Η χτεσινή μέρα για το Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ στην Αθήνα ήταν γιορτή!

Σαράντα χρόνια μετά τον πρόωρο χαμό του αγαπημένου δημιουργού Μάνου Λοΐζου, πήρε σάρκα και οστά ένας στόχος που εδώ και καιρό προετοίμαζε η ΚΝΕ: Η μετονομασία του Πολιτιστικού Στεκιού της ΚΝΕ στο κέντρο της Αθήνας σε Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ «Μάνος Λοΐζος».

Σε αυτόν τον χώρο έχουν βρει φιλόξενο «καταφύγιο» τα μουσικά όργανα του Μάνου Λοΐζου, όπως το βιολί, που σε ηλικία 14 ετών του αγόρασε ο πατέρας του, η αγαπημένη του κιθάρα, το πιάνο, που στα πλήκτρα του υπάρχει το κάψιμο από την καύτρα του τσιγάρου του... Σε αυτόν εδώ το χώρο θα «συναντιούνται» καθημερινά με το μεράκι, την όρεξη, τη συντροφικότητα, τη δημιουργία την μελών και φίλων της ΚΝΕ. Θα «παίρνουν ζωή» από τις πρόβες για τις καλλιτεχνικές παραγωγές και αφιερώματα του Φεστιβάλ της ΚΝΕ, στη σκηνή του οποίου και ο ίδιος ο Λοΐζος κατέθεσε κομμάτι της ψυχής του...

Σε αυτήν τη γιορτή, λίγες μέρες πριν από την έναρξη του 13ου Συνεδρίου της ΚΝΕ, το Στέκι ήταν κατάμεστο από νέους ανθρώπους... Η κεντρική αίθουσα, το διπλανό δωμάτιο, οι σκάλες, ακόμα και η αυλή ήταν γεμάτα από νέους ανθρώπους που έδωσαν το «παρών» για να τιμήσουν τον δημιουργό. Ακόμα, παραβρέθηκαν η Μυρσίνη Λοΐζου, κόρη του Μάνου, και η Εμμανουέλα, η εγγονή του, ο Θέμης Γκιώνης και ο Νίκος Σοφιανός, μέλη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, καθώς και η Μάγδα Φύσσα.

Στην ομιλία του, ο Νίκος Αμπατιέλος, Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η σημερινή μέρα είναι μια ημερομηνία - σταθμός για τη συνέχεια της δουλειάς της ΚΝΕ στον Πολιτισμό, που φιλοδοξούμε να δώσει επιπλέον ώθηση και πνοή στους σκοπούς και το έργο μας το επόμενο διάστημα.

Σε μια περίοδο που το σύστημα με ποικίλους τρόπους θέλει να κουρελιαστεί το αισθητικό κριτήριο της νεολαίας, να αποδυναμωθεί η σκέψη της και να οδηγηθεί σε μια παθητική εκτόνωση απ' τα προβλήματά της, η ΚΝΕ έχει στο DNA της να πηγαίνει κόντρα σε αυτά τα πρότυπα.

Να αναζητά νέους, δημιουργικούς τρόπους επαφής με κάθε νέο και νέα που μοιραζόμαστε κοινές ανησυχίες, κοινούς προβληματισμούς και όνειρα - ξέροντας καλά "πως τίποτα πιο ωραίο, τίποτα πιο αληθινό, απ' την ζωή δεν είναι", όπως τραγουδά η αξέχαστη φωνή του Μάνου σε στίχους του Ναζίμ Χικμέτ.

Απέναντι στη μοιρολατρία, στη λογική "ο θάνατός σου η ζωή μου", απέναντι στη λογική ότι η Τέχνη είναι κάτι έξω απ' την κοινωνία και ότι η στράτευση του δημιουργού με τους αγώνες και τα βάσανα του λαού μειώνει την καλλιτεχνική αξία του έργου, ότι είναι τάχα "παλιά" και "ξεπερασμένη", την απάντηση τη δίνει ο ίδιος ο Μάνος Λοΐζος:

"Αναζητούσα πάντοτε ποιήματα με έντονο κοινωνικό περιεχόμενο και προβλήματα σύγχρονα", έλεγε, "σαν καλλιτέχνης, είμαι ένας δέκτης, ευαίσθητος, γεγονότων και καταστάσεων, που ζούμε καθημερινά όλοι μας, όπως οι αγώνες του λαού μας, ο αγώνας της εργατικής τάξης για το μεροκάματο, για καλύτερες συνθήκες ζωής, για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Από πολύ μικρός είδα παιδιά να πεινάνε και θεώρησα υποχρέωσή μου να μην το ξεχάσω αυτό ποτέ, να κάνω ό,τι μπορώ με την τέχνη μου για να λείψει αυτή η δυστυχία"».

Ενώ ευχαρίστησε εκ μέρους του ΚΣ της ΚΝΕ «την Μυρσίνη Λοΐζου για όλη τη βοήθεια και την προσφορά εκ μέρους της των μουσικών οργάνων του Μάνου», τον «Σωτήρη Τσουκάλη που δούλεψε με πολλή αγάπη και φροντίδα για δύο μήνες για την επισκευή του πιάνου, με σεβασμό στον συνθέτη και με προσπάθεια να προσεγγίζει το όργανο τον αρχικό του ήχο, για να μπορούν να φτάσουν σήμερα στα αυτιά μας οι μελωδίες του Μάνου, όπως ο ίδιος τις άκουγε και τις επεξεργαζόταν». Ακόμα, ευχαρίστησε «τους συνεργάτες του Μάνου Λοΐζου, που θα συμβάλουν με την προσωπική τους ματιά στην εκδήλωσή μας», καθώς και τους συντελεστές του μουσικού αφιερώματος που ακολούθησε.

Στην όμορφη και συγκινητική εκδήλωση έδωσαν τον δικό τους ξεχωριστό τόνο άνθρωποι που έζησαν και δημιούργησαν μαζί με τον Μάνο Λοΐζο, από τις αρχές κιόλας της δεκαετίας του '60.

Είναι μια βραδιά συγκίνησης, ανέφερε ο μεγάλος ερμηνευτής Γιώργος Νταλάρας, ο οποίος παραβρέθηκε στην εκδήλωση, ευχαριστώντας την ΚΝΕ γι' αυτή της την πρωτοβουλία για τον «αδερφό» του Μάνο Λοΐζο. Με συγκίνηση κοίταξε τα μουσικά όργανά του που βρίσκονται στο Στέκι, όπως το πιάνο του που σε αυτό έγραψαν το «Αχ χελιδόνι μου», ενώ στάθηκε στο γεγονός ότι τα τραγούδια του Λοΐζου έχουν περάσει και στις νεότερες γενιές. Ανέφερε ακόμα ότι χαίρεται ιδιαίτερα που παρευρίσκονται στην εκδήλωση η κόρη του Μυρσίνη και η εγγονή του Εμμανουέλα και εξέφρασε για ακόμα μια φορά την προσωπική του εκτίμηση στον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, που αγαπά το λαϊκό τραγούδι και κάνει άλματα, τα οποία θα περάσουν στις ψυχές των λαϊκών ανθρώπων και «θα γίνει ένα λουλούδι που θα ανθίσει».

Ο μουσικοσυνθέτης Χρήστος Λεοντής μοιράστηκε τις μνήμες του από τη γνωριμία του με τον Μάνο Λοΐζο στα γραφεία του Συλλόγου Φίλων Ελληνικής Μουσικής, την πρώτη τους κοινή συναυλία στο θέατρο «Ακροπόλ» με την παρουσία του Γ. Ρίτσου και του Ν. Βρεττάκου και τον Μίκη να τους καλεί να συνεχίσουν στον δρόμο της δημιουργίας μιας μουσικής που να ανταποκρίνεται στο λαϊκό αίσθημα... Μια σχέση που κράτησε μια ζωή... Ενώ έδωσε συγχαρητήρια και στην ΚΝΕ για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία.

Η σπουδαία ερμηνεύτρια Μαρία Φαραντούρη μίλησε για τον «φίλο και αδερφό» της Μ. Λοΐζο. Η γνωριμία τους κρατά από τη δεκαετία του '60 στον Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής. Ο Λοΐζος ήταν αυτός που πρωτογνώρισε τη μαθήτρια, τότε, Μ. Φαραντούρη στα γραφεία του Συλλόγου, όταν ήρθε να τραγουδήσει, για να γίνει μέλος του Συλλόγου. Με συγκίνηση αναφέρθηκε σε εκείνα τα χρόνια που «τραγουδούσαμε και διαδηλώναμε» ενάντια στην αδικία και τους πολέμους... Ανέφερε, ακόμα, ότι τα τραγούδια του Μάνου ακουμπούσαν στα προβλήματα του κόσμου, ενώ στάθηκε στην εμβληματική τους συνεργασία στα «Νέγρικα», έναν δίσκο που φανερώνει την οικουμενικότητα της ματιάς του Λοΐζου.

Ο Αχιλλέας Θεοφίλου, μουσικός παραγωγός στη «Μinos EMI» από το 1970 έως το 2006, αδερφικός φίλος και κουμπάρος του Λοΐζου, αναφέρθηκε στη γνωριμία τους, ενώ μοιράστηκε κοινές τους ιστορίες από τα στούντιο που ηχογραφούσαν τους δίσκους του. Αλλωστε, μαζί έκαναν όλη τη δισκογραφία του Λοΐζου, εκτός από τον πρώτο του δίσκο, τον «Σταθμό». Μίλησε ακόμα και για τον Λευτέρη Παπαδόπουλο και τον Φώντα Λάδη που έκαναν παρέα και στίχους τους μελοποίησε ο Λοΐζος.

Ο χρόνος μιλά για τα έργα μεγάλων δημιουργών. Και το έργο του Λοΐζου μένει ζωντανό, ανέφερε η ερμηνεύτρια και συνθέτρια Δήμητρα Γαλάνη, η οποία είχε συνεργαστεί με τον συνθέτη στον τελευταίο του δίσκο. Ενώ συνέχισε ότι «μάθαμε το μεγαλείο της απλότητας» μέσα από τα τραγούδια και τις μελωδίες του. Ηταν ένας άνθρωπος που «μίλαγε σιγά, ήταν γεμάτος αισθήματα», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «είχα την τιμή και τη χαρά να είμαι φίλη του». Για την πρωτοβουλία της ΚΝΕ, η Δ. Γαλάνη σημείωσε πως ήταν «ό,τι καλύτερο μπορούσε να γίνει», καθώς «ο Μάνος ανήκει στους νέους ανθρώπους».

Τέλος, ο τραγουδοποιός Θανάσης Παπακωνσταντίνου αναφέρθηκε στη γνωριμία του με τον Μάνο Λοΐζο στις αρχές της δεκαετίας του '80. Τότε που ως φοιτητής προσπαθώντας να ανοίξει την πόρτα του σπιτιού του σκόνταψε σε ένα γράμμα: «Θανάση, μου άρεσαν τα στιχάκια σου και θέλω να συνεργαστούμε. Μάνος Λοΐζος». Είπε ότι τον επηρέασαν βαθιά η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας του Λοΐζου, επισημαίνοντας ότι «τα συναισθήματα που έβγαιναν από τις μουσικές του είχαν αντίκρισμα και στον άνθρωπο. Και αυτό είναι ευεργετικό. Μέσα από το έργο και τα λόγια να παλεύει για μια καλύτερη ζωή»...

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσικό αφιέρωμα. Τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ το προετοίμασαν με πολλή αγάπη παρουσιάζοντας ένα απάνθισμα από αγαπημένα τραγούδια του Λοΐζου. Το χειροκρότημα που κέρδισαν θερμό, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που έγιναν μια φωνή με τους δεκάδες νέους...

Επιμέλεια - ενορχήστρωση: Κώστας Σταυρόπουλος.

Μουσικοί: Αλέξανδρος Γουργουλιός (μπουζούκι), Φωτεινή Δρίνη (κιθάρα), Αλέξανδρος Μιχαηλίδης (πιάνο), Αναστασία Πραματευτάκη (βιολί), Δήμητρα Σταμουλάκη (τσέλο), Κώστας Σταυρόπουλος (κιθάρα, κοντραμπάσο).

Τραγούδι: Φωτεινή Δρίνη, Δήμητρα Ελευθερίου, Κώστας Καλογερής, Κατερίνα Νιάνιου, Θάνος Πανουργιάς.

• Εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία του Ν. Αμπατιέλου θα δημοσιευτούν σε επόμενο φύλλο του «Ριζοσπάστη».