ΠΑΡΙΣΙ - ΜΟΣΧΑ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΚΑΪΡΟ.--

Με την επίθεση κατά της Λιβύης να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, τουλάχιστον στην πρώτη της φάση, οι διαφωνίες, οι αντιθέσεις, καθώς και οι παλινωδίες μεταξύ των διαφόρων ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών δυνάμεων που συμμετέχουν στην επιχείρηση «Η Αυγή μιας Οδύσσειας» διαδέχονται η μία την άλλη, αναδεικνύοντας σειρά ενδο-ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών τριβών που εκφράζουν ανταγωνιστικά συμφέροντα και στόχους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει, μάλιστα, το γεγονός ότι οι διαφωνίες αυτές δε φάνηκαν να γεφυρώνονται ούτε όταν οι συμμετέχοντες στη σύνοδο του Παρισιού το Σάββατο το μεσημέρι, όπου αποφασίστηκαν οι τελικές πινελιές της επιχείρησης, κατέληγαν σε ...κοινό ανακοινωθέν, ενώ ένα 24ωρο αργότερα, η «στροφή» του Αραβικού Συνδέσμου προκαλούσε περαιτέρω ρωγμές στην, ούτως ή άλλως, «αδύναμη συμμαχία».

Στη γαλλική πρωτεύουσα προκειμένου να συμμετάσχουν στο, όπως χαρακτηρίστηκε από τον γαλλικό Τύπο, «πολεμικό συμβούλιο για τη Λιβύη» μετέβησαν αρχηγοί κρατών από Βρετανία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Πολωνία, Δανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Νορβηγία, Ελλάδα, Καναδά, οι ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Κατάρ, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Μαρόκου και Ιορδανίας, ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Γκι μουν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρόμπεϊ και η επικεφαλής της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και Αμυνα, Κάθριν Αστον. Στο Παρίσι δεν μετέβη, τελικά, αντιπροσωπεία της Αφρικανικής Ενωσης, που συνεδρίασε χτες και ζήτησε τον άμεσο τερματισμό της επίθεσης, αλλά και την άμεση παροχή βοήθειας από τη λιβυκή ηγεσία προς το λαό στις πληγείσες περιοχές.

Ο Γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί άδραξε και αυτή την ευκαιρία προκειμένου να «κατοχυρώσει» τη θέση της Γαλλίας στην ηγεσία της συγκεκριμένης επιχείρησης, προειδοποιώντας τη λιβυκή ηγεσία ότι «η πόρτα της διπλωματίας θα ανοίξει όταν εφαρμοστεί πλήρως η απόφαση 1973 του ΟΗΕ» και ζητώντας άμεση κατάπαυση του πυρός. Ο Σαρκοζί, εκ μέρους της γαλλικής αστικής τάξης, φαίνεται να προσπαθεί να βελτιώσει τις θέσεις του γαλλικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή. Εξάλλου από το 2007 επιδίωξε να προωθήσει τα συμφέροντα των γαλλικών μονοπωλίων μέσω της λεγόμενης Ευρωμεσογειακής Ενωσης, που συνάντησε τη σφοδρή αντίδραση της Γερμανίας, που επίσης έχει συμφέροντα στην περιοχή και προωθεί τεράστια ενεργειακά προγράμματα όπως για παράδειγμα τα μεγάλα φωτοβολταϊκά «πάρκα» στην έρημο της Σαχάρας. Είναι φανερό ότι η Γαλλία τώρα θέλει να επανακτήσει θέσεις και γι' αυτό βιάζεται.

Ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική και κυρίως στην Τυνησία, όπου ήταν προνομιακή εταίρος και αιφνιδιάστηκε, δεν παρέλειψε να κάνει αναφορές συμπάθειας «στα δικαιώματα και στα βάσανα του λιβυκού λαού», επεκτείνοντας το λόγο του και στον υπόλοιπο αραβικό κόσμο «όπου οι λαοί αποφάσισαν να πάψουν να υπηρετούν τυράννους» και, εννοείται, στην «αποφασιστικότητα της Γαλλίας να υποστηρίξει την επιλογή αυτή».

Η «ηγετική» εμφάνιση Σαρκοζί, βέβαια, δεν κατέστη δυνατό να «καλύψει» τις διαφωνίες που αποτυπώθηκαν και στο τελικό κείμενο, όπου αναφέρεται ότι «όλοι οι συμμετέχοντες στη σύνοδο αποφάσισαν να ενεργήσουν συλλογικά για την εφαρμογή της απόφασης του ΟΗΕ, αν και η συνεισφορά της κάθε χώρας θα είναι διαφορετική». Αλλωστε, μέχρι και χτες ακόμη, δεν ήταν διόλου σαφές με ποιον τρόπο αρκετοί από τους «προθύμους συμμετέχοντες» (πλην Γαλλίας, Βρετανίας, ΗΠΑ) θα «συνεισέφεραν», καθώς μόνο η Δανία και ο Καναδάς δήλωναν σαφώς ότι θα συμμετάσχουν ενεργά στρατιωτικά. Αντίθετα, η Α. Μέρκελ ξεκαθάρισε ότι η Γερμανία δε θα συμμετάσχει στα στρατιωτικά μέτρα εφαρμογής της απόφασης, ενώ, τουλάχιστον επισήμως, ο Σ. Μπερλουσκόνι επαναλάμβανε ότι η Ιταλία θα διαθέσει τις βάσεις της.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον αιτιολόγησε την άμεση εμπλοκή της χώρας του, κατηγορώντας τον Καντάφι για «περιφρόνηση της απόφασης του ΟΗΕ και της διεθνούς κοινότητας». Εντός των επόμενων ωρών αναμένεται να λάβει και την απαραίτητη κοινοβουλευτική έγκριση, καθώς η μείζων αντιπολίτευση, το Εργατικό Κόμμα, εξέφρασε την αμέριστη στήριξή του στην επιβολή της απόφασης του 1973 του ΟΗΕ.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δηλώσεις Αμερικανών αξιωματούχων, οι οποίοι, μέχρι την τελευταία στιγμή, δεν ξεκαθάριζαν τον τρόπο συμμετοχής των ΗΠΑ, αλλά ακόμη και όταν επιβεβαιώθηκε η αμερικανική εμπλοκή, διέρρεαν μετ' επιτάσεως ότι δεν προτίθενται να ηγηθούν καμίας φάσης της επιχείρησης πέραν της τρέχουσας, ούτε να αποστείλουν χερσαίες δυνάμεις. Κατά αναλυτές, Ουάσιγκτον και Βερολίνο δυσαρεστήθηκαν έντονα από το γεγονός ότι ενώ δεν είχε καν καταληχθεί το τελικό ανακοινωθέν της συνάντησης του Παρισιού, γαλλικά αεροσκάφη πετούσαν, ήδη, πάνω από τη Λιβύη, θεωρώντας ότι πρόκειται για προσπάθεια της γαλλικής ηγεσίας να «τρέξει τις εξελίξεις σε κατευθύνσεις που η ίδια επιθυμεί».

Στο πλαίσιο αυτών των τριβών μεταξύ «καλών συμμάχων», μάλλον, θα πρέπει να ενταχθεί η χτεσινή κατηγορηματική δήλωση του αρχηγού του αμερικανικού ΓΕΣ, ναυάρχου Μάικ Μιούλεν, ότι «η Ουάσιγκτον δεν επιθυμεί αλλαγή καθεστώτος στη Λιβύη», η οποία αφήνει, πάντα, στην ηγεσία Καντάφι το περιθώριο ελιγμού και επίτευξης ενός συμβιβασμού. Αλλωστε, η προεδρία Ομπάμα προσπαθεί επισταμένα ν' αποστασιοποιηθεί από την «παρεμβατική» τακτική του αμερικανικού ιμπεριαλισμού επί προεδρίας Μπους. Η συγκεκριμένη δήλωση φέρεται, με την πλευρά της, να προκάλεσε εκνευρισμό στο Παρίσι, που έχει, ήδη, προχωρήσει σε αναγνώριση των αντικαθεστωτικών δυνάμεων ως μοναδικών νομίμων εκπροσώπων του λιβυκού λαού.

Παρά την παρουσία ορισμένων Αράβων διπλωματών στη σύνοδο του Παρισιού, μόλις χθες το απόγευμα, ανακοινώθηκε ότι τελικά στρατιωτικά θα συμμετάσχει το Κατάρ. Ακόμη και έτσι, όμως, δε γνωστοποιήθηκε τίποτε για το ρόλο του, ούτε για το αν θα συμμετάσχουν άλλες αραβικές χώρες. Αντίθετα, αμηχανία και πονοκέφαλο προκάλεσαν στις «πρόθυμες» ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, και κυρίως στη Γαλλία και στις ΗΠΑ, που έσπευσαν, η κάθε μία για δικούς της λόγους, να επικαλεστούν επανειλημμένα τη συμφωνία του αραβικού κόσμου στην επιβολή μέτρων κατά της Λιβύης, οι χθεσινές επικρίσεις του Αραβικού Συνδέσμου.

Ο επικεφαλής του, Αμρ Μούσα, δήλωνε ότι ο Αραβικός Σύνδεσμος ζήτησε προστασία αμάχων και όχι νεκρούς πολίτες όπως καταγγέλλει η Τρίπολη ότι συμβαίνει τώρα, αμφισβητώντας, εμμέσως, την έκκληση παρέμβασης που είχε διατυπώσει, μόλις το περασμένο Σάββατο, πάνω στην οποία στήριξαν το σύνολο της επιχειρηματολογίας τους Γαλλία, Βρετανία και κατ' επέκταση ΗΠΑ και την οποία χρησιμοποίησαν ως άλλοθι της αποχής τους Ρωσία, Κίνα και Γερμανία. Ο Μούσα συγκάλεσε έκτακτη σύνοδο του Συνδέσμου και προκάλεσε την αντίδραση της αμερικανικής διπλωματίας, επιχειρώντας να προκαταλάβει την οποιαδήποτε αντίδραση.

«Στροφή» έκανε και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μέχρι χθες διαφωνούσε με την επίθεση. Επιδόθηκε στην παρουσίαση των «παραινέσεων που έκανε προς τη λιβυκή ηγεσία για το πώς πρέπει να φέρεται και να σέβεται το λαό της» αλλά δεν εισακούστηκαν, αφήνοντας ερωτηματικά για το τι θέση υιοθετεί τελικά.

Η Κίνα από την πλευρά της με τεράστια συμφέροντα μονοπωλιακών ομίλων στην Βόρεια Αφρική , επέμεινε στη διατύπωση επιφυλάξεων για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης, ενώ η Ρωσία, έχοντας ήδη διαφωνήσει με την ανάληψη στρατιωτικής δράσης, έσπευσε να υιοθετήσει τις καταγγελίες του Αραβικού Συνδέσμου και να καταδικάσει τις απώλειες αμάχων. Θυμίζουμε ότι τόσο η Ρωσία όσο και η Κίνα - και οι δύο μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που διαθέτουν δικαίωμα βέτο - απείχαν της ψηφοφορίας που αποφάσισε την λεγόμενη επιβολή της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στην Λιβύη, αποφεύγοντας έτσι την ευθεία αντιπαράθεση με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Μετά τα νέα δεδομένα και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις η Ρωσία αποστέλλει τον ΥΠΕΞ Λαβρόφ στο Κάιρο για επαφές με τον Αμρ Μούσα και εκκενώνει την πρεσβεία της στην Τρίπολη.

Την αντίθεσή του στη χρήση των βρετανικών βάσεων για στρατιωτικές ενέργειες στην περιοχή υπογράμμισε χθες ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, και ανέφερε ότι τάσσεται υπέρ της δημοκρατίας στη Λιβύη και άλλες αραβικές χώρες, σημειώνοντας ωστόσο ότι «αυτό το θέμα είναι υπόθεση των λαών, είναι κυριαρχικό δικαίωμα και υπόθεση κυριαρχική των λαών αυτών των χωρών. Αυτή είναι η δική μας θέση. Δεν ευλογούμε στρατιωτικές επεμβάσεις ακόμη και αυτού του είδους».

Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ, Σταύρος Ευαγόρου, αναφερόμενος στη θέση του Κόμματος σχετικά με τις επιχειρήσεις, τόνισε: «θέλουμε να εκφράσουμε την έντονη άποψη ότι η Κύπρος πρέπει να παραμείνει εκτός των όποιων στρατιωτικών σχεδιασμών αφορούν την επέμβαση κατά της Λιβύης».

«Ανεύθυνη» χαρακτήρισε το Σάββατο ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες την διεθνή στρατιωτική επέμβαση κατά της Λιβύης, ενέργεια που, όπως είπε, αποσκοπεί μόνο στην απόκτηση του λιβυκού πετρελαίου. Σε τηλεοπτική του εμφάνιση, ο Τσάβες εξέφρασε τη λύπη του για την στρατιωτική επέμβαση, την καταδίκασε απερίφραστα και ζήτησε άμεσα κατάπαυση του πυρός. Παρόμοιες ανησυχίες είχε εκφράσει νωρίτερα - πριν τους πρώτους βομβαρδισμούς, ο Κουβανός ηγέτης Φιντέλ Κάστρο, ενώ ο Πρόεδρος της Βολιβίας, Εβο Μοράλες, καταδίκασε την στρατιωτική επιχείρηση υπογραμμίζοντας πως η στρατηγική των ισχυρών δυνάμεων είναι «να λάβουν τον έλεγχο του πετρελαίου» της περιοχής.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

Σε διαρκείς συνεδριάσεις βρίσκονται ανώτατοι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ, στις Βρυξέλλες, προκειμένου να καταλήξουν στην επίσημη στάση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας σχετικά με τον πόλεμο στη Λιβύη. Χτες αναμενόταν να παρουσιαστούν τα τελικά σχέδια του ΝΑΤΟ σχετικά με τη Λιβύη προκειμένου να αποφασίσει το Συμβούλιο αν η λυκοσυμμαχία θα συμμετέχει ενεργά στις επιχειρήσεις ή θα περιοριστεί στην παροχή άλλου είδους βοήθειας.

Οι αντιρρήσεις ορισμένων μελών του ΝΑΤΟ και οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις σχετικά με την άμεση ή μη εμπλοκή στην επέμβαση στη Λιβύη δεδομένου και του πολέμου στο Αφγανιστάν που έχει κοστίσει ιδιαίτερα σε ζωές, χρήμα και επικοινωνιακή πολιτική, είχαν ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει μέχρι το βράδυ συγκεκριμένη απόφαση από τη Συμμαχία για την επίσημη στάση της. Σύμφωνα με ελληνικές πηγές, η Γαλλία, που θέλει να παρουσιαστεί ως η έχουσα την πρωτοκαθεδρία στην επέμβαση, είναι μια από τις χώρες που θέτει αντιρρήσεις σε συλλογική στρατιωτική επιχείρηση. Ωστόσο, πληροφορίες ανέφεραν ότι ως και χτες αργά το βράδυ επιχειρούνταν συμβιβασμός και συντονισμός ενεργειών.