ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 25 Δεκέμβρη 2008
Σελ. /28
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
Μέτρα στήριξης του μονοπωλιακού κεφαλαίου

Είναι ολοφάνερο ότι η άρχουσα τάξη και οι κυβερνήσεις που εκπροσωπούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου, εκμεταλλεύονται τα δεδομένα που προκαλεί η οικονομική κρίση, αφενός για να προσφέρουν νέα κεφάλαια στην ολιγαρχία, αφετέρου για να επιταχύνουν τα αντιδραστικά - αντιλαϊκά μέτρα

Από το προηγούμενο καλοκαίρι, η οικονομική κρίση άρχισε να γίνεται αισθητή στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των κυβερνήσεων, ήταν να λάβουν ταχύτατα μέτρα στήριξης των ευρωπαϊκών μονοπωλίων. Πρώτα των τραπεζικών ομίλων, όπου το σύνολο των κρατών - μελών διέθεσαν το ιλιγγιώδες ποσό των 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ - για την Ελλάδα το αντίστοιχο ποσό ανήλθε στα 28 δισ. ευρώ - ενώ ακολούθησε ένα δεύτερο πακέτο μέτρων στήριξης της «πραγματικής οικονομίας», ύψους 200 δισ. ευρώ. Το δεύτερο αυτό πακέτο μέτρων εγκρίθηκε στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής στις 11 - 12 Δεκέμβρη, αφού χρειάστηκε να ξεπεραστούν οι διαφωνίες της γερμανικής κυβέρνησης, η οποία αρχικά είχε εκφράσει έντονες επιφυλάξεις.

Η στήριξη μάλιστα αυτή των ευρωπαϊκών μονοπωλίων έγινε με την παράκαμψη των αυστηρών πλαισίων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, καθώς η διοχέτευση προς τις μεγάλες επιχειρήσεις, τόσο κολοσσιαίων ποσών, αντικειμενικά θα οδηγούσε σε εκτόξευση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων σε επίπεδα υψηλότερα του 3% του ΑΕΠ που αποτελεί και το επιτρεπτό όριο ελλείμματος. Στην προκειμένη περίπτωση η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία απλώς βάφτισε το κρέας ψάρι. Βγάλανε στο πόδι μια απόφαση «ελαστικής» ερμηνείας του Σύμφωνου, σύμφωνα με την οποία οι κρατικές ενισχύσεις προς τις τράπεζες δε θα υπολογίζονται στο έλλειμμα, αλλά μόνο στο χρέος κάθε χώρας...

Και όμως στο παρελθόν, χώρες, όπως η Πορτογαλία και η Ελλάδα - με την ευθύνη βέβαια των κυβερνήσεών τους - εξαναγκάστηκαν να εφαρμόσουν σκληρά προγράμματα λιτότητας, ακριβώς για το λόγο ότι είχαν εμφανίσει δημοσιονομικά ελλείμματα, υψηλότερα από το επίπεδο αναφοράς του 3%. Το 2002 ήταν η κυβέρνηση Μπαρόζο - είχε διαδεχτεί την προηγούμενη σοσιαλιστική κυβέρνηση - η οποία προχώρησε σε δημοσιονομική απογραφή, για να ακολουθήσει το 2004 η ελληνική κυβέρνηση με τη γνωστή περιπέτεια της ελληνικής δημοσιονομικής απογραφής, η οποία μας ταλαιπώρησε για δύο και πλέον χρόνια.

Τα επισημαίνουμε όλα αυτά, για να καταφανεί και με αυτόν τον τρόπο, ότι ολόκληρος ο μηχανισμός της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα και τα σταθμά του μονοπωλιακού κεφαλαίου και ότι αυτά που ισχύουν για τους εργαζομένους - εφαρμογή προγραμμάτων λιτότητας με τη δικαιολογία του περιορισμού των δημοσιονομικών ελλειμμάτων - δεν ισχύουν και για τα ευρωπαϊκά μονοπώλια. Και όχι μόνο αυτό. Ενώ επί δεκαετίες τώρα, ιδιωτικοποιούν επιχειρήσεις, με τον ισχυρισμό ότι είναι ζημιογόνες και ότι η περαιτέρω διατήρησή τους θα επιβαρύνει τους φορολογούμενους, στην προκειμένη περίπτωση έθεσαν τους κρατικούς προϋπολογισμούς στην υπηρεσία των ευρωπαϊκών μονοπωλίων. Εχει επισημανθεί και από αστούς οικονομολόγους ότι οι παρεμβάσεις τόσο της αμερικανικής κυβέρνησης, όσο και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, είχαν σαν αποτέλεσμα να μεταφέρουν τις τεράστιες ζημίες των τραπεζικών ομίλων και άλλων επιχειρήσεων, στις πλάτες των εργαζομένων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Προς το παρόν, οι λαϊκές μάζες παρακολουθούν τις εξελίξεις αυτές, την τεράστια αυτή ληστεία που συντελείται απροκάλυπτα μπροστά στα μάτια τους, χωρίς να προβάλλουν τις αναγκαίες αντιστάσεις. Ας όψονται τα ρεφορμιστικά συνδικάτα σε Ευρώπη και Αμερική, τα οποία κινούμενα επί δεκαετίες στη γραμμή της ταξικής συνεργασίας, όχι μόνο δεν πήραν πρωτοβουλίες σε αγωνιστική κατεύθυνση, αλλά αντίθετα συναινούν στη λήψη όλων εκείνων των μέτρων που μεταφέρουν τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης στα λαϊκά στρώματα (υιοθέτηση εκβιαστικών διλημμάτων της εργοδοσίας για εκ περιτροπής εργάσιμη βδομάδα με μείωση αποδοχών, θέση την οποία διατύπωσε πρόσφατα και στη χώρας μας ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ).

Δισεκατομμύρια για το κεφάλαιο

Στην ίδια πεπατημένη με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η ελληνική κυβέρνηση προώθησε με γρήγορους ρυθμούς το πακέτο στήριξης των ελληνικών τραπεζών, ύψους 28 δισ. ευρώ - ίσο με το 11,5% του ΑΕΠ του 2008 - παρά το γεγονός ότι προς τα έξω ισχυρίζονταν και ισχυρίζονται ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι ισχυρές και υγιείς, θωρακισμένες από τη χρηματοπιστωτική κρίση... Και όμως, σε περίοδο οξύτατης δημοσιονομικής κρίσης, η κυβέρνηση της ΝΔ έσπευσε να προσφέρει στους τραπεζικούς ομίλους κρατική στήριξη 28 δισ. ευρώ, κάτι που είναι πρωτοφανές για τη μεταπολεμική ιστορία της χώρας. Πρόβαλαν μάλιστα τον απίθανο ισχυρισμό ότι τα χρήματα αυτά, δε θα πάνε στις τράπεζες, αλλά θα χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη της απασχόλησης, των δανειοληπτών, των μικρών επιχειρήσεων... Μάταιος ο κόπος. Οπως προκύπτει και από τις έρευνες των δημοσκοπήσεων, η ΝΔ έχει πάρει την κατιούσα, για να αποδειχτεί ότι ο κόσμος δεν τρώει κουτόχορτο. Και πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι από τα 28 δισ. ευρώ, τα 13 (τα 5 δισ. αφορούν τη συμμετοχή του κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών και τα 8 δισ. θα δοθούν στις τράπεζες για την ενίσχυση της ρευστότητας) θα εξαναγκαστεί το ελληνικό δημόσιο να τα δανειστεί από τη διεθνή αγορά, σε μια περίοδο κατά την οποία οι όροι δανεισμού έχουν επιδεινωθεί. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι αν σήμερα το ελληνικό δημόσιο εκδώσει ομολογιακό δάνειο, θα εξαναγκαστεί να πληρώσει επιτόκιο υψηλότερο από δύο και πλέον μονάδες, σε σχέση με τους όρους δανεισμού του γερμανικού δημοσίου. Παρ' όλα αυτά, η κυβέρνηση της ΝΔ λειτούργησε με ταξική συνέπεια. «Ξέχασε» τα χάλια του προϋπολογισμού, «ξέχασε» ότι το δημόσιο χρέος της χώρας έχει ξεπεράσει τα 260 δισ. ευρώ και προσφέρει κρατική ρευστότητα στις τράπεζες, παρά τους επαχθέστατους όρους δανεισμού από τη διεθνή αγορά. Αντίθετα, όταν πρόκειται για εργατικές διεκδικήσεις, τότε θυμούνται τα όρια και τις αντοχές της οικονομίας και το ...δυσβάσταχτο δημόσιο χρέος που τους κληρονόμησαν οι κυβερνήσεις του παρελθόντος. Η υποκρισία στο απόγειό της.

Οι καπιταλιστικές οικονομίες, από το 2007, βρέθηκαν αντιμέτωπες με μια οικονομική κρίση, που αρχικά εκφράστηκε με τη χρηματοπιστωτική κρίση στις ΗΠΑ, ωστόσο, όπως αποκαλύπτεται σήμερα, αυτό δεν ήταν παρά ο προάγγελος της οικονομικής κρίσης την οποία βιώνει σήμερα η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία. Το βάθος και η έκταση της κρίσης είναι ζητήματα που μένει να εκτιμηθούν, ωστόσο το βέβαιο είναι ότι οι κυβερνήσεις - εκπρόσωποι των συμφερόντων του κεφαλαίου μεταφέρουν τις συνέπειες της πολύπλευρης αυτής κρίσης στις πλάτες των εργαζομένων. Η απροκάλυπτη ληστεία που διέπραξαν, μέσω της μεταφοράς τεράστιων κεφαλαίων από τους κρατικούς προϋπολογισμούς στους μετόχους των κλυδωνιζόμενων τραπεζών και άλλων «ευαγών» ιδρυμάτων, ήταν η αρχή. Στην περίπτωση της δικής μας χώρας, είναι ενδεικτικό ότι η κυβέρνηση, πριν καν ξεσπάσει η κρίση, έσπευσε να αξιοποιήσει την έλευσή της για να δηλώσει ότι η οικονομική κρίση είναι... ευκαιρία για την επιτάχυνση των αντιδραστικών, αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη μεγάλη μάζα των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων.

Ψίχουλα - πρόκληση για τους φτωχούς

Η κυβέρνηση της ΝΔ, εφαρμόζοντας τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, διαίρεσης της εργατικής τάξης, στους «προνομιούχους» που έχουν δουλειά και ένα κομμάτι ψωμί και στους εξαθλιωμένους, τους οποίους εκβάλλει και εκτοπίζει η ίδια η διαδικασία της κεφαλαιοκρατικής συσσώρευσης, ανακοίνωσε κάποια ψιχία μέτρων γι' αυτούς ...που έχουν πραγματική ανάγκη. Ετσι, αφού το βασάνισαν πολύ - ακόμα το περιβόητο ταμείο κατά της φτώχειας είναι ένα ταμείο φάντασμα - ο πρωθυπουργός στις 5 Δεκέμβρη ανακοίνωσε στη Βουλή μέτρα «προστασίας των αδυνάτων». Στην ουσία, πρόκειται για φιλοδωρήματα. Ετσι του συνταξιούχοι του ΟΓΑ και οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ θα λάβουν επίδομα θέρμανσης, ανάλογα με την περιοχή που διαμένουν, το οποίο κυμαίνεται από 100 - 150 και 200 ευρώ. Η χορήγηση έκτακτου επιδόματος στεγαστικού δανείου 500 ευρώ και σε δύο δόσεις - μία το Γενάρη και μία τον Ιούνη - στους δικαιούχους του ΕΚΑΣ και στους επιδοτούμενους άνεργους του ΟΑΕΔ, για στεγαστικά δάνεια που έχουν συναφθεί πριν από το 2009. Στο πλαίσιο των αποκαλούμενων ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, ανακοίνωσε επίσης προγράμματα εξειδίκευσης και κατάρτισης ανέργων, μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επίδομα απασχόλησης κλπ. Μέτρα, τα οποία ενισχύουν με ζεστό χρήμα την εργοδοσία, ενώ κινούνται στην κατεύθυνση της διάλυσης των εργασιακών σχέσεων.


Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ