Με μεγάλο ενδιαφέρον οι νεολαίοι της ΚΝΕ περιηγήθηκαν στην έκθεση

Στα μάτια του επισκέπτη αναβίωναν στιγμές της δράσης της ΕΠΟΝ σε όλη την Ελλάδα, ξεκινώντας από τα πρώτα παράνομα τεύχη της «Νέας Γενιάς», του θρυλικού της εντύπου, το πρώτο τεύχος του οποίου κυκλοφόρησε ένα μήνα μετά την ίδρυσή της, δουλεμένο από την Ηλέκτρα Αποστόλου, η οποία την εποχή εκείνη ήταν μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΕΠΟΝ. Αλλά και έντυπα που επιμελούνταν και διακινούσαν οι οργανώσεις της ΕΠΟΝ σε διάφορες περιοχές της χώρας, παράνομες αφίσες, κουπόνια ενίσχυσης.

Η έκθεση περιλάμβανε μία αναφορά στην ηρωική πολεμική δράση της ΕΠΟΝ, με χαρακτηριστικές φωτογραφίες ανταρτών ΕΠΟΝιτών να πορεύονται τραγουδώντας, ομάδων της ΕΠΟΝ, ρεπορτάζ από μάχες που έγιναν στην Αθήνα το Δεκέμβρη του '44, αλλά και μία Διαταγή του Στρατηγείου Ηπείρου του ΕΛΑΣ με τιμητική αναφορά στο ρόλο των ΕΠΟΝιτών.

Τη δική τους ξεχωριστή θέση είχαν τα Αετόπουλα, τα παιδιά που πήραν μέρος στον αγώνα με την ΕΠΟΝ. Σε φωτογραφίες απεικονίζονται ξυπόλητα μπροστά στα οδοφράγματα το Δεκέμβρη του '44, να κάνουν έρανο για τα φτωχά παιδιά, αλλά και ντοκουμέντο από τη στήλη της «Νέας Γενιάς» για τα Αετόπουλα, που καταγράφει την ιστορία του 11χρονου Παύλου Μαχαιρόπουλου που τον δολοφόνησαν Χίτες γιατί αρνήθηκε να πετροβολήσει κρατούμενους αγωνιστές.

Η πολύπλευρη δράση της ΕΠΟΝ αποτυπώνεται και στα τεύχη νόμιμων ή μισονόμιμων εντύπων της «Νέας Γενιάς» που φιλοξενούν ρεπορτάζ για τα εργατόπαιδα του Πειραιά και της Καλογρέζας, για την κατάσταση στην επαγγελματική εκπαίδευση κ.ά., ενώ εκτέθηκαν εξώφυλλα του περιοδικού φιλοτεχνημένα από σημαντικούς δημιουργούς που ανήκαν στο καλλιτεχνικό επιτελείο της Οργάνωσης, όπως ο Γιάννης Στεφανίδης και ο Τάσσος. Αλλά και σε φωτογραφίες - ντοκουμέντα από διάφορες πλευρές της ζωής και δράσης, με εκείνη που δείχνει περήφανες ΕΠΟΝίτισσες στη συγκέντρωση στο Παναθηναϊκό Στάδιο για την επέτειο των 4 χρόνων του ΕΑΜ να ξεχωρίζει.

Ο Νίκος Καβουκίδης

Τα γεγονότα της εποχής είχαν κινηματογραφηθεί από τους Φιλοποίμενα Φίνο, Γιώργο Καβουκίδη και Πρόδρομο Μεραβίδη. Ετσι, στην εκδήλωση είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε ένα πραγματικά πολύτιμο κινηματογραφικό υλικό, που λειτουργεί ως παρακαταθήκη για την ιστορική μνήμη, ένα εργαλείο γνώσης και δράσης.

Μπροστά στα μάτια μας πέρασαν εικόνες από τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν τις μέρες της απελευθέρωσης της Αθήνας τον Οκτώβρη του 1944. Η υποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων, η υποστολή της σημαίας με τον αγκυλωτό σταυρό μετά από 1.264 μέρες φασιστικής κατοχής και η έπαρση της ελληνικής σημαίας στις 13 Οκτώβρη στην Ακρόπολη από τον εφεδρικό ΕΛΑΣ, πέντε μέρες πριν έρθει ο Γεώργιος Παπανδρέου στην Αθήνα. Συγκλονιστικές εικόνες, με έναν ολόκληρο λαό να γιορτάζει. Μπροστά στα μάτια μας περνούν οι παρελάσεις των ΕΛΑΣιτών, των ΕΠΟΝιτών, ο στρατηγός του ΕΛΑΣ Στέφανος Σαράφης στις ηρωικές φτωχογειτονιές της Αθήνας, τα Αετόπουλα...

Μεταφερόμαστε στις 17 Νοέμβρη του 1944 και παρακολουθούμε εικόνες από τον εορτασμό των 26 χρόνων του ΚΚΕ στην πλατεία του Δημοτικού Θεάτρου στον Πειραιά και στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα. Στην πλατεία Συντάγματος, εκεί που βρίσκεται τώρα το συντριβάνι, είχε στηθεί άγαλμα με έναν νέο και μια νέα να κρατούν το σφυροδρέπανο. Και δίπλα επιτύμβια στήλη με τους νεκρούς ήρωες του λαού. Προλαβαίνουμε να διαβάσουμε: «Δόξα και τιμή στα στελέχη που αφιέρωσαν τη ζωή τους στον αγώνα για τη λευτεριά και τη λαοκρατία». Και από κάτω αναφέρονται τα μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ που έδωσαν τη ζωή τους την περίοδο της Κατοχής.

Και, τέλος, η συγκέντρωση για τη συμπλήρωση των 4 χρόνων από την ίδρυση του ΕΑΜ στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο, με ομιλητή τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Νίκο Ζαχαριάδη.

Το βίντεο κλείνει με το ποίημα - υπόμνηση του Γιάννη Ρίτσου: «Εμείς / μερτικό δε ζητήσαμε. Τίποτα. Μόνον / θυμηθείτε το: αν η ελευθερία / δε βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας, / εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα. Γεια σας».

Ο Νίκος Αμπατιέλος

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον ΓΓ της, Δημήτρη Κουτσούμπα. Το δικό τους ξεχωριστό «παρών» έδωσαν οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ.

Στο χώρο λειτουργούσε βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής», όπου ανάμεσα στα άλλα προσφέρονταν οι τόμοι της φωτογραφικής ανατύπωσης του περιοδικού της ΕΠΟΝ «Νέα Γενιά».

«Πενήντα χρόνια ΚΝΕ γερή και μαζική και τώρα και πάντα στην πρώτη τη γραμμή»! Με αυτό το σύνθημα υποδέχτηκαν τον Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ, Νίκο Αμπατιέλο, που ήταν και ο ομιλητής στην εκδήλωση.

Δημοσιεύουμε παρακάτω αποσπάσματα από την ομιλία του:

«Με περηφάνια και σεβασμό πραγματοποιούμε τη σημερινή εκδήλωση της Οργάνωσης Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ για τα 75 χρόνια από την ίδρυση της θρυλικής ΕΠΟΝ, της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νεολαίας.

Τιμάμε τους νεολαίους αγωνιστές της ΕΠΟΝ, τα ατρόμητα Αετόπουλα, που δεν δίστασαν να μπουν στον αγώνα για αυτό που σε κάποιους εκείνα τα χρόνια έμοιαζε παράτολμο και αδύνατο.

Είμαστε περήφανοι γιατί είμαστε η Νεολαία του ΚΚΕ, που υπήρξε η ψυχή, ο καθοδηγητής και ο κύριος αιμοδότης αυτού του μεγάλου αγώνα του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ.

Είμαστε περήφανοι γιατί η ΚΝΕ είναι συνεχιστής της ηρωικής ΟΚΝΕ, του βασικού μοχλού ανάπτυξης της ΕΠΟΝ.

Είμαστε περήφανοι γιατί ό,τι κατέκτησε ο λαός μας, το κέρδισε με σκληρούς αγώνες και σε συμπόρευση με το ΚΚΕ εδώ και έναν αιώνα!

Το ΚΚΕ έδωσε συνολικά στους λαϊκούς αγώνες και συγκεκριμένα την περίοδο εκείνη χιλιάδες από τα καλύτερα παιδιά του, δημιούργησε πρότυπα στάσης ζωής, καλλιέργησε στην πράξη τον μαζικό ηρωισμό. (...)

Σαν σήμερα πριν από 75 χρόνια, 23 του Φλεβάρη του 1943, ιδρύθηκε η ηρωική ΕΠΟΝ. Η θρυλική αυτή οργάνωση του ΕΑΜ, που τροφοδότησε με εκατοντάδες χιλιάδες νέους τον αγώνα ενάντια στους ναζί και φασίστες κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους, που γαλούχησε χιλιάδες μαχητές του ΕΛΑΣ και κατοπινά του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, δίνοντας ξανά με τ' όπλο στο χέρι τον αγώνα για μία νέα Ελλάδα, κόντρα στην αστική τάξη της χώρας μας και τους συμμάχους της, τη Μ. Βρετανία αρχικά και τις ΗΠΑ στη συνέχεια.

Τα περισσότερα από 600.000 μέλη της έδρασαν με απαράμιλλο ηρωισμό και αυτοθυσία στον αγώνα ενάντια στον κατακτητή. 8.000 ΕΠΟΝίτες συγκρότησαν αυτοτελείς σχηματισμούς του ΕΛΑΣ, ενώ ακόμη 27.000 πολέμησαν με το όπλο στο χέρι μέσα από τις γραμμές του. Σε περισσότερες από 430 ανέρχονται οι μάχες που συμμετείχαν οι στρατιωτικοί σχηματισμοί της ΕΠΟΝ, στις οποίες έδωσαν τη ζωή τους περίπου 1.300 ΕΠΟΝίτες.

Η δράση της αγκαλιάστηκε από την πλειοψηφία της ελληνικής νεολαίας. Από τα Αετόπουλα που ήταν παιδιά και μαθητές από 8 χρόνων, που έδρασαν στο πλάι του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ, κατέβαιναν σε διαδηλώσεις, γίνονταν σύνδεσμοι, πηγαινοέρχονταν με σημειώματα, συνόδευαν αγωνιστές.

Παιδιά στην ηλικία αλλά με ψυχή μαχητή, παρακολουθούσαν τις κινήσεις των Γερμανών και των δοσίλογων χαφιέδων και έδιναν πολύτιμες πληροφορίες στον ΕΛΑΣ. Μετέφεραν τρόφιμα και πυρομαχικά για τους αντάρτες, κράτησαν τουφέκι στη μάχη. Φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν ως ενήλικοι, όμως δεν λύγισαν και πάντα ανυπομονούσαν να μεγαλώσουν και να γίνουν ΕΠΟΝίτες. Μικρά παιδιά με τεράστιο θάρρος και αφοβία, που έπαιρναν παράδειγμα από τους αγωνιστές αντάρτες της ΕΠΟΝ και του ΕΛΑΣ. (...)

Ενιαία με το κύριο μέτωπο, ενιαία με την ένοπλη πάλη για την απελευθέρωση, η ΕΠΟΝ δρούσε για το σύνολο της ζωής της νεολαίας. (...) Οι νέοι ΕΠΟΝίτες έδιναν καθημερινά έναν ακόμα αγώνα. Αυτόν για την κατάκτηση της γνώσης, το χτύπημα του αναλφαβητισμού, τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των νέων μαχητών. (...) Το σύνθημά τους έμεινε στην Ιστορία, μας εμπνέει σήμερα: "Πολεμάμε και τραγουδάμε, πολεμάμε και μαθαίνουμε". (...)

Ο ΕΠΟΝίτης και η ΕΠΟΝίτισσα, έχοντας το βλέμμα καρφωμένο σε ένα καλύτερο αύριο, πάλευαν σε πολύ δύσκολες συνθήκες, ζώντας όμως ολόπλευρα την ομορφιά του ανυποχώρητου αγώνα, της ανυπότακτης ζωής.

Τα έδιναν όλα στην αντάρτικη δράση, στη διαφώτιση και την ενημέρωση, στην ανύψωση του ηθικού του λαού και ταυτόχρονα τραγουδούσαν, συνέθεταν, δημιουργούσαν, μορφώνονταν, αθλούνταν, πήγαιναν εκδρομές, ζούσαν πολύπλευρα, είχαν τις νεανικές τους ανησυχίες. (...)

Η ΚΝΕ είναι περήφανη για αυτές τις ρίζες της...

Κάποιοι μπορεί, ή μάλλον θα πρεπε να ντρέπονται για το από πού κρατάει η σκούφια τους... Ιδιαίτερα τα μαντρόσκυλα του συστήματος, οι χρυσαυγίτες. Οι απόγονοι των ταγματασφαλιτών, των γερμανοτσολιάδων, των ομάδων "Χ", που τότε που ορκίζονταν πίστη στον Χίτλερ. (...)

Αυτοί που βρήκαν τώρα ευκαιρία να βγουν από τις τρύπες τους χάρη στην κάλυψη που τους έδωσαν τα πρόσφατα εθνικιστικά συλλαλητήρια, που όμως οι πολιτικοί τους πρόγονοι είχαν παραδώσει την ελληνική Μακεδονία στους Βούλγαρους φασίστες την περίοδο της Κατοχής. Οπότε ας αφήσουν τα σάπια οι φασίστες, και θα φροντίσει το εργατικό - λαϊκό κίνημα να τους ξαναστείλει στα σκουπίδια της Ιστορίας, εκεί που ανήκουν (...)

Τα μέλη της ΕΠΟΝ κράτησαν, παρά τα βάσανα, τις διώξεις, ψηλά τη σημαία του αγώνα, τη σημαία που ποτίστηκε με ποτάμια αίμα και για αυτό είναι κατακόκκινη και δεν μπορεί να ξεβάψει.

Αυτήν τη σημαία την κρατάνε σήμερα περήφανα στα χέρια τους οι νέοι κομμουνιστές, βαδίζοντας μαχητικά και με σιγουριά για τον νέο κόσμο, το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Αλήθεια, αυτή η κατακόκκινη σημαία του αγώνα, η σημαία της ΕΠΟΝ, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, του ΔΣΕ, μπορεί να μπει δίπλα στη σημαία του ΝΑΤΟ;

Τη σημαία που η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει πάρει αγκαζέ και σηκώνει ψηλά, μετατρέποντας τη χώρα σε "γεωπολιτικό μεντεσέ" συμφερόντων ελληνικών και ξένων μονοπωλιακών ομίλων και καπιταλιστικών χωρών;

Μπορεί η σημαία των ταξικών αγώνων του λαού μας να μπει κάτω από τη σημαία της ΕΕ, των μονοπωλίων, των αντεργατικών μέτρων που και η σημερινή κυβέρνηση υλοποιεί πιστά, υποθηκεύοντας το μέλλον της νεολαίας στο όνομα της δήθεν δίκαιης ανάπτυξης και των ματωμένων πλεονασμάτων μέχρι το 2060.

Αυτές οι εικόνες μόνο ανατριχίλα προκαλούν.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ προσπαθεί να αξιοποιήσει τον ηρωικό αγώνα του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ σαν πλυντήριο, για να ξεπλύνει τη βάρβαρη αντιλαϊκή της πολιτική, για να ξεπλύνει τις υποκλίσεις στους βιομήχανους, τους εφοπλιστές, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, στους εχθρούς του λαού.

Και επειδή πρόσφατα στη Βουλή πήγε και ήρθε ο Μπρεχτ και η κούφια αναπαραγωγή κάποιων στίχων του, ο λαός πρέπει να τους αφιερώσει:

Οποιος ακόμα ζει, δε λέει Ποτέ!

Το σίγουρο δεν είναι σίγουρο.

Οπως ακριβώς είναι, έτσι δεν μένει.

Οταν πουν ό,τι είχανε οι κυρίαρχοι να πούνε

θα μιλήσουνε οι κυριαρχούμενοι. (...)

Στην ιδρυτική σύσκεψη της ΕΠΟΝ αποφασίστηκε η αυτοδιάλυση όλων των οργανώσεων που συμμετείχαν σε αυτήν. Ετσι, η ίδρυση της ΕΠΟΝ συνδέθηκε με την αρνητική απόφαση αυτοδιάλυσης της ΟΚΝΕ, η οποία σταμάτησε την αυτοτελή της δράση μετά από 21 χρόνια ηρωικής πορείας. Τα μέλη της συνέχισαν να γράφουν λαμπρές σελίδες στην Ιστορία της ταξικής πάλης της χώρας μας, μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, αποτελώντας την καρδιά των μεγάλων μαχών που έδωσαν οι χιλιάδες ΕΠΟΝίτες.

Το γεγονός ότι η ΕΠΟΝ εξελίχθηκε στη μαζικότερη νεολαιίστικη οργάνωση που υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα, δεν έχει να κάνει μόνο με την απέχθεια που ένιωθε η συντριπτική πλειοψηφία των νέων για τον κατακτητή, ούτε μόνο με τη μεγάλη ελπίδα και ανάταση που έφεραν οι νίκες του Κόκκινου Στρατού ενάντια στη ναζιστική πολεμική μηχανή.

Μαζί με αυτούς τους δύο καθοριστικούς παράγοντες, ήταν ακόμη ένας εξίσου σημαντικός. Ηταν η πρωτοπόρα δράση των μελών και στελεχών της ΟΚΝΕ.

Τη "μαγιά", τα φύτρα της ΕΠΟΝ θα τα βρούμε στα ξερονήσια και στις φυλακές της δικτατορίας του Μεταξά, όπου ήταν κλεισμένα μέλη και στελέχη της ΟΚΝΕ. Αυτοί, μετά την απόδρασή τους, δημιούργησαν και πάλι τους οργανωτικούς πυρήνες στα εργοστάσια, στα πανεπιστήμια και στις γειτονιές.

Από το φθινόπωρο του '41, που ανασυγκροτείται η ΟΚΝΕ, οι νέοι κομμουνιστές δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην οργάνωση της μαθητικής και της φοιτητικής νεολαίας. (...) Η ΟΚΝΕ μέσα σ' έναν χρόνο απλώνεται για τα καλά σε ολόκληρη την Ελλάδα, στα πανεπιστήμια, στα σχολεία, στις συνοικίες και στα εργοστάσια. Αξιοποιεί την πείρα από τη δράση σε μορφωτικούς, πολιτιστικούς και αθλητικούς συλλόγους. Ρίχνονται ορμητικά στην πάλη για τα δικαιώματα της νεολαίας. (...)

Απ' τις γραμμές της ΟΚΝΕ πέρασαν: Ο Νίκος Ζαχαριάδης, μετέπειτα ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ο αρχικαπετάνιος του ΕΛΑΣ Αρης Βελουχιώτης, η ηρωίδα Ηλέκτρα Αποστόλου που δολοφονήθηκε με φριχτό τρόπο το 1944, ο Ναπολέων Σουκατζίδης, ένας από τους 200 εκτελεσμένους κομμουνιστές - ο διακοσιοστός για την ακρίβεια - της Καισαριανής και εκατοντάδες άλλοι.

Από αυτά βγαίνει το σημαντικό συμπέρασμα ότι η δράση μιας επαναστατικής οργάνωσης νεολαίας, που να διαπαιδαγωγεί τη νεολαία με τα ιδανικά και τις αξίες του Κομμουνιστικού Κόμματος, της ταξικής πάλης, στο στόχο του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, ήταν αναντικατάστατη για την οργάνωση του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, για την οργάνωση της πάλης για τα δικαιώματα και τις ανάγκες της νεολαίας της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. (...)

Η πρώτη φορά μετά την αυτοδιάλυση της ΟΚΝΕ που ιδρυόταν οργάνωση με μαρξιστικά - λενινιστικά χαρακτηριστικά, με σκοπό να κερδηθεί η νεολαία στον αγώνα για την κατάκτηση της επαναστατικής εργατικής εξουσίας για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, ήταν με την ίδρυση της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδας, της ΚΝΕ, μετά από Απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ το 1968. (...)

Αποκαταστάθηκε αυτό που είχε χαθεί τα προηγούμενα χρόνια, δηλαδή η ανάγκη να υπάρχει οργάνωση Νεολαίας του Κόμματος που καθοδηγείται ολόπλευρα από το ΚΚΕ και παλεύει για την επαναστατική ανατροπή. (...)

Με αίσθημα ευθύνης για όλη την Ιστορία μας, θέτουμε φιλόδοξους στόχους, οργανώνουμε την παρέμβασή μας για να φτάσουμε στα τέλη του 2018 έχοντας ανεβάσει το μπόι της Οργάνωσής μας, έχοντας κερδίσει με τη δράση μας και την παρέμβασή μας χιλιάδες νέους και νέες, μαθητές, φοιτητές, νέους εργάτες και αγρότες. (...)

Το να περάσει η Οργάνωσή μας σε φάση σημαντικής ανάπτυξης των δυνάμεών της και της κομμουνιστικής διαπαιδαγωγητικής ικανότητάς της, αποτελεί αναμφισβήτητα αναπόσπαστο στοιχείο της επαναστατικής συνέχειας του ΚΚΕ και της κομματικής οικοδόμησης. (...)

Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ, η Νεολαία του, είναι εδώ, παραμένουν εδώ και ας έχουν προσπαθήσει με χίλιους τρόπους σε όλη την 100χρονη πορεία του να το ξεγράψουν! Είμαστε εδώ παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη ενός ολόκληρου αιώνα αγώνων και θυσιών του Κόμματός μας. (...)

Ζήτω τα 75 χρόνια της ΕΠΟΝ

Ζήτω τα 50 χρόνια ζωής και δράσης της ΚΝΕ

Ζήτω τα 100 χρόνια του ηρωικού ΚΚΕ».