ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 23 Απρίλη 2000
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Με αφορμή τους προβληματισμούς για τα εκλογικά αποτελέσματα

Μετά τις εθνικές εκλογές είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε σημαντικές σκέψεις και προβληματισμούς, προφορικούς ή και γραπτούς στον Τύπο από συντρόφους και φίλους που δώσαμε μαζί την εκλογική μάχη, με σημαία την αναγκαιότητα οικοδόμησης του Μετώπου, την κοινή δράση στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες.

Είναι θετικό ότι οι πρώτοι κιόλας προβληματισμοί αναδεικνύουν ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που σχετίζεται με την ανάγκη και τους στόχους οικοδόμησης του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου Πάλης, το θέμα της εξουσίας.

Στο Πρόγραμμα του Κόμματος γίνεται μια προσπάθεια να προβληθούν οι πιθανές εξελίξεις, ακόμα και οι πιθανές μορφές της εξουσίας, ανάλογα με το συσχετισμό δύναμης, την αλληλεπίδραση των εξελίξεων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΤΟΥ 15ου ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΟΥ ΚΚΕ σελ. 117-124). Οι προβληματισμοί έχουν γενικό χαρακτήρα, θα ήταν λάθος να μπούμε σε πολλές και περιττές για σήμερα λεπτομέρειες, έξω από τις εξελίξεις της ίδιας της πραγματικότητας, που δεν μπορεί, ιδιαίτερα σήμερα, να είναι όλες απόλυτα προβλέψιμες. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ζητήματα που χρήζουν πληρέστερης επεξεργασίας, πράγμα που θα γίνει στο 16ο Συνέδριο.

Τα τελευταία χρόνια καταβάλλαμε προσπάθειες, ώστε στους εργαζόμενους, ιδιαίτερα στα πιο καταπιεζόμενα λαϊκά στρώματα, να δώσουμε τις κύριες θέσεις και ιδέες μας για την κατεύθυνση συσπείρωσης των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, τα βασικά μέτωπα δράσης και αγώνων, που μπορεί να δώσουν σάρκα και οστά στη δημιουργία του Μετώπου. Τόσο η κατεύθυνση συσπείρωσης όσο και τα διάφορα μέτωπα πάλης προκύπτουν κυριολεκτικά μέσα από τη συγκεκριμένη καθημερινότητα που ζει ο λαός μας, όπως: Ανατροπή εργασιακών σχέσεων, εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις, επίθεση στις κοινωνικές κατακτήσεις των εργαζομένων, ενταξιακή πορεία στην ΟΝΕ, ενσωμάτωση - προσαρμογή στο νέο δόγμα του ΝΑΤΟ, το πρόβλημα ανάπτυξη από ποιον και για ποιον.


Δεν περιοριστήκαμε στο επίπεδο της προπαγάνδας. Επιδιώξαμε να υπάρξουν συγκεκριμένες ενέργειες και πρωτοβουλίες, ώστε να καλλιεργηθεί το έδαφος της συσπείρωσης, να εκφράζεται αυτή με όρους κινήματος και σε πολιτικές δραστηριότητες όπως π.χ. ήταν οι τελευταίες εκλογικές μάχες (τοπικές εκλογές, ευρωεκλογές, εθνικές εκλογές).

Σήμερα αισθανόμαστε πιο έτοιμοι να προχωρήσουμε σε βαθύτερες επεξεργασίες γύρω από τα παραπάνω ζητήματα, καθώς υπάρχει κατακτημένη πείρα τόσο στο έδαφος των αγώνων, όσο και στις όποιες πολιτικές πρωτοβουλίες και αποκρυσταλλώματα έχουν διαμορφωθεί. Δεν ξεκινάμε πια από το μηδέν, πρέπει όμως να δουλέψουμε πολύ πιο δραστήρια, απαιτητικά, με αποφασιστικότητα. Θα χρειαστούν ακόμα αρκετές μελέτες και επεξεργασίες με βάση την εξελισσόμενη πραγματικότητα τόσο σε εθνικό όσο και διεθνές πεδίο.

Η Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ, που δημοσιεύτηκε και άρχισε να διανέμεται από τις αρχές του Δεκέμβρη του 1999 ως τη μέρα των εκλογών, περιείχε πέρα από τους άξονες δράσης για το Μέτωπο, με βάση τη συγκεκριμένη περίοδο που ζούμε, και το θέμα της λαϊκής εξουσίας, των βασικών κατευθύνσεων και χαρακτηριστικών επιλογών της. Για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, έστω κωδικοποιημένα για τις ανάγκες της εκλογικής μάχης, τέθηκε πιο ανοιχτά ένα τέτοιο ζήτημα.


Χρειάζεται οπωσδήποτε να διερευνήσουμε με βάση και την πείρα των μελών του Κόμματος, των φίλων, των οπαδών, αλλά και όλων όσοι συνεργαστήκαμε με πόση πληρότητα και επάρκεια προβάλλαμε ολοκληρωμένα τις θέσεις μας. Πώς οι γενικότερες θέσεις για την προοπτική φώτιζαν τα καθημερινά προβλήματα. Μακριά από εμάς, η απάντηση ότι τα κάναμε καλά και δεν υπήρχαν ελλείψεις ή σοβαρές αδυναμίες. Στα θέματα της προβολής της πολιτικής μας, στην προπαγάνδα και διαφώτιση, πρέπει να είμαστε πολύ αυστηροί και απαιτητικοί.

Εχει επίσης σημασία να δούμε όχι μόνο πώς και τι είπαμε την προεκλογική περίοδο, αλλά πώς προβάλλουμε τις θέσεις μας στο λαό, καθημερινά, πώς τις συνδέουμε με τα προβλήματα που βιώνει. Πώς καταφέρνουμε την ενότητα θεωρίας και πράξης. Δεν αρκεί να είσαι ριζοσπαστικός στον πολιτικό λόγο, αλλά και στην καθημερινή δράση.

Ορισμένοι φίλοι μας συνεργαζόμενοι υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει σήμερα πρόταση εξουσίας που να δίνει διέξοδο στο λαό έναντι του δικομματισμού, όπως αναφέρουν. Το «δεν υπάρχει» δε μας βρίσκει σύμφωνους, τουλάχιστον ως προς το ΚΚΕ. Πρόταση εξουσίας έχουμε, πρόταση διαχείρισης δεν έχουμε. Είναι θέμα στρατηγικής επιλογής.

Επομένως, το υπαρκτό ερώτημα κατά τη γνώμη μας δεν είναι αν πρέπει να υπάρχει πρόταση εξουσίας, που σίγουρα πρέπει να υπάρχει, αλλά να απαντήσουμε στο ερώτημα πώς αυτή θα γίνει υπόθεση του λαού, παίρνοντας υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες που ζούμε, τη σημερινή στάθμη του ταξικού αγώνα, τις επιλογές που έχουμε μπροστά μας ήδη και τις οποίες δεν μπορούμε να τις παρακάμψουμε, να τις αποσυνδέσουμε από την προοπτική. Να μην προσκολληθούμε στα τρέχοντα και τα καθημερινά, αλλά και να μην απογειωθούμε από αυτά, θέτοντας το θέμα της εξουσίας ξεκομμένα από την υπόθεση του Μετώπου, τον άλλο δρόμο πάλης.

Ενα σημαντικό μέρος των λαϊκών στρωμάτων, που ήδη βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης εναλλακτικής λύσης ή έστω κατανοεί ότι κάτι άλλο πρέπει να γίνει, δεν έστερξε να ψηφίσει μαζικά τα ψηφοδέλτια του ΚΚΕ, γιατί δε βλέπει πρόταση εξουσίας; Αν δηλαδή την είχε στα χέρια του, σε ένα πιο καλοδουλεμένο και εύληπτο κείμενο, τότε εύκολα ή σχετικά εύκολα θα την ενστερνίζονταν και μάλιστα θα ψήφιζε με αυτό το κριτήριο;

Δεν ισχυρίζομαι ότι δε χρειάζεται ένα καλό επεξεργασμένο κείμενο προγραμματικό για το λαό, ένα κείμενο πώς βλέπουμε το Μέτωπο. Χρειάζονται οράματα, αξίες, ιδέες ,που θέτουν το λαό σε κίνηση, τον απεγκλωβίζουν από τη μοιρολατρία, τη λογική τίποτε δε γίνεται. Με αυτήν την έννοια έχουν σοβαρή σημασία - ειδικά σήμερα - τα προγραμματικά κείμενα και η διάδοσή τους στο λαό. Το ζήτημα που τίθεται στο συγκεκριμένο άρθρο είναι αν αυτό από μόνο του φέρνει ψήφους. Τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Ο λαός ή, για να μιλήσουμε με πιο συγκεκριμένους όρους, τα πιο πρωτοπόρα λαϊκά στρώματα, χρειάζεται να γνωρίζουν το περιεχόμενο της άλλης πρότασης εξουσίας, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι αυτόματα πείθονται να παλέψουν για αυτήν, ακόμα και αν συμφωνούν ή τη βρίσκουν χρήσιμη και ενδιαφέρουσα.

Οι ιδέες αποκτούν δύναμη, όταν «πέφτουν και αναδύονται ταυτόχρονα» μέσα στην ταξική πάλη, στους μεγάλους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, όταν συνδέονται με την οργάνωση και την πείρα του λαού. Μπορεί να χρειάζονται και νέα αιτήματα, και νέες μορφές, αλλά ο ταξικός αγώνας σαν κινητήρια δύναμη παραμένει.

Το θέμα είναι ο λαός, πριν απ' όλα η εργατική τάξη και η νεολαία, να πιστέψουν μέσα από την πείρα τους, που δε δημιουργείται βέβαια αυθόρμητα, ότι έχουν τη δύναμη να τα βάλουν με οργανωμένα πανίσχυρα, εγχώρια και διεθνή, συμφέροντα, στις σύγχρονες μάλιστα συνθήκες παγκόσμιας επικράτησης του καπιταλισμού. Να αποφασίσουν ότι η κατάκτηση μιας λαϊκής εξουσίας είναι συνδεμένη αναπόσπαστα με καθημερινούς, λίγο πολύ μακροχρόνιους σκληρούς αγώνες, με έναν πολύ σκληρό εγχώριο και διεθνή αντίπαλο. Δεν πρόκειται, ειδικά στις σημερινές συνθήκες, για συνηθισμένους αγώνες, αλλά για αγώνες που απαιτούν ανώτερη οργάνωση, ανεβασμένες μορφές πάλης, πολυμορφία δράσης, υψηλό επίπεδο αλληλεγγύης, κοινωνικής συμμαχίας, ευρύτερης πολιτικής στήριξης, πολιτικοποίησης και διεθνοποίησης. Αγώνες που απαιτούν ετοιμότητα για θυσίες, ικανότητα αντοχής σε φάση ύφεσης και πισωδρόμησης, ώσπου να προετοιμαστεί η επόμενη ανοδική φάση.

Στο Πρόγραμμα του Κόμματος αναφέρεται ότι μια διαφορετική κυβερνητική εξουσία με λαϊκά χαρακτηριστικά, που αντιτάσσεται στα συμφέροντα των μονοπωλίων και στις ιμπεριαλιστικές δεσμεύσεις, έχει πιθανότητα να αναδειχτεί με βάση το Κοινοβούλιο, όχι όμως σαν αποτέλεσμα μιας συνηθισμένης κατάστασης, αλλά σε συνθήκες ισχυρών ταξικών αναμετρήσεων και μεγάλης φθοράς της επιρροής των αστικών κομμάτων και των συμμάχων τους. Το θέμα είναι πώς μπορεί αυτή να δρομολογήσει ένα πρόγραμμα ουσιαστικών αλλαγών, με τη λαϊκή συμμετοχή, στήριξη και δράση, με τον λαϊκό παράγοντα σε πλήρη πρωτοβουλία και όχι παθητικό θεατή αναμονής μέτρων από τα πάνω. Αλλωστε μια τέτοια διακυβέρνηση θα έχει από την πρώτη στιγμή αντιμέτωπη τη λυσσαλέα αντίδραση της εγχώριας κυρίαρχης τάξης και του ξένου παράγοντα, τους μηχανισμούς της ιμπεριαλιστικής επέμβασης που δε θα μείνουν αδιάφοροι. Αν δεν τα καταφέρει και κάνει πίσω ή αν δεν μπορέσει να τα βγάλει πέρα, λόγω συσχετισμού δύναμης, θα ανατραπεί, όσο ωραία προγράμματα κι αν έχει, όσο και αν είναι ελκυστικός ο πολιτικός της λόγος.

Επομένως, έχει πολύ μεγάλη αξία να ανησυχούμε, να προβληματιζόμαστε και να ασχολούμαστε πολύ πρακτικά σήμερα με την κατάσταση του εργατικού κινήματος, με τις κοινωνικές συμμαχίες, τις πολιτικές συμμαχίες, την ανάπτυξη της ταξικής πάλης, του αντιιμπεριαλιστικού αντιπολεμικού κινήματος, της διεθνούς αντιιμπεριαλιστικής αλληλεγγύης, του διεθνούς συντονισμού δράσης. Είναι θέματα κρίσιμα για το Μέτωπο, αλλά και για την κατανόηση και ελκυστικότητα της πρότασης εξουσίας. Εχει αξία να καταπιανόμαστε με το πρόβλημα της αντίστασης και της πάλης απέναντι στο νέο κύμα των αναδιαρθρώσεων, αφού η αντίσταση είναι στενά δεμένη με την αντεπίθεση, με το προχώρημα της πάλης. Δεν είναι καθόλου δευτερεύον ζήτημα η αντιμετώπιση μιας διαμορφωμένης, τα τελευταία ιδιαίτερα χρόνια, αντίληψης που συμπυκνώνεται περίπου στην άποψη ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΡΑ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ, την οποία συντηρούν σήμερα τα περισσότερα κόμματα, οι ηγεσίες του συνδικαλιστικού κινήματος, που ταυτίζονται με την πορεία ενσωμάτωσης στις επιλογές της ΟΝΕ. Μια τέτοια λογική αντικειμενικά μπαίνει εμπόδιο όχι μόνο στην κατανόηση του θέματος της εξουσίας, που οι φίλοι μας θίγουν, αλλά και στην ίδια την αναγκαιότητα του Μετώπου, που με την πάλη του θα πρέπει να φέρει στην επιφάνεια και το θέμα της εξουσίας, σαν απάντηση στις διάφορες εκδοχές διαχείρισης.

Το θέμα λοιπόν είναι να κερδίζει έδαφος στο επίπεδο των ιδεών, της ιδεολογικής και πολιτικής δραστηριότητας ο άλλος δρόμος, ο ρόλος του Μετώπου, το θέμα της εξουσίας, όχι γενικά και αφηρημένα ως ένα όραμα, αλλά ως προοπτική, που αξίζει κανείς να παλεύει σήμερα με τη μεγαλύτερη δυνατή συνέπεια και αποφασιστικότητα, να μη κάμπτεται στις πρώτες δυσκολίες. Αλλωστε σ' αυτό το δρόμο υπάρχει ελπίδα να αποσπώνται κάποιες κατακτήσεις που βελτιώνουν κάπως τη θέση του λαού, του δίνουν αυτοπεποίθηση και δύναμη να συνεχίσει, γιατί διαφορετικά θα του τα πάρουν πάλι πίσω.

Με αυτήν την έννοια η ΚΕ αναφέρει ότι σε τελευταία ανάλυση το εκλογικό αποτέλεσμα αντανακλά το επίπεδο της πολιτικής συνείδησης του λαού, ιδιαίτερα της εργατικής τάξης. Η τοποθέτηση αυτή δε γίνεται καθόλου αφ' υψηλού. Απλά επισημαίνει, πέραν από τους αντικειμενικούς παράγοντες που επιδρούν, και την ευθύνη του Κόμματος να συμβάλει στην ανάπτυξη της πολιτικής συνείδησης.

Ας μην ξεχνάμε ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα σοβαρό πρόβλημα που δημιούργησε αντικειμενικά, πέρα και ανεξάρτητα από τις δικές μας παρεμβάσεις και τις οποίες ευθύνες: Το πρόβλημα των μειωμένων απαιτήσεων και προσδοκιών των λαϊκών στρωμάτων. Πράγμα που οδηγεί στην παγίδα της προσαρμογής π.χ. στη διανομή της ανεργίας, σε μια δουλιά και όποια να είναι, με όποιες συνθήκες και να είναι, ακόμα και ως σύγχρονο δουλεμπόριο.

Ας μην υποτιμάμε το γεγονός ότι η απρόσμενη για μας και για όλους νίκη της αντεπανάστασης στις σοσιαλιστικές χώρες, όταν μάλιστα είχε προηγηθεί μια κατάσταση εξιδανίκευσης, προκάλεσε, πράγμα πολύ φυσικό, απογοητεύσεις, συγχύσεις. Η υπεράσπιση του σοσιαλισμού και η αντικειμενική κριτική του είναι επίσης σοβαρός παράγοντας που βοηθάει να αναπτερωθεί το ηθικό του λαού, ιδιαίτερα της εργατικής τάξης και της νεολαίας, που έχουν δεχτεί τόνους λάσπης και συκοφαντίας για την ιστορία του 20ού αιώνα.

Επομένως τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Δεν αντιμετωπίζονται με την αντίληψη ότι το ένα ή το άλλο «μέτρο», η μια ή άλλη επιλογή είναι πανάκεια, αλλά με ένα συνδυασμό προσπαθειών και «μέτρων» που αγκαλιάζουν όλους τους τομείς της δράσης, τον θεωρητικό, ιδεολογικό, πολιτικό και μαζικό τομέα, για να χρησιμοποιήσω αυτούς τους κλασικούς περιεκτικούς όρους. Ηδη σε αρκετά ζητήματα έχουμε μια πρόοδο, όμως έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε και άλλα ζητήματα να τα δούμε ακόμα καλύτερα, όπως παραδείγματος χάριν την κατάσταση του εργατικού κινήματος στη χώρα μας και τα προβλήματα - προσανατολισμούς της νεολαίας. Πρόκειται για δύο «πυλώνες» που έχουν άμεση σχέση με την ίδια την πορεία οικοδόμησης του Μετώπου, που δεν μπορεί να γίνει παρά εν θερμώ, μέσα στους αγώνες και με τις κατάλληλες πολιτικές πρωτοβουλίες που ως ένα βαθμό ωριμάζουν.

Υπάρχουν σήμερα λαϊκές δυνάμεις, που έστω και γενικά γνωρίζουν περίπου ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, καταλαβαίνουν με το ένστικτο και την πείρα τους τι προτείνει το ΚΚΕ. Το ζήτημα είναι να αποφασίσουν να δράσουν και να συμπεριφερθούν διαφορετικά από ό,τι σήμερα, να ξεπεράσουν φοβίες, αναστολές ή και προκαταλήψεις που έχουν καλλιεργηθεί ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία. Γι' αυτό και η συγκρότηση του Μετώπου είναι μια ρεαλιστική ανάγκη, ώστε η παρέμβαση στο σήμερα να ανοίγει το δρόμο για το αύριο. Η πρόταση λοιπόν εξουσίας δεν είναι ένα κείμενο με ωραία λόγια, για την αυριανή ευτυχή ζωή που θα ζήσει ο λαός, αλλά είναι μια συνολική πρόταση πάλης, που βεβαίως πρέπει να εμπλουτίζεται με ιδέες και οράματα, με άξονες και κατευθύνσεις για το πώς βλέπουμε το αύριο, άρα αξίζει να παλεύουμε και να καταθέτουμε θυσίες σήμερα.

Μπορεί να φαίνεται θεόρατο βουνό σήμερα, αλλά δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να φιλοδοξήσουμε να πείσουμε όσο γίνεται ευρύτερα λαϊκά στρώματα ότι δεν πρέπει να επιτρέψουν «να χάσουν και άλλα», «να τους τα πάρουν όλα». Στο έδαφος αυτό ο σπόρος του Μετώπου, με πρωτοβουλίες από τα πάνω και από τα κάτω, μπορεί να δώσει περισσότερους καρπούς από ό,τι ως σήμερα.


Της
ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκας ΠΑΠΑΡΗΓΑ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ