ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΠΡΕΧΤ

Διαχρονική η δύναμη της καυστικής κριτικής του

Με επιτυχία παρουσιάστηκε χτες στον Περισσό η μουσικοθεατρική παράσταση «Το ρομάντζο της πεντάρας»

Κατάμεστη η αίθουσα Συνεδρίων

Μία πρωτότυπη προσέγγιση του μυθιστορήματος του Μπρεχτ «Το ρομάντζο της πεντάρας» παρουσίασαν, χτες το βράδυ, στην αίθουσα Συνεδρίων της ΚΕ του ΚΚΕ, η ομάδα μουσικών ΜΙΤΟΣ και μια ομάδα νέων επαγγελματιών καλλιτεχνών. Η παράσταση ήταν ενταγμένη στο δεύτερο κύκλο των εκδηλώσεων του 3ου Επιστημονικού Συνεδρίου που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ (27 - 28/4) για τον Μπέρτολτ Μπρεχτ, με τίτλο: «Μπέρτολτ Μπρεχτ: Για τους σεισμούς που μέλλονται να 'ρθούν».

Πριν ξεκινήσει η παράσταση, εκ μέρους του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ και της Πολιτιστικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ, η Βαγγελιώ Κυριαζίδου καλωσόρισε τον κόσμο που γέμισε την αίθουσα, δίνοντας κάποια στοιχεία για την παράσταση που ακολούθησε:

«Η "διασκευή" έργων άλλων δημιουργών» - είπε μεταξύ άλλων η Βαγγελιώ Κυριαζίδου - «αποτελεί προσφιλή τακτική για τον Μπρεχτ ήδη από τις πρώτες δημιουργίες του. Ετσι, παίρνοντας την "Οπερα του Ζητιάνου" του Τζον Γκαίη, που γράφτηκε στα 1728, δημιουργεί το λιμπρέτο "Η όπερα της πεντάρας" (ή Οπερα των τριών γροσιών) με μουσική Κουρτ Βάιλ. Ο Μπρεχτ διατηρεί το σατιρικό ύφος του αρχικού έργου για να κριτικάρει τόσο την πομπώδη μορφή της αστικής όπερας όσο και την αστική κοινωνία της μεταπολεμικής Γερμανίας. Η "Οπερα της πεντάρας" έκανε μεγάλη επιτυχία την εποχή εκείνη, θριάμβευσε στο αστικό κοινό, γεγονός που φαίνεται ότι δεν ανταποκρινόταν στην πρόθεση του Μπρεχτ να το "προβοκάρει". Οι αστοί αναγνώρισαν πράγματι τον εαυτό τους στη σκηνή, αλλά εξιδανικευμένο, μέσα από τη γραφικότητα των ληστών - αστών. Ο ίδιος άλλωστε βρίσκεται στη φάση της πρώτης επαφής του με το μαρξισμό, σε ένα στάδιο μιας - θα λέγαμε - θεωρητικής ατέλειας. Μετά από έξι χρόνια, στα 1934, την περίοδο της εξορίας του, επανέρχεται, έχοντας ωριμάσει και γράφει το μυθιστόρημα "Το ρομάντζο της πεντάρας". Την περίοδο εκείνη, η άνοδος του φασισμού αποκαλύπτει τη βαρβαρότητα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης σε όλο της το μεγαλείο, ενώ και ο ίδιος έχει βαθύτερα κατανοήσει τις λειτουργίες του αστικού οικοδομήματος. Ετσι, στο μυθιστόρημα "Το ρομάντζο της πεντάρας" ο Μπρεχτ δεν ασκεί πια έμμεση κριτική στο καπιταλιστικό σύστημα, αλλά μπαίνει κατευθείαν στο θέμα. Χρησιμοποιώντας τους ίδιους ήρωες και άλλους πολλούς, μιλά απευθείας για τον καπιταλισμό, για το πώς διαμορφώνονται οι επιχειρηματίες και οι χρηματιστηριακές διαπλοκές».

Στιγμιότυπο από την παράσταση

Η ομιλήτρια τόνισε στο σημείο αυτό ότι «η οπτική του έργου "Το ρομάντζο της πεντάρας" επιλέχτηκε αντί της όπερας, γιατί ταιριάζει περισσότερο στην ωμότητα που παίρνει στις μέρες μας η καπιταλιστική εκμετάλλευση. Μέσα από τα μικρά αποσπάσματα του μυθιστορήματος, που σκιαγραφούν βασικές φιγούρες της όπερας, δημιουργήθηκε μια νέα ενότητα μεταξύ κειμένων και τραγουδιών, βασισμένη στα κείμενα του Μπρεχτ και τη μουσική του Βάιλ, που εδώ μεταγράφηκε για ένα μικρό, αλλά πλήρες ηχοχρωματικά μουσικό σύνολο. Συμμετέχουν μία ανδρική και μια γυναικεία φωνή, μία αφηγήτρια και δεκατρείς βουβοί ηθοποιοί».

Η μουσικοθεατρική παράσταση αποκάλυπτε τη βαρβαρότητα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης σε όλο της το μεγαλείο. Μία παράσταση κινηματογραφικής ατμόσφαιρας, μινιμαλιστική και ταυτόχρονα θεαματική, με εξαιρετικούς φωτισμούς, λιτό, αφαιρετικό και καλαίσθητο σκηνικό και αρμόζοντα κοστούμια, όπου τα συμβολικά πρόσωπα που έπλασε ο Μπρεχτ κινούνται στο διεφθαρμένο, δολοφονικό «κόσμο» τους. Η παράσταση ανέδειξε τη διαχρονική δύναμη της καυστικής κριτικής που ασκεί ο Μπρεχτ στην αστική τάξη, στους θεσμούς, στα όργανα, στα μέσα και την πολύμορφη εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, που δημιουργούν, υπηρετούν και διογκώνουν το ασύδοτο και αδυσώπητο μεγάλο κεφάλαιο. Οι ερμηνείες στα μέτρα της ομόθυμης, συνειδητής ψυχικής «κατάθεσης», της πραγματικά συγκινητικής, με φαντασία, κέφι αλλά και πειθαρχία στις σκηνοθετικές οδηγίες, που σεβάστηκαν το πανανθρώπινο και διαχρονικό δίδαγμα του μπρεχτικού έργου. Εξαιρετική η συμβολή του μουσικού συνόλου που απέδωσε εξαίσια τη μουσική του Κουρτ Βάιλ. Μια παράσταση που συγκινεί αλλά και κινητοποιεί, διεγείρει τη σκέψη και κρίση του θεατή. Αυτό εξάλλου είναι και το ζητούμενο του Μπρεχτ.

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

Κόντρα στην πολιτική που γεννά τα προβλήματα

Καμία συμμετοχή σε στημένους «διαλόγους» και συμμαχία με τα λαϊκά στρώματα που πλήττονται από την ίδια πολιτική, αποφάσισε (19/3) η Γενική Συνέλευση του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων στο ΥΠΠΟ (Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής - Στερεάς- Νήσων).

Η ΓΣ καλεί όλους τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα και τους άνεργους να στηρίξουν τον αγώνα τους «γιατί ο πολιτισμός αποτελεί κοινωνικό αγαθό» και αντιδρά στην απόφαση πώλησης του κεντρικού κτιρίου στην Μπουμπουλίνας από το ΤΑΙΠΕΔ, «που θα οδηγήσει το (πρώην) ΥΠΠΟ να πληρώνει ενοίκιο για κτίριο που είναι ιδιόκτητο! Τα ακίνητα του ΥΠΠΟ να διατεθούν για τις ανάγκες του πολιτισμού».

Εκτιμά ότι τα αιτήματά του μπορούν να... «διεκδικηθούν αποφασιστικά μόνο μέσα από την ανατροπή της πολιτικής της συγκυβέρνησης και των μνημονίων. Σήμερα οργανώνουμε και συνεχίζουμε τη δράση μας ενάντια στους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς της Ε.Ε, του ΔΝΤ και των πολιτικών τους εκπροσώπων, της τρικομματικής κυβέρνησης, που στοχεύουν στην παραπέρα συμπίεση του κατώτατου μισθού , στις μαζικές απολύσεις στο δημόσιο τομέα και στην κλιμάκωση των ιδιωτικοποιήσεων. Παλεύουμε για την ανατροπή αυτής της πολιτικής που αφανίζει τους εργαζόμενους και καθιστά τον πολιτισμό πεδίο ανάπτυξης για λίγους (...) Επιδιώκουμε με τον αγώνα να γίνουν βήματα για τη συμμαχία με τα λαϊκά στρώματα που πλήττονται από αυτήν την πολιτική».

Μεταξύ άλλων αποφασίστηκε: 24ωρη απεργία την ημέρα συζήτησης του σχεδίου οργανισμού στην κυβερνητική επιτροπή. Κοινή κινητοποίηση και πορεία διαμαρτυρίας, σε συντονισμό με τα άλλα σωματεία του ΥΠΠΟ και του πολιτισμού και των άλλων υπουργείων. 24ωρη απεργία και κινητοποίηση στη Βουλή αν τα οργανογράμματα εισαχθούν για ψήφιση στη Βουλή σε συντονισμό με άλλα σωματεία του Δημοσίου. Σύσκεψη σωματείων και ομοσπονδιών από τα υπουργεία και άλλους φορείς για συντονισμό ενάντια στις συγχωνεύσεις, τους νέους οργανισμούς, το σχέδιο «Αθηνά» στις 27/3, 1 μ.μ., στο αμφιθέατρο του ΥΠΠΟ και ενημέρωση του κόσμου (εξορμήσεις, συνελεύσεις, εκδηλώσεις κλπ).

Τέλος, η ΓΣ καταγγέλλει την, μέσω ΤΑΙΠΕΔ, πώληση της χερσονήσου του «Αστέρα Βουλιαγμένης» (ξενοδοχείο, πλαζ ΕΟΤ, Ναυταθλητικός Ομιλος, Μαρίνα «Ακρωτήρι», δασικές εκτάσεις), σημειώνοντας ότι στην έκταση αυτή βρίσκεται και ο αρχαίος ναός του Ζωστήρα Απόλλωνα που πωλείται και αυτός. «Η πολιτιστική κληρονομιά και αρχαιότητες δεν πωλούνται, δεν ενοικιάζονται "μακροχρόνια", δεν χωράνε σε εμπορευματικές αντιλήψεις», επισημαίνει το ψήφισμα της συνέλευσης.

Οι συντελεστές της παράστασης

Σκηνοθεσία: Βρισηίδα Δανάλη. Ενορχήστρωση: Βίνη Φουντά. Σκηνικά: Στράτος Σαραντίδης. Τραγούδι: Γιώργος Σαμαρτζής, Φωτεινή Χατζηδάκη. Αφήγηση: Ελένη Λαζαράκη. Πιάνο: Βίνη Φουντά. Κλαρινέτο: Βασίλης Παρασκευόπουλος. Φλάουτο: Νίκος Κατριτζιδάκης. Ηλεκτρικό Μπάσο: Γιάννης Χαρμπίλας. Κρουστά: Θέμης Μαρτέκας.

Επαιξαν: Διονύσης Ξενάκης, Ανδρέας Βρακίδης, Βάλια Γουντλάκη, Εβελίνα Γρανά, Ερι Ζύλφο, Μαρία Καπετανοπούλου, Ολγα Κοψιά, Αλεξάνδρα Μαλισιώβα, Γιώργος Μπενετάτος, Δημήτρης Παλυβός, Νίκος Πάτρας, Στεφανία Στεφάνου, Γιώργος Χορταρέας.

Απεργία μουσικών στα Δημοτικά Ωδεία

Απεργούν από χτες και σήμερα Πέμπτη οι μουσικοί των Δημοτικών Ωδείων, αντιδρώντας στην ολομέτωπη επίθεση στα εργασιακά τους δικαιώματα. Την απεργία προκήρυξε το Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας της Πανελλήνιας Ενωσης Μουσικών ΟΤΑ. Οπως καταγγέλλουν, οι μουσικοί είναι σε απόγνωση, εξαιτίας της ολοκληρωτικής απαξίωσης των σπουδών και των φορέων μουσικής εκπαίδευσης και παιδείας από το κράτος εδώ και δεκαετίες, αλλά και λόγω της ολομέτωπης επίθεσης στα εργασιακά τους δικαιώματα. Επίσης καταγγέλλουν ότι με πρόσχημα το «αδιαβάθμητο» των ωδειακών πτυχίων μεθοδεύεται η υπαγωγή τους στην κατηγορία ΔΕ (δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) και με την εφαρμογή του 40ωρου ως εβδομαδιαίο ωράριο πλήρους απασχόλησης, επιχειρείται μείωση του ωρομίσθιου κατά 40%. Διεκδικούν τη μισθολογική ένταξη όσων έχουν ωδειακό τίτλο στην κατηγορία ΤΕ (τεχνικής εκπαίδευσης) με αναγωγή του ωρομισθίου στις 30 ώρες την εβδομάδα.

Επιστημονική συνάντηση

Στο πιο «ηλεκτρισμένο» περιβάλλον της Ιστορίας της ξεκίνησε η 26η Επιστημονική Συνάντηση για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία - Θράκη, που διοργανώνουν (19-22/3) το ΑΠΘ και το ΥΠΠΟ.

Το σημαντικό αυτό συνέδριο πραγματοποιείται εν μέσω της χειρότερης επίθεσης που δέχεται ο δημόσιος χαρακτήρας της προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς από τις αστικές κυβερνήσεις, την εμπορευματοποίησή της, την απαξίωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και του προσωπικού της κλπ. Επιπλέον, πραγματοποιείται εν μέσω και της διαμάχης για τη διαχείριση των σπουδαίων αρχαιολογικών ευρημάτων στο Μετρό της Θεσσαλονίκης και ειδικά τις αρχαιότητες στο Σταθμό «Βενιζέλος». Εύλογα, μεγάλο μέρος των σημερινών εργασιών αφιερώνονται στα ευρήματα του Μετρό.

Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν και οι ανακοινώσεις για τις προϊστορικές αρχαιότητες στο Αμύνταιο Φλώρινας, λόγω και του ανοιχτού «μετώπου», ανάμεσα στη ΔΕΗ μαζί με τους εργολάβους και την Αρχαιολογική Υπηρεσία.

Οι 86 ανακοινώσεις αφορούν την αρχαιολογική έρευνα που διεξάγεται στο βορειοελλαδικό χώρο, από την Καστοριά ως τον Εβρο.

ΜΕ ΜΑΕΣΤΡΟ τον Βασίλη Χριστόπουλο, συνεχίζεται το αφιέρωμα της ΚΟΑ στον Μπετόβεν, σήμερα (8.30μμ) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Θα ερμηνευθούν η ανάλαφρη «Oγδoη Συμφωνία» και η εκρηκτική «Πέμπτη Συμφωνία». Πριν τη συναυλία (19:45) θα γίνει (δωρεάν) εισαγωγική ομιλία, για τους κατόχους εισιτηρίων.