Εκεί, μπροστά στα εκθέματα, περίσσεψαν τα μοναδικά και συγκινητικά στιγμιότυπα, καθώς πολλοί από τους παρευρισκόμενους αναγνώρισαν τον εαυτό τους, τους γονείς, τους συγχωριανούς τους. Πολλές οι αναμνήσεις, πολλές οι ιστορίες που περνούσαν από στόμα σε στόμα...

Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα τεκμήρια της έκθεσης προέρχονται από τα προσωπικά αρχεία των πολιτικών προσφύγων. Αλλωστε, όπως σημειωνόταν, «ήταν και εξακολουθεί να είναι συγκινητική η ανταπόκριση των πολιτικών προσφύγων απ' όλη την Ελλάδα στο κάλεσμα που απηύθυνε το ΚΚΕ για τη συλλογή αρχειακού υλικού».

Μέσα από τη φωτογραφική έκθεση, αλλά και τις προθήκες οι παρευρισκόμενοι παρακολούθησαν όλη την πορεία της ζωής των πολιτικών προσφύγων. Αρχικά, τους μαχητές και τις μαχήτριες του ΔΣΕ που τίμησαν τα όπλα του αγώνα και τη ζωή στην πολιτική προσφυγιά, το πέρασμα των παιδιών και των μαχητών στις σοσιαλιστικές χώρες. Στην έκθεση αποτυπωνόταν και η θερμή υποδοχή και φιλοξενία που επιφύλαξαν οι σοσιαλιστικές χώρες στους πολιτικούς πρόσφυγες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μυστικό στρατιωτικό «νοσοκομείο 250» στην περιοχή της Πολωνίας, που στήθηκε και εξοπλίστηκε μέσα σε τρεις μήνες και περιέθαλψε τους τραυματίες του ΔΣΕ. Επικεφαλής ήταν ο κομμουνιστής γιατρός Βλ. Μπαρτσικόβσκι.

Στα ταμπλό κάτω από τον τίτλο «Ελληνική γλώσσα - Πολιτισμός - Σοσιαλιστική Συνείδηση», «Ελληνες πρωτοπόροι στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού» αναδεικνύονταν η ζωή στις σοσιαλιστικές χώρες, η συμβολή των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στην οικοδόμηση της νέας κοινωνίας. Εκεί, στις χώρες όπου η εργατική τάξη είχε την εξουσία, οι μαχητές του ΔΣΕ ρίχτηκαν σε μια νέα, ειρηνική μάχη. Εμαθαν τη γλώσσα και με τη φροντίδα του εργατικού κράτους απέκτησαν μόρφωση, πρόσβαση στον Πολιτισμό, στον Αθλητισμό, στην Υγεία και την Πρόνοια. Παράλληλα αναδεικνύονταν πλευρές της ζωής τους μέσα από τις οργανωμένες ελληνικές λέσχες, τα ελληνικά σχολεία, τα βιβλία. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι τα ταμπλό ήταν αφιερωμένα και σε κάθε χώρα που φιλοξένησε πολιτικούς πρόσφυγες: ΕΣΣΔ, Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία, Βουλγαρία, Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, Πολωνία.

Ξεχωριστά ταμπλό αναφέρονταν στον Τύπο στην Ελεύθερη Ελλάδα και την πολιτική προσφυγιά, στον αγώνα για επαναπατρισμό, στο χωριό «Μπελογιάννης», στις πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις. Οι παρευρισκόμενοι με θαυμασμό αντίκρισαν στις προθήκες την πλούσια εκδοτική δραστηριότητα. Ελληνική και ξένη λογοτεχνία, παιδική, φιλοσοφία, βιβλία αφιερωμένα στον αγώνα του ΕΛΑΣ, σχολικά βιβλία κ.ά.

Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της εκδήλωσης άρχισε με τη θεατρική παράσταση «Με τη σκέψη στην πατρίδα», σε κείμενο της Ιωάννας Στεφανίδου και σκηνοθεσία Ελένης Μακίσογλου και Θανάση Παπαδημητρίου, που την παρουσίασε η θεατρική ομάδα «Πολιτική Σκηνή» του παραρτήματος Θεσσαλονίκης της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ.

Το έργο ξεκινά σκιαγραφώντας το μεγαλείο των μαχητών του ΔΣΕ στον τιτάνιο αγώνα τους στα ελληνικά βουνά, και μετά περνάει σε αντιπροσωπευτικές ιστορίες πολιτικών προσφύγων, που μάλιστα βασίστηκαν σε ιστορίες πραγματικών προσώπων. Τραυματίες του ΔΣΕ που αποκαταστάθηκε πλήρως η υγεία τους στις Λαϊκές Δημοκρατίες, παιδιά που στάλθηκαν σε αυτές για να γλιτώσουν από το παιδομάζωμα της Φρειδερίκης, εργάτες πρωτοπόροι στη σοσιαλιστική οικοδόμηση, καταξιωμένοι επιστήμονες... Περιγράφουν την ομορφιά της ζωής τους στο σοσιαλισμό, τον άσβεστο πόθο τους για τον επαναπατρισμό, αλλά και τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετώπισαν όταν αυτός έγινε εφικτός στην καπιταλιστική Ελλάδα των αρχών της δεκαετίας του '80. Ολα όσα ζήσαμε «υπάρχουν στον αγώνα μας και στα όνειρά μας για το μέλλον», αναφώνησαν στο τέλος του έργου ένας - ένας όλοι οι ηθοποιοί, συμπυκνώνοντας τα μηνύματα της πραγματικά καλοδουλεμένης παράστασης.

Στη συνέχεια, στη σκηνή ανέβηκε ένα συγκρότημα που μπορεί να χαρακτηριστεί και ιστορικό. Πρόκειται για το συγκρότημα του Συλλόγου Ελλήνων Πολιτικών Προσφύγων της Τασκένδης, με το όνομα «Μπουζούκι», που ιδρύθηκε το 1967 για να στηρίξει τον αντιδικτατορικό αγώνα του λαού μας, τους πολιτικούς κρατούμενους και τη διεθνή προσπάθεια αφύπνισης ενάντια στη δικτατορία. Επιπλέον, για 20 χρόνια ψυχαγωγούσε τους Ελληνες πολιτικούς πρόσφυγες της Τασκένδης, ταξίδεψε την ελληνική μουσική σε πολλές πόλεις της Σοβιετικής Ενωσης, πήρε μέρος σε Παγκόσμια Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών...

Πριν από τέσσερα χρόνια, τα μέλη του συγκροτήματος ξανάσμιξαν και έδωσαν το «παρών» και στην εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, παρά τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν κάποιοι, ερμηνεύοντας εξαιρετικά μια σειρά αγαπημένα τραγούδια. Από τον Μ. Θεοδωράκη στον Μ. Λοΐζο, ανάμεικτα τραγούδια του αγώνα και της προσφυγιάς, «παντρεύτηκαν» σε ένα πρόγραμμα μαζί με ρωσικά τραγούδια όπως «Γερανοί», «Τα βράδια της Μόσχας» και η γνωστή «Κατιούσα», που τραγουδήθηκε από τους εκατοντάδες συγκεντρωμένους.

Στο συγκρότημα «Μπουζούκι» συμμετείχαν οι: Ανδρέας Παπαδόπουλος (μπουζούκι), Κώστας Γκουντουβάς (μουσικός διευθυντής), Ανδρέας Παπαδόπουλος (ηλεκτροακουστική κιθάρα), Θόδωρος Παπίδης (κιθάρα - μπάσο), Δημήτρης Μητρούσης (κρουστά), Βασίλης Τσιούτσιος (πλήκτρα) και στο πιάνο ο διακεκριμένος καλλιτέχνης της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Ουζμπεκιστάν, μουσικοσυνθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής της ορχήστρας και ένας από τους ιδρυτές του συγκροτήματος, Παναγιώτης Μιχαηλίδης.

Στο τραγούδι ήταν οι Ανθή Τατσιούλη, Ιουλιέτα Παπαδοπούλου και Κώστας Τριανταφυλλίδης.