ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 25 Αυγούστου 2002
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΗΠΑ ΚΑΤΑ ΙΡΑΚ
Εκκωφαντικοί «ψίθυροι» πολέμου

Ασκήσεις του ιρακινού στρατού

Associated Press

Ασκήσεις του ιρακινού στρατού
Οι κάτοικοι της Βαγδάτης, αλλά και όλων των πόλεων του Ιράκ δεν έχουν ερωτηματικά, εάν θα εκδηλωθεί επίθεση ή όχι. Το ερώτημα που απασχολεί άπαντες, είναι το πότε. Ειδικά για τους Ιρακινούς, ο πόλεμος δεν έχει τελειώσει ποτέ. Οι βομβαρδισμοί, σποραδικοί μεν, συνεχίζονται ανελλιπώς. Το εμπάργκο αποδεκατίζει το μέλλον, τα παιδιά. Αυτό που αναμένουν όλοι πια, είναι το πότε το «βρέφος» Μπους θα ολοκληρώσει το βιβλίο της «νέα τάξης πραγμάτων», που το πρώτο κεφάλαιό του έγραψε ο Μπους ο πρεσβύτερος...

Εξάλλου τι ερωτηματικά μπορεί να έχει κανείς όταν ο υπουργός Αμυνας, Ντόναλντ Ράμσφελντ, δήλωσε τη βδομάδα που μας πέρασε ότι «θα επιτεθούμε και μετά θα αφήσουμε την ιστορία να κρίνει».

Εάν κάποιοι πιστεύουν ότι απλά ο Ράμσφελντ αποτελεί ένα από τα «γεράκια» που προωθούν μανικά τα σχέδια πολέμου και ενδεχομένως οι «περιστερές» εντός και εκτός του Λευκού Οίκου επικρατήσουν τελικά, μάλλον αυταπατώνται. Η επίθεση φέρεται ως τετελεσμένο γεγονός και ήδη θεωρείται ότι θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της ιστορίας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, συγκρινόμενο μόνο με τους πολέμους της Κορέας και του Βιετνάμ. Ανάμεσα στα σχέδια στο Πεντάγωνο έχουν εκπονηθεί και ειδικές μελέτες για τα αποτελέσματα του πολέμου. Μελέτες που λένε ότι σε περίπτωση αμερικανικής εισβολής στο Ιράκ, τα θύματα μεταξύ των πολιτών θα ανέλθουν σε δεκάδες χιλιάδες. Στην περίπτωση που υπάρξει αντίσταση, το σενάριο της εισβολής κάνει λόγο για μάχες ακόμη και στους δρόμους της Βαγδάτης. Εάν αυτό ισχύσει, σύμφωνα με τη μελέτη του Πενταγώνου, ή ακόμη και με τις δηλώσεις Μπους για αποτροπή του εχθρού με κάθε μέσο, τότε αναμένεται χρήση τακτικών ή στρατηγικών πυρηνικών όπλων. Συνεπώς, ο αριθμός των νεκρών θα αυξηθεί δραματικά.

Στόχος: το πετρέλαιο

Παίζει κανένα ρόλο αυτό; Οχι. Οι λόγοι, παρά τις επίσημες διακηρύξεις για ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν και εγκαθίδρυση ενός «δημοκρατικού καθεστώτος» ή για τη διάλυση «πυρήνων της Αλ Κάιντα που δρουν στο Βόρειο Ιράκ», είναι κατάληψη των πολύτιμων εδαφών του Ιράκ με τα εξαιρετικά πλούσια πετρελαϊκά αποθέματα και η εγκαθίδρυση της στρατηγικής κυριαρχίας των ΗΠΑ, κυριαρχία που δεν επιδέχεται προκλήσεις στα δύο πιο σημαντικά ενεργειακά σημεία του πλανήτη: Στην περιοχή του Κόλπου και την Κεντρική Ασία.

Οι πραγματικοί στόχοι της Ουάσιγκτον δεν μπόρεσαν να αποκρυβούν ούτε καν από τους Times of London, που σε πρόσφατο άρθρο τους που είχε το τίτλο «Η δύση προσβλέπει στο λαμπερό τίμημα των γιγάντιων πετρελαϊκών κοιτασμάτων», τονίζουν ότι «η απομάκρυνση του Σαντάμ Χουσεΐν θα σημάνει ότι τα πολύ πλούσια και σχετικά νέα πετρελαϊκά αποθέματα του Ιράκ θα είναι πια ανοιχτά για τους Δυτικούς επενδυτές και παράλληλα θα σημάνει και τη συνεχώς μειούμενη εξάρτηση από τα πετρέλαια της Σαουδικής Αραβίας». Και μεταφέροντας τη γνώμη ειδικών στη βιομηχανία, καταλήγει το άρθρο: «Τίποτα στον κόσμο δεν είναι σαν αυτό. Το τίμημα είναι τεράστιο»...

Μολονότι το τίμημα είναι γιγάντιο, ειδικά για τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπάρχει ένα ακόμη πολύ ισχυρό κίνητρο. Παρά το γεγονός ότι το κόστος του πολέμου θεωρείται δυσβάσταχτο για μία οικονομία η οποία διέρχεται «διπλή ύφεση» με όχι ευοίωνες προοπτικές ανάπτυξης, ο πόλεμος όπως προσλαμβάνεται από πολλά τμήματα της κυρίαρχης τάξης, είναι ο μοναδικός τρόπος διαφυγής από τη συνεχώς διευρυνόμενη οικονομική και κοινωνική κρίση. Ετσι, παρά το γεγονός ότι οι προβλέψεις κάνουν λόγο για εκδήλωση της επίθεσης στις αρχές του 2003, το ταλανιζόμενο αμερικανικό πολιτικό σκηνικό και οι δυσοίωνες προοπτικές σε όλα τα πεδία, ενδέχεται να φέρουν τον πόλεμο πολύ κοντά, ίσως και πριν την εκλογική αναμέτρηση του Νοέμβρη.

Τα πάντα θα εξαρτηθούν από τη συνισταμένη όλων των παραμέτρων μαζί. Είναι σίγουρο ότι εάν εσωτερικά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι μπορούν να επιλύσουν ευκολότερα τα προβλήματα ή να εξομαλύνουν τις αντιθέσεις, η αποστολή τους όσον αφορά τους «συμμάχους», Ευρωπαίους και τα κράτη της περιοχής θα είναι πολύ πιο δύσκολη.

Αμφιταλαντεύσεις

Την άποψη των γερακιών της Ουάσιγκτον φαίνεται να συμμερίζεται η βρετανική κυβέρνηση και μέχρι στιγμής είναι η μοναδική που, ανοιχτά τουλάχιστον, συναινεί, έστω και με αντιφάσεις, εξαιτίας της αντίδρασης τόσο μεγάλου τμήματος της κυρίαρχης τάξης που βλέπει τα συμφέροντά της να διακυβεύονται αλλά και των Βρετανών που στη συντριπτική τους πλειοψηφία διαφωνούν με τον πόλεμο.

Οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι, κυρίως Γερμανία (ειδικά ενόψει των εκλογών της 22ης Σεπτέμβρη) και Γαλλία, αλλά και η Ρωσία και η Κίνα έχουν, επανειλημμένως, διαφωνήσει με το οποιοδήποτε ενδεχόμενο στρατιωτικού πλήγματος στο Ιράκ. Ο λόγος; Παραμένουν «στον πάγο» τα συμβόλαια πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, που έχουν υπογράψει εταιρίες συμφερόντων τους με την ιρακινή ηγεσία, ελπίζοντας σε άρση του εμπάργκο. Ενδεικτικό είναι ότι μεσούσης της κορύφωσης της «πολεμικής προετοιμασίας», η Ρωσία ετοιμάζεται να υπογράψει με το Ιράκ, σημαντική συμφωνία οικονομικής συνεργασίας διάρκειας πέντε ετών και ύψους 40 δισ. δολαρίων. Συμφωνία που καλύπτει διάφορους τομείς, κυρίως αυτόν του πετρελαίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, των χημικών προϊόντων, της άρδευσης, της κατασκευής σιδηροδρομικού δικτύου και των μεταφορών.

Οι Ευρωπαίοι που μάλλον τελικά θα συναινέσουν, αντιδρούν επίσης γιατί δε θα ήθελαν μια απόλυτη κυριαρχία των ΗΠΑ στην, κρίσιμης σημασίας, περιοχή του Κόλπου. Η συμμετοχή τους θα σημάνει και τη συμμετοχή στο «πλιάτσικο» που θα ακολουθήσει, και τα οφέλη είναι τρομακτικά για να αγνοηθούν.

«Δυστοκίες»

Στα τρομακτικά οφέλη προσδοκεί και η «φλογερή» σύμμαχος Τουρκία. Η Τουρκία ανησυχεί για τους Κούρδους του Ιράκ και μία ενδεχόμενη αυτονόμησή τους που πιθανώς δρομολογήσει την ίδρυση κουρδικού κράτους, που «θα ανοίξει την όρεξη» και στο 20% κουρδικής καταγωγής πληθυσμό της.

Κατά τα λοιπά, η χώρα διέρχεται τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση μετά το 1945, ενώ στο δρόμο προς τις εκλογές τα παιχνίδια εξουσίας είναι πολλά. Σύμφωνα με το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο ABC, πολλές πιέσεις δέχεται η Τουρκία από ευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις ώστε να μην συναινέσει και μην παραχωρήσει τα δέοντα για την επίθεση κατά του Ιράκ. Ομως όπως σημειώνει σε πρόσφατο άρθρο του στην Turkish Daily News, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ιλτέρ Τουρκμέν, «η επιχείρηση ενέχει πολλούς κινδύνους, χωρίς αμφιβολία. Αλλά εμείς στην Τουρκία, που είμαστε σε θέση να δώσουμε σημαντική υποστήριξη... πρέπει να υποστούμε και τις ενδεχόμενες συνέπειες» και καταλήγει: «Υπό το πρίσμα της στρατηγικής συνεργασίας μας με τις ΗΠΑ και τη μεγάλη βοήθεια που λάβαμε, δεν έχουμε άλλη επιλογή. Είτε πολιτική, είτε ηθική».

Σε ανάλογη και ίσως πιο δύσκολη θέση είναι οι Αραβες σύμμαχοι των ΗΠΑ. Μέχρι στιγμής οι αραβικές ηγεσίες δε φαίνονται διατεθειμένες, να προσφέρουν ανοιχτά καμία βοήθεια, ειδικά με την οργή για το αιμοτοκύλισμα που συντελείται στη Μέση Ανατολή. Η Σαουδική Αραβία όχι μόνο αρνείται τη χρήση των βάσεών της αλλά και δηλώνει ότι ενδέχεται να απαγορεύσει και τη χρήση του εναέριου χώρου της από τα αμερικανικά μαχητικά. Την ίδια στιγμή, ένας παράλληλος οικονομικός πόλεμος, μεταξύ ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας, έχει αρχίσει, με την απόσυρση εκατοντάδων δισ. δολαρίων από τις αμερικανικές τράπεζες εξαιτίας της μήνυσης συγγενών των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου.

Στο μεταξύ, το Μπαχρέιν, που φιλοξενεί τον αμερικανικό πέμπτο στόλο στον Κόλπο, και το Ιράν, χώρα που απορρίπτει κάθε ξένη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή, εξέφρασαν «την αποφασιστική αντίθεσή τους σε κάθε μονομερή στρατιωτική δράση κατά του Ιράκ και προειδοποιούν για τις απειλές που επικρέμανται πάνω από την περιοχή» και τονίζουν πως είναι «αντίθετες προς κάθε πράξη που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και την κυριαρχία στον Κόλπο».

Εξάλλου, δύσκολα αποκρύπτεται πια ότι στόχος της Ουάσιγκτον δεν είναι μόνο το Ιράκ αλλά το σύνολο της κομβικής περιοχής του Κόλπου, άρα και το Ιράν. Οπως πολύ «σοφά» επισημαίνει, σύμφωνα με το Newsweek, ένας Βρετανός αξιωματούχος, «όλοι θέλουν να πάνε στη Βαγδάτη. Οι πραγματικοί άντρες θέλουν να πάνε στην Τεχεράνη».


Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ


Η αντίστροφη μέτρηση;

Η διαμάχη, φλογερή ενίοτε, που έχει ξεσπάσει μεταξύ των παροικούντων την Ουάσινγκτον, μονοπωλείται από το πότε και το πώς θα γίνει η επίθεση κατά του Ιράκ. Οχι το εάν. Αυτό, καθώς φαίνεται, έχει επιλυθεί.

Εκπρόσωποι όλων των τμημάτων της καθεστηκυίας τάξης, όπως μέλη της αμερικανικής κυβέρνησης, ηγετικά στελέχη του Κογκρέσου τόσο των Δημοκρατικών όσο και των Ρεπουμπλικανών, το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα, αναμετριούνται, εξετάζουν και ζυγίζουν. Εννοείται, ότι ο αμερικανικός λαός έχει αποκλειστεί από αυτό τον ιδιότυπο πόλεμο εντός των πυλών. Εξάλλου, ανάμεσα στα ζητήματα που εξετάζονται αναφορικά με αυτόν τον επικείμενο πόλεμο είναι και η προπαγάνδα για να στεφθεί με επιτυχία -για άλλη μια φορά- η επιχείρηση χειραγώγησης της κοινής γνώμης.

Οσο για τους πραγματικούς όρους της διαμάχης, ο φρικώδης και κυνικός χαρακτήρας της ακροαματικής διαδικασίας που έλαβε χώρα στη Γερουσία το διήμερο 31 Ιουλίου και 1 Αυγούστου, είναι αποκαλυπτικός για το τι μέλλει γενέσθαι.

Ο ένας μετά τον άλλο, όσοι έλαβαν μέρος, συμφώνησαν στο «αυτονόητο», δηλαδή στην ανατροπή του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν, αλλά και στο αναφαίρετο δικαίωμα των Ηνωμένων Πολιτειών να θέσουν σε εφαρμογή και να εξασκήσουν την πολιτική της «αλλαγής καθεστώτος» σε μια χώρα που βρίσκεται στην άλλη άκρη του κόσμου. Οι μοναδικές διαφορές που εντοπίστηκαν και αποτέλεσαν «πεδίο μαχών», ήταν: ποια είναι η καλύτερη μέθοδος, ώστε να επιτευχθεί αυτός ο στόχος και ο καλύτερος τρόπος για «πωληθεί» το προϊόν που θα προκύψει τόσο στον αμερικανικό λαό όσο και στον υπόλοιπο πλανήτη.

Ισως ο τίτλος που θα ταίριαζε σε αυτή τη διαμάχη είναι, «Εξι πόλεμοι στην αναζήτηση πρόφασης», παραφράζοντας το έργο του Λουίτζι Πιραντέλο.

Διαφορετικές «φατρίες» προτείνουν διαμετρικά αντίθετα σενάρια, ενώ η ίδια η αμερικανική κυβέρνηση φαίνεται πως έχει και από ένα για κάθε ακροατήριο. Μέχρι στιγμής πέντε είναι τα κυρίαρχα σενάρια για την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν, όπως έχουν βαπτίσει την επικείμενη στρατιωτική επιχείρηση. Αναλόγως με την «ανατροπή των Ταλιμπάν», όπως είχαν βαπτίσει και τον πόλεμο κατά του Αφγανιστάν.

Πραξικόπημα: Ηδη ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζορτζ Ουόκερ Μπους, έχει δώσει το «πράσινο φως» στην περιβόητη CIA να θέσει σε εφαρμογή τα σχέδια ή τα «βρώμικα κόλπα» για την ανατροπή με κάθε τρόπο και μέσο του Σαντάμ Χουσεΐν. Το πλέον πιο ευλογοφανές σχέδιο φαντάζει αυτό της υποκίνησης πραξικοπήματος, εντός μάλιστα του στενού πολιτικού κύκλου του Χουσεΐν. Εντούτοις, η τελευταία σημαντική και ορχηστρωμένη επί μήνες προσπάθεια υποκίνησης πραξικοπήματος έλαβε χώρα το 1996, η οποία κατέληξε σε φιάσκο. Το πραξικόπημα είχε γίνει αντιληπτό αμέσως, σύμφωνα με το βρετανικό Guardian, από μυστικούς πράκτορες του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν, και μέχρι σήμερα άγνωστος αριθμός συνωμοτών και πρακτόρων που πήραν μέρος στην προσπάθεια, έχει φυλακιστεί ή εκτελεστεί. Για την προοπτική επιτυχούς έκβασης ενός πραξικοπήματος στο Ιράκ, ακόμη και αυτός ο διευθυντής της CIA, Τζορτζ Τένετ, είναι σκεπτικός, αναγνωρίζοντας ότι ένα πραξικόπημα έχει μόνο 15% πιθανότητα επιτυχίας.

Το αφγανικό μοντέλο: Χρήση όπλων υψηλής τεχνολογίας, πράκτορες της CIA σε συνδυασμό με τη δράση επί του εδάφους ομάδων της «ιρακινής αντιπολίτευσης», συντονισμένες, με χειρουργική ακρίβεια, με τις μικρές ευέλικτες ειδικές μονάδες, μερικών χιλιάδων στρατιωτών και μαζικούς βομβαρδισμούς σε όλη την ιρακινή επικράτεια.

Το σχέδιο προωθήθηκε επισταμένα από τον στρατηγός Γουέιν Ντάουνινγκ, ειδικό σύμβουλο του Αμερικανού Προέδρου για θέματα της αντιτρομοκρατικής εκστρατείας. Σύμφωνα, όμως, με τις πληροφορίες, ο «πόλεμος» που διεξάγεται εντός της αμερικανικής κυβέρνησης ουσιαστικά απονεύρωσε το σχέδιο. Η κριτική εντοπίστηκε στις λανθασμένες εκτιμήσεις όσον αφορά στην ενότητα και στρατιωτική ικανότητα και ισχύ των «αντιφρονούντων». Εξαιτίας αυτής της λάθος εκτίμησης ο Ντάουνινγκ εξαναγκάστηκε σε παραίτηση, αν και το σχέδιο παραμένει ακόμη πάνω στο τραπέζι.

Η επιλογή της επιχείρησης «Θύελλα του Κόλπου»: Στρατεύματα που θα φτάνουν μέχρι και τους 250.000 μάχιμους στο έδαφος, υποστηριζόμενα από σφοδρότατους και μαζικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς και χρήση οπλικών συστημάτων υψηλής τεχνολογίας, πολύ περισσότερο προηγμένα από αυτά που χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο του Κόλπου του 1991.

Η επίθεση θα εξαπολυθεί, σύμφωνα με τους μέχρι στιγμής γνωστούς σε εμάς σχεδιασμούς επί χάρτου, από το Κουβέιτ και το Κατάρ. Κρίνεται όμως αναγκαία και απαραίτητη και η εισβολή μέσα από την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία. Σύμφωνα με τους στρατιωτικούς μια τέτοια επίθεση θα κονιορτοποιήσει τα στρατεύματα του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν, όμως μια τέτοιας κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση απαιτεί μήνες προετοιμασίας και μεταφοράς στρατευμάτων, ενώ είναι και εύκολος στόχος για μιία πιθανή επίθεση «με χημικά, βιολογικά ή και πυρηνικά όπλα που διαθέτει ο Σαντάμ Χουσεΐν».

Τέτοια στρατιωτική επίθεση θεωρείται, σύμφωνα με αναλυτές, απίθανο σενάριο εξαιτίας όχι μόνο των δυσκολιών αλλά των σφοδρότατων αντιδράσεων των γειτονικών χωρών, κυρίως της Σαουδικής Αραβίας.

Επίθεση - έκπληξη: Η εν λόγω επιλογή απαιτεί χρήση στρατιωτικής δύναμης επί του εδάφους από 50.000 έως και 80.000 στρατιώτες, που θα μεταφερθούν στην ευρύτερη περιοχή σταδιακά, μυστικά, υπό την κάλυψη στρατιωτικών ασκήσεων, όπως αυτή που διεξάγεται αυτή τη στιγμή στην Ιορδανία ή υπό τις εναλλαγές θέσεων των στρατευμάτων στις αμερικανικές βάσεις στην περιοχή.

Μια τέτοια επίθεση θα προωθηθεί τάχιστα προς την πρωτεύουσα Βαγδάτη, καταλαμβάνοντας πόλεις στο Νότο που θα γίνουν οι βάσεις για εσωτερική εξέγερση. Υποθετικά μιλώντας πάντα, μια τέτοια εξέγερση θα μπορούσε να προκαλέσει γενικευμένη εξέγερση στο στρατό σε εθνικό επίπεδο. Εντούτοις, ακόμη και αυτή η επιλογή ενέχει κίνδυνο, αφού πάντα θα υπάρχει αρκετός χρόνος ο Χουσεΐν να αντεπιτεθεί με «όπλα μαζικής καταστροφής» παίζοντας την «τελευταία του ζαριά».

Επίθεση «εντός - εκτός»: Επιθέσεις στη Βαγδάτη και σε άλλα στρατηγικά σημεία, ούτως ώστε να «εξουδετερωθούν» οι δυνάμεις που είναι πιστές στον καθεστώς του Χουσεΐν και να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μιας αντίδρασης με χημικά ή βιολογικά όπλα κατά τόσο των αμερικανικών δυνάμεων όσο και κατά του Ισραήλ. Μια στρατηγική που έχει χαρακτηριστεί υψηλού κινδύνου, καθώς θα εκθέσει τα αμερικανικά στρατεύματα σε σκληρές μάχες με τα επίλεκτα μέλη της Φρουράς του Χουσεΐν, επί εχθρικού μάλιστα εδάφους.


Χρ.Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ