Από την επίσκεψη στα Σκόπια της γγ του «Περιφερειακού Συμβουλίου Συνεργασίας», που πρόκειται για ευρωΝΑΤΟικό παράρτημα

Σε διαπραγματευτικό «χαρτί» εξελίσσονται οι δασμοί 100% που έχει επιβάλει από το περασμένο φθινόπωρο σε προϊόντα που εισάγονται από τη Σερβία και τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη η κυβέρνηση του ευρωΝΑΤΟικού προτεκτοράτου του Κοσσυφοπεδίου. Οι δασμοί θυμίζουν την τακτική που ακολουθεί σε εμπορικές διενέξεις με άλλες δυνάμεις η κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και αξιοποιούνται ενόψει της διαπραγμάτευσης που αναμένεται να ξεκινήσει το επόμενο διάστημα στις Βρυξέλλες ανάμεσα στην ηγεσία Σέρβων και Κοσσοβάρων Αλβανών, με απώτερο στόχο την επίτευξη συμφωνίας για την «ομαλοποίηση» των μεταξύ τους σχέσεων.

Χτες έγινε συνάντηση ανάμεσα στον Ράμους Χαραντινάι, πρωθυπουργό του Κοσσυφοπεδίου και πρώην ηγέτη του ΟΥΤΣΕΚΑ, και τον Αμερικανό πρέσβη στην Πρίστινα, Φίλιπ Κόσνετ, ο οποίος ζήτησε την άρση των δασμών, τονίζοντας (σύμφωνα με πληροφορίες σερβικών ΜΜΕ) ότι η αμερικανική υποστήριξη στο Κοσσυφοπέδιο δεν είναι άνευ όρων. Ο Χαραντινάι όμως εμφανίστηκε ανυποχώρητος στις πιέσεις και επέμεινε ότι θα άρει τους δασμούς μόνο αν λάβει εγγυήσεις ότι η Σερβία θα αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο, αλλιώς «θα παραμείνουν για πάντα». Σύμφωνος με την άρση των δασμών εμφανίζεται ο Πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου, Χασίμ Θάτσι, που φαίνεται πως έχει αναλάβει το ρόλο του «καλού» στον νέο γύρο διαπραγμάτευσης με τη Σερβία, με φόντο την προσπάθεια των ΗΠΑ να αυξήσουν τη γεωπολιτική τους επιρροή ευρύτερα στα Δυτικά Βαλκάνια, στον ανταγωνισμό με τη Ρωσία και άλλες δυνάμεις.

Το θέμα των δασμών απασχόλησε και τον επίτροπο της ΕΕ για τη Διεύρυνση και τις Σχέσεις Καλής Γειτονίας, Γιοχάνες Χαν. Πληροφορίες του τηλεοπτικού δικτύου της Πρίστινας, «Κlan Kosova», έφεραν τον επίτροπο να προτείνει στην κυβέρνηση των Κοσσοβάρων Αλβανών την κατάργηση των δασμών με αντάλλαγμα «την άρση της λέξης UNMIK (σ.σ. είναι η συντομογραφία της Αποστολής του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο) από τη συμφωνία CEFTA» («Κεντρική Ευρωπαϊκή Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου»). Ωστόσο, δεν κατέστη σαφές ποιο αίτημα των Κοσσοβάρων Αλβανών εξυπηρετούσε αυτή η πρόταση και αν έτυχε αποδοχής.

Γεγονός είναι πάντως πως οι δασμοί έχουν αυξήσει τις εξαγωγές αλβανικών προϊόντων στο προτεκτοράτο κατά τουλάχιστον 40%, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα καύσιμα, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις η Αλβανία εισάγει από άλλες χώρες της περιοχής και τα πουλά στο Κοσσυφοπέδιο.

Στον απόηχο της επίσκεψης που πραγματοποίησε την περασμένη Πέμπτη στο Βελιγράδι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, πληροφορίες σερβικών ΜΜΕ ανέφεραν χτες πως υπάρχουν σκέψεις και από άλλους ηγέτες ισχυρών ιμπεριαλιστικών χωρών να μεταβούν στη Σερβία. Ορισμένες πληροφορίες εμφάνιζαν ως πιθανές μελλοντικές επισκέψεις στη Σερβία της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ ή ακόμα και του Ντόναλντ Τραμπ, δεδομένης της τακτικής του Σέρβου Προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς να εμφανίζεται ως οπαδός μια «πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής». Ενδιαφέρον προκάλεσαν και οι δηλώσεις των πρεσβευτών Γαλλίας Φρεντερίκ Μοντολόνι και Γερμανίας Τόμας Σίεμπ στη σερβική εφημερίδα «Blic», οι οποίοι τόνισαν πως χαιρετίζουν «τις καλές σχέσεις μεταξύ Σερβίας και Ρωσίας όσο αυτές δεν συγκρούονται με το ενταξιακό μονοπάτι της Σερβίας στην ΕΕ».

Το ίδιο 24ωρο, στα Σκόπια, φουντώνουν οι ενδοαστικές διεργασίες και οι κόντρες ανάμεσα στον κυβερνητικό συνασπισμό του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ και την αξιωματική αντιπολίτευση του κόμματος VMRO - DPMNE του Χρίστιαν Μίτσκοσκι, που υποστηρίζει πως διαθέτει ηχητικό υλικό και ντοκουμέντα από πρόσφατους εκβιασμούς και «αγοραπωλησίες» βουλευτών και αξιωματούχων στην πρόσφατη ψήφιση των συνταγματικών τροπολογιών ώστε να κυρωθεί η ΝΑΤΟικής κοπής συμφωνία των Πρεσπών μεταξύ ΠΓΔΜ και Ελλάδας. Πληροφορίες ΜΜΕ των Σκοπίων επανέφεραν στο προσκήνιο την πιθανότητα πρόωρων γενικών εκλογών ταυτόχρονα με τις επικείμενες προεδρικές (που αναμένονται έως το Μάη). Αναφερόταν επίσης ότι η σχετική απόφαση μπορεί να ληφθεί κατά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του κυβερνώντος κόμματος, SDSM, που έχει προγραμματιστεί για την ερχόμενη Παρασκευή.

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση Ζάεφ διατηρεί αμείωτες τις προσπάθειες ένταξης στο ΝΑΤΟ. Την επιτυχή έκβαση της έως τώρα συνεργασίας ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους ΝΑΤΟικούς αξιωματούχους, στο πλαίσιο εντατικών διαβουλεύσεων με απώτερο στόχο την ένταξη της ΠΓΔΜ στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο εντός του 2019, επιβεβαίωσαν σε συνάντηση που είχαν χτες στα Σκόπια ο Ζ. Ζάεφ και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ με τον αναπληρωτή γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Αρντ Φράιταγκ φον Λορινγκχόφεν. Οι δύο αξιωματούχοι, καθώς και άλλοι υπουργοί της κυβέρνησης είχαν νωρίτερα συναντήσεις και με την Μαζλίντα Μπρέγκου, γενική γραμματέα του λεγόμενου «Περιφερειακού Συμβουλίου Συνεργασίας», γνωστού και ως RCC, που έχει αναλάβει «εργολαβικά» την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.

ΑΓΚΥΡΑ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ.-

Το τουρκικό κεφάλαιο παζαρεύει επίμονα τη συμμετοχή του σε συνεργασίες για την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, κατανοώντας ταυτόχρονα την ευρύτερη γεωπολιτική σημασία που έχει η ενίσχυση συμμαχιών σε μια περιοχή με τέτοια γεωστρατηγική σημασία. Αυτό εξυπηρετούν οι διαρκείς απειλές σε Αιγαίο και Κυπριακό, που συνυπάρχουν με εκκλήσεις για επενδυτικούς και άλλους συντονισμούς.

Σε αυτή την αποστολή διακρίνεται τον τελευταίο καιρό ο «αντιπρόεδρος» της «κυβέρνησης» του ψευδοκράτους στην Κύπρο και «υπουργός Εξωτερικών», Κουντρέτ Οζερσάι, που σύμφωνα με πολλές αναλύσεις, εξελίσσεται σε «εκλεκτό της Αγκυρας» και της κυβέρνησης Ερντογάν, που καθόλου τυχαία τον τελευταίο καιρό συνεχίζει σειρά επαφών στο εξωτερικό. Σχολιάζοντας την πρόσφατη πρώτη συνάντηση για το «Φόρουμ του Φυσικού Αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο» (που έγινε στο Κάιρο με τη συμμετοχή Αιγύπτου, Ισραήλ, Ιταλίας, Κύπρου, Ελλάδας, Ιορδανίας, Παλαιστίνης), ο κατοχικός αξιωματούχος σημείωσε ότι «καμία συμφωνία δεν θα μπορούσε να υπάρξει στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς τη συμμετοχή και τη συναίνεση της "Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου" (σ.σ. το ψευδοκράτος) και της Τουρκίας. Η περιοχή θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια περιοχή περιττών διαφορών και εντάσεων οι οποίες θα προκαλούσαν ζημιά στη σταθερότητα».

Μάλιστα, έσπευσε να επιστήσει αυξημένη προσοχή σε επιχειρηματικούς κολοσσούς που προχωρούν μπίζνες χωρίς τη συμμετοχή της Τουρκίας, ότι κινδυνεύουν έτσι να έχουν λιγότερα από τα δυνατά (σε άλλη περίπτωση) οφέλη. Οπως είπε, είναι πολύ σημαντική η συνεργασία στο ζήτημα του φυσικού αερίου, γιατί έτσι θα εξασφαλιστούν η σταθερότητα και η ειρήνη στην περιοχή. «Δεν υπάρχει απλά μια πιθανότητα σύγκρουσης, αλλά (υπάρχουν) και οι πιθανές οικονομικές κυρώσεις, οι πιθανές απώλειες για τις διεθνείς (εμπλεκόμενες στις γεωτρήσεις) εταιρείες...», εξήγησε και πρόσθεσε: «Οχι μόνο οι τρίτες χώρες, αλλά και οι διεθνείς εταιρείες θα πρέπει τώρα να αναγκάσουν την ελληνοκυπριακή πλευρά να καθίσει στο τραπέζι και να συμφωνήσει με τους Τουρκοκύπριους για το ζήτημα του φυσικού αερίου. Αυτό είναι σημαντικό για τη σταθερότητα, την ειρήνη στην περιοχή και τη δημιουργία αλληλεξάρτησης».

Αλλά και ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υπογράμμισε ότι «δεν κλείνουμε τα μάτια μας απέναντι στην έναρξη (γεωτρήσεων) στη Μεσόγειο και στις γεωτρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς στα ανοιχτά της Κύπρου. Υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα του τουρκοκυπριακού λαού και της Τουρκίας. Παλαιότερα στην περιοχή έφτανε το "Μπαρμπαρός Χαϊρεττίν Πασά", το οποίο διεξήγαγε σεισμικές έρευνες. Ωστόσο, τώρα ήρθε η πλατφόρμα μας. Ξεκίνησε η γεώτρησή μας στην περιοχή Αλάνια 1. Και η δεύτερη πλατφόρμα μας θα φτάσει τις επόμενες μέρες. Ξεκινάμε πλέον και εμείς γεωτρήσεις στην ΑΟΖ μας και στις περιοχές που μας έχει εξουσιοδοτήσει η ΤΔΒΚ, ανεξάρτητα με τα όσα ισχυρίζονται άλλοι». Ενώ ειδικά για το Κυπριακό, ο Τσαβούσογλου υπερηφανεύτηκε ότι «είμαστε μια χώρα που μετά την αποτυχία των συνομιλιών στο Κραν Μοντάνα, προτείναμε να τεθούν στο τραπέζι εναλλακτικές στρατηγικές», συνεχίζοντας μάλιστα τις «ανεπίσημες επαφές μας με όλες τις πλευρές».

Να σημειωθεί, στο μεταξύ, ότι η Τουρκία εξέδωσε νέα NAVTEX για τη διεξαγωγή, χτες, αεροναυτικής άσκησης με πραγματικά πυρά νότια της Κύπρου, σε περιοχή που καλύπτει τμήματα των «οικοπέδων» 5 και 6 της κυπριακής ΑΟΖ. Πηγές της κυπριακής κυβέρνησης δήλωσαν στο «ΡΙΚ» ότι η NAVTEX είναι παράνομη και η Λευκωσία (που ήταν η αρμόδια αρχή για την έκδοσή της) εξέδωσε αντι-NAVTEX, αναφέροντας ότι υπάρχει κίνδυνος για την ασφάλεια των ναυτιλλομένων στην περιοχή.