ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΧΙΟΥ

Μια περιβαλλοντική καταστροφή

με πρόσχημα την ανάπτυξη

Την ερχόμενη Τετάρτη (3-2-99) έχει οριστεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας να συζητηθεί μια από τις προσφυγές των κατοίκων του Κάμπου της Χίου, του Συλλόγου της Φάρκαινας και του Συλλόγου Οικολογίας που αντιδρούν στην επέκταση του αεροδρομίου. Ενός θέματος στο οποίο έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές μέσα από τη σελίδα της Οικολογίας, λόγω του ειδικού ενδιαφέροντος που παρουσιάζει. Στα μέσα της δεκαετίας του '80 κάποιοι αποφασίζουν ότι το νησί πρέπει να στραφεί στον "επιλεκτικό τουρισμό".Δίνονται θαλασσοδάνεια και κατασκευάζονται ξενοδοχειακές μονάδες, που τον περισσότερο καιρό παραμένουν κλειστές. Ακτές καταστρέφονται, το τοπίο αλλοιώνεται και σαν να μην έφταναν αυτά "αποφασίζεται" η επέκταση του αεροδρομίου προς την πλευρά του Κάμπου, που αποτελεί μοναδικό στολίδι στο νησί, αλλά και στο Αιγαίο. Από τότε ξεκινά μια περιπέτεια που δεν έχει τελειωμό. Αποφάσεις επί αποφάσεων, ενστάσεις, παραλείψεις, παρανομίες, ίντριγκες κι ό,τι βάλει ο νους για να καμφθούν οι αντιστάσεις των αντιδρώντων στην επέκταση. Οπως όλα δείχνουν έχουμε φτάσει στο τέρμα και μερικοί δίνουν τα ρέστα τους. Οπως λ. χ. ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Κοτσακάς,που, με την επιστολή που δημοσιεύουμε και κοινοποίησε σε μαζικούς φορείς του νησιού τον προηγούμενο μήνα, προσπάθησε να δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα υπέρ της επέκτασης.

"Αγαπητοί συμπατριώτες. Γνωρίζετε όλοι ότι σε σύσκεψη που είχε πραγματοποιηθεί πριν από αρκετό καιρό στα γραφεία της ΥΠΑ με δική μου πρωτοβουλία (σ. σ. τα μαύρα δικά μας) και συμμετοχή του βουλευτή κ. Βαρίνου (σ. σ. της ΝΔ), του τότε δημάρχου Χίου (σ. σ. στελέχους του ΠΑΣΟΚ), του προέδρου του Εργατικού Κέντρου (σ. σ. στελέχους του ΠΑΣΟΚ) και εκπροσώπου του Επιμελητηρίου ελήφθησαν αποφάσεις δεσμευτικές - τουλάχιστο για τους παριστάμενους - όσον αφορά το αεροδρόμιο Χίου. Η διοίκηση της ΥΠΑ αποδέχτηκε τις δικές μας προτάσεις για τον περιορισμό της επέκτασης στο απολύτως αναγκαίο μήκος και τη μείωση των θέσεων στάθμευσης αεροσκαφών από 5 σε 3 και αυτό για να περιοριστούν στο μέτρο του δυνατού οι απαλλοτριώσεις. Μετά από αυτά η ΥΠΑ κατάρτισε νέες μελέτες, εναρμονισμένες με τα συμφωνηθέντα, και τις υπέβαλε προς έγκριση. Στη φάση εκείνη ανέκυψε το θέμα της έγκρισης ή μη των μελετών από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο εξαιτίας της ύπαρξης του "Μύλου", απέναντι από το κέντρο "Νεράιδα", τον οποίο κάποιοι είχαν φροντίσει να χαρακτηρίσουν... ιστορικά διατηρητέο μνημείο! Τότε με ανοιχτή επιστολή μου είχα ενημερώσει όλους τους ενδιαφερόμενους και τους είχα καλέσει να παρέμβουν παίρνοντας θέση για το θέμα με παρουσία τους στη σχετική συνεδρίαση του ΚΑΣ. Δυστυχώς, στη συνεδρίαση παρέστη μόνο το Εργατικό Κέντρο Χίου και η ΟΧΣΑ. Επίσης με έγγραφό του ο τότε δήμαρχος τοποθετήθηκε επί του θέματος. Με τη βοήθεια των παραπάνω και τη δική μου συμβολή (σ. σ. τα υπογραμμισμένα δικά μας) ξεπεράσαμε το "σκόπελο" του ΚΑΣ και πήραμε τις απαραίτητες εγκρίσεις. Πρόσφατα ζήτησα ενημέρωση από τη διοίκηση της ΥΠΑ. Την ενημέρωση αυτή είμαι υποχρεωμένος να σας μεταφέρω, γνωρίζοντας το ενδιαφέρον όλων και την αυτονόητη υποχρέωση να ανταποκριθούμε στο αίτημα της συντριπτικής πλειοψηφίας των συμπατριωτών μας. Θεωρώ ότι εάν κρύψω την ενημέρωση, θα καταστήσω τον εαυτό μου συνυπεύθυνο σε πιθανές αρνητικές εξελίξεις: 1. Στις 13-10-98 με την υπ' αριθμ. 114436 απόφαση ΥΠΕΧΩΔΕ εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι. 2. Προχωρά η διαδικασία για την εκπόνηση της οριστικής μελέτης με προβλεπόμενο χρόνο για την ολοκλήρωση και δημοπράτηση του έργου το Νοέμβριο του 1999. 3. Το έγγραφο αφορά την επέκταση του διαδρόμου στα 1.950 μέτρα και την κατασκευή νέου δαπέδου στάθμευσης αεροσκαφών κόστους 5 δισ. 4. Ενα τμήμα του Κτηματολογίου είναι ήδη έτοιμο και στα πλαίσια της οριστικής μελέτης θα ολοκληρωθεί για να προχωρήσει η διαδικασία των απαλλοτριώσεων. 5. Προγραμματίζεται το πρώτο εξάμηνο του 1999 η προκήρυξη της μελέτης για το νέο κτίριο του αεροδρομίου και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου κόστους 1,5 δισ. 6. Επισημαίνεται ότι έχει υποβληθεί η υπ' αριθμ. 8073/98 προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της προέγκρισης χωροθέτησης και κατά της περιβαλλοντικής μελέτης. Για την εκδίκαση της προσφυγής έχει οριστεί δικάσιμος η 3-2-99. Αγαπητοί συμπατριώτες, γνωρίζουμε όλοι ότι τα αναγκαία έργα στο αεροδρόμιο αποτελούν εξαγγελία και δέσμευση του ίδιου του πρωθυπουργού της χώρας. Ο τρόπος ανάπτυξης του νομού μας είναι θέμα απόφασης των πολιτικών οργάνων της πολιτείας και των ίδιων των κατοίκων. Το ΣτΕ μπορεί και πρέπει να ελέγχει τη νομιμότητα των αποφάσεων, δεν μπορεί όμως να ασκεί έλεγχο σκοπιμότητας (σ. σ. η υπογράμμιση δική μας). Θεώρησα υποχρέωσή μου να σας ενημερώσω γραπτώς και να σας καλέσω να προβείτε στις δικές σας ενέργειες. Γιατί είναι έργο ζωτικής σημασίας για το νομό και αφορά όλους τους πολίτες που πρέπει να είναι ενήμεροι και να έχουν συμβολή στην κοινή προσπάθεια. Για να μην έχει κανείς το άλλοθι της άγνοιας. Για να κριθούμε όλοι από τη συμβολή μας - θετική ή αρνητική - στα μεγάλα ζητήματα και όχι στα δευτερεύοντα. Για να αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες που του αναλογούν".

1. Η σύσκεψη στην οποία αναφέρεται μάλλον είναι αυτή που πραγματοποιήθηκε εν κρυπτώ,όπως έχει καταγγείλει ο Σύλλογος Φάρκαινας, στις 4-12-1996 στα γραφεία της ΥΠΑ, όπου ενώ δεν καλούνται οι αντιδρώντες φορείς καλείται μεταξύ άλλων κάποιος εκπρόσωπος (;) των ξενοδόχων (!), αποδεικνύοντας (και) με τον τρόπο αυτό για το πώς αντιλαμβάνονται κάποιοι τη διαφάνεια και τις δημοκρατικές διαδικασίες.2. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η σύνθεση των συμμετεχόντων: 3-2 ΠΑΣΟΚ - ΝΔ. Είναι αλήθεια ότι η σύμπλευση και η συμπόρευση των δυο μονομάχων στο νησί είναι παλιά και εκδηλώνεται με κάθε ευκαιρία. Οι διαφορές τους απλά έχουν να κάνουν με τη νομή εξουσίας. Πέραν αυτού ουδέν. Οπως μας έλεγε πριν από χρόνια ένας παλιός ναυτικός "είναι ν' απορεί κανείς γιατί δε συγχωνεύονται σ' ένα κόμμα να μας αφήσουν κι ήσυχους...".

3. Ο κ. βουλευτής ισχυρίζεται ότι η πρότασή τους στην ΥΠΑ, η οποία και την αποδέχτηκε, ήταν για το απολύτως αναγκαίο μήκος επέκτασης του αεροδιαδρόμου. Τι σημαίνει αλήθεια αυτό; Τα προηγούμενα σενάρια που πρόβλεπαν πολύ μεγαλύτερη επέκταση γιατί έγιναν; Μήπως η σημερινή επέκταση - αν υλοποιηθεί - είναι η αρχή και θα ακολουθήσει κι άλλη; Ετσι κι αλλιώς η ζημιά θα έχει γίνει. Η φιλοσοφία του λίγο περισσότερο, λίγο λιγότερο σ' όλο της το μεγαλείο.

4. Με τη συμβολή του κ. βουλευτή ξεπεράστηκε ο σκόπελος του ΚΑΣ.Ετσι πληροφορεί τους Χιώτες. Τι ακριβώς εννοεί; Ποιους επηρέασε και με ποιους μηχανισμούς; Πώς ο υπουργός του πολύπαθου στη χώρα μας Πολιτισμού υπογράφει έγγραφο "για το καλώς έχειν" της επέκτασης, τη στιγμή που υπάρχουν δυο έγγραφα - καταπέλτες από τις τοπικές υπηρεσίες (αριθμ. πρωτ.311/1-7-97, 2350/20-11-96), τα οποία αποφαίνονται αρνητικά με επιστημονικά τεκμηριωμένες απόψεις για την επέκταση του αεροδρομίου προς τον Κάμπο;

5. Μήπως γνωρίζει κάτι ο κ. Κοτσακάς για τη μετάθεση του Κ. Σκαμπαβία από τη Χίο, ο οποίος είναι όλως ...τυχαίως ένας από τους δυο που υπογράφουν αυτά τα δυο έγγραφα; Πάντως η τοπική εφημερίδα "Απλωταριά" στις 15-1-99 συσχετίζει τη μετάθεση του ικανότατου και αδιάφθορου υπαλλήλου με την άρνησή του "...να συμμορφωθεί στις υποδείξεις υψηλόβαθμων στελεχών του ΠΑΣΟΚ". Μάλιστα αναφέρει ενδεικτικά την περίπτωση του χαρακτηρισμού ως ιστορικού μνημείου του Μύλου, για τον οποίο κάνει λόγο και ο κ. βουλευτής... Τέτοιες συμπτώσεις ούτε ο Φώσκολος σε σενάριο δε θα επινοούσε.

6. Τα όργανα του κράτους είναι τα μόνα αρμόδια να αποφαίνονται σε διάφορες υποθέσεις, αρκεί να μας βολεύουν οι αποφάσεις τους. Από την αντίληψη αυτή πιθανώς διακατέχεται ο κ. Α. Κ., αν προσέξουμε πώς αντιμετωπίζει το Συμβούλιο της Επικρατείας. Και δεν είναι τυχαίο. Γνωρίζει ότι για μια προσφυγή υπάρχει θετική εισήγηση, οπότε σκουραίνουν τα πράγματα (σ. σ. αν και επίσημα δεν έχει ανακοινωθεί τίποτα).

7. Ισως κάποιοι αναγνώστες αναρωτηθούν για τη συχνή αναφορά στο Εργατικό Κέντρο Χίου. Φυσικά κι οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν λόγο. Αρκεί ο λόγος αυτός να μην είναι "υποθηκευμένος" από κομματικές - κυβερνητικές συγγένειες. Να, τι δήλωσε ο κ. πρόεδρος για το συγκεκριμένο θέμα: "... καμιά απόφαση του ΣτΕ δεν μπορεί να ανατρέψει πολιτικές αποφάσεις". Αν έλεγε τα ίδια και για την ανεργία στο νησί, την άθλια υγειονομική περίθαλψη και τα αναρίθμητα κοινωνικά προβλήματα, θα ήταν πιο πειστικός!

8. Η μόνη νότα της επιστολής που μας κάνει να εφησυχάζουμε είναι αυτή που λέει ότι για την επέκταση του αεροδρομίου δεσμεύτηκε ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Τώρα δέσαμε. Είναι γνωστά τα συμβόλαια του ΠΑΣΟΚ με το λαό. Από την εποχή των "καλύτερων ημερών" μέχρι το σημερινό εκσυγχρονισμό.

9. Να κριθεί από τα μεγάλα, αναφέρει ο βουλευτής. Θα συμφωνήσουμε. Μόνο θα θέλαμε να ξέρουμε αν σ' αυτά συμπεριλαμβάνονται η υγεία (το νοσοκομείο εξακολουθεί να μη διαθέτει παιδίατρο), η ανεργία (ειδικά με τους ναυτικούς έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις), οι περιφερειακές αεροπορικές γραμμές (που όπως μαθαίνουμε καταργούνται), οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, το περιβάλλον (το μεγαλύτερο μέρος των δασών έχει καεί), η παιδεία, ο πολιτισμός κτλ. Και αν ναι, τι έχει κάνει τόσα χρόνια;

Υ. Σ. Πριν από λίγες μέρες ο νομάρχης φέρνει το θέμα στο ΝΣ και με ψήφους 3-2 (σύμπραξη ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) αποφασίστηκε να ανατεθεί στον γαλάζιο πανεπιστημιακό και βουλευτή Π. Παυλόπουλο η παρέμβαση στο ΣτΕ εναντίον της προσφυγής που συζητείται στις αρχές του Φλεβάρη. Είπαμε. Στη Χίο πάνε δυο - δυο, αλλά αυτοί (ΠΑΣΟΚοΝεοδημοκράτες) το παράκαναν.

Πάνω, το σχόλιο της εφημερίδας "ΑΠΛΩΤΑΡΙΑ" και αριστερά, έγγραφο της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων για τον Κάμπο