«Καλόπιστο διάλογο» αντέταξε το ελληνικό ΥΠΕΞ, απαντώντας σε ανακοίνωση του τουρκικού, με την οποία εξέφραζε την ενόχλησή του για την προχτεσινή συζήτηση που έγινε στην ελληνική Βουλή για τη Γενοκτονία των Ποντίων. Κατηγορώντας την Αθήνα για «αβάσιμες και παραληρηματικές δηλώσεις», καταλήγει ότι «για την Ελλάδα, που επιμένει να αδιαφορεί για τις εκκλήσεις μας για επίλυση των διμερών μας προβλημάτων μέσω διαλόγου, η αποδοχή της χείρας φιλίας που απλώνουμε, όπως στο παρελθόν, προϋποθέτει την κατανόηση του κόσμου μας που αλλάζει».

Απαντώντας το ελληνικό ΥΠΕΞ, σε δική του ανακοίνωση, τόνισε ότι «η ιστορική αλήθεια, η αυτοκριτική και η εγκατάλειψη του αναθεωρητισμού αποτελούν προϋποθέσεις για τον καλόπιστο διάλογο και την καταπολέμηση των ακροτήτων του εθνικισμού, για τη συμφιλίωση των λαών και των κρατών και την ειρηνική συμπόρευσή τους», όπως βάφτισε τις επικίνδυνες για τους λαούς «διευθετήσεις» ανάμεσα στις δυο αστικές τάξεις. Το ΥΠΕΞ, με άλλη ανακοίνωσή του, καταδίκασε και το κάψιμο τουρκικής σημαίας από φασιστοειδή προχτές στο Σύνταγμα.

Παράλληλα χτες ο υπουργός Ν. Δένδιας, μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, έλεγε πως «αυτό το οποίο είναι στενάχωρο είναι ότι η Τουρκία, σε μια φάση και δικής της κρίσης, αλλά και παγκόσμιας κρίσης, της κρίσης του κορονοϊού, αντί να προτάσσει την αντιμετώπιση των κοινών προβλημάτων, προτάσσει την επίλυση εν πολλοίς ανύπαρκτων διαφορών. Και αναφέρομαι στον τρόπο που βλέπει τα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου».

Εστελνε μάλιστα μήνυμα ότι «διάφορα διμερή θέματα» «μέσα σε ένα πλαίσιο καλής θέλησης και φιλικής γειτονίας θα μπορούσαν να είχαν επιλυθεί, χωρίς καν να απασχολήσουν όχι πρωτοσέλιδο, αλλά ούτε μονόστηλο των εφημερίδων. Δεν μας βοηθάει σε μεγάλο βαθμό η Τουρκία». Προσέθετε και ότι «δεν υπάρχουν διαφορές που δεν μπορεί να λυθούν αν τις αντιμετωπίζει κανείς με σοβαρότητα, μέσα στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου. Και εμείς είμαστε πάντα έτοιμοι να το πράξουμε. Βεβαίως μιλάμε για υπαρκτές διαφορές». Ως τέτοιες αναγνώρισε - σε άλλο σημείο της συνέντευξης - τις «διαφορές» που έχει η Τουρκία «για τις θαλάσσιες ζώνες με την Ελλάδα. Μπορεί κάλλιστα να τις επιλύσει στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου», τόνισε.

Σημείωσε άλλωστε με νόημα - επικαλούμενος και τα κοινά οικονομικά συμφέροντα - πως «δεν υπάρχουν διαφορές οι οποίες να είναι άλυτες. Αλλά επίσης δεν επιλύονται θέματα αν δημιουργούμε συνεχώς καινούργιες, φανταστικές διαφορές, που δεν υπάρχουν, απλώς για να διευρύνουμε την ατζέντα. Δεν είναι έτσι. Η Τουρκία πρέπει να συνεννοηθεί μαζί μας».

Ο υπουργός επανέλαβε επίσης τις επικίνδυνες αυταπάτες ότι η εμπλοκή στα ευρωενωσιακά παζάρια με την Τουρκία αποτελεί τάχα «ασπίδα», την ώρα που το παζάρι ΕΕ - Τουρκίας εμπεριέχει ακριβώς και τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου, ευχόμενος «η Τουρκία να μην έχει εγκαταλείψει την ευρωπαϊκή της προοπτική, παρά τις δυσκολίες», γιατί τάχα «το ευρωπαϊκό μέλλον δεν έχει να κάνει μόνο με τη συμμετοχή σε μια αγορά ή σε κάποιους θεσμούς. Εχει να κάνει με την κοινή αντίληψη αξιών και πραγμάτων».

Επανέλαβε, βέβαια, ότι η χώρα διατηρεί το δικαίωμά της για επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ν.μ. και «όταν κρίνει, θα ασκήσει τα δικαιώματά της». Εξέφρασε και την ελπίδα να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις με Ιταλία και Αίγυπτο για χάραξη ΑΟΖ.

Ταυτόχρονα, την ώρα που οι εξελίξεις στη Λιβύη επιβεβαιώνουν τη χρεοκοπία των ευρωατλαντικών αφηγημάτων που διακινούσε η κυβέρνηση όλο το προηγούμενο διάστημα, ο υπουργός συνέχισε την αναπαραγωγή τους, μιλώντας για τουρκο-λιβυκό μνημόνιο «νομικό κατασκεύασμα, το οποίο είναι στα όρια της φαιδρότητος», προσθέτοντας ότι «η διοίκηση Σάρατζ» το υπέγραψε «υπό το καθεστώς πίεσης» και θυμίζοντας ότι η Λιβύη «μέχρι το 2010 διαπραγματευόταν με την Ελλάδα και είχε ακριβώς αναγνωρίσει ότι η Ελλάδα είχε θαλάσσιες ζώνες στις ίδιες περιοχές που τώρα υπέγραψαν με την Τουρκία». Μια επισήμανση βέβαια που δείχνει ακριβώς το εύθραυστο των λυκοφιλιών του κεφαλαίου, ανάλογα με το πού φυσάνε κάθε φορά τα συμφέροντα μονοπωλίων και ιμπεριαλιστικών ενώσεων.

Την ίδια ώρα, ωστόσο, δεν απέκλειε αδειοδότηση της τουρκικής εταιρείας πετρελαίων από την κυβέρνηση Σάρατζ ώστε να γίνουν έρευνες νοτίως της Κρήτης καλώντας παράλληλα την Τουρκία «να μη στηρίζει ενέργειες επί ανυπάρκτου μνημονίου».

Τέλος, δεν απέκλεισε να γίνει διάβημα για παρουσία τουρκικών δυνάμεων στη μεθόριο στον νότιο Εβρο, σε σημείο όπου «υπάρχει ένα ζήτημα αμφισβήτησης του ακριβούς ορίου, εξαιτίας και των αλλαγών της κοίτης του ποταμού». Ευχήθηκε βέβαια και εδώ «να πάμε σε μια συνεννόηση». Αλλωστε, επανέλαβε ότι «πρέπει (...) και η τουρκική πλευρά να στέρξει στη δημιουργία ασφαλών και σοβαρών διαύλων επικοινωνίας».

Στο μεταξύ τον ευρωατλαντικό «αέρα» που φυσάει στα πανιά των διεκδικήσεων της Τουρκίας επιβεβαίωσε και η νέα συνάντηση (μέσω τηλεδιάσκεψης) που είχαν μαζί της προχτές, 19 Μάη, αυτήν τη φορά σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία.

Η υπουργική τηλεδιάσκεψη ήταν συνέχεια της αντίστοιχης τετραμερούς που είχαν οι ηγέτες των χωρών στις 17/3 και σε μια περίοδο που «φουντώνουν» σχεδιασμοί και ανταγωνισμοί για όλα τα καυτά μέτωπα της περιοχής μας, από το Λιβυκό και το Συριακό μέχρι τους διαδρόμους μεταφοράς υδρογονανθράκων και το Μεταναστευτικό.

Σε σχετική ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ τονίζεται ότι η υπουργική τηλεδιάσκεψη ασχολήθηκε με «την τρέχουσα κατάσταση και τα μελλοντικά κοινά βήματα στη μάχη ενάντια στην πανδημία της COVID-19, όπως και με τις τελευταίες εξελίξεις σε περιφερειακά θέματα, ειδικά τη Συρία, τη Λιβύη και το Ιράκ», που «συζητήθηκαν λεπτομερώς». Καταλήγει δε το υπουργείο ότι «η συνάντηση που έγινε σε ατμόσφαιρα μεγάλης ειλικρίνειας,ήταν χρήσιμη για την ανταλλαγή των απόψεων», όπως και ότι ανάλογη συνάντηση θα επαναληφθεί σύντομα.

Να σημειωθεί ότι ο Τσαβούσογλου είχε και χωριστή συνομιλία με τον ομόλογό του από τη Γερμανία (που αυτή την περίοδο εντείνει τις κινήσεις της και σε Λιβύη κ.τ.λ.) Χάικο Μάας, επικεντρώνοντας και στη διμερή συνεργασία στον Τουρισμό. Η συζήτησή τους ασχολήθηκε συνολικά με τις σχέσεις των δύο χωρών αλλά και τις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας. Θυμίζουμε πως την προηγούμενη βδομάδα είχαν συνομιλήσει τηλεφωνικά και οι Μέρκελ - Ερντογάν.

Για την πανδημία και άλλα θέματα, όμως, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου συζήτησε τηλεφωνικά, τη Δευτέρα 18/5, και με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάικ Πομπέο, που μάλιστα επανέλαβε τις ευχαριστίες της Ουάσιγκτον προς την Αγκυρα για την αποστολή ιατρικού εξοπλισμού. Ο Πομπέο σε tweet εξέφρασε «ικανοποίηση» για τη συνομιλία, η δε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μόργκαν Ορτέγκους είπε ότι συζητήθηκαν και θέματα «συνεργασίας για την αλυσίδα προμηθειών» (χωρίς άλλες διευκρινίσεις) αλλά και ειδικά για τις «προσπάθειες της συμμαχίας του ΝΑΤΟ να απαντήσει στην πανδημία» απέναντι στα αντίπαλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Δεν διευκρινίστηκε βέβαια πόσο η συγκεκριμένη συνομιλία των δύο υπουργών ασχολήθηκε και με τα «φλέγοντα» θέματα της ΝΑ Μεσογείου, αν και τον τελευταίο καιρό πυκνώνουν δημοσιεύματα για το «νέο πλαίσιο» στο οποίο οι σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας μπορούν να αναπτυχθούν στην «εποχή μετά την πανδημία».