ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 25 Αυγούστου 2002
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ
Ενότητα στη δράση και πάλη των ιδεών

Από τις κινητοποιήσεις στη Γένοβα
Από τις κινητοποιήσεις στη Γένοβα
Το «κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης», στις πολλαπλές και ποικίλες εκφράσεις του, καλύπτεται από μια μεγάλη πολιτική σημασία. Οσον αφορά τη μορφή, είναι προφανές ότι περιέχει πολύ καινοτομία και ένα ορισμένο βαθμό αυθορμητισμού, τα οποία δεν είναι εύκολο να αντιμετωπίσεις. Το πιο σημαντικό, ωστόσο, σχετίζεται με το πραγματικό πολιτικό περιεχόμενό του, εξ ορισμού αντινεοφιλελεύθερο, κάθε φορά πιο έντονα αντικαπιταλιστικό και αντιιμπεριαλιστικό. Ο χαρακτήρας του πολύ πλατύς, ποικίλος και σύνθετος από ιδεολογική σκοπιά, εκφράζει το στένεμα της βάσης στήριξης του καπιταλισμού στη σημερινή μορφή του, με μια τεράστια συγκέντρωση του κεφαλαίου και του πλούτου, το βάθεμα των αδικιών και των κοινωνικών ανισοτήτων, απαράδεκτα δημοκρατικά και κοινωνικά πισωγυρίσματα. Εκφράζει ταυτόχρονα, την είσοδο στην πάλη κοινωνικών στρωμάτων χτυπημένων από τον οδοστρωτήρα της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης - νεολαία, διανοούμενοι, μεσαία στρώματα - που ακόμα πρόσφατα ήταν υποταγμένα στην απάθεια και τη δυσπιστία τροφοδοτημένα από τη «μοναδική σκέψη». Αμφισβητώντας και ακόμα και ερχόμενα σε ρήξη με την κυρίαρχη ιδεολογία, αυτά τα στρώματα βάζουν επίσης σε αμφισβήτηση το διακηρυγμένο ως αναπόφευκτο χαρακτήρα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Η απλή ιδέα ότι «ένας άλλος κόσμος είναι δυνατός», το σύνθημα του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ που διατρέχει σήμερα τον κόσμο, είναι από μόνη της μόνο μια παρακίνηση προς κινητοποίηση για κοινωνική παρέμβαση και για αγώνα για το μετασχηματισμό της κοινωνίας. Ανεξάρτητα από τον ρεφορμιστικό ή επαναστατικό χαρακτήρα με τον οποίο κατανοούνται ως τέτοιες η παρέμβαση και ο μετασχηματισμός, και συνεπώς, της ιδεολογικής πάλης που από εδώ απορρέει.

Σημαντική έκφραση όχι η μοναδική


Το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ(1) είναι μια ιδιαίτερα σημαντική έκφραση του «κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης», αλλά όχι η μοναδική. Είναι σημαντικό να μην ξεχνιέται η Γένοβα και ότι αντιπροσώπευσε την τεράστια κινητοποίηση των 300 χιλιάδων ατόμων σε διαμαρτυρία ενάντια στις πολιτικές του ΔΝΤ - Παγκόσμιας Τράπεζας και τη φασίζουσα καταστολή που τότε εξαπολύθηκε από τη νέα κυβέρνηση του Μπερλουσκόνι, με τον νεοφασίστα Φίνι να διευθύνει απευθείας τις επιχειρήσεις ξεκινώντας από τις διμοιρίες της αστυνομίας(2). Είναι σημαντικό να παίρνονται υπόψη οι πρόσφατες μεγάλες κινητοποιήσεις της Βαρκελώνης, επίσης με 300.000 άτομα, με αφορμή τη Σύνοδο της ΕΕ, με σύνθημα «ενάντια στην Ευρώπη του κεφαλαίου», με ανοιχτή αντίθεση σε ένα «ευρωπαϊκό οικοδόμημα» που καθορίζεται από τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και των μεγάλων δυνάμεων. Πολλές άλλες δραστηριότητες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι κινητοποιήσεις της Λισαβόνας και του Πόρτο κατά τη διάρκεια των αντίστοιχων συνόδων της πορτογαλικής προεδρίας της ΕΕ, μπαίνουν επίσης, με τα δικά τους χαρακτηριστικά που αναγκαστικά διαφοροποιούνται από χώρα σε χώρα(3) στο αχανές κίνημα των αγώνων ενάντια στην καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση. Και ακόμα, και πολύ πιο σημαντικό: η πάλη των εργατών και των λαών ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση και καταπίεση, για δημοκρατία και κοινωνική πρόοδο, ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο, είναι πολύ μακριά από το να συνοψιστούν στα κινήματα και τις δραστηριότητες «ενάντια στην παγκοσμιοποίηση» γιατί δήθεν πιο σημαντική είναι η σημασία τους και γιατί περισσότερη καινοτομία εισάγουν (και εισάγουν πράγματι) στη διαδικασία της ανθρώπινης και κοινωνικής απελευθέρωσης. Τότε και η αποφασιστική σημασία της ηρωικής αντίστασης του κουβανέζικου λαού και του δικού σου «ναι, αν μπορείς»; Και η αντίσταση της καθημερινής πάλης της εργατικής τάξης, των εργαζομένων, των αγροτών, των γυναικών, της νεολαίας, πρωταγωνιστές χιλίων και ενός αγώνων για την έξοδο από αυτό τον κόσμο που τα αστικά «μέσα» ελαχιστοποιούν και αποσιωπούν γιατί είναι μια καλά ορατή έκφραση μιας πάλης των τάξεων η οποία αποφασίστηκε πως είναι πεθαμένη αλλά που συνεχίζεται; Και η ηρωική πάλη του παλαιστινιακού λαού για το δικαίωμα στη δική του πατρίδα και το πλατύ κίνημα αλληλεγγύης που έχει αγκαλιάσει όλο τον κόσμο, και η εκπληκτική οδύσσεια του λαού του Ανατολικού Τιμόρ και τόσων άλλων λαών που δεν υποτάσσονται μπροστά στην αποικιακή και ιμπεριαλιστική καταπίεση; Και οι αγώνες ενάντια στον πόλεμο;

Οχι, η πάλη ενάντια στη νεοφιλελεύθερη «παγκοσμιοποίηση», που από το πραγματικό της περιεχόμενο είναι αντικαπιταλιστική και αντιιμπεριαλιστική, δεν περιορίζεται στα αποκαλούμενα «κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης» και στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ. Ούτε έχει σ' αυτά την κύρια έκφρασή της. Αλλά ούτε και γι' αυτό είναι λιγότερο ουσιαστική η πολιτική σημασία του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ που εκφράστηκε στις δύο συναντήσεις που ήδη πραγματοποιήθηκαν στο Πόρτο Αλέγκρε.

Πράγματι, το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ κέρδισε μεγαλύτερη διάσταση, σημασία και μεγαλύτερη διεθνή προβολή από την πρώτη ως τη δεύτερη έκδοσή του. Οταν αναμενόταν πως η κλιμάκωση της καταστολής και της απαξίωσης της «αντιπαγκοσμιοποιητικής» πάλης, και η βίαιη ιμπεριαλιστική επίθεση των ΗΠΑ και των συμμαχούν τους που ακολούθησαν τις επιθέσεις της 11η Σεπτέμβρη, θα έφερναν μια υποχώρηση των αντιιμπεριαλιστικών κινημάτων και δυνάμεων συνέβη το αντίθετο. Το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ 2002(4) είχε μια συμμετοχή ακόμη πιο πλατιά, οι θεματικές συζητήσεις ήταν ακόμη πιο πολυάριθμες, το αντικαπιταλιστικό αίσθημα ήταν κυρίαρχο, παρά τις προσπάθειες των σοσιαλδημοκρατικών τμημάτων (πιο πολυάριθμα, πράγματι, από ό,τι ένα χρόνο πριν, το οποίο συνιστά σκέψη και προσοχή) για να το εμποδίσουν: Μεγάλες κινητοποιήσεις του ανοίγματος και του κλεισίματος του Φόρουμ, η «πορεία για την ειρήνη» και η «πορεία ενάντια στην ΑΛΚΑ(5)», του έδωσαν μια αγωνιστική, μαζική διάσταση που πρέπει να υπογραμμιστεί.

Στη μεγάλη του ποικιλομορφία, συμπεριλαμβανομένων από μεγάλες αντιπροσωπευτικές κοινωνικές οργανώσεις μέχρι μικρά «κινήματα» που θα είναι λίγο παραπάνω από απλές σφραγίδες* από δυνάμεις δοκιμασμένες που παρεμβαίνουν με μια επαναστατική προοπτική μέχρι τομείς ρεφορμιστικούς ακόμα και φιλελεύθερου πλαισίου* από οργανώσεις που εμπλέκονται σε διαδικασίες συνολικής κριτικής στην καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση μέχρι κινήματα που θέτουν μόνο επιμέρους και περιορισμένους στόχους - από σχεδόν όλο αυτό συντέθηκε το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ 2002. Το οποίο, αν από τη μια εξηγεί το εύρος των δυνάμεων και ρευμάτων που θεωρούν ότι δεν αναγνωρίζουν εαυτούς «σε αυτό τον κόσμο», από την άλλη πλευρά αποκλίνουν βαθιά όσον αφορά τους δρόμους για να φτάσουμε σε αυτό τον «άλλο κόσμο» που είναι εφικτός και όσον αφορά την ίδια τη φύση αυτού του «άλλου κόσμου». Φυσικά, δε μπορεί ούτε και πρέπει να ζητείται από το Φόρουμ να υιοθετήσει μια επαναστατική προοπτική. Δεν είναι λίγο το ό,τι ήδη σήμανε στο πλαίσιο της αντίστασης στο νεοφιλελευθερισμό και ό,τι έκανε δυνατό (και μπορεί ακόμα παραπάνω) στο δρόμο της κοινής ή συγκλίνουσας δράσης ενάντια σε αυτή ή την άλλη ιδιαίτερα σοβαρή και επικίνδυνη πλευρά της πολιτικής του ιμπεριαλισμού. Αυτό όμως δεν εμποδίζει μια έντονη πολιτική και ιδεολογική πάλη να διαπερνά όλες τις συζητήσεις: από το χαρακτηρισμό της παρούσας φάσης του καπιταλισμού μέχρι το ερώτημα της εναλλακτικής λύσης, περνώντας από τα προβλήματα της ειρήνης και του πολέμου, από τα ερωτήματα που συνδέονται με τη στάση απέναντι στην πολιτική εξουσία και την ιδιοκτησία των βασικών μέσων παραγωγής και ανταλλαγής, τη διαλεκτική του εθνικού και διεθνικού και τη σημερινή αξία του εθνους - κράτους (ή ακόμα πιο έντονα, του κυρίαρχου κράτους), το ρόλο και τη θέση της εργατικής τάξης και της πάλης των τάξεων στη διαδικασία του κοινωνικού μετασχηματισμού, τη σχέση των κοινωνικών κινημάτων και των πολιτικών κομμάτων καθώς και τις ίδιες τις προοπτικές για το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ.

Αξιόλογο σημείο συνάντησης

Φυσικά, οι Πορτογάλοι κομμουνιστές συμμετέχουν σε αυτή τη συζήτηση με ενωτικό πνεύμα, αλλά δίχως να διαχέονται, επιβεβαιώνοντας την οργανωτική, πολιτική και ιδεολογική τους ανεξαρτησία και υποστηρίζοντας με σταθερότητα τις δικές τους θέσεις. Με αυτό το πνεύμα ορισμένες παρατηρήσεις:

Εκτιμούμε πολύ το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ. Συμμετείχαμε και θα συμμετέχουμε σε αυτό με πνεύμα εποικοδομητικό. Το θεωρούμε ένα αξιόλογο σημείο συνάντησης εμπειριών και σκέψεων. Μπορεί να είναι χωνευτήρι πολλής κοινής ή συγκλίνουσας δραστηριότητας που απαιτείται από τα ίδια τα προτσές διεθνοποίησης του σύγχρονου κόσμου. Γι' αυτό δεν ακολουθούμε θέσεις που αποβλέπουν να μετατρέψουν το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ σε ένα «κέντρο», μια «διεθνή» (ορισμένοι μιλούν για «παγκόσμια διεθνή των πολιτών») και εξίσου επιδιώκουν να σχηματίσουν μια διεθνή δομή η οποία θα επιβάλλεται από πάνω προς τα κάτω ερήμην της δυναμικής του αγώνα στις διαφορετικές χώρες και περιοχές του κόσμου. Το να ακολουθηθεί ένας τέτοιος δρόμος θα ήταν βέβαια ο θάνατος για ό,τι έχει κάνει τον πλούτο του ΠΚΦ, ή θα ήταν, που συνιστά το ίδιο, ένα «Φόρουμ», ένα σημείο συνάντησης και συζήτησης δυνάμεων και πραγματικοτήτων πολύ διακριτών αλλά συγκλινουσών στην αμφισβήτηση των πιο θανατηφόρων πλευρών του «παγκόσμιου» καπιταλισμού.

Δε θεωρούμε πως έχει εξαντληθεί ούτε ο ρόλος του εθνικού κράτους, ούτε το εθνικό πλαίσιο ως άμεσο και απαράκαμπτο πεδίο της πάλης των τάξεων. Αντιθέτως. Αναγνωρίζοντας τον αντικειμενικό χαρακτήρα των προτσές του διεθνούς καταμερισμού εργασίας, της συνεργασίας και ολοκλήρωσης, θεωρούμε ότι το κυρίαρχο κράτος ως έναν παράγοντα θεμελιακό για την αντίσταση στη διαδικασία της «παγκοσμιοποίησης» και της κυριαρχίας του κόσμου από το μεγάλο κεφάλαιο και τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Και η άρθρωση στο διεθνές πεδίο της «παγκοσμιοποίησης της αλληλεγγύης» που το ΠΚΦ προτείνει, θα είναι τόσο πιο δυνατή και συνεπής, όσο πιο ισχυρές και ριζωμένες στην κοινωνική δομή των αντίστοιχων χωρών θα είναι οι οργανώσεις και τα κινήματα που συμμετέχουν σ' αυτό. Αν δεν ακολουθηθεί αυτός ο δρόμος, θα οδηγηθεί προς κάτι λίγο παραπάνω από τον άκακο πολιτικό κοσμοπολίτικο τουρισμό τον οποίο «αυτός ο κόσμος» του κεφαλαίου εύκολα ανέχεται και αντιπαρέρχεται.

Αν το ζήτημα του κράτους και της πολιτικής εξουσίας είναι το κεντρικό ζήτημα κάθε επανάστασης, είναι μια ένδειξη πως για να είναι συνεπές το «κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης» οφείλει να απορρίψει τις θεωρίες που αντιπαραθέτουν το «κοινωνικό» και το «πολιτικό» και τα «κινήματα» στα «κόμματα» - οι οποίες όχι μόνο παρακάμπτουν το ζήτημα της εξουσίας και της ταξικής τους φύσης, αλλά και εκθειάζουν «εναλλακτικές λύσεις» ουτοπικές και αναρχίζουσες, της αυτορρύθμισης της «κοινωνίας των πολιτών» και της κατασκευής δικτυωμένων «χώρων εξουσίας» και «αντι-εξουσίας». Είναι κατανοητή φυσικά η γενική δυσαρέσκεια από το αστικοφιλελεύθερο αντιπροσωπευτικό σύστημα και η «απαξίωση της πολιτικής» που έχει εφαρμοστεί σε εναλλαγή από τα κόμματα της Δεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας. Χαιρετίζεται η αυξανόμενη προσδοκία για μια συμμετοχική δημοκρατία και η σημασία που δίνεται σε μια ξεκάθαρη παρέμβαση των πολιτών. Αλλά απορρίπτονται οι «νεοφιλελεύθερες» θέσεις, έντεχνα αντικομμουνιστικές, που αμφισβητούν (προσβάλλουν, ανταγωνίζονται) μια κεντρική θέση του μαρξισμού - λενινισμού και απομακρύνονται από το δρόμο της συνεπούς πάλης για την επαναστατική υπέρβαση του καπιταλισμού.

Δεν είναι ωστόσο να παραξενεύει ότι τέτοιες θέσεις συνοδεύονται συχνά από την υποτίμηση και ακόμα την άρνηση του ρόλου της εργατικής τάξης, των ταξικών της οργανώσεων (όπως τα συνδικάτα) και των Κομμουνιστικών Κομμάτων, που θεωρούνται από συγκεκριμένους «θεωρητικούς» ως ξεπερασμένοι αναχρονισμοί. Οπως αναχρονισμοί θα ήταν η ίδια η έννοια της κοινωνικής τάξης και της πάλης των τάξεων. Στην ύπαρξη κάποιου «ιστορικού υποκειμένου» στη σημερινή κατάσταση αυτό θα ήταν, όχι το προλεταριάτο (φυσικά το μοντέρνο προλεταριάτο) αλλά μια άμορφη μάζα «ατόμων», τα «πλήθη». Αυτή είναι μία από τις πιο «μοντέρνες» εκδόσεις των ιδεολογημάτων που, αρνούμενες τη βασική αντίθεση του καπιταλισμού (κεφάλαιο - εργασία) εφευρίσκουν περιοδικά τεχνητούς πρωταγωνιστές των προτσές αλλαγής.

Το ΠΚΦ και το «κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης» γενικά, είναι αξεχώριστο από μια πραγματικότητα που είναι ιδιαίτερα σημαντικά ενδεικτική, συνολικά για να υπογραμμιστεί πως η άσκηση της βιαιότατης δύναμης την οποία ο ιμπεριαλισμός υποβάλλει στον κόσμο (Βαλκάνια, Αφγανιστάν, Παλαιστίνη, προετοιμασίες για επίθεση στο Ιράκ και σε άλλες χώρες του «άξονα του κακού», ποινικοποίηση της αντίστασης στην καταπίεση και της απελευθερωτικής πάλης, απειλές για τη χρήση πυρηνικών όπλων κτλ.), δεν αποτελεί με ιστορικούς όρους, μια άσκηση δύναμης αλλά μια αδυναμία του μεγάλου κεφαλαίου και του συστήματός του.

Ο καπιταλισμός στο εδώλιο

Δέκα χρόνια μετά τη δραματική εξαφάνιση της ΕΣΣΔ και της βίαιης καμπάνιας γύρω από το «θάνατο του κομμουνισμού», δεν είναι ο κομμουνισμός αλλά ο νεοφιλελευθερισμός, και μαζί του ο καπιταλισμός που σήμερα κάθονται στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Υποσχέθηκαν περισσότερη ελευθερία, περισσότερη ειρήνη, περισσότερη ασφάλεια, περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη... και να λοιπόν το τεράστιο και ανυπόφορο δράμα που υπάρχει, το οποίο προκλήθηκε από την ένταση της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης, και συνολικά, από τη διαδικασία της «παγκοσμιοποίησης» που σήμερα συνενώνει αυξανόμενη αγανάκτηση ενάντια στις πολιτικές τους, τους διεθνείς τους θεσμούς, τις ΗΠΑ και τα άλλα κράτη που τις προωθούν και τις υποστηρίζουν.

Η κατάσταση είναι τέτοια που πρακτικά ήδη κανείς σήμερα δεν τολμά να υπερασπιστεί την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων, τέτοιος που είναι ο κόσμος. Μέχρι και το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα και ο ΟΟΣΑ αισθάνονται την υποχρέωση (πολλές φορές υπολογισμένη για να τροφοδοτεί φόβους, ελεημοσύνη, οίκτο και ψυχολογίες εξάρτησης) να απευθύνουν παρακλήσεις (προσευχές) για τα παιδιά που πεθαίνουν από πείνα κάθε μέρα, τους πληθυσμούς που ζουν στη φτώχεια και την πιο μαύρη μιζέρια, των εκατομμυρίων που θα μπορούσαν να σωθούν από αυτή ή την άλλη αρρώστια κτλ. Αλλά εάν είναι μεγάλη η σύγκληση στο χαρακτηρισμό της δραματικής κατάστασης του σύγχρονου κόσμου, την ίδια στιγμή κιόλας σχετικά με τις αιτίες μιας τέτοιας κατάστασης και όσον αφορά τις εναλλακτικές λύσεις που είναι ικανές να την υπερβούν, οι αποκλίσεις είναι τόσο βαθιές, όσο βαθιά διαφορετικές είναι οι ταξικές επιλογές. Και στο «κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης», όπως ήταν ιδιαίτερα ορατό στο ΠΚΦ του 2002 στο Πόρτο Αλέγκρε, διεξάγεται με τρόπο έμμεσο και άμεσο μια πάλη πολύ οξεία μεταξύ δύο θεμελιακών αντιλήψεων: αυτή εκείνων που κριτικάροντας τις πιο σοβαρές συνέπειες του νεοφιλελευθερισμού επιθυμούν να μπει μόνο ένα «κοινωνικό κερασάκι» στην τούρτα της καπιταλιστικής «παγκοσμιοποίησης», και εκείνων που θεωρούν ότι είναι δυνατόν να μπει τέλος στη δραματική κατάσταση της μιζέριας και της εκμετάλλευσης μόνο με βαθείς επαναστατικούς μετασχηματισμούς στην πορεία προς το σοσιαλισμό.

Αυτή είναι προφανώς και η θέση των Πορτογάλων κομμουνιστών, που είναι βαθιά δεσμευμένοι στην εμβάθυνση της δυναμικής του ΠΚΦ, ως σημείο συνάντησης, μέρος διαλόγου και εργαστηρίου για την κοινή δράση, τόσο στο πλαίσιο των διαφορετικών χωρών, όπως και στο διεθνές επίπεδο, ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό και για την αλληλεγγύη με τον παλαιστινιακό λαό και όλους τους λαούς που παλεύουν για την απελευθέρωσή τους. Με αυτό το πνεύμα το ΠΚΚ δε θα σταματήσει να δίνει την ενεργό του συμβολή για την ενίσχυση του «κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης» και την εμβάθυνση του αντικαπιταλιστικού χαρακτήρα του, συμμετέχοντας στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ(6), που προβλέπεται για τα τέλη του χρόνου αυτού στη Φλωρεντία και στο ΠΚΦ 2003, ξανά στο Πόρτο Αλέγκρε, στις αρχές του επόμενου χρόνου.

Σημειώσεις:

1. Το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ σύνελθε για πρώτη φορά στο Πόρτο Αλέγκρε το Γενάρη του 2001

2. 21 Ιούλη. Προβοκάτσιες του «μαύρου μπλοκ» και της αστυνομίας και βιαιότατη καταστολή με τη δολοφονία του νεολαίου Κάρλος Τζιουλιάνι και αστυνομική επίθεση στην έδρα του «Κοινωνικού Φόρουμ της Γένοβας» το οποίο οργάνωσε τη διαδήλωση. Κάτι παρόμοιο ήδη είχε συμβεί με τις διαδηλώσεις της Πράγας και του Γκέτεμποργκ. Στην ΕΕ εξελίσσονται διαδικασίες που αποβλέπουν στην ποινικοποίηση των κινητοποιήσεων.

*) = «ΚΟΜΕΠ» του ΠΚΚ

3. θα ήταν ένα σφάλμα να προσπαθήσει κανείς να απολυτοποιήσει και να επιβάλλει «μοντέλα» της «πάλης κατά της παγκοσμιοποίησης». Ωστόσο, η κινητοποίηση της Λισαβόνας, από τις μεγαλύτερες που έχουν γίνει μέχρι στιγμής και με έντονα σημαδεμένο ταξικό χαρακτήρα, αποσιωπήθηκε εντελώς στο διεθνές πεδίο και σπάνια τοποθετείται σε απολογισμούς δράσεων «ενάντια στην παγκοσμιοποίηση».

4. Πόρτο Αλέγκρε. 31 Γενάρη - 6 Φλεβάρη 2002. Σε αυτό συμμετείχαν γύρω στα 60.000 άτομα από 131 χώρες αντιπροσωπεύοντας περίπου 5.000 οργανώσεις διάφορων τύπων. Διάφορα στελέχη και ακτιβιστές του ΠΚΚ συμμετείχαν, είτε εκπροσωπώντας άμεσα το Κόμμα, είτε αντιπροσωπεύοντας θεσμούς και μαζικές οργανώσεις.

5. ALCA: Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου της Αμερικής.

6. Στο ΠΚΦ 2002 αποφασίστηκε να προωθηθούν «Φόρουμ» ηπειρωτικά και περιφερειακά και να πραγματοποιηθούν τα επόμενα ετήσια παγκόσμια φόρουμ σε Πόρτο Αλέγκρε, Ινδία και Αφρική αντίστοιχα.


Του Αλμπάνο Νούνες μέλους της Γραμματείας του Πορτογαλικού ΚΚ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ