ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 21 Μάρτη 2010
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Διαδρομές της καρδιάς και του βλέμματος

Εκθεση έργων της Ρουμπίνας Σαρελάκου με σημείο αναφοράς την Κρήτη, τον τόπο και τους ανθρώπους της

«...Τελικά ήταν μοιραία η συνάντησή μου με την Κρήτη. Λουσμένη με το άρωμά της αφέθηκα να ταξιδεύω με χρώματα μέσα από τα τοπία, τις μορφές, τα βλέμματα, τους ήχους, τις κινήσεις των ανθρώπων της, για να βρεθώ αβίαστα στο λαβύρινθο των ανασκαφικών σπαραγμάτων. Αφθαρτες ταυτότητες για απεριόριστες διαδρομές...». Αυτές τις διαδρομές της καρδιάς και του βλέμματος ξεδιπλώνει μέσα από τα έργα της η Ρουμπίνα Σαρελάκου, στην έκθεση, που φιλοξενείται στον πολυχώρο «Απόλλων» της Νομαρχίας Πειραιά (Ερμουπόλεως - Πηλίου 1, Καμίνια, τηλ. 210.4539.395). Μία τετράχρονη εικαστική πορεία, με οδηγό πρόσωπα, τοπία, μινωικά μοτίβα, χορευτικές φιγούρες, χειρονομίες, ματιές και εκφράσεις. Μικρές ιστορίες, όταν ο χρόνος σταματά και η ματιά «ακουμπά» για να ανασάνει... Πολύτιμα λαϊκά «κεντήματα», που υφαίνουν το άσπρο και το μαύρο της ζωής, το χτες και το σήμερα, τον έρωτα και το θάνατο, τον ήχο της φωνής και το λυγμό της λύρας, το οργωμένο χώμα κάτω απ' τον ήλιο του μεσημεριού και τη μουντάδα του χειμωνιάτικου δειλινού.

Εικαστικό «πορτρέτο»

Πάνω από 80 ζωγραφικά έργα συνθέτουν αυτό το γοητευτικό «πορτρέτο». Μαζί με τις φωτογραφίες και το δίωρο βίντεο, καλούν τον επισκέπτη να αφουγκραστεί τους παλμούς της Κρήτης, να αναζητήσει τις αλήθειες της, να νιώσει το ξεχωριστό άρωμα και τη μοναδικότητα των ανθρώπων της. Να γνωρίσει την Κρήτη, «που δεν περιγράφεται, που δεν κατατάσσεται, που δεν διαβάζεται, που δεν περπατιέται, που απλά, μόνο βιώνεται!», όπως ανέφερε στα εγκαίνια η δημιουργός.

Η γνωριμία της Ρουμπίνας Σαρελάκου με τον τόπο αυτό ξεκίνησε πριν πέντε χρόνια, όταν βρέθηκε στη Βιάννο για τα εγκαίνια της πρώτης μικρής έκθεσης στην εκεί Πινακοθήκη, που διοργάνωσε ο Σάββας Πετράκης. Ηταν η αρχή μιας μεγάλης αγάπης, η οποία γέννησε μια πλούσια σε ποσότητα και εκφραστική δεινότητα ενότητα έργων. Πάτμος, Σαντορίνη, Χανιά («7η όψη»), Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων, Απτερα, Πολυχώρος «Απόλλων», οι εκθεσιακοί σταθμοί αυτής της διαδρομής, για να ακολουθήσει το Μάη η πόλη των Ιωαννίνων.

«Σε ποιο κλαρί του κόσμου κρέμονται ο έρωτας κι ο θάνατος; Στο λίκνο ποιου καρπού είσαι κρυμμένη; Για δε ραγίζεις να σε δω;...» Στ. Γκαβέτας
«Σε ποιο κλαρί του κόσμου κρέμονται ο έρωτας κι ο θάνατος; Στο λίκνο ποιου καρπού είσαι κρυμμένη; Για δε ραγίζεις να σε δω;...» Στ. Γκαβέτας
«Ανήκω σε εκείνη την κατηγορία των ανθρώπων, που πεισματικά επιμένουν ότι υπάρχει και η "άλλη όψη" του νομίσματος», σημειώνει στον κατάλογο η δημιουργός. «Μιλώ για κείνη την όψη που κάποιοι προσπαθούν να μας την αποκρύψουν και που ευτυχώς μένουν στην προσπάθεια, γιατί η Τέχνη έχει αγάπη και έρωτα και "η Αγάπη κάστρα καταλεί μπεντένια ρίχνει κάτω"...». «Για εκείνους που οι έννοιες αγάπη, πόνος, χαρά, έρωτας, αλληλεγγύη, ελευθερία, προσφορά, δεν υπάρχουν στα "τεφτέρια" τους. Ευτυχώς υπάρχουν στα δικά μας. Και πολλαπλασιάζονται οι "νέοι στην ψυχή" και γιγαντώνεται η νιότη τους, "μεταλαμβάνοντας των αξιών" της Τέχνης. Της Τέχνης που αντιστέκεται στο "γκρίζο" της εγκατάλειψης, και γεννάει ελπίδες για όμορφες ζωές που συνεχώς θα διεκδικούμε. Επιθυμία μου, πρόθεση και θέληση, είναι στην έκθεση αυτή να καταθέσω την προσωπική μου πτυχή για την "άλλη όψη"».

Πεντάχρονη πορεία

Φωτογραφίες και βιντεοκασέτες από το νησί και τους ανθρώπους του μεταφράστηκαν σε ζωγραφικά έργα σε ένα βίντεο με 11 μικρές ενότητες από διάφορα μέρη της Κρήτης και σε ένα λεύκωμα που αναφέρεται σ' αυτό το οδοιπορικό. Για τη δημιουργία του βίντεο εργάστηκαν οι: Σταμάτης Γκαβέτας (έγραψε τα ποιήματα της κάθε ενότητας), Ελευθερία Κόμμη (απαγγελία), Τάσος Ζαφειρίου (ηχογράφηση) και Σταμάτης Μαγουλάς (μοντάζ). Η πρώτη ενότητα, «Δημιουργία και άνθρωπος», αναφέρεται στη Βιάννο: Στη θάλασσα, στα υδάτινα ψηφιδωτά της, στους ανθρώπους της, στο τοπίο της... Ακολουθεί «Ο έρωτας και ο θάνατος», μία ενότητα με κύριο θέμα την ελιά και τα δίχτυα, που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς της επόμενης δουλειάς της Ρ. Σαρελάκου. Στους λυράρηδες, μουσικούς, τραγουδιστές και ποιητές της οικογένειας των Σταυρακάκηδων από τα Αρμανώγεια αναφέρεται η ενότητα «Τάχα οι τόποι ή οι άνθρωποι;», για να ακολουθήσει η ενότητα «Εν αρχή είναι ο έρωτας», με τον βοσκό και καταπληκτικό λυράρη Γιάννη Βάρδα και τη γυναίκα του Σοφία. Στιγμές από την κουρά προβάτων περιλαμβάνει η ενότητα «Τον ίδιο φόβο κρύβουν», ενώ «Στου Διονύσου την πλάνη» πρωταγωνιστεί το καζάνι στην τελετουργική διαδικασία για το τσίπουρο.

Στα «Σταυροδρόμια» κυριαρχούν η λύρα του Γεράσιμου Σταματογιαννάκη και ο χορός των «μαυροντυμένων αγγέλων», ενώ ο Βασίλης Σκουλάς από τα Ανώγεια τραγουδά και παίζει λύρα «Σμιλεύοντας τον ήχο της φωνής». Ακολουθεί η «Αιώνια πάλη» με τους Γιάννη και Γιώργο Μεγαλακάκη και τη χορευτική τους ομάδα, καθώς και το «Σμίξιμο» στο οποίο απαθανατίζονται στιγμές της έκθεσης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων και στην αρχαία Απτερα, όταν η κρητική μουσική έσμιξε με τη ζωγραφική κάτω από την πανσέληνο του Ιούλη.

«...Καμωμένη απ' τη στόφα των παλιών περιηγητών», σημειώνει ο Κυριάκος Ρόκος στον κατάλογο της έκθεσης, «καταγράφει με τα πιο ταπεινά μέσα, όσα φευγαλέα περνάν από μπροστά μας. Τα ακινητοποιεί, χωρίς να χάνουν την ανάσα τους, κι ύστερα με μαεστρία, αφαιρώντας το "φαινόμενον" τ' αφήνει να διηγηθούν τη δικιά τους μαεστρία. Η Ρουμπίνα δεν είναι απλά εξασκημένος παρατηρητής εικόνων "εκ του μακρόθεν". Αναζητά την ουσία των πραγμάτων συμμετέχοντας πάντα σαν μαθητευόμενος μάγος στις ιεροτελεστίες αγάπης, που μας προσφέρει η ζωή με χίλιους δυο τρόπους. Με τον καθαρά προσωπικό εικαστικό της λόγο δεν επιβάλλει θέσεις, απλά νύξεις κάνει για όλα εκείνα που μπορούν να μας γιομίσουν ελπίδα, προστατεύοντάς τα. Τούτος ο κύκλος είναι αφιερωμένος στην Κρήτη. Στα βαθιά βλέμματα των ανθρώπων της, στο πικρό τους χαμόγελο, μα και στις στιγμές όπου η λύρα με την ασκομπαντούρα ανοίγουν την πόρτα του εξαγνισμού τους. Και δω, η Ρουμπίνα Σαρελάκου δεν περιγράφει. Καταφέρνει σαν αεράκι ν' αγγίζει εσωτερικά τοπία και με μαγικό τρόπο ν' αποκαλύπτει την αδιάσπαστη σχέση τους, με το χώμα τους, το βράχο τους, την ελιά τους, τον τόπο τους».


Η. ΜΟΡΤΟΓΛΟΥ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ