"Με τους πολλούς επαίνους" - έλεγε ο Νίτσε - "άλλοι γίνονται ντροπαλοί και άλλοι θρασείς". Τι γίνεται με όσους αυτοεπαινούνται; Αλλοι γίνονται θρασείς και άλλοι ανακόλουθοι και αναξιόπιστοι. Στην τελευταία κατηγορία ανήκει και ο υπουργός Πολιτισμού, Ευάγγελος Βενιζέλος,ο οποίος σε δηλώσεις του, που αφορούσαν τον γενικό Κανονισμό Χρηματοδοτήσεων εκ μέρους του ΥΠΠΟ, μεταξύ άλλων, ανέφερε τα εξής: "Σε πολλά πεδία της δράσης και της αρμοδιότητας του ΥΠΠΟ, η παρέμβαση ή η συμπαράσταση της πολιτείας, και πολύ περισσότερο η ύπαρξη και η επιτυχία μιας πολιτιστικής πολιτικής θεωρείται ταυτόσημη με την παροχή οικονομικής βοήθειας, με τη διοχέτευση επιχορηγήσεων"."Θεμελιώδης υποχρέωση" όλων των αποδεκτών των χρηματικών ενισχύσεων του ΥΠΠΟ - κατά τον υπουργό - είναι "η τήρηση των ανειλημμένων προγραμματικών τους υποχρεώσεων ή των όρων υπό τους οποίους χορηγείται η ενίσχυση".

Ομως, στην πράξη αυτή η "θεμελιώδης υποχρέωση" - κατά το υπουργείο και τον υπουργό - ενώ θα έπρεπε να είναι αμφοτεροβαρής είναι ετεροβαρής. Δηλαδή βαρύνει μόνο τον επιχορηγούμενο. Δυστυχώς, η αναξιοπιστία του ΥΠΠΟ επιβεβαιώνεται και με όσα συμβαίνουν στα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, τα οποία φέτος αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.Αποτέλεσμα της οικονομικής δυσπραγίας είναι πολλά ΔΗΠΕΘΕ να έχουν καθυστερήσει το ανέβασμα των παραστάσεών τους, κάποια να έχουν περιοριστεί στο ανέβασμα μόνο παράστασης για παιδιά και άλλα να παλεύουν εκ των ενόντων, για να κρατήσουν άσβεστο το θεατρικό πυρ στην περιοχή τους. Αυτό είναι το αποτέλεσμα. Η αιτία; Η καθυστέρηση του ΥΠΠΟ να εκπληρώσει τις οικονομικές υποχρεώσεις που αναλαμβάνει στην προγραμματική σύμβαση με τα ΔΗΠΕΘΕ.

Με βάση την προγραμματική σύμβαση που υπογράφεται με τα ΔΗΠΕΘΕ, ο δήμος στον οποίο εδρεύει το θέατρο οφείλει να καταβάλλει 50 εκατομμύρια και άλλα 50 το υπουργείο, ή 70 εκατομμύρια για τα ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας, Λάρισας, Ιωαννίνων και Πάτρας, ο δήμος και άλλα τόσα το ΥΠΠΟ. Παρότι η θεατρική περίοδος ξεκίνησε από τον Σεπτέμβρη, ακόμη, μόλις τον Οκτώβρη τα ΔΗΠΕΘΕ εισέπραξαν την εξόφληση της περσινής διαχειριστικής περιόδου (1997 - 1998). Σύμφωνα πάντα με την Προγραμματική Σύμβαση που υπογράφει ο υπουργός με τα ΔΗΠΕΘΕ η πρώτη δόση πρέπει να καταβάλλεται μέχρι τον Οκτώβρη, οπότε και ξεκινάει η νέα θεατρική περίοδος και η δεύτερη δόση μέχρι τον Ιούνη, οπότε και αρχίζει η καλοκαιρινή δραστηριότητα των θεάτρων. Ποτέ όμως δεν ήταν συνεπές το υπουργείο με την υποχρέωσή του αυτή.Οσο για τους δήμους, παρά τις φιλότιμες προσπάθειές τους και αυτοί δε βρίσκονται σε ανθηρή οικονομική κατάσταση αφού και σ' αυτούς οφείλει η κυβέρνηση, από παρακρατημένους φόρους. Με αυτά και άλλα κινδυνεύει ο κοινωνικός, παιδαγωγικός ρόλος των ΔΗΠΕΘΕ, που πρέπει να αυξάνει τις δραστηριότητές του και όχι να τις μειώνει.

Ας δούμε πώς έχει διαμορφωθεί το φετινό οικονομικό "τοπίο" για τα ΔΗΠΕΘΕ (Βλέπετε πίνακα).Η πρώτη δόση έχει διασπαστεί σε δύο και οι αποφάσεις για το καθένα χωριστά βγήκε μόλις τον Δεκέμβρη, ενώ η δεύτερη δόση της πρώτης δηλαδή ουσιαστικά δόσης αποφασίστηκε για κάποια θέατρα στα μέσα του Γενάρη και για κάποια δεν έχει ακόμη κοινοποιηθεί. Η πρώτη δόση της προκαταβολής είναι από τον τακτικό προϋπολογισμό και βρίσκεται σε διαδικασία εκταμίευσης στο Δημόσιο Ταμείο, ενώ η δεύτερη απόφαση αφορά στα κονδύλια του ΛΟΤΤΟ. Και στις δύο περιπτώσεις ο χρόνος εκταμίευσης είναι ιδιαίτερα δυσχερής και χρονοβόρος. Δυσχερής, εξαιτίας και της γραφειοκρατικής διαδικασίας. Για παράδειγμα το ΔΗΠΕΘΕ συγκεντρώνει τα έγγραφα από τράπεζες, εφορίες, ΙΚΑ, κλπ. που χρειάζονται, προκειμένου να εισπράξει τα χρήματα, περνάνε κάποιοι μήνες, που έχουν και ισχύ τα εν λόγω έγγραφα και ειδοποιούνται τα ΔΗΠΕΘΕ να καταθέσουν εκ νέου τα απαιτούμενα έγγραφα, γιατί η ισχύς τους εξέπνευσε, περιμένοντας στα συρτάρια κάποιων γραφείων την απόφαση του υπουργείου για καταβολή των χρημάτων. Και έπεται κι άλλη καθυστέρηση.

Βέβαια, η μη έγκαιρη καταβολή από την πλευρά του υπουργείου της χρηματοδότησης που αναλαμβάνει με προγραμματικές συμβάσεις, είναι πάγια τακτική του. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι επιχορηγούμενοι θίασοι του ελεύθερου θεάτρου, ενώ πρόσφατο είναι και το παράδειγμα με τη ματαίωση της παράστασης της Χάννα Σιγκούλα και της Δήμητρας Γαλάνη,που είχαν προγραμματιστεί να ανέβει από το Κέντρο Μουσικού Θεάτρου (Κε. Μ. Θ.), στο Βόλο. Αιτία, η ασυνέπεια του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο δεν εκπλήρωσε έγκαιρα τις συμβατικές του οικονομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από την Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ ΥΠΠΟ και Κε. Μ. Θ..

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Αξίζει, όμως, να δούμε τι ανεβάζουν τα ΔΗΠΕΘΕ, με την ελπίδα ότι τουλάχιστον οι θεατές θα ενισχύουν ηθικά και οικονομικά τα θέατρα της περιοχής τους, πριν αυτά καταλήξουν σε μαρασμό.

• Το ΔΗΠΕΘΕ Βόλου παρουσιάζει, στο Κτίριο Σπίρερ, το έργο του Ζαν Ζενέ "Οι δούλες",σε μετάφραση Παναγιώτας Πανταζή,σκηνοθεσία - σκηνικά Θέμη Μουμουλίδη,μουσική Κωστή Δρυγιαννάκη.Τους ρόλους ερμηνεύουν: Βίκυ Βολιώτη, Βασιλική Δήμου, Σμαράγδα Καρύδη.
• Με το έργο του Εντουάρντο Ντε Φίλιππο "Εσωτερικές φωνές" έκανε πρεμιέρα τα Χριστούγεννα και συνεχίζει τις παραστάσεις του το Θεσσαλικό Θέατρο,στο "Θέατρο του Μύλου".Το έργο ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Γιώργου Αρμένη,σκηνικά - κοστούμια Γιώργου Ζιάκα και μουσική Λίνου Κόκκοτου.Παίζουν: Νίκος Δαδινόπουλος, Ντενίζ Μπαλτσαβιά κ. ά.
• Στην Παιδική Σκηνή του ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας παρουσιάζεται "Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρος" σε διασκευή Νίκου Καμτσή,σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάμπους.Ενώ, στα μέσα Γενάρη, έκανε πρεμιέρα στη Νέα Σκηνή με τις "Κραυγές γυναικών" που αποτελείται από τρία μονόπρακτα του Γ. Νεοφύτου,την "Κλυταιμνήστρα" της Γιουρσενάρ και "Το φάντασμα της Μασσαλίας" τουΚοκτώ.Η σκηνοθεσία είναι του Νίκου Χαραλάμπους.Παίζουν: Αλίκη Αλεξανδράκη, Μαρία Μίχα, Ιφιγένεια Δεληγιαννίδου,κ. ά.
• Το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας ξεκίνησε με εκδηλώσεις και συνεργασίες, ενώ ακολουθεί ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα. Τέλος Δεκέμβρη ξεκίνησαν οι παραστάσεις της Παιδικής Σκηνής με το έργο της Ξένιας Καλογεροπούλου και Θωμά Μοσχόπουλου "Οικογένεια Νώε",σε σκηνοθεσία Διονύση Βούλτσου.Στην περίοδο των Απόκρεω, το ΔΗΠΕΘΕ σε συνεργασία με το Θέατρο Δρόμου του Ν. Χατζηπαππά παρουσιάζει "Το πλοίο των τρελών".Ενώ ετοιμάζονται "Ο εχθρός του λαού" του Ιψεν σε σκηνοθεσία Κωστή Τσώνου και για τη Νέα Σκηνή: "Δύο Θεοί" του Λένου Χρηστίδη σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου.
• Το νεοϊδρυθέν ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας,εκτός από τον "Κύκλο με την κιμωλία" που παρουσιάζει, στην Παιδική Σκηνή,ανέβασε στις αρχές Γενάρη, στηνΚεντρική Σκηνή,τη μουσική κωμωδία με τίτλο "Και καλά ξεμπερδέματα...".Πρόκειται για μια σύνθεση εννέα διηγημάτων του Τσέχωφ,σε σύνθεση και σκηνοθεσία Θανάση Θεολόγη,διασκευή Παναγιώτη Μέντη,σκηνικά Κικής Πίττα.Παίζουν: Βασίλης Κολοβός, Χρήστος Κάλοου,κ. ά.
• Στο ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων,στην Παιδική Σκηνή, παρουσιάστηκε σε συνεργασία με το "Θέατρο του Νέου Κόσμου" το έργο "Ο Χρουσαϊτός και η Βασιλοπούλα Ροδόγαλη",ενώ ετοιμάζονται για τη Νέα Σκηνή το έργο του Νίκου Ζώη "Η τελευταία μέρα",σε σκηνοθεσία Δημήτρη Πετρόπουλου και για την Κεντρική"Ο Θείος Βάνιας",σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαϊδη.Παίζουν:Γ. Γραμματικός, Στ. Κακαβάς,κ. ά.
• Με δύο μονόπρακτα του Τσέχωφ ξεκίνησε το ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας: "Η Αρκούδα" και "Αίτηση σε γάμο",σε μια ενιαία παράσταση στην οποία ο γάμος και οι σχέσεις ανάμεσα στα δυο φύλα εκφράζονται με την παρατηρητικότητα και την υψηλή τέχνη του μεγάλου συγγραφέα. Η παράσταση ανεβαίνει σε μετάφρασηΛυκούργου Καλλέργη,σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαλακόπουλου.Παίζουν:Δημήτρης Γιαννακόπουλος, Γιώργος Γκίκας, Βιβή Νικοπούλου.
• Μέχρι τις 5 Ιανουαρίου το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης έδωσε παραστάσεις στα Χανιά με το έργο του Γεωργίου Σουρή "Αλλ' αντ' άλλων": "Θέαμα Ασυνήθιστον, Μουσικόν και Αστείον",σε σκηνοθεσία του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή Κωστή Καπελώνη,ενώ μέχρι τις 28 Ιανουαρίου θα παρουσιαστεί σε μεγάλες πόλεις της Κρήτης και στη συνέχεια θα επιστρέψει στα Χανιά, όπου θα παίζεται μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου. Παίζουν: Βαγγέλης Λιοδάκης, Γιάννα Μαλακατέ, Εφη Μεταγγιτσινού, Νίκος Μόσχοβος,κ. ά.
• Το έργο του Δημήτρη Παπαχρήστου "Νηρέας ο Βάρας" παρουσιάζει το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής,σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη,μουσική Νίκου Ξυδάκη,σκηνικά - κοστούμια Ιουλίας Σταυρίδου.Παίζουν: Γιώργος Μωρόγιαννης, Αγγελική Λεμονή, Παναγιώτης Παπαγεωργόπουλος.
• Το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης προτίμησε επιθεώρηση και ο τίτλος αυτής "Γεια σου Τσολιά μου".Τα κείμενα είναι των Λ. Μιχαηλίδη, Θ. Μιχαηλίδη, Θ. Παπαθανασίου, Μ. Ρέππα, Α. Πυριόχου, Κ. Τσόκαλη, Π. Χατζηκουτσέλη.Η σκηνοθεσία είναι του Πάνου Σκουρολιάκου,η μουσική του Διονύση Τσακνή,τα σκηνικά της Βάσως Τσόνογλου,τα κοστούμια της Νότας Μπενετάτου και οι χορογραφίες του Ισίδωρου Σιδέρη.Παίζουν: Πάνος Σκουρολιάκος, Πάνος Χατζηκουτσέλης,κ. ά.
• Στην Παιδική Σκηνή του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών παρουσιάζεται, κάθε Κυριακή 11 π.μ., ο "Μικρός Πρίγκιπας" του Αντουάν ντε Σαιν Εξυπερύ,σε θεατρική διασκευή Μίμη Κουγιουμτζή,σκηνοθεσία Μιχάλη Κοβανίδη,σκηνικά - κοστούμια Γιώργου Ανεμογιάννη,μουσική Χρήστου Δημάκη και χορογραφίες Κατερίνας Βέλεβα.Παίζουν: Δημήτρης Πάσσος, Μιχάλης Κοβανίδης,κ. ά.

"Κραυγές γυναικών" στην Καλαμάτα

"Οικογένεια Νώε" στην Πάτρα