Δυο σημαντικές συναντήσεις σε επίπεδο ηγετών της Ασίας που έγιναν την περασμένη βδομάδα σηματοδότησαν τις προσπάθειες συντονισμού των ασιατικών κρατών απέναντι σε άλλα ανταγωνιστικά ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΗΠΑ, ΕΕ, ΝΑΤΟ), αλλά παράλληλα δεν μπόρεσαν να κρύψουν τις λεπτές ισορροπίες και τις οικονομικές γεωπολιτικές συγκρούσεις στην ανερχόμενη και «εύφλεκτη» ήπειρο.

Τα θέματα που απασχόλησαν τους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής της «Οργάνωσης για τη Συνεργασία της Σαγκάης» (Shanghai Cooperation Organization - SCO) την περασμένη Παρασκευή και την επόμενη μέρα στη «Διάσκεψη για την αλληλεπίδραση και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στην Ασία» (Conference on Interaction and Confidence - Building Measures in Asia - CICA) ήταν λίγο - πολύ κοινά: Η «περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια» και η «αντιμετώπιση προκλήσεων και απειλών», όπου ξεδιπλώθηκαν τα παζάρια για τη Συρία, το Αφγανιστάν, τη Βόρεια Κορέα, το Ιράν, τη Μέση Ανατολή, ενώ όπως ήταν αναμενόμενο στην οικονομική «συνεργασία» κυριάρχησε η κινεζική πρωτοβουλία «Μια ζώνη, Ενας δρόμος».

Στην CICA συμμετέχουν 27 ασιατικά κράτη, εκπροσωπώντας πάνω από το 90% του πληθυσμού της πλούσιας και ανερχόμενης ηπείρου, που τα επόμενα χρόνια αναμένεται να γίνει το επίκεντρο ακόμη σφοδρότερων ανταγωνισμών. Στην πρωτεύουσα του Τατζικιστάν, Ντουσανμπέ, συναντήθηκαν το Σάββατο ηγέτες και υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των κρατών αυτών, μεταξύ των οποίων της Ρωσίας, της Κίνας, της Τουρκίας, του Ιράν, του Ιράκ, του Πακιστάν, της Ινδίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Κατάρ, της Παλαιστίνης, του Βιετνάμ, της Καμπότζης, του Καζακστάν κ.ά.

Ενδιαφέρον έχει και η τοποθέτηση του Πρόεδρου του Καζακστάν, Κασίμ - Γιομάρτ Τοκάγιεφ, για πιο «θεσμική ανάπτυξη» της CICA με μόνιμες δομές: «Σήμερα, η CICA είναι μια επίσημη πολυμερής δομή που ενώνει 35 κράτη της περιοχής της Ασίας και περίπου τον μισό πληθυσμό του πλανήτη». Ο Τοκάγιεφ σημείωσε ότι η CICA έχει τώρα ένα «νομικό πλαίσιο με μόνιμες δομές και είναι έτοιμη για θεσμική ανάπτυξη». Επίσης, η συνέργεια μεταξύ της CICA και του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη θα διευκόλυνε τα σχέδια συνεργασίας σε ολόκληρη την Ευρασία και στη συνέχεια με άλλους πολυμερείς θεσμούς της Ασίας και της Ευρώπης, τόνισε ο Πρόεδρος του Καζακστάν.

Ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, στάθηκε στις «εστίες σύγκρουσης» στην περιοχή της Ασίας, προτάσσοντας έμμεσα τη «συμμαχία» ασιατικών κρατών απέναντι στις ΗΠΑ, σε άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ, η ΕΕ κ.λπ., ενώ «προσπέρασε» τις έντονες αντιθέσεις και μεταξύ των ασιατικών κρατών.

Αποκαλύπτοντας τα σύνθετα αντικρουόμενα συμφέροντα, χαρακτήρισε την κατάσταση στο Αφγανιστάν - 18 χρόνια μετά τη ΝΑΤΟική επέμβαση - «ιδιαίτερα ανησυχητική», καθώς «εξτρεμιστικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απομακρύνονται από τη Μέση Ανατολή, επιστρέφουν και ενισχύουν την παρουσία τους εκεί». Διεκδικώντας αναβαθμισμένο ρόλο και διείσδυση στο Αφγανιστάν έναντι άλλων δυνάμεων (ΗΠΑ, Γερμανία κ.λπ.), η Οργάνωση για τη Συνεργασία της Σαγκάης (Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ουζμπεκιστάν, Τατζικιστάν, Κιργιστάν, Καζακστάν) υιοθέτησε την προηγούμενη Παρασκευή έναν «οδικό χάρτη» για «επέκταση της αλληλεπίδρασης με το Αφγανιστάν σε θέματα ασφάλειας, οικονομίας και ανθρωπιστικής βοήθειας».

Η «σταθεροποίηση στη Συρία» είναι μια ακόμη «υψηλή προτεραιότητα», τόνισε ο Ρώσος Πρόεδρος, φροντίζοντας να «υπενθυμίσει» πως με τη συμβολή της Ρωσίας η «νόμιμη κυβέρνηση κέρδισε τον έλεγχο σχεδόν όλης της συριακής επικράτειας». «Προσπερνώντας» τις μεταξύ τους αντιθέσεις, ο Πούτιν σημείωσε πως «η συνεργασία Ρωσίας, Ιράν και Τουρκίας στο σχήμα της Αστάνα φέρνει πραγματικά αποτελέσματα». Μίλησε για ακόμη μια φορά για την προώθηση «πολιτικών μεταρρυθμίσεων» στη Συρία και τη σύσταση της «Συριακής Συνταγματικής Επιτροπής», που εδώ και καιρό μένουν μόνο στα λόγια εξαιτίας των σύνθετων παζαριών στην ευρύτερη περιοχή.

Ως προς το Ιράν και την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία, ο Πούτιν επέμεινε πως η Ρωσία θα επιδιώξει να τηρούνται οι όροι της και κάλεσε και τα υπόλοιπα συμβαλλόμενα μέρη να κάνουν το ίδιο. Από την πλευρά του, ο Ιρανός Πρόεδρος, Χασάν Ρουχανί, προειδοποίησε, για ακόμη μια φορά, ότι η Τεχεράνη δεν θα παραμείνει το μόνο μέρος που τηρεί την πυρηνική συμφωνία.

Ομολογώντας έμμεσα την κρίσιμη και εύφλεκτη κατάσταση στην Κορεατική Χερσόνησο, όπου συγκρούονται πολύπλευρες οικονομικές και γεωπολιτικές επιδιώξεις, τόνισε ξανά πως η μόνη «επιλογή» είναι η «ειρηνική και διπλωματική οδός», φροντίζοντας να τονίσει τον αναβαθμισμένο ρόλο που διεκδικεί η Ρωσία σε «συνεργασία» με την Κίνα.

Οι αντιθέσεις με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ «καταγράφηκαν» και στο Παλαιστινιακό, με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να μιλά κατά της «κατοχής, της καταπίεσης, της αδικίας στην Παλαιστίνη» και να απορρίπτει κάθε «νέα προσπάθεια να δημιουργηθούν τετελεσμένα στην Ιερουσαλήμ» μετά και την αναγνώριση από τις ΗΠΑ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ. Απέναντι στο λεγόμενο «ειρηνευτικό σχέδιο» των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή η τελική διακήρυξη της CICA ζητά επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων «για την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή για μια λύση δύο κρατών βασισμένη στο διεθνές Δίκαιο» και για «ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967».

Οπως είναι αναμενόμενο, η Κίνα προσπαθεί να επωφεληθεί τα μέγιστα από την ασιατική «συνεργασία» με μοχλό και την τεραστίων διαστάσεων πρωτοβουλία «Μία ζώνη, Ενας δρόμος». Ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, κάλεσε τα ασιατικά κράτη και τους εταίρους τους «να ενώσουν τις δυνάμεις τους ανοίγοντας νέες προοπτικές ασφάλειας και ανάπτυξης στην Ασία κάτω από τις νέες συνθήκες», δηλαδή τη ραγδαία άνοδο της Κίνας στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική «πυραμίδα».

«Η Κίνα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με όλες τις πλευρές για να εμβαθύνει τη συνεργασία σε διάφορους τομείς και να προωθήσει τη διαδικασία CICA σε νέα στάδια», ανέφερε ο Σι αποκαλώντας την Ασία μια από τις πιο δυναμικές και πολλά υποσχόμενες περιοχές του κόσμου, που αντιμετωπίζει όμως «προκλήσεις» ασφάλειας και «ανισορροπίας» της οικονομικής ανάπτυξης.

Υπογράμμισε αρκετές φορές τον ηγετικό ρόλο που διεκδικεί - και σε ένα βαθμό έχει - η Κίνα τόσο στην περιοχή όσο και παγκόσμια, ξεκαθαρίζοντας πως η Κίνα θα εμπλέκεται όλο και πιο βαθιά στους ιμπεριαλιστικούς οικονομικούς και στρατιωτικούς σχεδιασμούς ανά τον πλανήτη ως «οικοδόμος της παγκόσμιας ειρήνης», συνεισφέροντας στην «παγκόσμια ανάπτυξη» και «υπερασπίζοντας τη διεθνή τάξη».

Και φυσικά, η Κίνα «είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με όλες τις πλευρές για να εκμεταλλευτεί την πλατφόρμα διεθνούς συνεργασίας "Δρόμος του Μεταξιού", που θα δώσει μεγάλη ορμή στην κοινή ανάπτυξη», τόνισε ο Κινέζος Πρόεδρος, αναφερόμενος στην ορμητική διείσδυση των κινεζικών κεφαλαίων σε όλο το χάρτη.

Στο περιθώριο της συνάντησης έγιναν και πολλές διμερείς συναντήσεις, με τον εμίρη του Κατάρ, Χαμάντ Αλ Θάνι, να έχει συνομιλίες με αρκετούς ηγέτες, όπως οι Πρόεδροι της Ρωσίας, της Κίνας, της Τουρκίας, του Ιράν κ.ά. Ενδεικτικά στη συνάντηση με τον Πούτιν τονίστηκε η πρόθεση των δύο πλευρών να «επεκτείνουν τη συνεργασία τους σε πολιτικό, στρατιωτικό, οικονομικό πεδίο», ενώ ο Καταριανός δήλωσε πως θα αυξηθούν οι επενδύσεις του Κατάρ στη Ρωσία. Επίσης, αντάλλαξαν απόψεις για τα σημερινά περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, κυρίως τις εξελίξεις σε Παλαιστίνη, Συρία, Λιβύη, Υεμένη και Σουδάν. Με τον Κινέζο Πρόεδρο συζήτησαν για εμβάθυνση της «οικονομικής και επενδυτικής συνεργασίας» των ομίλων των δύο κρατών ιδιαίτερα στους τομείς της Ενέργειας και της βιομηχανίας.

Τη «φιλοδοξία» η αξία του εμπορίου μεταξύ Τουρκίας και Κίνας να φτάσει τα 50 δισ. δολάρια εξέφρασε ο Ρ. Τ. Ερντογάν στη συνάντησή του με τον Κινέζο Πρόεδρο, ενώ αναφέρθηκαν και στην πορεία της κατασκευής του σιδηροδρόμου Ερντινέ (Ανδριανούπολη) - Καρς (ανατολικά σύνορα Τουρκίας με Αρμενία) στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Μία ζώνη, Ενας δρόμος».