ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 24 Μάη 2017
Σελ. /24
Χρέος μας είναι να σταθούμε πλάι στο λαό μας και στην ανάγκη να τον οδηγήσουμε...

Αποσπάσματα από τις παρεμβάσεις στην εκδήλωση της ΤΟ Εκπαιδευτικών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ για την Ρόζα Ιμβριώτη

Η Ρ. Κιαγιά μίλησε για το Πρότυπο Ειδικό Σχολείο Αθηνών
Η Ρ. Κιαγιά μίλησε για το Πρότυπο Ειδικό Σχολείο Αθηνών
Με τις καλύτερες εντυπώσεις έμεινε το πολυπληθές κοινό της εκδήλωσης που διοργάνωσε η Τομεακή Οργάνωση Εκπαιδευτικών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ το περασμένο Σάββατο στον Περισσό, αφιερωμένη στην κομμουνίστρια παιδαγωγό Ρόζα Ιμβριώτη.

Κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που σημειώνοντας ότι «η πρωτοπόρα σκέψη ανθίζει στον αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης», τόνισε πλευρές της στάσης και του έργου της Ρόζας Ιμβριώτη, όπως τη θέση που πήρε στον Εκπαιδευτικό Ομιλο αναφορικά με τη διαπάλη για τη σχέση του σχολείου με τις κοινωνικές τάξεις, τη στάση της στις διώξεις που υπέστη, την αταλάντευτη πορεία της στο ΚΚΕ μέχρι το τέλος της ζωής της. (Ολόκληρη η ομιλία του Ν. Σοφιανού θα δημοσιευτεί στον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη»).

Καλοφροντισμένο ήταν και το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, όπου η μουσική εναλλασσόταν με ένα βίντεο που έφτιαξε η ΤΟ Εκπαιδευτικών και προβλήθηκε σε δυο μέρη, με δυο παρεμβάσεις εκπαιδευτικών, αλλά και με θεατροποιημένη απόδοση κειμένων της Ρόζας Ιμβριώτη από την ηθοποιό Λίλα Καφαντάρη.

Πρωτοποριακό έργο στην Ειδική Αγωγή

Η δασκάλα και μέλος του ΚΚΕ Ρένα Κιαγιά μίλησε για το πρωτοπόρο έργο της Ρόζας Ιμβριώτη στο Πρότυπο Ειδικό Σχολείο Αθηνών (ΠΕΣΑ), το πρώτο σχολείο Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα, που το ίδρυσε η Ρόζα, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως «σύμφωνα με την Ρόζα, το νόημα του σχολείου είναι η μόρφωση και η προετοιμασία για την κοινωνική ζωή και μέσο για να το πετύχουν είναι η δημιουργία Συλλόγου Μαθητών, γιατί έτσι δεμένοι σε κοινή ζωή θα καταλάβουν πως δεν είναι μόνοι, ότι η δύναμή τους πολλαπλασιάζεται μέσα στο σύνολο, ότι το "εγώ" γίνεται πλατύτερο με τις κοινές φροντίδες και ελπίδες. Σημαντική αρχή στην οποία στήριξε το διδακτικό της έργο, ήταν το παιδί και οι ανάγκες ή στην συγκεκριμένη περίπτωση οι ελλείψεις τους. Συστατικό στοιχείο της παιδαγωγικής είναι η παρατήρηση ως αφετηρία κάθε εργασίας». Υποδυόμενη την Ρόζα Ιμβριώτη, η ηθοποιός Λ. Καφαντάρη μίλησε για το ΠΕΣΑ μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, το σχολείο «για τα παιδιά που τους στάθηκαν είτε η φύση είτε η κοινωνία, και πολύ συχνά και οι δυο μαζί, "μητριές"» και τόνισε: «Η αποστολή των Ειδικών Σχολείων είναι όχι μόνο να μεταδώσουν τις απαραίτητες γνώσεις, παρά έχοντας υπόψη την ιδιοτυπία των μαθητών τους να απλωθούν φύλακες άγγελοι, σε ολόκληρη τη ζωή τους. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα τους προφυλάξουν από αντικοινωνικές πράξεις και θα τους κάνουν χρήσιμα μέλη στην κοινωνία».

Η Λ. Καφαντάρη στο ρόλο της Ρόζας Ιμβριώτη
Η Λ. Καφαντάρη στο ρόλο της Ρόζας Ιμβριώτη
Και η Ρ. Κιαγιά συνέχισε για το έργο της Ιμβριώτη στο ΠΕΣΑ: «Η παιδαγωγική της προσέγγιση αντανακλάται και στη γενικότερη οργάνωση του σχολείου. Οι εκπαιδευτικοί εργάζονται σε διεπιστημονική ομάδα, (...) γίνονταν δυο συνεδριάσεις την εβδομάδα: Η μία για περιπτώσεις και θέματα ειδικού διδακτικού χειρισμού, όπου συζητούσαν αναλυτικά για κάθε παιδί, και η άλλη ήταν καθαρά υποχρεωτικά μαθήματα Ειδικής Αγωγής, τα οποία ετοίμαζε η ίδια.

Πρώτος κι απαράβατος όρος της Ειδικής Αγωγής ήταν η επιείκεια και η υπομονή. (...) Η σωματική εργασία έπαιρνε τη μορφή της χειροτεχνίας, της κηπουρικής, της ζωοτροφίας, έτσι ώστε δουλεύοντας το χέρι και το μυαλό τους, να μπορούν να σχηματίσουν τις σωστές έννοιες και παραστάσεις της καθημερινότητας και να γνωρίσουν την κοινωνία γύρω τους. (...) Μεγάλο βάρος έδωσε και στη διαρρύθμιση της τάξης. Η τάξη ήταν φωτεινή. Οι καρέκλες ανάλογα με το ανάστημα των παιδιών κυκλικά τοποθετημένες, έτσι ώστε να διευκολύνεται η συνεργασία μεταξύ τους. Στη μέση υπήρχε ένα μεγάλο τραπέζι εργασίας. Ο δάσκαλος δεν είχε έδρα, ώστε να μετατοπίζεται ανάλογα με την εργασία που γίνεται κάθε φορά.

Στο σχολείο λειτουργούσε επίσης Φροντιστήριο Γονέων, εξίσου πρωτοποριακό για την εποχή, με συγκεντρώσεις κάθε μήνα. (...) Την ομάδα των εκπαιδευτικών πλαισίωναν η ψυχολογική αξιολόγηση, η εξέταση των γονέων και των παιδιών από ψυχίατρο, καθώς και η συνεργασία με Παιδολογικό Κέντρο, όπου καταρτιζόταν το "δελτίο υγείας" των μαθητών με τη συμπλήρωση κοινωνικού ιστορικού, για την επιστημονική και μεθοδική παρακολούθηση των παιδιών.

Η Ελ. Μπιμπίρη αναφέρθηκε στη στάση και το έργο της Ιμβριώτη στην Αντίσταση, την Ελεύθερη Ελλάδα και τις διώξεις της
Η Ελ. Μπιμπίρη αναφέρθηκε στη στάση και το έργο της Ιμβριώτη στην Αντίσταση, την Ελεύθερη Ελλάδα και τις διώξεις της
Η Ρόζα Ιμβριώτη δόθηκε ολοκληρωτικά στο σχολείο και δούλεψε με μεράκι».

«Θα φτιάσουμε ανθρώπους συνειδητούς και ελεύθερους»

Ακολούθησε επίσης ομιλία της Ελένης Μπιμπίρη, φιλολόγου, μέλος του ΚΚΕ και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού «Θέματα Παιδείας», για τη δράση και τη στάση της Ρόζας την περίοδο της Αντίστασης, αλλά και αργότερα στις διώξεις και τις εξορίες της. Φωτίστηκε έτσι η συμβολή της στις εκπαιδευτικές δράσεις της ΠΕΕΑ, η διεύθυνση του παιδαγωγικού Φροντιστηρίου της Τύρνας: «Στην καταματωμένη και κατεστραμμένη ελληνική ύπαιθρο, παρά τις τρομακτικές δυσκολίες λόγω έλλειψης δασκάλων, κτιρίων και υλικού, η Ρόζα αναλαμβάνει το Φροντιστήριο της Τύρνας, που ξεκινάει με 80 σπουδαστές και σπουδάστριες, και φτάνει στο τέλος τους 107. Παιδιά από λαϊκές κι αγροτικές οικογένειες, ΕΠΟΝίτες, που πέρασαν από αλλεπάλληλα μπλόκα, από βουνά, από λαγκάδια, για να φτάσουν στην Τύρνα, που κινδύνεψαν τη ζωή τους, τέτοιοι ήταν οι μαθητές του. Το Φροντιστήριο της Τύρνας δεν ήταν απλώς μια Παιδαγωγική Ακαδημία. Εγινε πολιτιστικό κέντρο όλου του χωριού, καθώς τα βράδια μετά το συσσίτιο γίνονταν διαλέξεις από τους καθηγητές και οι χωρικοί μαζεύονταν για να μιλήσουν για τα καθημερινά τους προβλήματα σε λαϊκές συνελεύσεις. Ετσι οι δάσκαλοι συμμετείχαν ενεργά στα προβλήματα της τοπικής κοινωνίας, κι αυτό με την παρακίνηση της Ρόζας».


Κι ακολούθησαν τα λόγια της ίδιας της Ρόζας από την ιδρυτική εκδήλωση του Φροντιστηρίου, να σημειώνει: «Συνάδελφοι: Η αποστολή του δασκάλου είναι να φτιάξει ανθρώπους, μα για να φτιάξουμε ανθρώπους, πρέπει πρώτα εμείς να γίνουμε άνθρωποι. Δεν μπορούμε να μείνουμε έξω από τους αγώνες του λαού, να μην κάνουμε δήθεν πολιτική. Γιατί τότε κάνουμε πολιτική αντίθετη από τα συμφέροντα του λαού. Εμείς θα φτιάσουμε ανθρώπους συνειδητούς και ελεύθερους. Χρέος μας είναι να σταθούμε πλάι στο λαό μας και στην ανάγκη να τον οδηγήσουμε».

Ακολούθως, η ομιλία στάθηκε στη συγγραφή του αναγνωστικού «Τα αετόπουλα» που της ανατέθηκε επίσης από την ΠΕΕΑ, αλλά και στα άρθρα και τις δραστηριότητες της Ιμβριώτη μετά την Απελευθέρωση, αλλά και στην περίοδο των διώξεων. Συγκλονιστικά τα λόγια της ίδιας, όπως ακούγονταν από την Λ. Καφαντάρη για τα βασανιστήρια που υπέστη στη Λάρισα και το πώς άντεξε.

Κι έπειτα η φωτεινή περίοδος στο Τρίκερι, εκεί όπου η Ρόζα Ιμβριώτη ήταν η ψυχή και η διοργανώτρια όλου του πλούσιου πολιτιστικού - μορφωτικού προγράμματος. Και όπως σημείωσε η Ελ. Μπιμπίρη, «τα μαθήματα αγαπήθηκαν από τις εξόριστες. Οι δασκάλες ήταν εξέχουσες προσωπικότητες, που με την καθοδήγηση της Ρόζας, εμπνεύσανε στις μαθήτριες πίστη στη ζωή, στα ιδανικά και στον εαυτό τους. Τα μαθήματα ήταν εκλαϊκευμένα, κατανοητά, αρεστά στις μαθήτριες, που η ηλικία, η καταγωγή τους ήταν διαφορετική. Καταλάβαιναν ότι αυτό που μάθαιναν, έκανε τα σκοτάδια φως, νικούσε τις προκαταλήψεις και τους φόβους, την ανασφάλεια, που δημιουργούσε η αμορφωσιά. Η μόρφωση ήταν μόρφωση για τη ζωή. Οι περισσότερες ομολογούσαν έπειτα ότι το σχολειό και το μάθημα της εξορίας ήταν ανεκτίμητης αξίας για τη ζωή τους. Αλλες σπούδασαν κι άλλες έκαναν επαγγέλματα, σχετικά με αυτά που είχαν μάθει στην εξορία. Ολες, εκπαιδευτικές και μαθήτριες, νέες και γερόντισσες, ήταν αγωνίστριες της ζωής και του λαού μας».


Το μνημείο

Στην εκδήλωση ακούστηκε μελοποιημένο το ποίημα του Βασίλη Ρώτα «Το μνημείο», που γράφτηκε για τη Ρόζα Ιμβριώτη, εμπνευσμένο από τη μορφή της. Σ' αυτό, ο ποιητής ζητάει από τον τεχνίτη να φτιάξει ένα μνημείο και του το περιγράφει, λέγοντας μεταξύ άλλων:

Πάνω σε βράχο ορθόγκρεμο να ορμάει μια νέα γυναίκα,

να ορμάει να ρίξει στον γκρεμό μια πέτρα που τη φέρνει

επάνω απ' το κεφάλι της και με τα δυο της χέρια.

Πρόσεξε, τούτη η θηλυκιά μορφή να 'ναι απ' τα βουνά μας,

μάνα σεμνή, ψιλόλιγνη, κορμί βασανισμένο,

μα φτερωμένο απ' τ' άχτι του κι από τη λευτεριά του

καθώς ορμάει μαντήλι της και φούστα ν' ανεμίζουν

(...)

Τώρα στη ρίζα του γκρεμού και στου μνημείου τη βάση

πλάσε ένα πλήθος στριμωχτό αιμόχαρους βαρβάρους,

απ' όλους όσους πάτησαν το χώμα της Ελλάδας

(...)

Αυτοί να θέλουν ν' ανεβούν να πάρουνε το κάστρο,

μ' απ' τη μορφή που ορμάει ψηλά σηκώνοντας την πέτρα

ρίγος να νιώθει ο θεατής απ' τη μεγαλοσύνη

(...)

Τέτοιο μνημείο κάνε μου, τεχνίτη, αν πιάνει ο νους σου

την ομορφιά, τη λευτεριά και της ζωής το πάθος

(...)

Μα πρόσεξε, η γυναίκα αυτή που πολεμάει, να 'ναι όμοια

με μια γυναίκα του λαού, γυναίκα της Ελλάδας

ξερακιανή, ξυπόλυτη και κουρελοντυμένη,

μα φτερωτή σαν αητός και λυγερή σαν φλόγα,

με φοβερό το βήμα της σαν πήδημα θανάτου,

με ολόλαμπρο της λευτεριάς στεφάνι στα μαλλιά της.

Το ποίημα μελοποίησε ο εκπαιδευτικός Νίκος Μόσχος και το ερμήνευσαν η Πολυξένη Καράκογλου και ο Αστέρης Πασχαλιάς, με τον Μιχάλη Γκαρτζόπουλο στο πιάνο και την Ασημίνα Παπαχριστοδούλου στο βιολί.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ