ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 22 Σεπτέμβρη 2013
Σελ. /24
Τέχνη στρατευμένη στο πλευρό του λαού

Πλούσια συζήτηση έγινε το βράδυ της Παρασκευής στο Στέκι Πολιτισμού για το ρόλο της Τέχνης

Ολοκληρώθηκαν χθες σημειώνοντας τεράστια επιτυχία οι τριήμερες εκδηλώσεις του 39ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» στο πάρκο «Τρίτση» στο Ιλιον. Ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει σήμερα ρεπορτάζ από τις εκδηλώσεις της Παρασκευής και θα συνεχίσει την παρουσίαση στο φύλο της Τρίτης με εκδηλώσεις του Σαββάτου αλλά και ολόκληρου του τριημέρου.

Η πραγματική ελευθερία στην τέχνη είναι η στράτευση στο πλευρό των δυνάμεων που προσπαθούν να ανοίξουν το δρόμο στο μέλλον, στο πλευρό του λαού, τονίστηκε στη συζήτηση που έγινε Παρασκευή βράδυ με θέμα «Υπάρχει Τέχνη που δεν είναι στρατευμένη;» στο Στέκι Πολιτισμού.

Η Ελένη Μηλιαρονικαλάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ, ανάμεσα σε άλλα τόνισε: Είναι αλήθεια ότι τις τελευταίες δεκαετίες -ειδικά μετά το δραματικό πισωγύρισμα της ιστορίας με την ανατροπή του σοσιαλισμού- τα νέα δείγματα συνειδητά πολιτικοποιημένης τέχνης είναι λιγοστά και προπαντός, τα περισσότερα, είτε αναμασούν και υπηρετούν την κυρίαρχη ιδεολογία, είτε -στην περίπτωση που προσπαθούν να της αντισταθούν- το κάνουν άτολμα και συνεσταλμένα. Η τέχνη έχει ταξικότητα, που μπορεί να μην εκδηλώνεται με την ανοιχτή τοποθέτηση υπέρ της μιας ή της άλλης κοινωνικής τάξης, αλλά εκφράζεται τελικά στο καλλιτεχνικό έργο. Οπως δεν υπάρχει στην πραγματικότητα απολίτικος, αστράτευτος άνθρωπος -εκείνος που ισχυρίζεται πως δεν ασχολείται με την πολιτική για να μην «καπελωθεί», είναι αυτός που φορά και το μεγαλύτερο «καπέλο»- έτσι δεν υπάρχει κι αστράτευτη τέχνη. Η πραγματική ελευθερία στην τέχνη είναι τελικά η στράτευση στο πλευρό των δυνάμεων που προσπαθούν να ανοίξουν το δρόμο στο μέλλον και γι' αυτό αναδείχνουν την τέχνη σαν παράγοντα ανύψωσης του ανθρώπου σε όλο και πιο πολύπλευρο, σε ολοκληρωμένο άνθρωπο.


Στην τοποθέτησή του ο ποιητής Γιώργος Κακουλίδης, μεταξύ άλλων σημείωσε: Δεν υπήρξε ποτέ εποχή που η Τέχνη να μην είναι ενταγμένη μέσα σε ένα σύστημα. Η στρατευμένη τέχνη είναι συνεπές γνώρισμα των επαναστάσεων και της διαπάλης. Ο άνθρωπος έχει ευθύνη όχι μόνο για όσα πράττει αλλά και για όσα παραλείπει να πράξει.

Ο δημοσιογράφος Γιώργος Μηλιώνης, που συντόνισε και τη συζήτηση, υπογράμμισε στη σύντομη παρέμβασή του δίνοντας ένα σαφές στίγμα, ότι ένας από τους μεγαλύτερουτς εργάτες της τέχνης, ο Πικάσο, είπε για την Τέχνη ότι είναι ένα όπλο.

Ακολούθησε πλούσια συζήτηση με τους παρευρισκόμενους και γόνιμος προβληματισμός. Χαρακτηριστικά, παίρνοντας το λόγο η ηθοποιός Λίλα Καφαντάρη αντιπαρατέθηκε στην αστική λογική που θέλει το στρατευμένο καλλιτέχνη ως περίπου «μη καλλιτέχνη». Υποστήριξε ότι δεν μπορεί να μην είναι στρατευμένος ο καλλιτέχνης που υπερασπίζεται την ουσία της τέχνης του. Αλλωστε, κατέληξε, η ίδια η ζωή τον φέρνει προς εμάς, καθώς ζούμε σε μια εποχή που θα είναι ή από 'δω ή από εκεί.


Αντιφασιστικό αφιέρωμα στο Μαθητικό Στέκι

«Ο φασισμός δεν έρχεται απ' το μέλλον / καινούργιο τάχα κάτι να μας φέρει / τι κρύβει μες στα δόντια του το ξέρω / καθώς μου δίνει γελαστός το χέρι». Με αυτούς τους στίχους του Μπέρτολτ Μπρεχτ ξεκίνησε το αφιέρωμα ενάντια στο φασισμό το βράδυ της Παρασκευής, στο Μαθητικό Στέκι. «Ανοίγοντας» το αφιέρωμα, η Αγγελική Γερολυμάτου, μέλος της Μαθητικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ, τόνισε: «Οι ντόπιοι εκφραστές του φασισμού, η νεοναζιστική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, δρα, οργανώνεται και εξοπλίζεται για ένα σκοπό: Να χτυπήσει το εργατικό - λαϊκό κίνημα και την πρωτοπορία του, να τρομοκρατήσει κάθε νέο και νέα που σήμερα αγανακτεί και σηκώνει κεφάλι για την κατάσταση που ζει στο σπίτι, στη δουλειά, στο σχολείο. Το περιστατικό στην εργατογειτονιά του Κερατσινίου που άπλωσαν το δολοφονικό τους χέρι και σκότωσαν ένα νέο άνθρωπο, μόνο και μόνο επειδή πολεμούσε τη σάπια ιδεολογία τους, η μαφιόζικη άνανδρη δολοφονική επίθεση στο Πέραμα ενάντια σε αγωνιστές κομμουνιστές, δείχνει ποιοι πραγματικά είναι, ποιος είναι ο ρόλος τους. Καταδικάζουμε ανοιχτά, μαζικά και αποφασιστικά τη δράση της Χρυσής Αυγής παντού, σε κάθε σχολείο και τάξη, σε κάθε γειτονιά και χώρο δουλειάς. Σε κάθε χώρο που ζει, σπουδάζει και δουλεύει η νεολαία. Ο λαός να μην τους αφήσει χώρο να σταθούνε!».

Στη συνέχεια, οι μαθητές που παρακολουθούσαν την εκδήλωση είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν μέσω Skype με Ελληνες μαθητές μετανάστες στη Γερμανία, να ανταλλάξουν πείρα από την αντιμετώπιση φασιστικών ομάδων μέσα κι έξω από τα σχολεία τους. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα που έφεραν οι μαθητές από τη Γερμανία για δολοφονικές οργανώσεις σαν τη Χρυσή Αυγή που δρουν στη Γερμανία, οι οποίες, όπως ανέφερε η Μαρία, μαθήτρια από σχολείο της Κολωνίας, επιτέθηκαν σε 10 Τούρκους πριν λίγο καιρό και τους σκότωσαν, ενώ επιτίθενται και σε εξορμήσεις που κάνει η ΚΝΕ σε σχολεία... Η συζήτηση φούντωσε όταν το λόγο πήρε ένας μαθητής από το Κερατσίνι μεταφέροντας πείρα από τα τελευταία γεγονότα και τη δολοφονία του 34χρονου νέου, αλλά και ένας μαθητής από την Καλλιθέα, ο οποίος ανέφερε παραδείγματα από τη δράση ενάντια στη Χρυσή Αυγή στο σχολείο του, που αποδεικνύουν πόσο θρασύδειλοι και γελοίοι είναι οι χρυσαυγίτες, όταν απέναντί τους βρίσκουν το οργανωμένο κίνημα των μαθητών και των εργαζομένων.


Διεθνές σεμινάριο για τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις

Διεθνές σεμινάριο με θέμα «Η ΕΕ και άλλες διακρατικές ενώσεις την εποχή του ιμπεριαλισμού», διοργάνωσε το πρωί της Παρασκευής η ΚΝΕ στο φουαγιέ της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, με τη συμμετοχή, εκπροσώπων των 24 οργανώσεων νεολαίας που συμμετείχαν στο 39ο Φεστιβάλ. Την εισήγηση στο σεμινάριο έκανε ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ, ενώ πραγματοποιούνται και τοποθετήσεις από τους εκπροσώπους των οργανώσεων νεολαίας.

Νωρίτερα, πραγματοποιήθηκε στον ίδιο χώρο, συνάντηση των εκπροσώπων των οργανώσεων με τον Γιώργο Μαρίνο, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Στην συνάντηση ο Γιώργος Μαρίνος, τοποθετήθηκε για τις εξελίξεις στην Ελλάδα και το Διεθνές Κομμουνιστικό κίνημα, ενώ ενημερώθηκε από τους εκπροσώπους των νεολαιών για την κατάσταση στις χώρες τους.


Ενα κι ένα κάνουν δύο

«Μην ακούς όσους μετράνε στα μέτρα τους και σ' αδικάνε». Με την προτροπή αυτή ολοκληρώθηκε η μουσικοθεατρική παράσταση που προετοίμασε και παρουσίασε η Τομεακή Οργάνωση Καλλιτεχνών της ΚΝΕ, με τίτλο: «Ενα κι ένα κάνουν δύο», την Παρασκευή το απόγευμα στο Στέκι Νέων Εργαζομένων και Νέων Ανέργων. Η παράσταση, με βάση το έργο των Γ. Νεγρεπόντη - Λ. Κηλαϊδόνη «Μικροαστικά», μέσα από τα τραγούδια και το δρώμενο που περιλάμβανε έγινε ένα εύστοχο σχόλιο για την ανεργία και την εκμετάλλευση. Για τις απόψεις που διδάσκουν πως «προσόν είναι μέγα να ζεις με αέρα», για όσους επιχειρηματολογούν πως «όλα τα δάκτυλα ίδια δεν είναι κι όλοι να τρώνε δίκιο δεν είναι». Και μια υπενθύμιση: «Τα χέρια σου συνάδελφε όταν τα νοικιάζεις, κακό τον εργοδότη σου γι' άνθρωπο να λογιάζεις», μέσα από τους στίχους του τραγουδιού «Το σύστημα».



ΕΠΟΝ και αθλητισμός

Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συζήτηση που προκάλεσε τη συγκίνηση σε όσους παραβρέθηκαν, ήταν αυτή που έγινε στο αθλητικό στέκι με θέμα «ΕΠΟΝ και Αθλητισμός». Την εκδήλωση άνοιξε η Γεωργία Μαχαίρα, πρόεδρος της ΠΕΑΦΕ, που αναφέρθηκε στο ρόλο της ΕΠΟΝ τονίζοντας ότι έδειξε το δρόμο για να αλλάξει ο κόσμος και στον τομέα του Πολιτισμού και του Αθλητισμού. Είπε ότι το σύνθημα «πολεμάμε και τραγουδάμε» έγινε πράξη απ' την οργάνωση νεολαίας του ΕΑΜ και μάλιστα η ΕΠΟΝ θεωρούσε πως «γερά κορμιά σημαίνει και γερά μυαλά». Δεν είναι τυχαία η πολυπληθής αναφορά του περιοδικού - οργάνου της ΚΣ της ΕΠΟΝ, «Νέα Γενιά» στον Αθλητισμό. Επίσης, αναφέρθηκε στις προσπάθειες της ΕΠΟΝ ώστε η νεολαία να γυμνάζεται τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, σημειώνοντας ότι πολλές αθλητικές συναντήσεις της εποχής εξελισσόταν σε εστίες αντίστασης.

Από την πλευρά του ο πρώην αθλητής και πρώην μέλος της τεχνικής επιτροπής ΣΕΓΑΣ Νίκος Γεωργόπουλος, μίλησε για τη σημερινή πραγματικότητα του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού ενώ ο Ν. Πετρίδης, πρώην μέλος του ΣΕΓΑΣ, μίλησε για το σημείο που έφθασε σήμερα ο ερασιτεχνικός αθλητισμός που φυτοζωεί.



Τέκνο της ανάγκης και της οργής

«Δε δίνω λέξεις παρηγόρια

δίνω μαχαίρι σ' ολουνούς

καθώς το μπήγω μες στο χώμα

γίνεται φως γίνεται νους»

Στίχοι, τραγούδια, απαγγελίες, video wall, όλα άρρηκτα δεμένα μεταξύ τους να προσφέρουν ένα άρτιο αποτέλεσμα και να συνθέτουν το «Τέκνο της ανάγκης και της οργής». Μια πρωτότυπη μουσικοθεατρική παράσταση βασισμένη σε ποιήματα και τραγούδια μεγάλων ποιητών και μουσικοσυνθετών, επιστολές αγωνιστών, αφιερωμένη στα 45 χρόνια της ΚΝΕ.

Από τον πρώτο χτύπο στη σκηνή, εκατοντάδες επισκέπτες του Φεστιβάλ καθηλώνονται. Και μπορεί η παρουσίαση της παράστασης να σταμάτησε απότομα λόγω της ξαφνικής βροχής, όμως ακόμη κι αυτό το λίγο ήταν μεστό.

Με εικόνες από τη δράση της ΕΠΟΝ και τον ύμνο της. «Μαλτέζος, Παπαγεωργίου, Μπακόλα, Φωτόπουλος...». Αυταπάρνηση και ηρωικές πράξεις εκατοντάδων ΕΠΟΝιτών να μπαίνουν στα μητρώα της Ιστορίας.

Εικόνες από τους μαρτυρικούς τόπους εξορίας, τραγούδια για εκείνες τις χιλιάδες αγωνιστών που «περπάτησαν τον θάνατο δίχως να σκοντάψουν». Εξόριστοι στη Μακρόνησο, στη Γιούρα να γίνονται πιο σύντροφοι σύντροφε. «Κείνες τις ώρες σφίγγεις τις ώρες του συντρόφου σου, το τσιγάρο κομμένο στη μέση, γυρίζει από στόμα σε στόμα, όπως ένα φανάρι που ψάχνει το δάσος». Το μπόλιασμα με εκείνες τις όμορφες ιδέες που επιβάλλουν μοιρασιά, λεβεντιά και αυτοθυσία. «Σύντροφε, πάρε τα δυο τελευταία τσιγάρα μας. Το ένα για σένα το άλλο για τον χάροντα. Θα το ανάψετε με το ίδιο σπίρτο. Το ξέρεις, σύντροφε, τίποτα δεν χάνεται. Οι σύντροφοι θα συνεχίσουν την καρδιά σου»...


Ταξίδι στο χρόνο

«Τα τραγούδια περνάνε από μέσα μας για να συνεχίσουν το ταξίδι τους μέσα στο χρόνο. Σ' αυτό το εφήμερο κατάλυμα που τους παραχωρούμε αφήνουν κάτι. Κι αυτό μας κάνει πιο πλούσιους και πιο όμορφους» - λένε οι συντελεστές της παράστασης που φιλοξενήθηκε στην Κεντρική Σκηνή, το βράδυ της Παρασκευής.

Στη μουσική παράσταση της Μάρθας Φριντζήλα και των «Kubara Project» ακούστηκαν τραγούδια των σπουδαιότερων Ελλήνων και ξένων συνθετών των δύο τελευταίων αιώνων, καθώς και παραδοσιακά τραγούδια της Ελλάδας και του κόσμου. Από την παραδοσιακή «Ανδρονίκη» από την Κύπρο και τον «Τζώνυ τον Μπόγια» του Χατζιδάκι μέχρι τη ναπολιτάνικη «Μαρουτσέλα», τη γαλλική εκδοχή του «Σουραμπάγια Τζόνι» του Kurt Weil και τα δικά της τραγούδια όπως τα «360 χλμ», την «Περσεφόνη» του Θανάση Παπακωνσταντίνου κ.ά. Σημαντική στιγμή του προγράμματος -από το δίσκο «Αϊ-Λαός» του Δημήτρη Λάγιου σε ποίηση Μιχάλη Μπουρμπούλη- η ερμηνεία της Μάρθας Φριντζήλα του τραγουδιού «Θα με δικάσει ο κούκος και το αηδόνι» που πρωτοτραγούδησε η Σωτηρία Μπέλλου. Μαζί της οι Βασίλης Μαντζούκης - τύμπανα,. Αντώνης Μαράτος - μπάσο, Κώστας Νικολόπουλος - κιθάρες, Παναγιώτης Τσεβάς - πιάνο, ακορντεόν και Αντώνης Ανδρέου - τρομπόνι.




Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ