαιο να φορτώσει με την απειλή της πείνας και του τρόμου, όλες τις συνέπειες της κρίσης στην εργατική τάξη;

Από την πλευρά της αστικής τάξης είναι ένας ανελέητος πόλεμος.

Είναι, ταυτόχρονα, συγκαλυμμένος με το μανδύα της συναίνεσης, δηλαδή της υποταγής της εργατικής τάξης στους σχεδιασμούς των επιτελείων του κεφαλαίου.

Ο καπιταλισμός δε γνωρίζει έλεος απέναντι στην εργατική τάξη μπροστά στο κέρδος. Είτε σε φάση ανάπτυξης είτε σε φάση διακοπής της διευρυμένης καπιταλιστικής παραγωγής.

Η εργατική τάξη δεν μπορεί, εφ' όσον δε θέλει να φτάσει σε ζωώδη κατάσταση, παρά να αντισταθεί. Δεν μπορεί να συμβιβαστεί, πολύ περισσότερο όταν η εποχή μας μπορεί να δώσει άμεσες και ουσιαστικές λύσεις και απαντήσεις στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες.

Πώς θα λυθεί αυτή η αντίθεση; Πώς θα εξαλειφθεί αυτό το φαινόμενο όπως το λέει ο λαός μας, οι πλούσιοι να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι; Πώς θα εξαλειφθούν οριστικά οι κρίσεις;

Δεν υπάρχει άλλη λύση από την κατάργηση της κύριας αιτίας. Της ατομικής ιδιοκτησίας στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής.

Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την κοινωνική επανάσταση, τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Η λαϊκή εξέγερση με στόχο την εξουσία είναι αναπόφευκτη. Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη.

Είναι εξέλιξη, αναγκαία και δυνατή. Ωριμάζει μέσα στην εξέλιξη της ταξικής πάλης που δεν καταργείται, δεν αναστέλλεται. Η έκβαση, η νίκη της εξαρτάται και από ένα σύνολο παραγόντων με καθοριστικό παράγοντα την ετοιμότητα και ωριμότητα του εργατικού κινήματος και της πρωτοπορίας του.

Ούτε η εργατική τάξη μπορεί να παραιτηθεί από τη διεκδίκηση μιας καλύτερης ζωής, ούτε η κυρίαρχη τάξη από τα προνόμιά της.

Είναι θέμα συσχετισμών.

Είναι θέμα ωρίμανσης των συνθηκών για ριζικές αλλαγές με κυρίαρχο στοιχείο τη συνειδητή θέληση και απόφαση της πλειοψηφίας του λαού.

Η εργατική τάξη έχει συμφέρον να εξελιχθεί αυτή η πάλη ομαλά και αναίμακτα.

Η αστική τάξη έχει αυτή τη θέληση;

Μόνο αφελείς μπορούν να δεχτούν αυτήν την εκδοχή.

Η Ιστορία διδάσκει ότι η άρχουσα τάξη δεν παραιτείται από την εξουσία της ούτε στο μνήμα της.

Να η βασική αιτία των εμφυλίων, της οξύτατης ταξικής σύγκρουσης.

Είναι η βίαιη, με όλα τα μέσα, υπεράσπιση της εξουσίας της που τη θεωρεί αιώνια και απαραβίαστη και όταν ακόμα έχει πολιτικά ηττηθεί. Οπως έγινε στην Ελλάδα, όπως έγινε χαρακτηριστικά στη Χιλή κι αλλού.

Ο εξορκισμός των εμφυλίων της ταξικής πάλης είναι το σκιάχτρο της άρχουσας τάξης για την υποταγή του εργατικού και λαϊκού κινήματος σε αιώνια σκλαβιά.

Επομένως, θα ήταν ασυγχώρητη αφέλεια και αισχρή προδοσία των συμφερόντων της εργατικής τάξης η αποδοχή αυτής της θεωρίας.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ