«Στο πόδι» βρίσκονται χιλιάδες εργαζόμενοι στους δήμους, παλεύοντας για το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή δουλιά, ενάντια στις χιλιάδες απολύσεις συμβασιούχων, οι οποίες - όπως αποτυπώθηκε φανερά και στην απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αλλά και στην κυβερνητική τοποθέτηση - έχουν ήδη δρομολογηθεί, ανεξάρτητα από τους ελιγμούς στους οποίους προχωρά τις τελευταίες μέρες η κυβέρνηση, επιχειρώντας να εκτονώσει τις κινητοποιήσεις των συμβασιούχων και να διαχειριστεί το τεράστιο πρόβλημα που θα δημιουργήσει η απόλυσή τους στην καθαριότητα των δήμων.

Εξαπάτηση - ομηρία - απόλυση - ανεργία... Αυτή είναι η πορεία της κυβερνητικής πολιτικής και στην περίπτωση των συμβασιούχων στην καθαριότητα των δήμων, η πολιτική που ακολούθησε και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ τα 2,5 τελευταία χρόνια. Το ίδιο έργο παίζεται ξανά και ξανά εδώ και χρόνια από όλες τις κυβερνήσεις του κεφαλαίου, που μέσα στη συνολικότερη πολιτική ενίσχυσης των «ευέλικτων» εργασιακών σχέσεων, της δουλειάς - λάστιχο, διαιωνίζουν ένα απάνθρωπο καθεστώς ομηρίας, δημιουργούν στρατιές συμβασιούχων ανακυκλώνοντας ανέργους, τις μεγαλώνουν και τις μικραίνουν σύμφωνα με τις ανάγκες του κράτους και του κεφαλαίου, που αυτό υπηρετεί. Τούς αξιοποιούν ως «δούρειο ίππο» για να χτυπήσουν εργασιακά δικαιώματα, τους αναγκάζουν να δουλεύουν σε δύσκολες συνθήκες, με μισθούς πείνας και εξαντλητικά ωράρια εργασίας.

Την ίδια ώρα, δεν διστάζουν να τους εξαπατούν, να τους εμπαίζουν ακόμα και σήμερα, υποσχόμενοι «λύσεις», ενώ τους πετούν στο δρόμο. Ο,τι δηλαδή έκανε ο πρωθυπουργός, όταν στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο διατεινόταν πως «πρέπει να βρεθεί η βέλτιστη λύση, ώστε να σταματήσει αυτή η απαράδεκτη συνθήκη ομηρίας για χιλιάδες εργαζόμενους που καλύπτουν πάγιες ανάγκες...». Ο,τι έκανε και ο υπουργός Εσωτερικών μετά από έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου το βράδυ της Παρασκευής, όταν έκανε λόγο για κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης τη Δευτέρα στη Βουλή για διαγωνισμό πρόσληψης μόνιμου προσωπικού, καθώς και για νέα ολιγόμηνη σύμβαση για τους σημερινούς εργαζόμενους, μέχρι την ανακοίνωση των επιτυχόντων του διαγωνισμού, σπεύδοντας μάλιστα να δηλώσει ότι... «δεν υπάρχει κανένας λόγος να συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις»!

Στην πραγματικότητα βέβαια, τίποτα από τα παραπάνω δεν απαντά στην ανάγκη των συμβασιούχων για μόνιμη δουλειά με πλήρη δικαιώματα, ούτε στην ανάγκη των λαϊκών οικογενειών για δωρεάν, υψηλού επιπέδου υπηρεσίες καθαριότητας (είναι χαρακτηριστικό ως προς αυτό ότι η κυβέρνηση μιλά για 2.500 προσλήψεις όταν δρομολογεί την απόλυση - ακόμα και με τους δικούς της υπολογισμούς - 6.500 συμβασιούχων...).

«Η λύση πρέπει να σέβεται το Σύνταγμα, τους νόμους» επαναλαμβάνουν όλες τις τελευταίες μέρες ο αρμόδιος υπουργός και τα κυβερνητικά στελέχη, επιδιώκοντας για μια ακόμα φορά να μαντρώσουν τους εργαζόμενους, τα δικαιώματα και τις διεκδικήσεις τους μέσα στους νόμους και τις Οδηγίες της ΕΕ και του αστικού κράτους, μέσα στο πλαίσιο δηλαδή που θωρακίζει και επεκτείνει την «ευελιξία» στην αγορά εργασίας, τη συνεχή «ανακύκλωση» ενός μεγάλου μέρους του εργατικού δυναμικού.

Μόνο που οι σημερινές εξελίξεις, η δρομολογούμενη απόλυση χιλιάδων εργαζομένων, το γεγονός ότι πολλοί απ' αυτούς μένουν απλήρωτοι για μήνες, είναι ακριβώς το αποτέλεσμα της εφαρμογής και από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ των ίδιων αντεργατικών νόμων που δεν κατάργησε, παρά τις κάλπικες υποσχέσεις που μοίραζε για μονιμοποίηση των συμβασιούχων εντός αυτού του πλαισίου, που κατοχυρώνει το βάθεμα της εκμετάλλευσης.

Αντίθετα από ό,τι ισχυρίζονται σήμερα ορισμένοι, το αντεργατικό αυτό νομικό πλαίσιο δεν εμφανίστηκε ξαφνικά την περίοδο των μνημονίων, αλλά έχει τη ρίζα του στα χρόνια της «καπιταλιστικής άνθησης».

Συγκεκριμένα:

-- Μήπως δεν είναι γνωστό ότι η μερική απασχόληση στον ευρύτερο δημόσιο τομέα έχει πίσω της 20 σχεδόν χρόνια προϊστορίας (νόμος 2639/1998);

-- Μήπως τα Προεδρικά Διατάγματα 81 του 2003 και 164 του 2004 στην ουσία δεν εμπέδωναν τον θεσμό των συμβασιούχων, ως συστατικό στοιχείο των εργασιακών σχέσεων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα;

-- Να ξεχάσουμε ότι με τον νόμο 3429/2005, επίσης πριν την κρίση και τα μνημόνια, με μια σειρά νομοθετήματα επιτρεπόταν η χρήση εργολαβιών στον δημόσιο τομέα;

-- Μήπως ο ίδιος νόμος δεν άνοιγε τον δρόμο για την χρήση «stage» στον δημόσιο τομέα, μέσα από τα οποία, με το πρόσχημα της «μαθητείας», χιλιάδες νέοι επιστήμονες γίνονταν αντικείμενο εκμετάλλευσης από το αστικό κράτος, υποκαθιστώντας μάλιστα θέσεις κανονικής εργασίας;

Ολα αυτά είναι γνωστά. Οπως γνωστό είναι και το παιχνίδι του ΣΥΡΙΖΑ (τότε Συνασπισμού) για την αξιοποίηση της Οδηγίας της ΕΕ από τους συμβασιούχους, που δήθεν θα τους εξασφάλιζε σταθερή και μόνιμη εργασία, όταν η Οδηγία αυτή πετύχαινε ακριβώς το αντίθετο. Την εμπέδωση και διαιώνιση και στο Δημόσιο της μεγαλύτερης δυνατής «ευελιξίας» στην εργασία. Γνωστό είναι επίσης και το γεγονός ότι το Σύνταγμα που επικαλείται σήμερα η κυβέρνηση ως εμπόδιο, είναι αυτό που είχε ψηφίσει το 2001 ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ μαζί με την ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ.

Και βέβαια η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ στο έργο που προωθεί σήμερα δεν είναι μόνη. Εχει συνεπείς συμπαραστάτες δίπλα της τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, όλα τα αστικά κόμματα, όπως και τη συντριπτική πλειοψηφία των δημοτικών αρχών, που ασπάζονται αυτή την αντεργατική στρατηγική της ΕΕ και του κεφαλαίου, που αντιμετωπίζουν τους εργάτες στους δήμους ως «ανακυκλώσιμο υλικό». Δημοτικές αρχές που, πέραν της εκλογικής εκμετάλλευσης, προτιμούν να έχουν απέναντί τους όχι εργαζόμενους με σταθερή θέση εργασίας και κατοχυρωμένα δικαιώματα, αλλά ανθρώπους ευάλωτους, που δεν θα τολμούν να διεκδικούν, αλλά που κάτω από το βάρος της ανάγκης για το μεροκάματο και της ανασφάλειας, θα «συμμορφώνονται» με τις εργοδοτικές αυθαιρεσίες. Το γεγονός ότι σε αυτές ακριβώς τις υπηρεσίες των δήμων συμβαίνουν συχνά εργατικά «ατυχήματα», λείπουν σε πολλές περιπτώσεις τα μέσα ατομικής προστασίας, οι γιατροί και οι τεχνικοί ασφάλειας, δεν είναι άσχετο και με το καθεστώς εργασίας στο οποίο εργάζονται οι συμβασιούχοι. Εξάλλου, η προσωρινότητα της εργασιακής σχέσης, η παροδικότητα της απασχόλησης, η έλλειψη εργασιακής πολύχρονης εμπειρίας, και μάλιστα σε ένα εκ των πραγμάτων ανθυγιεινό και επικίνδυνο αντικείμενο εργασίας, είναι μια επιπλέον αντικειμενική αιτία αυτής της κατάστασης.

Ετσι, οι εξελίξεις της τελευταίας βδομάδας δεν είναι «κεραυνός εν αιθρία». Σε ό,τι αφορά μάλιστα τον τομέα της καθαριότητας αλλά και άλλες υπηρεσίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, πίσω από τα προσχήματα και τους έωλους ισχυρισμούς βρίσκεται ένας μακρόπνοος στρατηγικός σχεδιασμός για την παραπέρα ιδιωτικοποίησή τους.

Ειδικά ο χώρος της καθαριότητας και η διαχείριση των απορριμάτων αποτελεί πολλά υποσχόμενο κλάδο «επενδύσεων» για μονοπωλιακούς ομίλους (βλ. αναλυτικό ρεπορτάζ σήμερα στον «Ριζοσπάστη», σελ. 22). Πολλοί είναι αυτοί που καραδοκούν για να απλώσουν τα χέρια τους, αφού στην προκειμένη περίπτωση «τα σκουπίδια είναι θησαυρός». Αυτό που σήμερα εμφανίζεται ως «γόρδιος δεσμός» στη σχέση εργασίας των συμβασιούχων, είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να προωθηθούν σχέδια ιδιωτικοποίησης. Και δεν είναι επίσης τυχαίο ότι πολλά ΜΜΕ, κατά την προσφιλή μέθοδό τους, έσπευσαν να «ζουμάρουν» στους «όγκους σκουπιδιών» στην Αθήνα, να συνδέσουν το ζήτημα με την τουριστική σεζόν και να περάσουν το «μήνυμα» για την ανάγκη της ιδιωτικοποίησης. Αλλωστε, σε αυτή την κατεύθυνση ήδη κινούνται πιο ανοιχτά συγκεκριμένοι δήμαρχοι.

Ενας απ' αυτούς, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρης, την παραμονή της απεργίας των συμβασιούχων δήλωνε χαρακτηριστικά πως «κάποια στιγμή η καθαριότητα, όπως και πολλές άλλες υπηρεσίες, μπορούν να εξυπηρετηθούν καλύτερα από τον ιδιωτικό τομέα». Αυτό που δεν λέει βέβαια είναι γιατί οι ιδιώτες θα εξασφαλίσουν «καλύτερη εξυπηρέτηση» και πόσο αυτό θα στοιχίζει μακροπρόθεσμα στους εργαζόμενους και τα λαϊκά νοικοκυριά (έστω κι αν προσωρινά, σε μια πρώτη φάση, πιθανώς εμφανίσουν ότι η επιβάρυνση είναι μικρότερη), αφού κριτήριο της «εξυπηρέτησης» θα είναι πάντα η κερδοφορία τους.

Ολες αυτές οι εξελίξεις φέρνουν το αποτύπωμα και των γνωστών πλειοψηφιών στο συνδικαλιστικό κίνημα του χώρου, στην ΠΟΕ - ΟΤΑ, οι οποίες παρότι εμφανίστηκαν τις τελευταίες μέρες να ανεβαίνουν «στα κάγκελα», ποτέ δεν στήριξαν πραγματικά του συμβασιούχους. Και μόνο το γεγονός ότι μόλις το περασμένο Σαββατοκύριακο και κάτω από την πίεση του αγώνα των συμβασιούχων και των ταξικών δυνάμεων υιοθέτησαν για πρώτη φορά το αίτημα για άμεση μετατροπή όλων των συμβάσεων από ορισμένου σε αορίστου χρόνου, όπως και το γεγονός ότι η ΠΟΕ - ΟΤΑ δεν επιτρέπει την εγγραφή των συμβασιούχων στα σωματεία - μέλη της, παρά και ενάντια στις επίμονες προσπάθειες των δυνάμεων του ΠΑΜΕ, είναι ενδεικτικά του «ενδιαφέροντός» της για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους.

Διότι, το να αρνούνται το Συνδικάτο και η Ομοσπονδία να εντάξουν στις γραμμές τους, και άρα να προστατεύσουν συλλογικά, εκείνους τους εργαζόμενους που είναι οι πιο ευάλωτοι και έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη από τη συλλογική προστασία της οργανωμένης δράσης, δεν είναι μόνο διασπαστικό, δεν στέκεται μόνο εμπόδιο στην ταξική αλληλεγγύη, είναι ταυτόχρονα και η μεγαλύτερη βοήθεια σε αυτούς που επιδιώκουν τη διαιώνιση της ομηρίας των συμβασιούχων στους ΟΤΑ και την ιδιωτικοποίηση της καθαριότητας, που υποτίθεται ότι η ΠΟΕ - ΟΤΑ αντιμάχεται.