ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 22 Γενάρη 2020
Σελ. /28
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ
Τουρκικές προκλήσεις, μοχλός παζαριών και «διευθετήσεων» με σφραγίδα ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και ΕΕ

Ενδεικτικές οι δηλώσεις Ερντογάν για τις προοπτικές συνεργασίας με την Ιταλία

ΑΓΚΥΡΑ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ.--

Ενδεικτικές της όξυνσης των παζαριών, που μεγαλώνουν τους κινδύνους και τις παγίδες για τους λαούς της περιοχής, είναι οι δηλώσεις που έκανε ο Ρ. Τ. Ερντογάν για τις σχέσεις της Αγκυρας με τη Ρώμη, τις οποίες συσχέτισε ευθέως με «τις προσδοκίες της Ιταλίας ειδικά στο θέμα του φυσικού αερίου».

Επιστρέφοντας από το Βερολίνο και τη Σύνοδο για τη Λιβύη, όπου η αφρικανική χώρα βρέθηκε στο επίκεντρο πολύπλευρων παζαριών για τις εξελίξεις και σε πολλά άλλα μέτωπα, ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε σε δημοσιογράφους αναφερόμενος στον αγωγό «Turkish Stream» (που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας και εξετάζεται το πέρασμά του και από άλλες χώρες, όπως η Ιταλία) ότι «ειδικά αυτή η στρατηγική επένδυση μας έχει δημιουργήσει πολύ διαφορετικούς δεσμούς» με την Ιταλία».

Επιπλέον ο Ερντογάν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η ενεργειακή συνεργασία Τουρκίας - Ιταλίας να αλληλεπιδράσει και με την εφαρμογή των συμφωνιών του με τον Σάρατζ, τις οποίες η τουρκική πλευρά επικαλείται για τη δρομολόγηση ερευνών και γεωτρήσεων σε ζώνες που πλέον θεωρεί δικής της δικαιοδοσίας. Οπως είπε ο Τούρκος ηγέτης, «εμείς αυτή τη στιγμή ασφαλώς θα εργαστούμε με τη Λιβύη για τη συμφωνία μας, αλλά εδώ μπορούμε να πάρουμε μαζί μας ως συνεταίρους και τρίτες ή τέταρτες χώρες. Μπορεί να πάρουμε και πέμπτη χώρα εδώ ως συνέταιρο. Σε αυτό το θέμα υπάρχει ομοφωνία με τον Σάρατζ. Οταν τις πάρουμε και αυτές, ασφαλώς θα υπάρχει μια πολύ διαφορετική εξέλιξη». Σύμφωνα με τουρκικά αλλά και ελληνοκυπριακά ΜΜΕ, ο Ερντογάν αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην Ιταλία αλλά και στη Σομαλία, μιλώντας για χώρες που έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για κοινές έρευνες με την Τουρκία στην περιοχή.

Σε ανακοίνωσή του, το ιταλικό ΥΠΕΞ ανέφερε ότι «οι φήμες που κυκλοφόρησαν στον Τύπο σύμφωνα με τις οποίες η Ιταλία φέρεται να διαπραγματεύεται με την Τουρκία με στόχο την εκμετάλλευση των πετρελαϊκών πόρων, στα ανοικτά της Λιβύης, στο πλαίσιο του πρόσφατου μνημονίου συνεργασίας της Αγκυρας με την Τρίπολη για την οριοθέτηση των υφαλοκρηπίδων, στερούνται βάση». Προσθέτει ωστόσο ότι «η Ιταλία υποστηρίζει εδώ και καιρό» ότι «η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων στην Μεσόγειο θα έπρεπε να ιδωθεί ως μια ευκαιρία που πρέπει να αδράξει κανείς, μέσω της συνεργασίας όλων των μεσογειακών κρατών», αλλά και ότι «για να γίνει αυτό απαιτείται η έναρξη διαπραγματεύσεων μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων πλευρών, ειδικά στο ζήτημα της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών».

Τσαβούσογλου: «Ανώριμη η στάση της Ελλάδας»

Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου τόνισε από το Νταβός της Ελβετίας ότι «δεν τίθεται θέμα συζήτησης» για τις γεωτρήσεις που η Αγκυρα σχεδιάζει στην Ανατολική Μεσόγειο, ωστόσο, αναφερόμενος στο γεωτρύπανο «Γιαβούζ» (που από την Παρασκευή φέρεται να επιχειρεί στο «οικόπεδο 8» της κυπριακής ΑΟΖ, για το οποίο έχουν αδειοδοτηθεί «Eni» - «Total»), πρόσθεσε ότι «είμαστε έτοιμοι για συνεργασία εδώ. Δεν μπορούμε να αφήσουμε να τύχουν σφετερισμού τα δικαιώματα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο». Τόνισε δε ότι «επιχειρούμε και στο πεδίο των μαχών και των γεωτρήσεων και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».

Επίσης, ο Τούρκος ΥΠΕΞ εξέφρασε δυσαρέσκεια επειδή η Ελλάδα κοιτάει από μια «στενή οπτική γωνία» τις εξελίξεις στη Λιβύη μέσω της συμφωνίας (Ερντογάν - Σάρατζ) οριοθέτησης των ζωνών θαλάσσιας αρμοδιότητας. «Τις αξιολογούν μόνο από το πλαίσιο μίας συμφωνίας», σχολίασε και πρόσθεσε ότι «δεν είναι ώριμη στάση» αυτή που επιδεικνύει η Ελλάδα, που «υποστηρίζει κάποιον που δεν είναι νόμιμος (σ.σ. τον Χάφταρ) αντί να υποστηρίξει τη νόμιμη κυβέρνηση, κάτι που δείχνει ότι η οπτική της γωνία είναι λάθος... Η γείτονας πρέπει να επιδείξει μια στάση υπέρ του διαμοιρασμού στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτή η προσέγγιση της Ελλάδας δεν θα λύσει τα προβλήματα στην Ανατολική Μεσόγειο».

Αλλά και ο ηγέτης του ψευδοκράτους Μουσταφά Ακιντζί δήλωσε ότι οι Ελληνοκύπριοι έχουν δύο επιλογές: «'Η θα διατηρήσουν τη διπλωματία της έντασης ή θα κινηθούν προς την κατεύθυνση της συνεργασίας». Ακόμα, υποστήριξε ότι ο αγωγός «East Med» «δεν βασίζεται πάνω σε στέρεη επιστημονική πραγματικότητα» και ζήτησε την ανάληψη διπλωματικών πρωτοβουλιών προς επίλυση των διαφωνιών.

Σε ό,τι αφορά το «Γιαβούζ», μέχρι και χτες εξακολουθούσε να βρίσκεται στο «οικόπεδο 8» της κυπριακής ΑΟΖ, για το οποίο έχουν άδειες έρευνας και αξιοποίησης η γαλλική «Total» και η ιταλική «Eni». Μάλιστα, ελληνοκυπριακά ΜΜΕ μετέδιδαν χτες ρεπορτάζ για γεωτρήσεις που ήδη ξεκίνησε, σε στόχους που συγκεκριμένα είχε καθορίσει η γαλλοϊταλική κοινοπραξία. Μέχρι χτες πάντως καμία από τις δύο εταιρείες δεν είχε αντιδράσει.

Την ίδια στιγμή, ενδεικτικές της προσπάθειας να εμφανιστούν οι εκπρόσωποι των μονοπωλίων ως υπερασπιστές λαϊκών συμφερόντων είναι και οι δηλώσεις του Κύπριου Προέδρου Ν. Αναστασιάδη. Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο να υπάρξει «κάποια δυναμική κίνηση από τη Γαλλία» - με φόντο τη νέα άφιξη του αεροπλανοφόρου «Σαρλ Ντε Γκωλ» στην περιοχή - σημείωσε ότι η Γαλλία «χωρίς αμφιβολία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις προσπάθειες που καταβάλλονται για κατευνασμό των ενεργειών της Τουρκίας ή αναχαίτιση». Αρνήθηκε ωστόσο να σχολιάσει περαιτέρω.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, προχτές ο κατοχικός στρατός ξεκίνησε στην Κύπρο, στην κατεχόμενη περιοχή της Μόρφου, ασκήσεις με πραγματικά πυρά οι οποίες θα συνεχιστούν μέχρι και αύριο Πέμπτη.

  • Η ρωσική πρεσβεία στη Λευκωσία διέψευσε δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία η Μόσχα εξετάζει την αναγνώριση του ψευδοκράτους, με αντάλλαγμα την καλύτερη συνεργασία της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Στα δημοσιεύματα η Τουρκία εμφανιζόταν να έχει προσφέρει στη Ρωσία στρατιωτική βάση στα Κατεχόμενα και βάση υλικοτεχνικής υποστήριξης στην Καρπασία.
ΛΙΒΥΗ
«Ανησυχίες» Αμερικανών και Σάρατζ για το πετρέλαιο

ΤΡΙΠΟΛΗ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.--

Στήριξη στην απαίτηση του Λίβυου δοτού πρωθυπουργού Φαγιέζ Σάρατζ να ξαναρχίσουν η παραγωγή και οι εξαγωγές πετρελαίου στις μεγαλύτερες πετρελαιοπηγές της Λιβύης, που σταμάτησαν πριν από λίγες μέρες δυνάμεις που στηρίζουν τον αντίπαλό του, στρατηγό Χαλίφα Χάφταρ, έδωσε χτες η αμερικανική πρεσβεία στη Λιβύη. Σε σχετική ανακοίνωση απαίτησε την «άμεση» επανάληψη των δραστηριοτήτων της Κρατικής Επιχείρησης Πετρελαίου (ΝΟC), εκφράζοντας «βαθιά ανησυχία» για τη διακοπή των εξαγωγών και της παραγωγής στις περισσότερες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της χώρας.

Νωρίτερα ο δοτός πρωθυπουργός σε συνέντευξή του στο πρακτορείο «Ρόιτερς» κατηγόρησε τον Χάφταρ πως εάν συνεχίσει το πετρελαϊκό μπλόκο στις πετρελαιοπηγές, τότε η χώρα θα αντιμετωπίσει «καταστροφική οικονομική κρίση». Κάλεσε τις ξένες δυνάμεις να ασκήσουν πιέσεις στον αντίπαλό του και ξεκαθάρισε πως δεν προτίθεται να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τον στρατηγό Χάφταρ για να συζητήσουν την ειρηνευτική διαδικασία, ισχυριζόμενος πως αυτό μπορεί να συμβεί με άλλους τρόπους. Κατά τα άλλα, υποστήριξε ότι θα σεβαστεί τις «αποφάσεις» της διάσκεψης του Βερολίνου, αλλά διαφώνησε με το ενδεχόμενο να γίνει «αναδιανομή» του πλούτου που αποφέρουν στα κρατικά ταμεία της κυβέρνησης στην Τρίπολη τα μεγάλα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου. Ο Σάρατζ υποστήριξε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο, διότι, τάχα, τα έσοδα πάνε στον «λιβυκό λαό».

Το ίδιο διάστημα, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας ανακοίνωσε πως τον ερχόμενο μήνα θα πραγματοποιηθεί στο Βερολίνο διάσκεψη σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών χωρών που συμμετείχαν την Κυριακή στη διεθνή διάσκεψη για τη Λιβύη, με βασικό στόχο να αξιολογηθούν οι έως τότε εξελίξεις. Εξέφρασε επίσης το ενδιαφέρον της ΕΕ για συμμετοχή στην «οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος για τη Λιβύη», ενώ στη συνέχεια και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, εξέφρασε την ετοιμότητα της ΕΕ να συγκαλέσει συνδιάσκεψη ανώτερου επιπέδου για τη Λιβύη. Στο μεταξύ, οι προσπάθειες χωρών της ΕΕ να αναπτύξουν στο λιβυκό έδαφος δικά τους στρατεύματα υπό το πρόσχημα της «ειρήνης» και της «σταθεροποίησης» φαίνεται ότι θα συναντήσουν «εμπόδια». Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Λιβύη Γασάν Σαλαμέ δήλωσε αντίθετος με την ανάπτυξη ξένων στρατευμάτων, ακόμη και του ΟΗΕ, στο λιβυκό έδαφος, εξηγώντας ότι είναι ανεπιθύμητα από όλες τις εμπόλεμες πλευρές.

Στο μεταξύ, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου επανήλθε στο θέμα της στρατιωτικής ανάμειξης της χώρας του στη Λιβύη, ισχυριζόμενος ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, διότι η «εκπαίδευση» ντόπιων και ξένων μισθοφόρων που πολεμούν στο πλευρό του δοτού πρωθυπουργού Φαγιέζ Σάρατζ «είναι νόμιμη και θεμιτή» προσπάθεια, επειδή καταβάλλεται με πρόσκληση της λιβυκής κυβέρνησης.

Ενδιαφέρον για την πραγματοποίηση διάσκεψης για τη Λιβύη εξέφρασαν χτες και Κογκολέζοι διπλωμάτες, στο πλαίσιο ειδικής επιτροπής που έχει συγκροτήσει από το 2011 η Αφρικανική Ενωση για τη συγκεκριμένη χώρα. Η σύνοδος προγραμματίζεται να γίνει στην Μπραζαβίλ στις 31 Γενάρη, δηλαδή λίγες μέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Αφρικανικής Ενωσης τον Φλεβάρη στην Αντίς Αμπέμπα.

ΓΓ ΝΑΤΟ
«Σημαντικός σύμμαχος η Τουρκία»

«Νερό στο μύλο» της τουρκικής επιθετικότητας έχυσε και χτες ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, που από τις Βρυξέλλες επανέλαβε την προτεραιότητα που η λυκοσυμμαχία αποδίδει στη διατήρηση της Τουρκίας στο δυτικό στρατόπεδο μιας και είναι «σημαντικός σύμμαχος».

Μιλώντας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου και την υποεπιτροπή Αμυνας και Ασφάλειας και επισημαίνοντας ξανά ότι Ρωσία και Κίνα αποτελούν βασικές «προκλήσεις» για το ΝΑΤΟ, τόνισε στους Ευρωπαίους εταίρους ότι «πρέπει να συνεργαστούμε για να υπάρχει ένα ισχυρό ΝΑΤΟ». Προτεραιότητα επίσης έδωσε στις ΝΑΤΟικές ασκήσεις «Defender 2020» που προετοιμάζονται τον Απρίλη - Μάη, όπου θα πάρουν μέρος 20.000 Αμερικανοί στρατιώτες. Θα είναι η μεγαλύτερη άσκηση του ΝΑΤΟ μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη, δείχνοντας, όπως είπε, ότι «οι ΗΠΑ στηρίζουν την Ευρώπη όταν χρειαστεί».

Σε μια περίοδο που η Τουρκία κλιμακώνει τις προκλήσεις σε Αιγαίο και Μεσόγειο, την ώρα που παραβιάζονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, επίσης χώρας - μέλους της λυκοσυμμαχίας, ο γγ τις προσπέρασε και αναγνώρισε γενικόλογα ότι «παραμένουν τα προβλήματα», σπεύδοντας ωστόσο να καλέσει ξανά σε παζάρια για να βρεθεί λύση βολική για τη διασφάλιση της συνοχής της λυκοσυμμαχίας. «Υπάρχουν συμφωνίες με την Τουρκία... και χρειάζεται μια πολιτική λύση, μια λύση που θα είναι ειρηνική», εξήγησε, τονίζοντας μάλιστα ότι αυτά τα μετέφερε και πρόσφατα στην τουρκική ηγεσία. Κατά τ' άλλα, επανέλαβε ότι «χρειάζεται αποκλιμάκωση», χωρίς ωστόσο να χάσει την ευκαιρία να επιδοκιμάσει ακόμα μια φορά τις «αντιτρομοκρατικές» υπηρεσίες της Αγκυρας. «Η Τουρκία έχει δεχθεί τις περισσότερες επιθέσεις από τον ISIS. Αν δεν είχαμε το χώρο της Τουρκίας δεν θα είχαμε πετύχει ό,τι έχουμε κάνει σε σχέση με τον ISIS...», έκρινε σκόπιμο να θυμίσει.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ