ΧΑΝΤΕΡΑ - ΝΑΜΠΛΟΥΣ - ΓΑΖΑ.-

Κατηγορίες και απειλές αντάλλαξαν, χτες, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, για πολλοστή φορά, ενώ σειρά βομβιστικών επιθέσεων, για τις οποίες οι δύο πλευρές δίνουν αντιφατικές πληροφορίες, συγκλόνιζε τα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη. Υπό αυτήν την ιδιαίτερα φορτισμένη ατμόσφαιρα, ήταν, μάλλον, αναμενόμενο ότι και η νέα διαμεσολαβητική πρωτοβουλία που ανέλαβε, τηλεφωνικώς, να φέρει σε πέρας η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, έπεσε τελικά στο κενό.

Τρεις διαφορετικές εκρήξεις σημειώθηκαν, χτες, στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Οχθη, με λίγη διαφορά ώρας μεταξύ τους, ενώ, χωρίς διακοπή, συνεχίζονται οι συγκρούσεις ανάμεσα σε Παλαιστινίους διαδηλωτές και σε Ισραηλινούς στρατιώτες σε διάφορα σημεία των αυτόνομων. Νεκρός μέσα στο αυτοκίνητό του, το οποίο εξερράγη εν κινήσει, βρέθηκε, χτες το πρωί, στο κέντρο της Ναμπλούς, ο Ιμπραχίμ Μπένι Ούντα, μέλος του στρατιωτικού σκέλους της «Χαμάς». Σύμφωνα με παλαιστινιακές πηγές, ο Ούντα, που φέρεται να αποφυλακίστηκε για λίγες ημέρες το περασμένο 24ωρο, δολοφονήθηκε με ρουκέτα από τον ισραηλινό στρατό, ο οποίος, αντίθετα, υποστηρίζει ότι, προφανώς, ο 30χρονος Παλαιστίνιος σκοτώθηκε στην προσπάθειά του να κατασκευάσει κάποιον εκρηκτικό μηχανισμό.

Αντικρουόμενες είναι οι πληροφορίες που δίνονται και για βομβιστική επίθεση που σημειώθηκε, νωρίς χτες το πρωί, κοντά στο μεθοριακό φυλάκιο του Ερετζ στη Λωρίδα της Γάζας. Και σε αυτήν την περίπτωση οι δύο πλευρές δίνουν διαφορετικές εκδοχές. Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό πρόκειται για αποτυχημένη βομβιστική επίθεση κατά την οποία σκοτώθηκε ο Παλαιστίνιος καμικάζι, ενώ κατά την παλαιστινιακή πλευρά η επίθεση πραγματοποιήθηκε από τον ισραηλινό στρατό και το θύμα δεν ήταν παρά ένας απλός αγρότης. Λίγες ώρες αργότερα, στο ίδιο σχεδόν σημείο, Παλαιστίνιοι ελεύθεροι σκοπευτές άνοιξαν πυρ κατά ισραηλινής περιπόλου, με αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, να σκοτωθεί ένας Ισραηλινός στρατιώτης και να τραυματιστεί ένας δεύτερος.

Βομβιστική επίθεση σημειώθηκε, όμως, και σε Περιφερειακό Γραφείο Ισραηλινό-παλαιστινιακής Συνεργασίας, στη νότια Λωρίδα της Γάζας, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας Ισραηλινός στρατιώτης και να τραυματιστούν 2 Ισραηλινοί και 2 Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι που εργάζονταν σε αυτό. Ο ισραηλινός στρατός απέδωσε την επίθεση σε Παλαιστινίους από τους οποίους ζήτησε να αποχωρήσουν από όλα τα Περιφερειακά Γραφεία Συνεργασίας που λειτουργούν. Τα γραφεία αυτά, (10 στο σύνολό τους) βρίσκονται στα όρια των παλαιστινιακών εδαφών και του Ισραήλ, και είχαν ως στόχο το συντονισμό ανθρωπιστικών ζητημάτων και προβλημάτων ασφαλείας. Παρά την κλιμακούμενη ένταση, τα γραφεία λειτουργούσαν, μέχρι χθες το πρωί, έστω και συμβολικά, αν και ο ισραηλινός στρατός διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται διά της βίας να απομακρύνει τους Παλαιστινίους που εργάζονται σε αυτά.

Εκτός, όμως, από αυτό το μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων, συνεχίστηκαν, χτες, και οι συγκρούσεις ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστινίους. Σύμφωνα με παλαιστινιακές νοσοκομειακές πηγές, κατά τη διάρκειά τους έχασε τη ζωή του ένας διαδηλωτής και τραυματίστηκαν άλλοι 14. Από τις πρώτες απογευματινές ώρες, τέλος, αναζωπυρώθηκαν οι πυκνές ανταλλαγές πυρών ανάμεσα στην αραβική συνοικία Μπέιτ Τζάλα και στον εβραϊκό εποικισμό Ιλο, ανάμεσα στη Βηθλεέμ και στην Ιερουσαλήμ.

«Ο τρόμος είναι το πρωταρχικό στοιχείο όλης αυτής της προσπάθειας που βρίσκεται σε εξέλιξη, για να πάψει να αντιστέκεται ο ισραηλινός λαός» τόνισε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Εχούντ Μπαράκ, ο οποίος επισκέφθηκε, χθες, μερικούς από τους 62 τραυματίες της βομβιστικής επίθεσης που σημειώθηκε, την Τετάρτη το απόγευμα, στη Χαντέρα. Ο Μπαράκ είχε σειρά επειγουσών συναντήσεων με μέλη της κυβέρνησής του ενώ, αργά χθες το βράδυ, επρόκειτο να προεδρεύσει νέου υπουργικού συμβουλίου με θέμα την ισραηλινή απάντηση στη βομβιστική επίθεση της Τετάρτης.

«Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι στόχος του Ισραήλ είναι η ανακατάληψη των αυτόνομων περιοχών και με αυτό το σκεπτικό ο παλαιστινιακός λαός προετοιμάζεται και αγωνίζεται» αντέτεινε, από την άλλη, ο Μοχάμαντ Ντάχλα, επικεφαλής των παλαιστινιακών υπηρεσιών ασφαλείας. Ο ίδιος, πάντως, ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ αρκέστηκε να καταδικάσει τη βομβιστική επίθεση στη Χαντέρα, τονίζοντας ότι η Παλαιστινιακή Αρχή δεν επικροτεί την τρομοκρατία. Την ευθύνη για την επίθεση, πάντως, διεκδικούν δύο διαφορετικές οργανώσεις: το στρατιωτικό σκέλος της «Χαμάς», Ιζεντίμ αλ Κασάμ, και η πρωτοεμφανιζόμενη οργάνωση «Ισλαμική Επανάσταση για να απελευθερωθεί η Παλαιστίνη».

Υπό το βάρος αυτής της λεκτικής αντιπαράθεσης, δεν απέφερε, όπως αναμενόταν άλλωστε, καρπούς η διαμεσολαβητική προσπάθεια που ανέλαβε η Μαντλίν Ολμπράιτ, η οποία μίλησε τηλεφωνικώς τόσο με τον Εχούντ Μπαράκ όσο και με τον Γιάσερ Αραφάτ. Η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών φέρεται να πρότεινε ένα σχέδιο αποκλιμάκωσης τριών σημείων: οι Παλαιστίνιοι καλούνται να τερματίσουν τους πυροβολισμούς, να δημιουργήσουν μια ουδέτερη ζώνη ανάμεσα σε διαδηλωτές και ισραηλινό στρατό και να προχωρήσουν στη σύλληψη των υπόπτων για τις βομβιστικές επιθέσεις, ενώ το Ισραήλ καλείται να αποσύρει τα στρατεύματά του στις προηγούμενες θέσεις τους, να άρει τις οικονομικές κυρώσεις και να επιδείξει σημαντική συγκράτηση στη χρήση βίας.

Ο Παλαιστίνιος ηγέτης φέρεται να δήλωσε έτοιμος να ξανακαθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, εφόσον το Ισραήλ τηρήσει, όχι μόνο αυτές, αλλά και τις πρότερες δεσμεύσεις του. Από την άλλη, ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ, Σλόμο Μπεν Αμί, απέφυγε να ξεκαθαρίσει την ισραηλινή αντίδραση, και αρκέστηκε να εκτιμήσει ότι ο Γιάσερ Αραφάτ, μάλλον, είναι «καταβεβλημένος από την κατάσταση, την οποία επιθυμεί να αλλάξει». Η απάντηση από την παλαιστινιακή πλευρά ήταν η γνωστοποίηση ότι ο Παλαιστίνιος ηγέτης μεταβαίνει, σήμερα, στη Μόσχα, προκειμένου να συναντηθεί με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος εμφανίζεται διατεθειμένος να αναλάβει νέες και ευρύτερες διαμεσολαβητικές πρωτοβουλίες στην περιοχή.

Παράλληλα, κλιμακώνεται και ο αραβικός διπλωματικός αναβρασμός. Την αμέριστη συμπαράστασή τους στην Ιντιφάντα εξέφρασαν, χτες, από κοινού Συρία και Ιράν κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιεί στην Τεχεράνη ο Σύρος πρωθυπουργός Μοχάμαντ Μουσταφά Μίρο. «Ο αραβικός κόσμος χάνει την υπομονή του» προειδοποίησε από την πλευρά του, ο Πρίγκιπας διάδοχος Αμπντάλα, στη Σαουδική Αραβία, εξαπολύοντας δριμεία επίθεση κατά του Ισραήλ, αλλά και κατά των ΗΠΑ και της Ευρώπης, επειδή, όπως τόνισε, «το υποστηρίζουν απροκάλυπτα».

Τη μαρτυρία - καταγγελία των μελών της οργάνωσης που βρίσκονται στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη γνωστοποίησαν, χτες, οι Γιατροί χωρίς Σύνορα. Σύμφωνα με το ανακοινωθέν, τα γραφεία της οργάνωσης στη Γάζα είναι ανάμεσα στα κτίρια που επλήγησαν, κατά τις αλλεπάλληλες ισραηλινές επιδρομές, τη Δευτέρα. Σύμφωνα με τις καταγγελίες των μελών της οργάνωσης και του εκεί συντονιστή της ελληνικής αποστολής Αντώνη Ρήγα, από τον ισραηλινό αποκλεισμό δεν έχουν εξαιρεθεί τα φορτία φαρμακευτικού και ανθρωπιστικού υλικού, ενώ ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται η απαγόρευση σε ασθενοφόρο της οργάνωσης, εδώ και 40 ημέρες, να εισέλθει στα αυτόνομα εδάφη, ενώ η Λωρίδα της Γάζας έχει, επί της ουσίας, κοπεί στα δύο από τα ισραηλινά τανκς και χιλιάδες κόσμου είναι αποκλεισμένος μακριά από τα σπίτια του από τις 28 Σεπτεμβρίου.

ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.-

Ανησυχητικές εξελίξεις, που δεν αποκλείεται να οδηγήσουν σε μία ακόμη επικίνδυνη σύρραξη στα Βαλκάνια, γεννά η ανάφλεξη της βίας Κοσσοβάρων Αλβανών εξτρεμιστών στη σερβική κοιλάδα του Πρέσεβο, αλλά και η χτεσινή δολοφονία στενού συνεργάτη του Κοσσοβάρου Αλβανού πολιτικού ηγέτη Ιμπραήμ Ρουγκόβα στην Πρίστινα. Τα σοβαρά αυτά γεγονότα προκάλεσαν χτες την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, την ανταλλαγή επιστολών ανάμεσα στον Πρόεδρο της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας Β. Κοστούνιτσα και τον γγ του ΝΑΤΟ, Τζορτζ Ρόμπερτσον, αλλά και την επείγουσα συνεδρίαση του Γιουγκοσλάβου Προέδρου με τους αρμόδιους υπουργούς και τους διοικητές των αστυνομικών σερβικών δυνάμεων. Μάλιστα, μετά τη χτεσινή έκτακτη σύσκεψη στο Βελιγράδι, επιβεβαιώθηκε πως, αφ' ενός, οι Αλβανοί αυτονομιστές της οργάνωσης - παρακλάδι του ΟΥΤΣΕΚΑ ελέγχουν από προχτές μία περιοχή περίπου πέντε χιλιομέτρων εντός της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης προς την πλευρά των διοικητικών συνόρων της Σερβίας με το Κοσσυφοπέδιο και, αφ' ετέρου, βασική οδική αρτηρία από πόλη της κοιλάδας του Πρέσεβο, που οδηγεί προς το Κοσσυφοπέδιο!

Μετά τη χτεσινή έκτακτη σύσκεψη του Προέδρου Κοστούνιτσα με τους αρμόδιους υπουργούς και τους διοικητές των σερβικών αστυνομικών δυνάμεων της νότιας σερβικής πόλης Βράνιε, ανακοινώθηκε αορίστως πως «συζητήθηκαν τα άμεσα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα που θα πρέπει να λάβουν ο στρατός και οι αστυνομικές αρχές για την αντιμετώπιση της οξυμένης κατάστασης στη νότια Σερβία». Τα παραπάνω γνωστοποίησε χτες με δηλώσεις του ο υπουργός Εσωτερικών Στέβαν Νίκσεβιτς, ο οποίος εξέφρασε τις έντονες ανησυχίες του Βελιγραδίου για το ενδεχόμενο οι τελευταίες συγκρούσεις των σερβικών δυνάμεων με τους Αλβανούς αυτονομιστές της οργάνωσης UCPMB (ζητά την «απελευθέρωση» και προσάρτηση των νότιων σερβικών πόλεων Μεντβέγια, Μπουγιάνοβατς και Πρέσεβο στο ...ανατολικό Κοσσυφοπέδιο) να τεθούν σύντομα εκτός ελέγχου!

Η σοβαρότητα της κατάστασης φάνηκε, τόσο από την πρωτοφανή - για τα δεδομένα του ΟΗΕ - γρήγορη αντίδραση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, όσο και από τις αντιδράσεις του γγ του ΝΑΤΟ και αξιωματούχων της ΚΦΟΡ που εδρεύει στο Κοσσυφοπέδιο...

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, που συνεδρίασε χτες μετά από σχετικό αίτημα του Βελιγραδίου, αποφάσισε ομόφωνα τη δριμύτατη «καταδίκη των εγκληματικών επιθέσεων» στη νότια Σερβία και τη χτεσινή βομβιστική επίθεση κατά του γιουγκοσλαβικού γραφείου σύνδεσης στην Πρίστινα, απαιτώντας την άμεση διενέργεια έρευνας για την προσαγωγή των δραστών στη Δικαιοσύνη. Οι 15 πρεσβευτές των χωρών - μελών του ΣΑ, εξομοιώνοντας ουσιαστικά επιτιθέμενους και αμυνόμενους, συνέστησε ...και στις δύο πλευρές (δηλαδή και στις σερβικές δυνάμεις και στους Κοσσοβάρους Αλβανούς αυτονομιστές) ...να απέχουν από μελλοντικές επιθέσεις και κάλεσαν τις ΝΑΤΟικές δυνάμεις και την αστυνομική δύναμη του ΟΗΕ που εδρεύουν στο Κοσσυφοπέδιο να λάβουν μέτρα για την αποτροπή νέου κύματος βίας.

Αντίθετα, την ίδια ώρα, ο Αμερικανός αντισυνταγματάρχης, Σεθ Μπρέιβμαν και εκπρόσωπος της ΚΦΟΡ, επέρριψε άμεσα τις ευθύνες για τις τελευταίες συγκρούσεις Σέρβων και Αλβανών αυτονομιστών στο Πρέσεβο στους τελευταίους, δηλώνοντας: «Υπάρχουν σαφή στοιχεία και μαρτυρίες πως οι Αλβανοί αντάρτες εξαπέλυσαν απρόκλητα επιθέσεις κατά των σερβικών δυνάμεων ασφαλείας... Και οι δύο πλευρές αντάλλαξαν ριπές με ολμοπυροβόλα, αλλά είναι σίγουρο και καθαρό ότι όλα ξεκίνησαν από τους Κοσσοβάρους Αλβανούς»!

Αργότερα χτες, η ΚΦΟΡ ανακοίνωσε πως έκλεισε «για προληπτικούς λόγους» τη μοναδική οδική αρτηρία που οδηγεί από το Κοσσυφοπέδιο στην Κοιλάδα του Πρέσεβο, πως συνέλαβε 12 Κοσσοβάρους Αλβανούς - μέλη της αυτονομιστικής οργάνωσης «UCPMB» ως ενεχόμενα στις πρόσφατες συγκρούσεις στο Πρέσεβο, πως κατέσχεσε ένα φορτηγό Κοσσοβάρων Αλβανών, το οποίο αποκάλεσε «κινητή αποθήκη όπλων»...

Με αφορμή τις συγκρούσεις μεταξύ σερβικών δυνάμεων και Κοσσοβάρων Αλβανών εξτρεμιστών στο Πρέσεβο, ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος Κοστούνιτσα απέστειλε επιστολή στον γγ του ΝΑΤΟ, σημειώνοντας πως «παρά τη νίκη των δημοκρατικών δυνάμεων στη Γιουγκοσλαβία και το άνοιγμα του Βελιγραδίου στον κόσμο, η διεθνής κοινότητα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της έναντι της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας». Η απάντηση του γγ του ΝΑΤΟ, Τζ. Ρόμπερτσον, δεν ήταν παρά η σύσταση που έκανε προς τις γιουγκοσλαβικές στρατιωτικές δυνάμεις, προκειμένου αυτές να «απόσχουν από βία» και η «υπόσχεση» πως οι ΝΑΤΟικές δυνάμεις στο Κοσσυφοπέδιο «θα αυξήσουν τις περιπολίες στα διοικητικά όρια με τη νότια Σερβία και θα ερευνήσουν τα περιστατικά συγκρούσεων»...

Χτες, πάντως, δεν αναφέρθηκαν νέες συγκρούσεις στην κοιλάδα του Πρέσεβο παρά μόνον η διαδήλωση δεκάδων Σέρβων στο Μπουγιάνοβατς (όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Αλβανοί), που διαμαρτύρονταν για τις τελευταίες συγκρούσεις στην περιοχή.

Φονική ενέδρα έστησαν χτες άγνωστοι δράστες σε βάρος του Ισμαήλ Μουσταφά, στενού συνεργάτη και πολιτικού συμβούλου του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, ηγέτη του Δημοκρατικού Συνδέσμου Κοσσυφοπεδίου.

Το φονικό έγινε περίπου ένα 24ωρο μετά τη βομβιστική επίθεση κατά του γιουγκοσλαβικού γραφείου σύνδεσης στην Πρίστινα. Το θύμα δέχτηκε πυροβολισμούς στις 15.15 τοπική ώρα (16.15 ώρα Ελλάδος) μπροστά από την κατοικία του στη συνοικία Νταρντάνια στην Πρίστινα και λίγο αργότερα υπέκυψε στα τραύματά του.

Εως νωρίς χτες βράδυ, δεν είχε συλληφθεί κανένας ύποπτος για τη δολοφονία του Μουσταφά.