ΒΕΡΟΛΙΝΟ - ΑΓΚΥΡΑ - ΜΟΣΧΑ.--

Σε φάση κλιμάκωσης παραμένει η αντιπαράθεση της Τουρκίας με την ΕΕ και ειδικά τη Γερμανία καθώς, χτες, το υπουργείο Εξωτερικών στην Αγκυρα κάλεσε τον επιτετραμμένο της γερμανικής πρεσβείας για να διαμαρτυρηθεί, αυτή τη φορά για τις δηλώσεις του επικεφαλής της γερμανικής υπηρεσίας κατασκοπείας (BND), Μπρούνο Καλ.

Θυμίζουμε ότι ο Καλ, σε προχτεσινή του συνέντευξη, δήλωσε ότι δεν είναι «πεισμένος» για το ρόλο του ισλαμιστή επιχειρηματία (σφοδρού αντιπάλου σήμερα του κυβερνώντος ΑΚΡ) Φετ. Γκιουλέν στην απόπειρα πραξικοπήματος του περασμένου Ιούλη, και χαρακτήρισε την οργάνωση του Γκιουλέν «πολιτική ένωση για θρησκευτική και κοσμική εκπαίδευση». Μάλιστα, υποστήριξε ότι οι έρευνες και διώξεις που ακολούθησαν τα γεγονότα του Ιούλη «θα μπορούσαν να γίνουν ούτως ή άλλως, ίσως όχι με τις ίδιες διαστάσεις».

Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, δήλωσε χτες ότι μετά το δημοψήφισμα της 16ης Απρίλη (για σειρά αλλαγών στο Σύνταγμα) «θα κάτσουμε (με την ΕΕ) στο τραπέζι. Δεν μπορεί να συνεχιστεί η (σημερινή) κατάσταση. Εμείς ως Τουρκία θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο (...) Η ενταξιακή διαδικασία, η συμφωνία επανεισδοχής προσφύγων κ.τ.λ. δε θα χρησιμοποιούνται για να μας απειλείτε άλλο πια (...) Αυτή η Ευρώπη, όπως και πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι μια Ευρώπη ρατσιστική, φασιστική, σκληρή (...) Αντιμουσουλμανική και αντιτουρκική».

Στο Βερολίνο, μετά τις προχτεσινές αντιδράσεις της καγκελαρίου, Α. Μέρκελ, η οποία είπε ότι πρέπει να μπει «τέλος στις προσβολές», χτες, ο υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, χαρακτήρισε «αδιανόητη» τη συμπεριφορά Τούρκων πολιτικών που διεξάγουν εκστρατεία για τη συνταγματική αναθεώρηση. Επίσης, ο στενός συνεργάτης της Μέρκελ και ηγετικό στέλεχος του CDU Βόλκερ Μπουφιέ δήλωσε: «Αρκετά! Ο κ. Ερντογάν και η κυβέρνησή του δεν είναι καλοδεχούμενοι στη χώρα μας και αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό».

Στο μεταξύ, προχτές, το υπουργείο Εξωτερικών της Δανίας κάλεσε τον επιτετραμμένο της τουρκικής πρεσβείας για να διαμαρτυρηθεί μετά από δημοσιεύματα που εμφάνιζαν τις τουρκικές αρχές να καταγράφουν σε «μαύρη λίστα» Δανούς υπηκόους τουρκικής καταγωγής μετά από «πληροφορίες» οπαδών της τουρκικής κυβέρνησης και του ΑΚΡ. Το δανέζικο ΥΠΕΞ εξέφρασε «μεγάλη ανησυχία» και χαρακτήρισε «απαράδεκτο» οποιοδήποτε αίτημα τουρκικών αρχών προς Δανούς υπηκόους να αποκαλύψουν τις ταυτότητες συμπατριωτών τους.

Το τεταμένο κλίμα συντήρησε, όμως, χτες και ο αρμόδιος για τη Διεύρυνση Ευρωπαίος επίτροπος, Γιοχάνες Χαν, υποστηρίζοντας σε συνέντευξή του στη γερμανική «Βild» ότι «εάν (η Τουρκία) δεν αλλάξει γρήγορα πορεία, η πιθανότητα ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ενωση γίνεται μη ρεαλιστική», ενώ δεν απέκλεισε να συζητηθεί και ενδεχόμενη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αγκυρα (σ.σ. κάτι που θέτουν οι περισσότερες ευρωομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο).

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο αμερικανικός χρηματοπιστωτικός οίκος αξιολόγησης «Μούντις» υποβάθμισε χτες τις εκτιμήσεις του για 14 τουρκικές τράπεζες, μιλώντας για «χειροτέρευση των οικονομικών προοπτικών» σε σχέση με τον περασμένο Σεπτέμβρη.

Στο μεταξύ, νέα ερωτήματα για την πορεία των ρωσοτουρκικών σχέσεων προκαλούν τις τελευταίες μέρες οι «αποκαλύψεις» περί επιβολής ουσιαστικά ενός είδους τουρκικού εμπάργκο σε εισαγωγές σιτηρών από τη Ρωσία. Την περασμένη βδομάδα κυκλοφόρησαν πληροφορίες ότι η Τουρκία εξαίρεσε από τα μέσα του Μάρτη τα ρωσικά σιτηρά από τον κατάλογο των εισαγωγών χωρίς τελωνειακούς δασμούς. Το τουρκικό υπουργείο Οικονομικών παρενέβη υποστηρίζοντας ότι δεν πρόκειται περί εμπάργκο. Ακολούθησε μεσολάβηση της ρωσικής Ενωσης εξαγωγέων Αγροτικών Προϊόντων προς το ρωσικό υπουργείο Αγροτικής Οικονομίας που διευκρίνιζε ότι οι δασμοί που επιβλήθηκαν ξεπερνούσαν το 100%.

Χτες, ο εκπρόσωπος του Ρώσου Προέδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η αγορά των σιτηρών δεν περιορίζεται μόνο στην Τουρκία, είναι ευρεία και συνεπώς όταν κλείνει ένα της τμήμα σημαίνει ότι περνάμε στα υπόλοιπα τμήματά της, ουσιαστικά επιβεβαιώνοντας την επιβολή των δασμών. Μέχρι σήμερα, Τουρκία και Αίγυπτος ήταν οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς ρωσικών σιτηρών.

ΣΚΟΠΙΑ.--

Νέες πιέσεις στην πολιτική ηγεσία των κοινοβουλευτικών κομμάτων της ΠΓΔΜ για άρση της πολιτικής κρίσης και τη γρήγορη συγκρότηση κυβέρνησης με στόχο την προώθηση «απαραίτητων μεταρρυθμίσεων» άσκησαν χτες στα Σκόπια ο Επίτροπος της ΕΕ για τη Διεύρυνση και τις Σχέσεις Καλής Γειτονίας, Γιοχάνες Χανς, και οι ευρωβουλευτές Κνουτ Φλεκανστάιν, Εντουαρντ Κούκαν, Ιβο Βάτζκλ.

Ο Επίτροπος Χαν είχε προγραμματίσει έως αργά χτες βράδυ, μεταξύ άλλων, συναντήσεις με τον πρώην πρωθυπουργό του κεντροδεξιού κόμματος VMRO-DPMNE Νίκολα Γκρούεφσκι, που θεωρεί πως λύση στην κρίση είναι η επανάληψη νέων βουλευτικών εκλογών, και με τον αρχηγό της «Σοσιαλδημοκρατικής Ενωσης» της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ζόραν Ζάεφ, που μολονότι ήρθε δεύτερος στις εκλογές του Δεκέμβρη, κατάφερε να πάρει την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών της βουλής, σε μία προσπάθεια να συγκροτήσει κυβέρνηση συνεργασίας με όλα τα αλβανικά κοινοβουλευτικά κόμματα, ικανοποιώντας τους όρους της λεγόμενης «αλβανικής πλατφόρμας» (θέσπιση της αλβανικής γλώσσας ως δεύτερης επίσημης γλώσσας του κράτους, αλλαγή εθνικών συμβόλων, μεταρρυθμίσεις καταπολέμησης της διαφθοράς, προώθηση της ενταξιακής διαδικασίας σε ΕΕ, ΝΑΤΟ κ.λπ.). Ωστόσο, ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκε Ιβάνοφ, δεν δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Ζ. Ζάεφ, επειδή εκτιμά πως η συμφωνία που έκλεισε με τα αλβανικά κόμματα εξυπηρετεί τα συμφέροντα της γειτονικής Αλβανίας και παραβιάζει το σύνταγμα...

Με τον Επίτροπο Χαν, πάντως, δεν συναντήθηκε ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκε Ιβάνοφ, που επικαλέστηκε το βαρύ πρόγραμμα επαφών που είχε από τη Δευτέρα στη Βουδαπέστη, μεταξύ άλλων με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπαν. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός υποστήριξε τον Ιβάνοφ, χαρακτηρίζοντας αφενός «ακατάλληλη» τη στάση και τις πιέσεις της ΕΕ, αλλά και τις παρεμβάσεις ξένων χωρών στα εσωτερικά της ΠΓΔΜ, αφετέρου εκφράζοντας την άποψη πως θα έπρεπε να είχαν ενταχθεί σε ΕΕ και ΝΑΤΟ «χρόνια πριν».

Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, πως χτες βράδυ, ως επί το πλείστον υποστηρικτές του πρώην πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι πραγματοποίησαν νέα διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά της επίσκεψης του Ευρωπαίου Επιτρόπου Γ. Χαν, κρατώντας σημαίες της ΠΓΔΜ και φωνάζοντας συνθήματα υπέρ της διεξαγωγής νέων εκλογών.

ΠΡΙΣΤΙΝΑ.--

Την ύπαρξη της πρωτοεμφανιζόμενης οργάνωσης «Το Μάτι του Λαού» πίσω από την πρόσφατη απόπειρα δολοφονίας του Κοσσοβάρου Αλβανού πολιτικού αναλυτή, νυν στελέχους του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Κοσόβου (και πρώην επικεφαλής της Σοσιαλιστικής Νεολαίας Γιουγκοσλαβίας επί Τίτο), Αζέμ Βλάσι, επιβεβαίωσε χτες μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο RTV21 ο Πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου (πρώην αρχηγός του ΟΥΤΣΕΚΑ), Χασίμ Θάτσι.

Ο Θάτσι ανέφερε ότι στο στόχαστρο της πρωτοεμφανιζόμενης οργάνωσης είναι τουλάχιστον 26 άτομα, δικηγόροι, πολιτικοί, ιερωμένοι, πρώην διοικητές των αυτονομιστών του ΟΥΤΣΕΚΑ, επικαλούμενος λίστα που έχουν στην διάθεσή τους οι «δυνάμεις ασφαλείας» του προτεκτοράτου. Αφησε μάλιστα αιχμές κατά της Ρωσίας, λέγοντας πως «ορισμένα αδιαμφισβήτητα γεγονότα μάς οδηγούν άμεσα στη Μόσχα».

Προ ημερών η αστυνομία στο Κοσσυφοπέδιο συνέλαβε ως ύποπτο τον Μουράτ Τζαχάρι, που δέχτηκε τις κατηγορίες για την απόπειρα δολοφονίας κατά του Α. Βλάσι.

Εν μέσω αυτών των εξελίξεων, ο πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου Ισα Μουστάφα απέρριψε την πρόταση που διατύπωσε στην πρόσφατη σύνοδο πρωθυπουργών χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στο Σαράγεβο ο Επίτροπος της ΕΕ για τη Διεύρυνση και τις Σχέσεις Καλής Γειτονίας, Γιοχάνες Χαν, περί της δημιουργίας μίας «δυτικοβαλκανικής κοινής αγοράς» και της δημιουργίας ενός «ενιαίου χώρου οικονομικής ανάπτυξης».