ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 23 Νοέμβρη 2004
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
«Επνιξαν» σε υπόγεια την Ιστορία!

Χιλιάδες αντίτυπα ενός εξαιρετικού βιβλίου για την ιστορία της Θεσσαλονίκης καταστράφηκαν όταν τα υπόγεια εγκαταστάσεων του Δήμου Θεσσαλονίκης στην Κάτω Τούμπα, όπου φυλάσσονταν, πλημμύρισαν, με τη νεροποντή που έπληξε την περασμένη βδομάδα τη Θεσσαλονίκη. Το ιστορικό αυτό έργο εκδόθηκε με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου το 1985 όταν η Θεσσαλονίκη γιόρταζε τα 2.300 χρόνια ύπαρξής της. Μάλιστα διατέθηκε ένα σημαντικό κονδύλι για την εκτύπωσή του, αλλά απαγορεύτηκε η διακίνησή του όταν στην αρχή του δήμου βρέθηκε η παράταξη της ΝΔ (Σ. Κούβελας).

Υπήρχε αντίρρηση για το περιεχόμενό του, ενώ έγινε φανερό στη συνέχεια ότι οι σελίδες για την Αντίσταση, την οκταετία Καραμανλή, κλπ. ενόχλησαν σφόδρα ό,τι «πιο προοδευτικό» διαθέτει η Θεσσαλονίκη: Παλιοί ΕΡΕτζήδες, παραθρησκευτικές οργανώσεις και βάλε. Πρόκειται, δηλαδή, για μια πρωτοφανή σκοταδιστική ενέργεια. Χιλιάδες αντίτυπα μεταφέρθηκαν τότε στα υπόγεια του παλιού κτιρίου του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης και δεν επιτρεπόταν η είσοδος, για να μη βγει έξω ούτε ένα αντίτυπο.

Τον τελευταίο καιρό τα βιβλία στοιβάχτηκαν στα υπόγεια δημοτικής επιχείρησης στην οδό Πεστών, όπου άρχισαν πλέον να σαπίζουν, αφού μεγάλες ποσότητες βρέθηκαν για αρκετές μέρες κάτω από τα νερά. Να σημειωθεί ότι οι μόνοι που μπόρεσαν να εξασφαλίσουν αντίτυπο ήταν οι συγγραφείς του βιβλίου, όταν το χρειάστηκαν για να κινηθούν δικαστικά κατά της διοίκησης για τη λογοκρισία που επέβαλαν στην εργασία τους.

Το 2006 συμπληρώνονται 20 χρόνια από τότε που ανέλαβε τη διοίκηση του δήμου η ίδια παράταξη, που εκφράστηκε με τρεις δημάρχους. Και μόνο το γεγονός της απαγόρευσης ενός βιβλίου ιστορίας, με το αιτιολογικό ότι δεν αναφέρει τα γεγονότα όπως θέλουν οι ιθύνοντες του δήμου, είναι απόλυτα αντιδημοκρατική, απαράδεκτη πράξη, αποτελεί ένα αίσχος που διαιωνίζεται... Και ο νέος δήμαρχος, κινούμενος από την ίδια λογική, όπως φαίνεται, δε θέλει να επανορθώσει.

Σεμνά, όπως έζησε...

Από το Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, εκεί όπου αναπαύεται από το 1977 ο πατέρας του, Βασίλης Ρώτας, κηδεύτηκε το Σάββατο ο 75χρονος συνθέτης Νικηφόρος Ρώτας. Οπως ο ίδιος επιθυμούσε, η κηδεία του έγινε χωρίς νεκρώσιμη ακολουθία. Παρά την αδιάκοπη βροχή, πολλοί ήταν εκείνοι που τον συνόδεψαν στην τελευταία του κατοικία: Συγγενείς, φίλοι, άνθρωποι της μουσικής και του θεάτρου, μαθητές του... Ανθρωποι, που εκτίμησαν την προσφορά και το ήθος του και με τους οποίους μοιράστηκε αγωνίες, αγώνες, οράματα. Το κατευόδιο, μ' ένα τραγούδι του από τις κόρες του την ύστατη στιγμή, με λουλούδια, με χειροκροτήματα. Και με λίγα λόγια καρδιάς από ένα φίλο του, για το ήθος και την εντιμότητά του, «...εντιμότητα σε τόσο υψηλό σημείο, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί υπερβατικό».

Η οικογένεια του σεμνού, ασυμβίβαστου δημιουργού, ο οποίος θεωρούσε τη μουσική «μήτρα», μέσα στην οποία πλάθεται η κοινωνική συνείδηση, είχε προτείνει αντί στεφάνων να κατατεθούν χρήματα υπέρ της εταιρίας καλλιτεχνικής και πολιτιστικής δραστηριότητας «Στάσις». Μια εταιρία, η οποία αποβλέπει στην προβολή και διάδοση της αυθεντικής και πρωτότυπης πνευματικής δημιουργίας, και στην οποία ο Ρώτας παραχώρησε τη διαχείριση του έργου του. Ανάμεσα στα λιγοστά στεφάνια ήταν και των συμμαθητών του, της «τάξης του 1948». Επίσης, τα στεφάνια του πρωθυπουργού και της δημάρχου Αθηναίων, που από πολλούς σχολιάστηκαν αρνητικά, γιατί το ΥΠΠΟ, χωρίς ίχνος πολιτιστικής ευαισθησίας, έκρινε, φαίνεται, ότι ο Ρώτας δεν άξιζε μιας κηδείας με δημόσια δαπάνη.

Εκείνο, όμως, που εξόργισε πολλούς είναι η απουσία μιας αίθουσας που να φιλοξενεί την τελετή του αποχαιρετισμού, για όσους δεν επιθυμούν νεκρώσιμη ακολουθία. Το πρόβλημα μάλιστα γίνεται εντονότερο τις βροχερές μέρες. Η ανυπαρξία ενός κατάλληλου κλειστού χώρου για όσους δε θέλουν θρησκευτική τελετή είναι ασέβεια προς τους νεκρούς. Και ντροπή για την πολιτεία και το Δήμο Αθηναίων.

Μυθολογίες του καθημερινού

Δημιουργίες ενός καταξιωμένου εικαστικού δημιουργού, του Αλέκου Φασιανού, παρουσιάζονται στην Εθνική Πινακοθήκη. «Μυθολογίες του καθημερινού», τιτλοφορείται η έκθεση που εγκαινιάζεται αύριο (8.30 μ.μ.). Εως τις 28/2 θα εκτεθούν άγνωστα μέχρι σήμερα έργα, αλλά και πρώιμα, πριν ακόμη ο Α. Φασιανός μαθητεύσει στην ΑΣΚΤ. «Επίγονο της γενιάς του '30» τον χαρακτήρισε, κατά τη χτεσινή συνέντευξη Τύπου, η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μαρίνα Λαμπράκη - Πλάκα, τονίζοντας ότι «σήμα κατατεθέν της δημιουργίας του είναι η ανθρώπινη φιγούρα. Μοναχικές ή συντροφικές φιγούρες, επίπεδες ή πλασμένες με φώτα και σκιές, οι μορφές του Φασιανού είναι πάντα αναγνωρίσιμες».

«Πάντα είχα ένα "πιστεύω" που έβγαινε από τα βιώματά μου», σημείωσε ο Α. Φασιανός. «Δεν εντάχτηκα στο "συρμό". Εκανα το δικό μου, το καθημερινό, που δεν τελειώνει ποτέ. Η καθημερινότητα με εμπνέει. Η πραγματικότητα μεταμορφώνεται. Η επανάληψη δεν είναι απομίμηση. Είναι η επανάληψη του διαφορετικού, της αιώνιας επανόδου. Τα επίπεδα χρώματα εκφράζουν το φως που είναι από πίσω. Το φως που "χαϊδεύει" τη σκιά».

Οπως τόνισε η επιμελήτρια της έκθεσης Εφη Αγαθονίκου, η παρουσίαση ξεκινά από το ισόγειο με έργα του '70 - '80, αλλά και δημιουργίες του 1957 από την πρώτη έκθεση του Α. Φασιανού. Στο μεσοπάτωμα φιλοξενούνται χαρακτικά, μονοτυπίες, μακέτες για το θέατρο, γλυπτά, έργα πριν τις σπουδές στην ΑΣΚΤ κ.ά. Στην ξύλινη αίθουσα εκτίθενται δημιουργίες των δεκαετιών του '80 και του '90. Η έκθεση ολοκληρώνεται στην πίσω αίθουσα του ισογείου, με έργα που φιλοτεχνήθηκαν μετά το 1990.

«Βλέποντας και κάνοντας»...

Οταν ο υφυπουργός Πολιτισμού, Π. Τατούλης, παρουσίαζε το νέο ΔΣ του Οργανισμού Ανέγερσης Νέου Μουσείου Ακρόπολης (11/11), είπε, μεταξύ πολλών άλλων, ότι οι μελέτες του μουσείου θα είναι έτοιμες τέλος του τρέχοντος έτους, αρχές του επόμενου. Την Κυριακή, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Το Βήμα» είπε ότι «δεν έχουμε ακόμη ολοκληρωμένη μελέτη» και ότι αυτή «θα γίνεται παράλληλα με την εκτέλεση του έργου»!

Πέρα από το προφανές, δηλαδή το ότι η πρόσφατη δήλωση ακυρώνει την προηγούμενη, προκύπτει και ένα ζήτημα - σημαντικό ή όχι πρέπει να το κρίνουν οι ειδικοί - όσον αφορά στην αντιμετώπιση ενός σημαντικού αρχαιολογικού χώρου, όπως η περιοχή του Μακρυγιάννη, όπου χωροθετήθηκε το ΝΜΑ: πώς είναι δυνατόν να προστατευτούν όσες από τις αρχαιότητες απέμειναν, όταν η μελέτη για το μουσείο θα γίνεται παράλληλα με την κατασκευή του; «Εμπειρικά», από τους μαστόρους;

Επιπλέον, ποια ακριβώς μελέτη δεν έχει ολοκληρωθεί; Αν εννοεί το σύνολο των μελετών που απαιτούνται για την κατασκευή ενός τέτοιου έργου - ας εξαιρέσουμε τη μουσειολογική γιατί δε σχετίζεται άμεσα με την κατασκευή του κτιρίου - τότε υπάρχει θέμα και με την αρχιτεκτονική μελέτη. Τότε, τι ακριβώς ψήφιζε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο μέχρι τώρα; Και πώς θα γίνει θεμελίωση αν δεν έχει ξεκαθαριστεί τι ακριβώς θα στηριχτεί πάνω της; Και - για να κάνουμε και το «δικηγόρο του διαβόλου», αφού ο «Ρ» εξαρχής και σαφώς τάχθηκε κατά της χωροθέτησης του ΝΜΑ στου Μακρυγιάννη - ποιος ακριβώς φορέας φαντάζεται ο υφυπουργός ότι θα χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο έργο, με τη λογική του «βλέποντας και κάνοντας»; Η... Ευρωπαϊκή Ενωση; Και πώς έγινε προϋπολογισμός του έργου χωρίς μελέτες; Ούτε αυθαίρετο δε χτίζεται έτσι!

Σε κάθε περίπτωση, το μείζον παραμένει η καταστροφή ενός σημαντικού - κατά κοινή ομολογία - αρχαιολογικού χώρου και η προφανέστατη έμμεση βλάβη στον περιβάλλοντα χώρο της Ακρόπολης. Με ή χωρίς μελέτες.


Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ

ΓΣ του ΠΜΣ

Ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος (ΠΜΣ)καλεί τους μουσικούς να λάβουν αγωνιστικά μέρος στην Τακτική Γενική Εκλογοαπολογιστική συνέλευση του συλλόγου, που θα πραγματοποιηθεί αύριο (Τετάρτη), στις 2 μ.μ., στο κτίριο του ΠΜΣ (Σαπφούς 10, 5ος όροφος). Τα θέματα της ημερήσιας διάταξης είναι: Διοικητικός και οικονομικός απολογισμός, προϋπολογισμός ετών 2005-2006, εκλογή Εφορευτικής Επιτροπής για τη διενέργεια αρχαιρεσιών για την ανάδειξη νέου ΔΣ και λοιπών οργάνων, καθώς και εκλογή αντιπροσώπων για δευτεροβάθμια Οργάνωση.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ