ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 26 Νοέμβρη 2022 - Κυριακή 27 Νοέμβρη 2022
Σελ. /40
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΣΤΙΑ» ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Θύματα τόσο οι ξεριζωμένοι των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων όσο και οι εργαζόμενοι

Συζήτηση με την Μαρία Τζίτζιου, ψυχολόγο και στέλεχος του Κόμματος

Προσφυγόπουλα που πήγαιναν σχολείο αναγκάζονται να ξεκινήσουν και πάλι από την αρχή
Προσφυγόπουλα που πήγαιναν σχολείο αναγκάζονται να ξεκινήσουν και πάλι από την αρχή
Με αφορμή τον τερματισμό του προγράμματος «Εστία» για τους πρόσφυγες, τον οποίο δρομολογεί η κυβέρνηση, ο «Ριζοσπάστης» αναδεικνύει σήμερα τη δύσκολη κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουν οι ξεριζωμένοι αυτοί άνθρωποι που βρέθηκαν στη χώρα μας αλλά και οι εργαζόμενοι (κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και άλλες ειδικότητες) στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που λυμαίνονται τον τομέα της υποστήριξης αυτών των ευάλωτων πληθυσμών, με ευθύνη όλων των αστικών κυβερνήσεων.

Συνομιλούμε με την Μαρία Τζίτζιου, ψυχολόγο, εργαζόμενη σε ΜΚΟ, μέλος της Επιτροπής Εργαζομένων σε ΜΚΟ του Σωματείου Ιδιωτικών Υπαλλήλων Αττικής και Γραμματέα της Κομματικής Οργάνωσης Βάσης ΜΚΟ του ΚΚΕ.

Ξεκινώντας την κουβέντα, μας λέει ότι το πρόγραμμα που «έτρεχε» σε όλη την Ελλάδα η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες μέσω ΜΚΟ και στη συνέχεια το υπουργείο, στήθηκε το 2015 στα πρότυπα τού να παρέχει στέγαση και ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε ευάλωτες ομάδες προσφύγων ή αιτούντων άσυλο, την περίοδο των μεγάλων ροών, όταν φούντωναν οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και το κύμα των προσφύγων ήταν πιο έντονο στα νησιά, στη Λέσβο, στη Χίο, στην Κω, στη Λέρο, ενώ η φροντίδα αυτών των ανθρώπων ήταν ανύπαρκτη. Βέβαια, το οξύμωρο είναι ότι ενώ ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ και οι αστικές κυβερνήσεις (πριν ΣΥΡΙΖΑ, τώρα ΝΔ) ευθύνονται για τον ξεριζωμό αυτών των ανθρώπων από το Αφγανιστάν, τη Συρία, την Αφρική, μετά εμφανίζονται ως «σωτήρες» τους.

Ο τερματισμός του προγράμματος προκαλεί προβλήματα σε πολλούς κατατρεγμένους

Εμείς, μας λέει η Μαρία, είχαμε να φροντίσουμε ευάλωτες ομάδες προσφύγων, δηλαδή φιλοξενούσαμε όλα αυτά τα χρόνια που δουλεύουμε, εγκυμονούσες μέχρι σπάνια σύνδρομα, ακρωτηριασμένους, ανθρώπους που έχουν υποστεί βιασμό, γυναίκες - θύματα βασανιστηρίων, θύματα trafficking (εμπορίας ανθρώπων) που έρχονταν στην Ελλάδα. Ωστόσο, σταδιακά, μας εξηγεί, με ευθύνη της ΕΕ και του κράτους τα κονδύλια κόβονταν. «Στο τέλος του έτους με το σταμάτημα του προγράμματος σταματάνε να χαρακτηρίζονται πλέον ευάλωτοι, δεν τους αναγνωρίζουν ως ευάλωτους και η ...μόνη υποχρέωση που έχει το κράτος να παρέχει στέγαση είναι μέσα στα camp, hot spot, στις δομές - φυλακές, ενώ περιορίζεται, αν δεν εγκαταλείπεται πλήρως, και η όποια ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Ετσι γυρίζουμε χρόνια πίσω. Επίσης, οι εργαζόμενοι μένουν εκτός δουλειάς».

Πρέπει να σημειώσουμε ότι το πρόγραμμα «Εστία» είχε φτάσει να εξυπηρετεί 20.000 πρόσφυγες πανελλαδικά, εκτεινόταν από τη Βόρεια Ελλάδα και τον Εβρο, στα νησιά μέχρι την Κρήτη, με την εμπλοκή και των δήμων και αφορούσε φιλοξενία σε ξενώνες που παρείχαν και σίτιση και σε διαμερίσματα. Βεβαίως και με αυτό το πρόγραμμα όταν το αίτημα των προσφύγων απορριπτόταν, αυτοί πετιούνταν αμέσως εκτός. Ρωτώντας για τον αριθμό των εργαζομένων που συμμετείχαν μέσω των ΜΚΟ, η απάντηση της συνομιλήτριάς μας δίνει τη διάσταση της κοροϊδίας της δήθεν ευαισθησίας για τους πρόσφυγες.

Στις ΜΚΟ το πρόπλασμα του αντιλαϊκού νόμου Χατζηδάκη

Ο αριθμός των εργαζομένων είναι κάτι ρευστό. Οπως μας λέει, «η προτίμηση που είχαν τότε οι ΜΚΟ, ήταν σε νέους εργαζόμενους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Εργαζόμενοι που έχουμε χρόνια εμπειρία και στέλνουμε βιογραφικά, σπάνια μας προτιμούν. Το πιο νέο εργατικό δυναμικό είναι πιο χειραγωγήσιμο. Στοχεύουν στη συνείδηση, πώς θα φτιάξουν υποτακτικούς εργαζόμενους. Ουσιαστικά οι εργασιακές σχέσεις στις ΜΚΟ λειτούργησαν ως το πρόπλασμα του νόμου Χατζηδάκη ήδη επί ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή δουλεύαμε υπερωριακά, οn call (με τηλεφωνήματα της τελευταίας στιγμής), για συνοδεία σε νοσοκομεία, σε φυλακές, σε αστυνομία, σε δημόσιες υπηρεσίες και "πληρωνόμασταν" σε ρεπό. Γιατί ο χρηματοδότης, είτε ήταν η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες είτε το υπουργείο, δεν αναγνώριζε την υπερωριακή εργασία. Ετσι οι εργαζόμενοι στις ΜΚΟ ένιωσαν πρώτοι στο πετσί τους την εφαρμογή αυτής της αντεργατικής πολιτικής. Και όλο αυτό "πατούσε" στη συνείδηση που διαμορφωνόταν ότι "δεν είσαι εργαζόμενος, είσαι ψυχολόγος - επιστήμονας, δουλεύεις με τον άνθρωπο", αν συμβεί κάτι το βράδυ, μια απόπειρα αυτοκτονίας, πρέπει να πας εσύ. Και ένας νέος συνάδελφος που θα έρθει με χαρά, με ενθουσιασμό να δουλέψει, να προσφέρει - γιατί οι άνθρωποι που είμαστε σε αυτόν τον χώρο έχουμε ευαισθησίες - βρίσκεται σε ισχυρή πίεση. "Πατώντας" εκεί οι ΜΚΟ και οι υπηρεσίες παρουσίαζαν την εργασία μας ως ...ριζοσπαστική κοινωνική εργασία, ως εργασία προσφοράς και άλλα τέτοια».

Και προσθέτει: «Επίσης είναι πολύ εντυπωσιακό και ενώ ο πόλεμος μαίνεται, οι Ουκρανοί πρόσφυγες - οι παρουσιαζόμενοι από την κυβέρνηση ως αληθινοί πρόσφυγες, όπως έλεγε ο υπουργός Ν. Μηταράκης - έχουν την ίδια μοίρα, είναι εξαφανισμένοι, κάποιοι είναι σε camp και ξέρουμε ότι ο ξενώνας με μητέρες και παιδιά σταματάει στα μέσα Γενάρη. Μετά πάνε και αυτοί στο λεγόμενο πρόγραμμα "Ηλιος", που είναι υποτίθεται ένα ενταξιακό πρόγραμμα που "τρέχει" ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ), χωρίς καμία ουσιαστική ψυχοκοινωνική υποστήριξη, με 2 - 3 κοινωνικούς λειτουργούς που το μόνο που κάνουν είναι να βρουν σπίτια για αναγνωρισμένους πρόσφυγες, τα οποία θα έχουν μια επιδότηση για 6 μήνες. Οι απορριφθέντες από αιτήματα ασύλου πάνε στον Καιάδα. Ο ΔΟΜ έχει αναλάβει το λεγόμενο πρόγραμμα επιστροφών 1.000 ευρώ το κεφάλι και άλλα 1.500 ενίσχυση αν φτάσεις στη χώρα σου. Ποιος θέλει να γυρίσει στην κόλαση από όπου έφυγε; Εχει σπαταλήσει χρήματα, έχει θαλασσοπνιγεί, έχει ταλαιπωρηθεί στα camp, στις Μόριες, πώς θα γυρίσει πίσω; Και ενώ ο ΔΟΜ δεν αναλαμβάνει επιστροφές στη Συρία και το Αφγανιστάν, πρόσφυγες από αυτές τις χώρες απορρίπτονται από το άσυλο σε ευρωπαϊκές χώρες γιατί λέει το χωριό τους δεν είναι εμπόλεμη ζώνη. Βάζουν κάτω τους χάρτες και βλέπουν τις περιοχές. Π.χ. ρωτάνε αν έχουν φίλους σε ένα διπλανό χωριό, μπορεί εκεί να είναι ασφαλείς. Επίσης η Τουρκία θεωρείται ασφαλής χώρα. Ενώ έχει κοπεί με το μαχαίρι και το λεγόμενο ανθρωπιστικό δίκαιο».

Σημαντικές οι επιπτώσεις στα προσφυγόπουλα

Χαρακτηριστικά τα λόγια της συνομιλήτριάς μας: «Εκεί που ήσουν πρόσωπο αναφοράς που τον συνόδευες στο νοσοκομείο μαζί με το παιδί του, έκανες συνεδρία μαζί του, ξαφνικά του λες κλείνει, τελειώνει το πρόγραμμα. Πρέπει να φύγεις, είσαι μόνος σου. Είναι φανερό τι τραύματα δημιουργούνται σε αυτούς τους ανθρώπους. Για παράδειγμα, εκκενώνουμε τα διαμερίσματα. Οι πρόσφυγες που βοηθούσαμε μεταφέρονται στον Κατσικά Ιωαννίνων. Δηλαδή θα φύγουν 3 - 4 μονογονεϊκές οικογένειες, μητέρες με παιδιά που είναι στην Αθήνα, που έχουν πάει τα παιδιά τους στην Αθήνα στο σχολείο, που έχουν υποστηριχτεί από εκπαιδευτικούς, φίλους που τους νοιάζονται, ξαναγυρίζουν στα camp σε μια άλλη περιοχή για να ξεκινήσουν από την αρχή. Ενώ, για παράδειγμα, και η όποια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είχαν, θα γίνει ακόμα πιο δύσκολη με δεδομένο ότι τα όποια camp είναι συνήθως εκτός πόλεων».

Και συνεχίζει: «Τα παιδιά βιώνουν το μεγαλύτερο σοκ. Και για εμάς ήταν η ανατροφοδότησή μας. Εβλεπες πώς ένα παιδάκι που πήγαινε σχολείο μέσα σε ένα μήνα ερχόταν και έκανε τον διερμηνέα για τον γονιό του. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί μας παίρνουν τηλέφωνο και ψάχνουν τα παιδιά που φύγανε. Υπήρχε ένα δέσιμο. Και είναι χαρούμενοι όταν ακούνε ότι αν πάνε στο εξωτερικό θα είναι καλύτερα. Ομως συχνά δεν είναι έτσι. Μας παίρνουν τηλέφωνο από Γερμανία που περιγράφουν τις νέες δυσκολίες σε camp, ότι δεν τους αντιμετωπίζουν καλά. Δηλαδή αυτή η "Γη της Επαγγελίας" είναι ένας μεγάλος μύθος. Είναι μια ακόμα μεγαλύτερη ματαίωση».

Οι εργαζόμενοι έχουν την οργάνωσή τους

Η Μαρία νιώθει μια ανάταση όταν η κουβέντα πάει στο τι κάνουν οι εργαζόμενοι. Μας λέει: «Ολα αυτά τα χρόνια έχουμε την Επιτροπή των Εργαζομένων σε ΜΚΟ, του Σωματείου Ιδιωτικών Υπαλλήλων και από την πρώτη στιγμή που στήθηκε για τα φλέγοντα εργασιακά θέματα (καθυστερήσεις πληρωμών, μηνιαίες συμβάσεις, απλήρωτες υπερωρίες) αναπτύξαμε δράση ενάντια στην εργοδοσία. Οι ΜΚΟ είναι επί της ουσίας επιχειρήσεις που έπαιρναν χρήμα και από το κράτος, οργανισμούς και από ιδιώτες. Συνεργάζονται άρρηκτα με το κράτος, χρηματοδοτούνται από μεγαλοεπιχειρηματίες, από διεθνή κανάλια, βασιλικές οικογένειες κ.λπ. Η Υπατη Αρμοστεία με όλη αυτήν τη δραστηριότητα που άνοιξε, μην ξεχνάμε ότι σε πολλές χώρες είναι κράτος εν κράτει με στρατό και μηχανισμούς. Στον ΔΟΜ οι συνθήκες εργασίας είναι με καθεστώς στρατιωτικής πειθαρχίας (απαγορεύεται η απεργία), δεν έρχεται ποτέ σε καμία σύγκρουση με την εκάστοτε κυβέρνηση. Μιλάμε για συνθήκες γαλέρας με μηνιαίες συμβάσεις (έχουμε συνάδελφο με 40 μηνιαίες συμβάσεις). Επιπλέον, σε αυτούς τους οργανισμούς επιχειρούν να δελεάσουν τους εργαζόμενος με ...προαγωγές, με διεθνή καριέρα και άλλα τέτοια. Στις ΜΚΟ είναι λίγο διαφορετικά τα πράγματα ακριβώς επειδή η Επιτροπή οργανώνει τον αγώνα, περισσότεροι εργαζόμενοι κατάλαβαν ότι έχουν δικαιώματα, ότι δεν είναι μόνοι. Αποτρέψαμε απολύσεις, απαιτήσαμε πληρωμές, αποτρέψαμε απόλυση εγκύου συναδέλφου.

Εμείς, ως ταξικές δυνάμεις και κομμουνιστές, λέμε να μην κλείσουν τα προγράμματα, να αναλάβει την προστασία αυτών των ανθρώπων αποκλειστικά το κράτος με βάση τις συμβάσεις που τους προστατεύουν, την ίδια ώρα που άλλες δυνάμεις, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, θέλουν τη διατήρησή τους υπό τη σκοπιά των ΜΚΟ, που οι εργαζόμενοι είναι εκτός άλλων και δεξαμενή ψήφων. Αλλες δυνάμεις ισχυρίζονται ότι δεν χρειάζονται δομές γιατί τώρα δεν υπάρχουν πρόσφυγες.

Σε αυτήν την κατεύθυνση η κυβέρνηση της ΝΔ λέει ότι θα ξεκινήσει το λεγόμενο "νέο ΕΣΤΙΑ" για νέα ζευγάρια που θα νοικιάζει το κράτος με χαμηλό νοίκι. Ουσιαστικά κάνουν διαχείριση της ακραίας φτώχειας που έχουν δημιουργήσει μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Αλλά εκεί δεν προβλέπεται ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Ετσι οι εργαζόμενοι αυτό που διεκδικούμε άμεσα είναι να απορροφηθούμε σε άλλα προγράμματα που "τρέχουν", σε κοινωνικές δομές. Οι ΜΚΟ δεν θα μείνουν πεινασμένες, π.χ. ο νόμος για την επιτροπεία των ασυνόδευτων ανηλίκων τούς δίνει νέο πεδίο».

Οι κομμουνιστές είμαστε στην πρώτη γραμμή του αγώνα

Σχετικά με την παρέμβαση των κομμουνιστών η Μ. Τζίτζιου τονίζει:

«Πάντα βάζουμε ως πρωτεύον ότι πρέπει να σταματήσουν οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις που δημιουργούν το προσφυγικό ρεύμα και ταυτόχρονα οι πρόσφυγες να εντάσσονται ομαλά στην κοινωνία διατηρώντας και τα δικά τους πολιτιστικά στοιχεία. Εχουμε το λαμπρό παράδειγμα της Σοβιετικής Ενωσης. Διεκδικούμε όλοι οι άνθρωποι να έχουν αξιοπρεπείς συνθήκες ζωής, ανθρώπινες και όχι τα αίσχη των camp ή των δομών φυλακών, να γίνεται η απευθείας εξέταση ασύλου στην Τουρκία και να πηγαίνουν στον τόπο πραγματικού προορισμού τους. Διεκδικούμε αποκλειστική ευθύνη του κράτους στη διαχείριση του Προσφυγικού. Επίσης, η Ψυχική Υγεία, οι προνοιακές δομές δεν μπορεί να είναι στη λογική του κόστους - οφέλους. Δεν μπορεί αυτήν τη στιγμή να υπάρχουν στα Νοσοκομεία Παίδων παιδιά εγκαταλειμμένα και να αναλαμβάνουν ΜΚΟ για να έχουν λόγο ύπαρξης. Επίσης, αντιπαλεύουμε το νέο νομοσχέδιο της κυβέρνησης στην Υγεία που την παραδίδει περισσότερο στον ιδιωτικό τομέα και μαζί με τους αγωνιστές υγειονομικούς, θα το κάνουμε να μείνει στα χαρτιά. Ο,τι και να κάνουν, όσες δομές και να κλείσουν τα αιτήματά μας θα είναι ίδια γιατί δεν αλλάζει η φύση του προβλήματος. Και στο Προσφυγικό και στην Πρόνοια το περιεχόμενο είναι το ίδιο, πηγάζει από την κοινωνία της εκμετάλλευσης, που δεν θα σταματήσουμε να παλεύουμε για την ανατροπή της».


Δ. Καρ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ