Το «ξήλωμα» της κυριακάτικης αργίας αποτελεί πάγια αξίωση των μεγάλων επιχειρήσεων στον κλάδο του Εμπορίου και όχι μόνο. Στην υπόθεση αυτή όλες οι κυβερνήσεις έχουν βάλει τα τελευταία χρόνια το δικό τους «λιθαράκι», χτίζοντας μέσα από νόμους, Υπουργικές Αποφάσεις και άλλες ρυθμίσεις ένα πλαίσιο που λύνει όλο και περισσότερο τα χέρια της εργοδοσίας, με δραματικές συνέπειες για τους εργαζόμενους και τους αυτοαπασχολούμενους στον κλάδο.

Η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων όλης της χώρας για 8 Κυριακές τον χρόνο έχει νομοθετηθεί από το 2013, με βάση τον νόμο 4177/2013, προβλέποντας το άνοιγμα των μαγαζιών τις Κυριακές που εντάσσονται σε τέσσερις «εκπτωτικές περιόδους» (θερινές, χειμερινές και δύο περιόδους «ενδιάμεσων» εκπτώσεων) και στο «εορταστικό ωράριο» των Χριστουγέννων και του Πάσχα.

Ακολούθησε, περίπου έναν χρόνο μετά, Υπουργική Απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης η οποία προέβλεπε το άνοιγμα των εμπορικών καταστημάτων και τις 52 Κυριακές του χρόνου - στο όνομα της αυξημένης τουριστικής κίνησης - στις εξής περιοχές: Ιστορικό κέντρο Αθήνας και Θεσσαλονίκης, Πικέρμι, Ραφήνα, Χαλκιδική, Ρόδο, Κω, Σύρο, Μύκονο και Σαντορίνη. Η ρύθμιση, ενταγμένη στις συμφωνίες της τότε κυβέρνησης με την τρόικα, επρόκειτο να επαναξιολογηθεί την άνοιξη του 2015, με στόχο τη γενίκευσή της σε όλη τη χώρα. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, όμως, αρχικά ανέστειλε την εφαρμογή του μέτρου και στη συνέχεια το έκρινε αντισυνταγματικό.

Λίγο αργότερα, ωστόσο, το τρίτο μνημόνιο, που ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2015 (από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ), έβαλε μπρος για το ολοκληρωτικό «ξήλωμα» της κυριακάτικης αργίας, αναφέροντας ότι «οι αρχές θα απελευθερώσουν το κυριακάτικο εμπόριο».

Στη βάση αυτή, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ «απελευθέρωσε» τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές από τις αρχές Μάη έως το τέλος Οκτώβρη σε περιοχές που χαρακτηρίζονται «τουριστικές», εντάσσοντας σε αυτές τον δήμο Αθηναίων, το παραλιακό μέτωπο από Πειραιά μέχρι Σούνιο, περιοχές του Πειραιά, τον δήμο Θεσσαλονίκης και την περιοχή γύρω από το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».

Τη σκυτάλη πήρε, τον Δεκέμβρη του 2019, η κυβέρνηση της ΝΔ. Με Απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης η παραπάνω ρύθμιση επεκτάθηκε ώστε να λειτουργεί και το «εκπτωτικό χωριό» στα Σπάτα 32 Κυριακές τον χρόνο.

Μετά την πρόσφατη κατάργηση των «ενδιάμεσων εκπτώσεων» (Ν. 4965/2022), η κυβέρνηση και το υπουργείο Ανάπτυξης έσπευσαν να φροντίσουν με σχετική τροπολογία να μη χάσουν τη δυνατότητα οι μεγάλες επιχειρήσεις να ανεβάσουν τα ρολά των καταστημάτων τους την Κυριακή. Ετσι, με τροπολογία αποφασίστηκε η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων την Κυριακή 27 Νοέμβρη.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, μάλιστα, η κυβέρνηση σχεδιάζει να επανεξετάσει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο με σκοπό την αύξηση του αριθμού των Κυριακών κατά τις οποίες επιτρέπεται να λειτουργούν τα εμπορικά καταστήματα σε όλες τις περιοχές της χώρας.

Μπροστά στην κινητοποίηση η Ντίνα Γκογκάκη, πρόεδρος του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, δήλωσε στον «Ριζοσπάστη» τα εξής:

«Την Κυριακή 27 Νοέμβρη οι εμποροϋπάλληλοι μπορούμε με τη συμμετοχή μας στην απεργία να δώσουμε ηχηρή απάντηση σε κράτος και εργοδοσία ότι δεν παραιτούμαστε από τον αγώνα μας για κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας. Να πούμε ένα μεγάλο "όχι" στη ζωή - λάστιχο.

Εδώ και μέρες έχει ξεκινήσει μια "μαύρη" περίοδος για τους χιλιάδες εργαζόμενους στο εμπόριο, με αφόρητη πίεση και τρελούς ρυθμούς για να βγει δυσανάλογος όγκος δουλειάς σε σχέση με τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολεί η κάθε επιχείρηση. Τα ωράρια, τα προγράμματα είναι στην κυριολεξία λάστιχο. Καθημερινά 12ωρα, μέσα στη βδομάδα σπαστά, άλλο ωράριο τη Δευτέρα, άλλο την Τρίτη και πάει λέγοντας. Ακόμα και το ρεπό πάει περίπατο. "Black Friday", "Cyber Monday", εορταστικό ωράριο και μέσα σε ένα ενάμιση μήνα τα καταστήματα θα ανοίξουν τέσσερις Κυριακές! Χαράς ευαγγέλιο για τα κέρδη της μεγαλοεργοδοσίας, κόλαση για τους εμποροϋπαλλήλους.

Το τσάκισμα των Κυριακών, των ωραρίων και των προγραμμάτων μας, σε συνδυασμό με τους καθηλωμένους εδώ και μια δεκαετία μισθούς, το ζόρι που τραβάμε για να καλύψουμε βασικές μας ανάγκες, έχουν φέρει πολλούς συναδέλφους στα όριά τους. "Κάτι πρέπει να κάνουμε", "δεν πάει άλλο", ακούγεται όλο και πιο συχνά μέσα στα καταστήματα μεταξύ συναδέλφων. Ας κάνουμε λοιπόν το βήμα και την Κυριακή 27 Νοέμβρη να δηλώσουμε πολλοί περισσότεροι απεργοί, να συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις του σωματείου και των παραρτημάτων του, μαζί με τους μικρέμπορους και με τη στήριξη των γυναικείων συλλόγων της ΟΓΕ και άλλων φορέων του μαζικού κινήματος.

Με τον αέρα και την αισιοδοξία που μας έδωσε η μεγάλη πανεργατική απεργία στις 9 Νοέμβρη να διεκδικήσουμε: Κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας, συνεχές ωράριο χωρίς "σπαστά", προγράμματα εργασίας που δεν θα μας εξοντώνουν, μέτρα προστασίας της υγείας και ασφάλειας στους εργασιακούς χώρους. Να αυξηθούν οι μισθοί μας, υπογραφή κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, να καταργηθούν ο ΦΠΑ στα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, όλοι οι φόροι στο ρεύμα και στο φυσικό αέριο, να υπάρξει γενναία μείωση και πλαφόν στις τιμές τους».