ΜΟΣΧΑ - ΚΙΕΒΟ.--

Διάταγμα που επιτρέπει στους κατοίκους των θυλάκων που ελέγχουν οι πολιτοφυλακές στην Ανατολική Ουκρανία (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ, που αυτοαποκαλούνται Λαϊκές Δημοκρατίες) να αποκτήσουν εύκολα ρωσική υπηκοότητα υπέγραψε ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν.

Συγκεκριμένα, έχουν το δικαίωμα να υποβάλλουν αίτηση για ρωσική υπηκοότητα με απλοποιημένη διαδικασία που δεν θα ξεπερνά τους τρεις μήνες, αναφέρει το διάταγμα, με υποτιθέμενο στόχο «να προστατευτούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες». Ο σχετικός νόμος τέθηκε σε ισχύ στις 29 Μάρτη 2019, δηλαδή μόλις δυο μέρες πριν από τον α' γύρο των προεδρικών εκλογών στην Ουκρανία, που αναμενόταν να σηματοδοτήσουν «αλλαγή σκυτάλης» στην προεδρία της χώρας, αλλά και ενδεχόμενες εξελίξεις στη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία.

«Η παράνομη έκδοση διαβατηρίων όπως στο σενάριο της Νότιας Οσετίας και της Υπερδνειστερίας (σ.σ. θύλακες αντίστοιχα σε Γεωργία και Μολδαβία που ελέγχονται από τη Ρωσία) είναι μια προσπάθεια να νομιμοποιηθεί η στρατιωτική παρουσία της Ρωσίας στην κατεχόμενη περιοχή του Ντονμπάς» ή και «να προσαρτηθεί το Ντονμπάς», δήλωσε ο απερχόμενος Ουκρανός Πρόεδρος, Πέτρο Ποροσένκο. Ο νέος Ουκρανός Πρόεδρος, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, που αναλαμβάνει καθήκοντα στις 31 Μάη, δήλωσε ότι αυτή η ενέργεια «δείχνει ότι η Ρωσία διεξάγει πόλεμο στην Ουκρανία» και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να παρέμβει οξύνοντας τις κυρώσεις.

Η Ουκρανία ζητά να συζητηθεί το θέμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στον ΟΑΣΕ και την ΕΕ. «Αυτό το αυταρχικό βήμα έρχεται σε αντίθεση με τις συμφωνίες του Μινσκ που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ουκρανίας στον ΟΗΕ, Βολοντιμίρ Γιελτσένκο. Επίσης, οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν την κίνηση του Πούτιν «παράλογη» και «αποσταθεροποιητική».

Ο Ζελένσκι έχει μιλήσει για «προσωρινή απώλεια αυτών των ουκρανικών εδαφών» στην περιοχή του Ντονμπάς αλλά και για «άμεσες συνομιλίες» με τον Ρώσο Πρόεδρο. Μέχρι τώρα, οι συνομιλίες των δύο πλευρών γίνονταν στο πλαίσιο του «σχήματος της Νορμανδίας», με τη συμμετοχή της Γερμανίας και της Γαλλίας. Ωστόσο, ο νέος Πρόεδρος φαίνεται να επιδιώκει αναβάθμιση του ρόλου των ΗΠΑ και της Μ. Βρετανίας στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Χτες ο σύμβουλος του Ζελένσκι για θέματα ασφάλειας και άμυνας, Ιβάν Απάρσιν, επανέφερε το ζήτημα αυτό. «Δεν θα συνιστούσα στον Πρόεδρο (Ζελένσκι) να συναντηθεί κατ' ιδίαν με τον Πούτιν», αλλά οι συνομιλίες να «περιλαμβάνουν εκπροσώπους των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου». Ο ίδιος απέκλεισε το ενδεχόμενο για διαπραγματεύσεις με τις αυτόνομες «Λαϊκές Δημοκρατίες» Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ.

Στο μεταξύ, Ουκρανός βουλευτής δήλωσε χτες ότι ετοιμάζει νομοσχέδιο το οποίο θα μειώνει τις αρμοδιότητες του Ουκρανού Προέδρου, αν και εκτίμησε ότι ενδεχομένως δεν θα εγκριθεί. Επίσης, στην Ουκρανία βρίσκεται σε εξέλιξη συζήτηση για το εάν ο νέος Πρόεδρος θα διαλύσει το Κοινοβούλιο νωρίτερα από τις προγραμματισμένες για το φθινόπωρο εκλογές.

ΒΕΡΟΛΙΝΟ - ΜΟΣΧΑ.--

Την αντίθεσή του στον ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου «Nord Stream 2» εξέφρασε ο Γερμανός επικεφαλής των Ευρωπαίων Συντηρητικών και υποψήφιος πρόεδρος της Κομισιόν, Μάνφρεντ Βέμπερ (Χριστιανοκοινωνιστής - CSU), λέγοντας πως αν εκλεγεί πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα προσπαθήσει να σταματήσει το έργο που θα καταλήγει στη Βόρεια Γερμανία και το υπερασπίζεται η γερμανική κυβέρνηση, παρά τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της ΕΕ (κυρίως από την Πολωνία κ.ά.) και από τις ΗΠΑ.

«Είμαι εναντίον αυτού του σχεδίου. Ενισχύει την εξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό αέριο αντί να τη μειώνει», δήλωσε προχτές ο Βέμπερ στην πολωνική εφημερίδα «Polska Times». «Ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα χρησιμοποιήσω όλα τα νομικά εργαλεία - για παράδειγμα την Οδηγία που μόλις ψηφίστηκε - ώστε να εξετάσουμε όλα τα μέσα για να σταματήσουμε τον "Nord Stream 2"».

Ο αγωγός «Nord Stream 2» - που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2019 - είναι ένα «καθαρά επιχειρηματικό σχέδιο», δήλωσε η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομίας. Τον αγωγό θα διαχειρίζεται η ρωσική «Gazprom», αλλά στην κατασκευή του συμμετέχουν και ευρωπαϊκοί όμιλοι, οι γερμανικοί «Wintershall» και «Uniper», η «Shell», η γαλλική «Engie» και η αυστριακή OMV.

Γερμανικά ΜΜΕ κάνουν λόγο για προσπάθεια ψηφοθηρίας από τον Μ. Βέμπερ στην Πολωνία, που εναντιώνεται έντονα στο νέο ρωσικό αγωγό. Η ΕΕ όντως ενέκρινε μια αναθεώρηση της Οδηγίας για τους αγωγούς, ώστε όλοι οι αγωγοί από «τρίτες χώρες», όπως ο «Nord Stream 2», να τηρούν τους κανόνες που ισχύουν για τους αγωγούς εντός της ΕΕ. Ωστόσο, η Γερμανία - μετά και από παζάρια με τη γαλλική κυβέρνηση - κατάφερε να μετριάσει σε σημαντικό βαθμό τις τροπολογίες αυτές. Ετσι, οι χώρες της ΕΕ, στις οποίες θα καταλήγουν οι αγωγοί από «τρίτες χώρες», θα αποφασίζουν για ενδεχόμενες «εξαιρέσεις» από τους ευρωπαϊκούς κανόνες, στην προκειμένη περίπτωση η Γερμανία.

ΛΟΝΔΙΝΟ.--

Τη διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος έως τον Μάη του 2021 με στόχο την αποχώρηση της Σκοτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο και την ανεξαρτησία, εφόσον τελικά επιτευχθεί η έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ, απαίτησε χτες η Σκοτσέζα πρωθυπουργός, Νίκολα Στάρτζεον. Μιλώντας στη Βουλή της Σκοτίας, η Στάρτζεον τόνισε πως «είναι σημαντικό να διδαχτεί κάποιος από το μάθημα του Βrexit». Διευκρίνισε πως είναι «ανοικτή» σε άλλες προτάσεις και ιδέες, προκειμένου να εξασφαλιστούν τα συμφέροντα της Σκοτίας στην ΕΕ.

Ανέφερε ότι η κυβέρνησή της θα δρομολογήσει σχετικό νομοσχέδιο πριν από το τέλος του χρόνου, που δεν θα χρειάζεται την έγκριση της βρετανικής κυβέρνησης και θα θέτει τους όρους και τις βασικές αρχές. Διαπίστωσε, επιπλέον, πως το κεντρικό σύστημα εκτελεστικής εξουσίας στο Ουέστμινστερ (όπου στεγάζεται το βρετανικό Κοινοβούλιο) «δεν υπηρετεί τα συμφέροντα της Σκοτίας», χαρακτηρίζοντας «εντελώς ανεπαρκή τη διευθέτηση της αποκεντρωμένης διοίκησης με την τρέχουσα μορφή της». Υποστήριξε πως σε περίπτωση που αλλάξει η ηγεσία των Συντηρητικών και γίνει αρχηγός του κόμματος και νέος πρωθυπουργός στη Βρετανία ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον, «οι αρνητικές συνέπειες για τη Σκοτία θα γίνουν ακόμη χειρότερες». Ανέφερε δε στην περίπτωση αυτή το ενδεχόμενο αποχώρησης των Σκοτσέζων Συντηρητικών από το κυβερνών κόμμα στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Λίγες ώρες αργότερα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στο Λονδίνο απέρριψε το αίτημα της Ν. Στάρτζεον, τονίζοντας ότι δεν μπορεί να διεξαχθεί δημοψήφισμα χωρίς τη στήριξη της βρετανικής κυβέρνησης, επικαλούμενος το Σύνταγμα και τις «δεσμεύσεις» όλων των κομμάτων που συμμετείχαν σε αρμόδια διακομματική επιτροπή.

Τον Σεπτέμβρη του 2014 είχε διεξαχθεί δημοψήφισμα με θέμα την ανεξαρτησία της Σκοτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο, δύο περίπου χρόνια πριν τεθεί ζήτημα αποχώρησης της χώρας από την ΕΕ. Το 55,3% των ψηφοφόρων είχε απορρίψει το ενδεχόμενο αποχώρησης από το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ σύμφωνο ήταν το 44,7% των ψηφισάντων.